گروه فرهنگ و هنر مشرق - محمود رضوی و علی دهکردی با حضور در برنامه «شهرفرنگ» در شبکه خبر، به موضوع این روزهای سینما یعنی دستمزدهای نجومی و شیوه پرداخت آنها پرداختند. رضوی در بخشی از حرفهایش اشاره به فیلمهای پر بازیگری که با وجود هزینه موفق به فروش نشدهاند، از برداشت درصدهایی برای سینمادار، پخشکننده، انعام، تبلیغات و... گفت. و ادامه داد: در این جا علاوه بر بخشهای مذکور سرمایه دار بیشتر از 60درصد را خرج بازیگر میکند و در ادامه چنین شرایطی عوامل و گروه خوبی شکل نمیگیرد، چون در سوی دیگر تنها چند درصد از آن سرمایه باقی میماند.
او همچنین سینمای خانگی و پرداختهای این حوزه را تیشهای خواند که مدام به ریشه سینما آسیب می زند و افزود: عدم تنظیم نظام حاکمیتی در حوزه دستمزدها در فضایی مثل شبکه نمایش خانگی که تهیه کننده آن جز پیش بردن کارش به چیز دیگری فکر نمیکند، از عواملی است که باعث شکلگیری دستمزدهای عجیب و غریب شده است. رضوی در تعریف دستمزدهای نامتعارف گفت: حداکثر دستمزد هر یک از اعضای گروه یک رقم با حدود مشخصی است، بودجه بندی که در ایران هم تا حدی روشن شده است.
حال گاهی در کاری هزینه تولید بالا میرود و این به معنای آن نیست که دستمزد بازیگر هم بالاتر برود، با این حال در چنین شرایطی هم جمع دستمزد بازیگران 70درصد بودجه کل است. در این شرایط در سوی دیگر 30درصد از این سرمایه برای عوامل و بازیگرانی است که نقشهای کوچکتری دارند و گاهی بازیگر پیشکسوت یک درصد را به خود اختصاص میدهد.
این سیستم ناعادلانه ایاست که وجود دارد و نیاز به نظارت دارد. امروز اغلب تهیهکنندگان دنبال جلب رضایت سرمایهگذار هستند نه اکران، به همین دلیل من نوعی تنها برای جذب بازیگر تلاش میکنم و این اشکالی است که به برخی تهیهکنندگان برمیگردد. اتفاقی که باعث میشود گاهی یک بازیگر برای سه روز 700 میلیون تومان بگیرد. دهکردی هم در اینباره بیان کرد که در رأس این هرم تهیهکننده که بستر قدمهای بعدی را فراهم میکند قرار دارد و او باید در نظر بگیرد که فیلمی که بازگشت مالی نداشته باشد، در آینده به سینما لطمه میزند.
او میگوید: زمانی که مجموعهای گنگ است مسلماً نمیتواند از نظر مشکلات و حرف و حدیثهای مالی خالی باشد. یکی از مشکلات جدی که داریم همین موضوع است، وقتی به من بازیگر میگویند این رقم بین خودمان باشد باعث عدم شفافسازی میشود که این صحبتها را هم به همراه دارد.در سراسر دنیا تهیهکنندگان میتوانند بازیگران و عواملی را که ارقام نامعقول میخواهند ترد کنند اما این جا سرمایهگذار خیلی از تصمیمات را میگیرد.
رضوی در این بین با تأیید عدم شفافیت و وجود آن در سینما بیان کرد: برخی از سرمایههای سرگردان این بلارا سر فیلمها میآورد و حرفهایی مثل پولشویی و گردشهایی را که حرف پشتشان است ایجاد میکند. اما این شفافیت تنها به سینما محدود نمیشود و در کل کشورما وجود دارد. با این حال نظام نظارتی میتواند وجود داشته باشد اما تنها بحث سرمایه نیست، گاهی بحث اخلاقی هم وجود دارد و بازیگر با وجود قرارداد به دلیل پیشنهاد بالاتر قراردادش را کنسل میکند. در اینجا اگر نظام نظارتی واحدی درباره دستمزدها شکل بگیرد، میتوان کمتر شاهد این موارد باشیم.
بله این درست است که اگر تهیهکننده داخل یک اتاق شیشهای بنشیند به اقتصاد سینما و امنیت شغلی کمک میشود اما تنها ما نیستیم و آیا همه بازیگران و نویسندگان و... حاضراند که قرار دادشان به این شکل ثبت شود؟ مشخص است که این اتفاق نمیافتد. دهکردی هم در پاسخ به این موضوع گفت:ما باید به یک نظام صنفی سینمایی دست پیدا کنیم و قراردادهای مشخص و واحدی داشته باشیم و نظارتهایی را که برای ساماندهی این نظام صنفی رخ دهد هم اعمال کنیم. امروز دنیا به سمت شفافیت پیش میرود و بحث دستمزدها هم میتواند مشخص باشد، چرا که نه؟
ما در بحث عدد نمیتوانیم وارد شویم، اما زمانی که همه تشکلهای صنفی در یک گروه قرار بگیرند آن وقت اگر توجیه منطقی وجود داشته باشد، میتوان حد و مرزی را برای آن تعیین کرد. یکی دیگر از مسائلی که این بازیگر مطرح کرد هم سهم بازیگر از رایت و انتشار هر اثر بود، موضوعی که رضوی آن را منوط به همان دستمزد حداقلی خواند و خاطرنشان کرد: دستمزدهای عجیب غریب در حال سرایت است. این تعداد انگشتشمار نیستند و توهم دستمزد به خیلیها رسیده است.