سرویس جامعه مشرق - نه اینکه تصور کنیم، برای دیدن هر پزشکی در این شهر، نیاز به رد شدن از خان خانم شیرزاد نامی وجود دارد که سخت است برایش از مشکلمان گفتن و جواب درست شنیدن و همذاتپنداری و خلاصه پرستارگونه برخورد کردنش اما آنقدر از حسهای تلخ و نامطبوع برخورد منشی دکتر و جراح و امثالهم، شنیدهایم و چشیدهایم که برایمان سخت نیست بشنویم برخی از آنها که خود را پزشکتر از دکتر پشت در میدانند، این بار در نقش صندوق ذخیره ریالی صاحبان مطبهای میلیاردی ظاهر و حاضر شدهاند.
نمیدانیم همچنان که چرا، انگار بحث فرار مالیاتی پزشکان تمامی ندارد؟! یک روز از پرداختهای زیرمیزی خبر میرسد و یک روز هم از عدم نصب دستگاههای کارتخوان. انگار وقتی صحبت از مالیات برای این قشر از جامعه میشود این افراد نخبه از تمام هوش توان خود استفاده میکنند تا از پرداخت میزان صحیح آن شانه خالی کنند.
این روزها هم دور از جانتان کافیست سر و کارتان به برخی مطبهای شلوغ اکثر نقاط شهر بیفتد. فرقی هم نمیکند پزشک اطفال باشد یا زیبایی و زنان. باید پول نقد همراهتان باشد چون معمولاً با تابلوی "کارت خوان خراب است"، "خواب است"، رفته آمپول بزند! و الخ، مواجه میشوید. چه کسی هم جرات دارد در مطبی که بیش از ۵۰ نفر منتظر ورود به اتاق دکتر هستند با منشی جر و بحث کند؟ کوچکترین اعتراضی کافیست تا با یک اشاره منشی به انتهای لیست منتقل شوید. تلخ است؛ چیزی در حد شنیدن خبر "متاسفم" از دکترهای سریالهای تلویزیونی.
منشیهایی که از قدیم خودشان یک پا رئیس و دکتر بودهاند. پشت در اتاق پزشک وقت دادهاند و وقت گرفتهاند. طبابت کردهاند و گاه نسخههای شفاهی هم پیچیدهاند. اما آخرین وظیفه آنها به نوعی نیز خاص ترین وظیفشان هم باشد.
وقتی منشی این بار می شود امین اموال پزشک
همیشه از قدیم شاهد آن بوده ایم که منشی ها مخزن الاسرار پزشک ها بوده اند. اما انگار این روزها کارشان سخت تر هم شده چراکه امانتداری از درآمد های پزشکان نیز به وظایف منشی ها اضافه شده است. مردم خبر می دهند و نماینده های مجلس تایید می کنند که در برخی از مطب ها، منشی با دادن شماره کارت خود به بیمار اعلام می کند که هزینه درمان و یا حتی ویزیت دکتر به حساب وی واریز شود. آخرین ترفند برای فرار از حسابرسی های مالیاتی.
در گذشته نیز فرارهای مالیاتی پزشکان و نقش چشمگیر منشی ها در این فرایند وجود داشت؛ زیرمیزهایی که برخی از پزشکان برای انجام عمل های خاص دریافت می کردند و برای مصون ماندن از نگاه بازرسان، هزینه آن به حساب منشی یا نزدیکان خود واریز می شد.
درآمدهای دهها میلیونی و فرار مالیاتی
حتماً برای هر کدام ما پیش آمده که در ساعت های طولانی صف انتظار مطب دکتر تعداد مریضها را در حق ویزیت ۴۰ _ ۵۰ هزارتومانی آنها ضرب کردهایم و درآمدهای میلیونی آنها را حساب و کتاب. اما اینکه چرا این قشر با این سطح درآمد بالا همواره از پرداخت مالیاتی که بیشتر اقشار موظف به پرداخت آن هستند شانه خالی میکنند جای سوال دارد.
در این رابطه محمدرضا نوری رئیس وقت امور مالیاتی شهر و استان تهران در مورد میزان مالیات پزشکان گفته بود، از میان حدود ۲۰ هزار پزشک در تهران تنها ۱۱ هزار نفر برای عملکرد سال ۱۳۹۶ اظهارنامه ارائه کردهاند. وی میانگین مالیات اعلامی پزشکان را برای هر نفر، ۵ میلیون ۷۰۰ هزار تومان عنوان کرد و گفته است: بر اساس آمار و اطلاعات سامانههای طرح جامع این میانگین برای هر نفر حدود ۱۴ میلیون تومان تعیین تشخیص داده شد.
