گروه فرهنگ و هنر مشرق - شبکه سه سیما به تازگی میزبان برنامه فرهنگی هنری شده است که با عنوان «کیوسک» به مسائل روز و جریان‌های هنری در حوزه‌های مختلف می‌پردازد. این برنامه که قرار است فضای تئاتر، سینما، ادبیات و موسیقی را پوشش دهد، کارش را با دنیای سینما آغاز کرده و در همین روزهای اول به واسطه جای خالی برنامه سینمایی معروف، شائبه جایگزینی آن به جای «هفت» مطرح شده است.
امیر ابیلی، سردبیر و کارگردان مجله تصویری «کیوسک» در گفت‌وگو با ما ابتدا درباره شروع سینمایی این برنامه و روندی که در آینده شاهد آن هستیم، بیان کرد: با وجود آغازی که در حوزه سینما داشتیم، قرار نیست که این برنامه همیشه سینمایی باشد، بلکه کیوسک مجله فرهنگی است که در آن می‌خواهیم به چهار حوزه تئاتر، موسیقی، سینما و ادبیات که مخاطب با آن درگیری بیشتری دارد، بپردازیم. در همه این حوزه‌ها نیز علاوه بر آن هنر در ایران، مروری به بخش جهان هم خواهیم داشت، چون صدا و سیما اغلب کمتر به این فضا می‌پردازد، در حالی که مخاطب سینما، موسیقی، ادبیات و... جهان هم در کشور کمتر از آثار ایرانی نیست، به همین دلیل پرداخت به این فضا یکی از اولویت‌های ماست که باعث تعدد بخش‌های مختلف ما می‌شود.
برنامه فرهنگی جامع نداشتیم
او در پاسخ به لزوم شکل‌گیری چنین برنامه‌ای گفت: حدود یک سال و نیم بود که هیچ شبکه‌ای برنامه فرهنگی که به طور جدی با تحلیل اوضاع اخبار را پیگیری کند را نداشتیم، به همین دلیل به سراغ چنین فضایی رفتیم که از ابتدا شاید به دلیل همین خلأ مورد استقبال قرار گرفت. علاوه بر این موضوع برنامه‌های سابق خیلی تخصصی درباره هر موضوعی صحبت می‌کردند، حتی برنامه هفت هم که از بقیه برنامه‌های فرهنگی مردمی‌تر بود، بازهم خیلی تخصصی نگاه می‌کرد، اما کارکرد کیوسک این نیست و ما می‌خواهیم تا حد امکان با بدنه مردم و مخاطب عام و جوان‌تر ارتباط برقرار کنیم. در این فضا قطعاً خالی از محتوا نیستیم اما مجله تخصصی موسیقی، سینما یا ادبیات هم نخواهیم بود.
جایگزینی با برنامه «هفت»؟
ابیلی درباره صحبت‌هایی که پیرامون جایگزینی این برنامه با هفت مطرح است، پاسخ داد: واقعیت این است که وقتی ما این طرح را دادیم نمی‌خواستیم که این طور باشد، چرا که هویت خاص خودمان را داریم و شبکه هم تا جایی که می‌دانم چنین قصدی نداشت. اما این که ممکن است چنین اتفاقی رخ دهد و مدیران شبکه چه تصمیمی برای هفت می‌گیرند، موضوعی است که به آنها ارتباط دارد و باید درباره‌اش بگویند.
شیوه نزدیک شدن به فضای عام هم موضوعی بود که ابیلی درباره‌اش می‌گوید: ریتم برنامه یکی از این موارد است که در آن تلاش کردیم تا تنها به استودیو محدود نباشیم و گفت‌وگوها را هم به صورت طولانی و خسته کننده نداشته باشیم تا به روند کار سرعت ببخشیم. در این فضا آیتم‌های متعددی را داریم که هر کدام تنوع خاص خود را دارند و اغلب به صورت عام ارائه می‌شوند. در انتخاب مجری هم سعی کردیم مجری جوانی داشته باشیم که هم خودش و هم آثارش گرم و پرانرژی باشند و به مسائل مختلف از جمله سینما مسلط باشد، کسی که بتواند با بدنه جوان جامعه و مخاطبان مختص شبکه سه ارتباط بگیرد. این کارگردان ادامه داد: برای انتخاب مهمانان هم ملاک ما این است که آن فرد حتماً بهانه روزی را داشته باشد که بتواند درباره موضوعی که مدنظر داریم صحبت کند، به عنوان مثال ما با آقای بهروز شعیبی در هفته گذشته درباره سینمای اجتماعی صحبت کردیم به بهانه فیلمی که امروز روی پرده دارد و مواردی از این دست که در ادامه می‌بیند.
