به گزارش مشرق، مالیات یکی از منابع درآمدی کشورهاست و در کشورهای توسعه یافته جهان بخش عمده‌ای را به خود اختصاص می‌دهد؛ در ایران نیز سهم آن در بودجه کشور در سال‌های اخیر رشد قابل توجهی داشته است.
به این ترتیب، پرداخت مالیات ارتباط مستقیم با منافع عمومی دارد و چنانچه کسی از قوانین و مقررات مربوط به آن عدول کند به منافع عمومی تعدی کرده است و جامعه به آن واکنش نشان خواهد داد.
بیشتر بخوانید:
پشت پرده مطب های بدون کارتخوان
بند 2 ماده یک قانون مالیات‌های مستقیم می‌گوید «هر شخص حقیقی ایرانی مقیم ایران نسبت به تمامی درآمدهایی که در ایران یا خارج از ایران تحصیل می‌کند» مشمول پرداخت مالیات است.
یکی از مالیات‌های مستقیم، «مالیات بر درآمد» و از انواع آن مالیات بر «درآمد مشاغل» است.
یکی از پردرآمدترین مشاغل در ایران، شغل پزشکی است و جاذبه‌های گوناگونی همچون سطح درآمد بالا و منزلت اجتماعی پزشکان، سبب شده است همواره تعداد زیادی از داوطلبان کنکور دانشگاه‌ها متقاضی تحصیل در این رشته باشند. در کنکور سال 1397 جمعا تعداد یک میلیون و 11 هزار و 825 داوطلب شرکت کردند که تعداد 642 هزار و 451 داوطلب یعنی بیش از 63 درصد آنها متعلق به گروه آزمایشی علوم تجربی است.
درآمد چشمگیر پزشکان در ایران شاید دلایل متعددی داشته باشد اما با اخباری که درباره کم و کیف پرداخت مالیات توسط این قشر به گوش می‌رسد بیم این می‌رود که تعداد قابل توجهی از پزشکان با فرار مالیاتی و تعدی به منافع عمومی پولدار شده باشند که در این صورت جا دارد مدافعان حقوق مردم در این برهه حساس از شرایط اقتصاد کشور و مشکلات معیشتی مردم، قاطعانه و البته منصفانه موضوع را بررسی و با متخلفان برخورد کنند.
جریمه مالیاتی در انتظار 9 هزار پزشک تهرانی
محمدرضا نوری رئیس امور مالیاتی شهر و استان تهران در خصوص ارائه اظهارنامه مالیاتی پزشکان تهرانی در سال 96 می‌گوید: «از میان حدود 20 هزار پرونده پزشکان در تهران، تنها 11 هزار نفر برای عملکرد سال 1396 اظهارنامه ارائه کردند.»
این آمار نشان می‌دهد که 9 هزار پزشک تهرانی اظهارنامه مالیاتی خود را ارائه نکرده‌اند.
ماده 192 قانون مالیات‌های مستقیم در خصوص عدم تسلیم اظهارنامه مالیاتی می‌گوید: «در تمامی مواردی که مؤدی یا نماینده او که به موجب مقررات این قانون از بابت پرداخت مالیات مکلف به تسلیم اظهارنامه مالیاتی است، چنانچه نسبت به تسلیم آن در موعد مقرر اقدام نکند، مشمول جریمه غیرقابل بخشودگی معادل 30 درصد مالیات متعلق برای اشخاص حقوقی و صاحبان مشاغل موضوع این قانون و 10 درصد مالیات متعلق برای سایر مودیان است.» حکم این ماده درمورد درآمدهای کتمان‌شده در اظهارنامه‌های تسلیمی و یا هزینه‌های غیرواقعی نیز جاری است.
رئیس امور مالیاتی شهر و استان تهران درباره خود اظهاری پزشکان در خصوص مالیات بر درآمدشان نیز می‌گوید: «میانگین مالیات اعلامی از سوی پزشکان برای هر نفر 5 میلیون و 700 هزار تومان بود، در حالی که بر اساس آمار و اطلاعات سامانه‌های طرح جامع مالیاتی، این میانگین برای هر نفر حدود 14 میلیون تومان، توسط سازمان تعیین و تشخیص داده شده است.»