در کنار این آمار، مسئولان مالیاتی معتقدند، تنها ۵۰۰ پرونده پزشکانی که با درآمد بالا هستند، حسابرسی خاص و مبتنی بر اطلاعات سامانههای طرح جامع حسابرسی میشود. میانگین این مالیات برای پزشکان خاص ۱۷ میلیون تومان بوده که البته مسئولان مالیاتی معتقدند مالیات واقعی آنها ۷۶ میلیون تومان بوده است.
همچنین در خصوص موضوع فرار مالیاتی پزشکان، نماینده شورای حل اختلاف مالیاتی سازمان امور مالیاتی تهران چندی پیش اعلام کرده بود که در جامعه پزشکان فرار مالیاتی ۸۰ درصدی وجود دارد!
پاسکاری میان مسئولان حرفهایتر میشود
اما نکته جالب این است که به نظر می رسد مسئولان بهداشت کشور نیز به خوبی از این موضوع آگاه هستند و تاکید می کنند که باید از پزشکان مالیات گرفته شود اما به خوبی می دانند که نباید وارد جزییات شوند.
قاضی زاده هاشمی وزیر سابق بهداشت -که متمول بودن خود را که از راه حرفه پزشکی ایجاد شده بود، کتمان نمی کرد - پیش از این عنوان کرده بود: «تعجب میکنم که یک مسئول مالیاتی کشور میگوید ۵۰ درصد پزشکان در تهران مالیات ندادهاند. مگر سازمان نظام پزشکی به شما گفته مالیات نگیر؟! مگر پزشک گفته مالیات نگیر؟! اگر گفته باشد هم بیخود کرده است؛ همه مردم مالیات میدهند آنها هم باید بدهند. برخی نور چشمیها در کشور هستند که در کشور مالیات نمیدهند، همه دوست دارند از مالیات فرار کنند.»
اما به نظر می رسد این اظهار نظرها تنها شانه خالی کردن اصل ماجرا و انداختن توپ در زمین سایر دستگاه ها مانند سازمان امور مالیاتی است چراکه پیگیری و اقدامی نیز در این خصوص از سوی وزارت بهداشت صورت نگرفت در حالی که با نیمی از پیگیری تغییر محتوای برخی سریال هایی که به مذاق جامعه پزشکی خوش نمی امد، می شد این آمار را بهبود بخشید.
دکتر رو ول کن؛ منشی رو بچست!
اما ماجرا از آنجا برای رسانه ها و افکار عمومی جذاب شد که یک عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی طی روزهای اخیر با صراحت اعلام کرد که برخی پزشکان از راه های گوناگون سعی دارند تا درآمد خود را پنهان کنند. وی می گوید: برخی از این افراد، درآمدها و واریزیهای خود را به حساب منشی خود داشته و دارند و میکوشند تا ردپایی از این درآمدها وجود نداشته باشد اما این کار درستی نیست.
جعفرزاده ایمن آبادی افزوده بود: براساس اطلاعات سازمان امور مالیاتی کشور در حال حاضر ۱۳۳ هزار پزشک در کشور وجود دارد که فقط ۷ هزار میلیارد ریال مالیات میدهند که معنایش درآمد ۲ میلیون و دویست هزار تومانی هر پزشک در طول ماه است. در حالی که چنین رقمی از سوی مردم قابل پذیرش نیست.
وی همچنین تاکید کرد: متاسفانه درصد کمی از پزشکان که در بین آنها چهرههای معروف ملی هستند نسبت به پرداخت مالیات معترض بوده و اجازه نمیدهند همکارانشان نسبت به انجام وظیفه به کشور ادای تکلیف کنند. ضمن اینکه همین عده انتقاداتی علیه مصوبه کمیسیون تلفیق داشتهاند.
منشیها هم مظلوم واقع میشوند
صحبت در خصوص حق و حقوق بیمار و پزشک همیشه مطرح است و کمتر کسی است که به آنها توجه نکرده باشد اما شاید در این بین منشی ها به عنوان حلقه واصل بیمار و پزشک تا حدودی هم مظلوم واقع می شوند.
اینکه از یک طرف باید غرغر های بیماران را تحمل کنی و از یک طرح خرده فرمایش های گاه و بی گاه رئیس را که خود، کار این قشر را به خودی خود سخت کرده است. حقوق اندک و حرف های نامربوط دیگران هم بماند. اما امروز شاهد آن هستیم که شاید حق و شرافت این قشر که بیشتر آنها را خانم ها نیز تشکیل می دهند در پدیده زیرمیزهای یواشکی پزشکان در حال ضایع شدن است.
اینکه یک پزشک به هر دلیلی شماره حساب منشی خود را برای مبالغ واریزی و دستگاه های کارتخوان اعلام می کند و منشی نگون بخت نیز برای حفظ کارش مجبور به پیروی از این خواسته است، خود شاید نوعی برده داری نوین باشد.