او درباره برآوردش از آینده این برنامه و بازخوردی که از همان ابتدا داشتند، خاطرنشان کرد: با همه اشکالاتی که چه به لحاظ فنی و چه بابت چینش مهمان‌ها داشتیم، در همین دو قسمت هم بازخوردهای جالب توجهی را گرفتیم، با این حال به طور دقیق‌تر بعد از حداقل گذشت 10 قسمت می‌توان به درستی قضاوت کرد ولی افق ما این است که کیوسک مثل بقیه تولیدات کوتاه‌مدت نباشد و بتواند ادامه پیدا کند. به نظر من به دلیل ریتم تند برنامه، آیتم‌ها و پرداخت آن به حوزه‌های مختلف در کنار وجهه جهانی آن، این اتفاق می‌تواند متناسب باذات جوان‌پسند شبکه سه رخ دهد.
خودمان هم می‌خواستیم تولیدی باشیم
در بخش دیگری از این گزارش امین نوروزی، تهیه‌کننده «کیوسک» هم از کمبود برنامه‌های سینمایی و فرهنگی گفت و افزود: در این شرایط خلأیی برای بخش‌های فرهنگی در تلویزیون حس می‌شد، به همین دلیل ما به سراغ شکل‌گیری چنین فضایی رفتیم، برنامه‌ای که در شروع به دلیل عامه‌پسند بودن مدیوم سینما نسبت به کتاب، موسیقی و... با این حوزه شروع شد و در ادامه به بخش‌های دیگر هم می‌پردازیم.
این برنامه به صورت تولیدی به روی آنتن می‌رود، اتفاقی که شاید زنده بودن آن می‌توانست هیجان بیشتری به گفت‌وگوها بدهد، نوروزی در این باره نیز می‌گوید: در شروع کار ما خودمان برای آن که شرایط بهتری داشته باشیم، ترجیح می‌دادیم که تولیدی باشیم.
گفت‌وگوها در این فضا مفیدتر خواهند بود، چرا که برخی از بخش‌هایی که اضافه هستند، از آن حذف می‌شوند و از این جهت تولیدی بودن برنامه برای مخاطب یک حسن است اما ممکن است که در اواخر فصل یک یا ادامه آن در فصل دو به سمت زنده بودن برویم.
با این حال نمی‌شود هیچ کدام را بر دیگری برتری داد، چرا که گاهی در برنامه‌های زنده گفت‌وگوهایی طولانی و بی‌فایده‌ای اتفاق می‌افتد که گریزی از آن وجود ندارد یا مواردی از این دست که حداقل در تولیدی بودن از آن فرار می‌کنیم. ادامه این برنامه بعد از 26 قسمتی که مدون شده، موضوع دیگری بود که نوروزی درباره‌اش گفت: 26 قسمت برای برنامه‌ای می‌خواهد مجله فرهنگی باشد، به عنوان یک شروع است و نگاه ما به این برنامه بلندمدت‌تر است. به همین دلیل باید دید که مسوولان سازمان در آینده چه تصمیمی می‌گیرند.
زود قضاوت نکنید!
او هم در بخشی از صحبت‌هایش با اشاره مقایسه این برنامه با «هفت»، بیان کرد: خواهش من این است که مخاطبان برنامه این کار را با توجه به عجله‌ای که برای بردن آن روی آنتن شد و اتفاقاتی که هنوز به آن نرسیده‌ایم، بعد از گذشت چند قسمت، دست به نقد آن بزنند و آن را با خودش و شرایطی که دارد مقایسه کنند.
این که مثلاً از ابتدا با برنامه‌ای مثل هفت مقایسه شویم، درست نیست چرا که در بخشی می‌توانم بگویم که ما از نظر برآورد مالی با آنها در یک حد و اندازه نبودیم و نیستیم، اما موضوع تنها این نیست و محتوا و فضای متفاوتی که وجود دارد هم مطرح است، به همین دلیل خواهش من این است که جلوجلو قضاوت‌مان نکنند.
شرایط تولید چنین برنامه‌ای با وجود اوضاع سازمان و فضایی که همه از آن گله‌منداند، مسأله‌ای بود که نوروزی در پاسخ به آن گفت: نه می‌توانم بگویم که به نسبت خیلی از برنامه‌ها از سوی سازمان به ما خیلی توجه ویژه‌ای شد و از سوی دیگر نمی‌توانم خیلی ناجوانمردانه به این موضوع نگاه کنم، در واقع بحث حمایتی یک اتفاق بینابینی است. با این حال برخلاف تصور برخی‌ها باید بگویم واقعاً حمایت و اتفاق خاصی برای ما رخ نداده است.
*صبح نو