نوری در خصوص برآورد سازمان امورمالیاتی درباره مالیات پزشکان پردرآمد نیز گفته است: «میانگین مالیات اعلام شده توسط پزشکان با درآمد بالا حدود 17 میلیون تومان برای هر نفر بود درحالیکه مالیات واقعی آنها بالغ بر 76 میلیون تومان تعیین و تشخیص داده شده است.»
با استناد به این گفته‌ها بین آنچه پزشکان تهرانی درباره مالیات خود اظهار کرده‌اند و آنچه که سازمان امور مالیاتی برآورد کرده است، در خصوص عموم پزشکان 8 میلیون و 300 هزار تومان و در خصوص پزشکان پردرآمد 59 میلیون تومان، اختلاف وجود دارد و چنانچه این اختلاف ناشی از استناد به دفاتر، اسناد و مدارک خلاف واقع توسط پزشکان باشد، آنها طبق ماده 274 قانون اصلاح قانون مالیات‌های مستقیم مرتکب جرم شده‌اند.
بند اول ماده مذکور، تنظیم دفاتر، اسناد و مدارک خلاف واقع و استناد به آن را جرم و مرتکبان را مشمول مجازات‌های درجه 6 دانسته است، که در مورد اشخاص حقیقی می‌تواند شامل مواردی همچون «حبس بیش از 6 ماه تا 2 سال، جزای نقدی بیش از 20 میلیون ریال تا 80 میلیون ریال، شلاق از 31 تا 74 ضربه، محرومیت از حقوق اجتماعی بیش از 6 ماه تا 5 سال و انتشار حکم قطعی در رسانه‌ها باشد.»
تا اینجا، بنا بر اطلاعات ارائه شده توسط مسئولان مالیاتی، برخی از پزشکان در مظان فرار مالیاتی قرار گرفته‌اند، اما خودشان می‌توانند با پیش قدم شدن در ایجاد شفافیت در خصوص درآمدهایشان خود را از این اتهامات بری کنند.
در ماه‌های اخیر پرهیز ابهام برانگیز برخی از پزشکان از تجهیز مطب‌هایشان به دستگاه‌های کارتخوان و تأکید به بیماران برای همراه داشتن وجه نقد، تبدیل به خبری شده که واکنش‌هایی را نیز در بین مسئولان این حوزه در پی داشته است، از اظهار تأسف سخنگوی وزارت بهداشت بابت استفاده نکردن پزشکان از این امکان تا اعلام رئیس کل سازمان نظام پزشکی مبنی بر عدم وجود الزام قانونی برای پزشکان در استفاده از کارتخوان.
از تمام اینها که بگذریم، مقاومت عده‌ای از پزشکان در مقابل استفاده از دستگاه کارتخوان در حالی که این اقدام اسنادی واقعی از درآمد آنها را در اختیار سازمان امور مالیاتی قرار خواهد داد، ظن فرار مالیاتی پزشکان را در بین مردم و مسئولان تقویت کرده است، تا جایی که رئیس امور مالیاتی شهر و استان تهران در مصاحبه خود گفته است: «پرونده‌های پزشکانی که از دستگاه کارتخوان استفاده نمی‌کنند نیز به‌صورت ویژه مورد رسیدگی قرار می‌گیرد و نسبت به پذیرش هزینه‌ها و تعیین درآمد مشمول مالیات آنها سخت‌گیرانه برخورد می‌شود. مردم در صورت مشاهده مواردی که مصداق فرار مالیاتی است، آن را از طریق شماره تلفن 1526 و یا سامانه رسیدگی به شکایات به آدرس www.intamedia.ir به سازمان امور مالیاتی کشور گزارش دهند و اطمینان داشته باشند که این اطلاعات موجب برخورد جدی‌تر با فراریان مالیاتی و گسترش عدالت مالیاتی است.»