ورود بانوان مجلس به فرار مالیاتی پزشکان و فشار دست های پشت پرده
مشکلات مطرح شده در بالا در نهایت موجب آن شد تا مجلس برای شفاف سازی، جامعه پزشکی را مکلف به استفاده از کارتخوان در سال ۹۸ کند. طبق این مصوبه، تمامی صاحبان حرفه و مشاغل پزشکی، دامپزشکی، داروسازی و پیراپزشکی که مجوز فعالیت آنها توسط وزارت بهداشت، نظام پزشکی یا نظام دامپزشکی صادر میشود، موظف هستند از پایانه های فروشگاهی (POS) استفاده کنند. همچنین مقرر شد تمامی مراکز درمانی که صورت حساب بیمار را صادر میکنند ۱۰ درصد از مبلغ دستمزد پزشک را بهطورمستقیم به حساب سازمان امور مالیاتی بابت علیالحساب مالیات آن پزشک واریز کنند.
البته به نظر می رسد باز هم دست های پشت پرده برای حذف این مصوبه مجلس دست به کار شدهاند. در همین خصوص سیده حمیده زرآبادی نماینده مردم قزوین در مجلس شورای اسلامی به مشرق گفت: باید میان وزارت بهداشت و وزارت اقتصاد تفاهم نامه ای منعقد شود که اگر تخلفی در مطب پزشکی صورت گرفت امکان برخورد وجود داشته باشد.
وی خاطر نشان کرد: امروز این امکان برای بیمار وجود ندارد که علاوه بر دغدغه بیماری اش دغدغه فراهم کردن پول نقد برای پرداخت به پزشک را هم داشته باشد و باید برای راحتی بیمار و جلوگیری از حرف و حدیث ها و تخلفات بعدی دستگاه کارتخوان در مطب تمامی پزشکان نصب شود بخصوص برای خانم ها.
از سوی دیگر معصومه آقاپور نماینده مجلس نیز در گفتگو با خبرنگار اجتماعی مشرق با تاکید بر اینکه باید مالیات به این سمت حرکت کند که در جهت رفاه حال مردم باشد اظهار داشت: متاسفانه عملکرد مسئولان نیز در خصوص پرداخت های مالیاتی مردم مناسب نبوده است مردم باید بدانند که مالیاتی که می دهند برای رفاه حال خود آن هاست.
نماینده مردم آذربایجان شرقی خاطر نشان کرد: متاسفانه مردم ما این تصور را دارند که با پرداخت مالیات در حال هزینه کردن هستند و به همین خاطر است که امروز شاهد آن هستیم که قشر تحصیل کرده ای مانند پزشکان به راحتی از پرداخت مالیات فرار می کنند.
وی ادامه داد: امروز به راحتی پزشک بیمار را مجبور می کند تا پول نقد پرداخت کند زیرا اینکار برای هیچکس قابل رهگیری نیست که درآمد یک فرد به چه میزان بوده و چقدر باید مالیات پرداخت کند و به عنوان یک زن از این اتفاقات تلخ برای برخی بیماران و خانم های منشی، بیشتر غصه دار می شوم.
فرار مالیاتی پزشکان در فضای مجازی
شاید شما هم در فضای مجازی به هشتگهای "#پزشکان_فراری_از_کارتخوان" و "#پزشکان_فراری_از_مالیات" برخورده باشید. هشتک هایی که در ابتدا به خاطر عدم استفاده پزشکان از دستگاههای کارتخوان و مشکلاتی که برای مردم ایجاد می شود فعال شد اما پس از مدتی و با ورود رسانهها شکل جدیتری به خود گرفت. کافیست به تعدادی از نظرهای مردم در فضای مجازی در این خصوص توجه کنید تا میزان نارضایتی از این اتفاقات را به خوبی درک کنید.
اینکه کارمندان و کارگران و بسیاری از مشاغل با درآمد های بسیار پایین تر از پزشکان مالیات خود را پرداخت می کنند اما برخی از این افراد با دارا بودن درآمدهای چند ده میلیونی به راحتی از پرداخت مالیات واقعی سرباز می زنند جای سوال دارد. این سوال که آیا ساختار و راهکاری برای بررسی درآمد های این افراد وجود ندارد؟ چطور می شود تنها با چند دقیقه مراجعه به مطب های بالای شهر مردم عادی به خوبی قانون گریزی برخی از پزشکان را متوجه شده اند اما هنوز مسئولان متوجه نشده اند؟
هرچه هست در این میان، سریالی از اقدامات غیرقانونی و تخلفات در حال اکران است که نقش جدید آن، منشی های دکترها هستند و چه بهتر که تا طبق معمول، دیر نشده و حساسیت ها به فراموشی سپرده، سراغی از درمان آن بگیرند که این بار، درد در خود جامعه پزشکی است.