ماجرا روز چهارشنبه از آنجا شروع شد که یک مقام مسئول در وزارت دفاع آمریکا (پنتاگون) به رسانه‌های آمریکایی گفت که دونالد ترامپ تصمیم به خروج از سوریه را با توجه به تمایلش که مدت‌هاست در ذهن دارد، اتخاذ کرده است. ساعتی پس از اعلام این خبر نیز شخص دونالد ترامپ در حساب توئیتری‌اش نوشت دیگر دلیلی برای حضور نیروهای آمریکایی در سوریه وجود ندارد. رئیس جمهوری آمریکا پس از آن نیز طی پیامی ویدیوئی در توئیتر تاکید کرد: پس از پیروزی‌های تاریخی که علیه داعش حاصل شد، هم اکنون زمان آن فرا رسیده است که نظامیان خود را به کشور بازگردانیم.
بیشتر بخوانید:
ترامپ در شرایطی این تصمیم را اتخاذ کرد که آمریکا حدود دو هزار نیروی نظامی را بدون کسب رضایت دولت مرکزی سوریه در شمال شرقی این کشور مستقر کرده است.
رئیس جمهوری آمریکا یک روز بعد هم در پیامی توئیتری نوشت: «آیا آمریکا می‌خواهد پلیس خاورمیانه باشد، چیزی هم نصیبش نشود اما زندگی با ارزش و تریلیون‌ها دلار را برای حفاظت از دیگران خرج کند، و تقریبا در تمامی موارد، از آنچه که انجام می‌دهیم قدردانی نشود؟ آیا می‌خواهیم برای همیشه آنجا بمانیم؟ زمان آن است که دیگران نهایتا به مبارزه [با داعش] برخیزند...»
در وهله اول اینگونه به نظر می‌رسد که ترامپ با این اقدام یکی دیگر از وعده‌های انتخاباتی خود را عملی کرد. وی در دوران رقابت‌های ریاست جمهوری سال 2016 آمریکا به شدت نسبت به حضور نظامی ایالات متحده در خارج از کشور انتقاد داشت و وعده داده بود که سربازان آمریکایی را به وطن بازگرداند.
پس از اعلام رسمی این خبر، برخی مقامات ارشد دولت آمریکا، ابعاد دیگری از تصمیم ترامپ را اعلام کردند. از جمله اینکه تمام کارکنان وزارت خارجه آمریکا در سوریه ظرف 24 ساعت از این کشور خارج خواهند شد. همچنین نظامیان آمریکایی طی یک جدول زمانی 60 الی 100 روزه خاک سوریه را ترک خواهند کرد.
اما این تصمیم ترامپ باعث واکنش‌های گسترده شده و انتقادات شدیدی را هم در عرصه سیاسی داخلی و هم در حوزه بین‌المللی برانگیخت.
واکنش سیاستمداران آمریکایی
در عرصه سیاسی داخلی آمریکا، بیشترین واکنش از سوی سناتورهای برجسته آمریکایی بروز یافت. از منظر حزبی نیز این تصمیم ترامپ مخالفت گسترده دموکرات‌ها و جمهوریخواهان را در پی داشت چرا که هر دو حزب بر این باورند که داعش به فعالیت‌های خود در عراق و سوریه ادامه میدهد و این اقدام می‌تواند موجب تقویت مجدد تروریست‌های داعش شود.
سناتور لیندسی گراهام، از جمله شاخص‌ترین سیاستمداران آمریکایی در این زمینه بود. وی در سخنانی، خروج شماری از نیروهای این کشور از سوریه را اشتباهی بزرگ دانست که مشابه سیاست‌های باراک اوباما رئیس‌جمهوری سابق آمریکا است. به گفته گراهام؛ داعش در سوریه و عراق و افغانستان شکست نخورده است. وی در عین حال گفت که ترامپ در زمینه مهار نفوذ ایران بر حق است اما خروج نیروهای آمریکا از سوریه این تلاش‌های ترامپ را نابود می‌کند.
لیندسی گراهام در این میان از قصد خود برای ارائه قطعنامه‌ای به سنای آمریکا خبر داد که در آن از ترامپ خواسته شده تا دیدگاهش درباره خروج نظامیان آمریکایی از سوریه را تغییر دهد. گراهام در یک کنفرانس خبری همراه با تنی چند از سناتورها تاکید کرد: آقای رئیس جمهور، شما این شانس را دارید تا مسیر را تغییر دهید. شما برای انجام این کار حمایت زیادی را از هر دو حزب سیاسی در اختیار خواهید داشت. از این فرصت استفاده کنی
از سوی دیگر سناتور مارکو روبیو گفت که خروج کامل و سریع نیروهای آمریکایی از سوریه اشتباهی سنگین است و پیامدهایی خواهد داشت.
باب کورکر، سناتور آمریکایی نیز گفت که وی از طریق توئیتر از تصمیم ترامپ برای خروج از سوریه مطلع شده و «مایک پنس» معاون رئیس جمهور آمریکا نیز در نشست با نمایندگان جمهوری‌خواه به شدت تحت فشار قرار گرفته است.
با این وجود، همه واکنش‌ها انتقاد آمیز نبود. برای نمونه سناتور رند پل نیز به تمجید از تصمیم ترامپ پرداخت و اظهار داشت: من از اعلام خبر پیروزی توسط ترامپ و خروج نیروهایمان از جنگ خوشحال هستم.
واکنش مقامات دولتی آمریکا
شاید اولین واکنش از درون دولت آمریکا نسبت به تصمیم ترامپ برای خروج نظامیان آمریکایی از سوریه از سوی جیمز جفری، نماینده ویژه آمریکا در امور سوریه بروز یافت. وی در واکنش به تصمیم ترامپ، تمامی نشست‌های خود در سازمان ملل را که قرار بود روز پنجشنبه برگزار شود، لغو کرده است. جیمز جفری تنها یک روز پیش از اعلام تصمیم ترامپ تصریح کرده بود که آمریکا به دنبال سرنگونی بشار اسد رئیس جمهوری سوریه نیست. وی که در اندیشکده شورای آتلانتیک در واشنگتن صحبت می‌کرد با گفتن این موضوع که بشار اسد باید مصالحه کند، افزود: ما خواستار رژیمی هستیم که اساسا متفاوت است. این تغییر رژیم نیست. ما در تلاش برای خلاص شدن از اسد نیستیم.
اما بزرگترین واکنش یک عضو دولت به تصمیم ترامپ، از سوی وزیر دفاع آمریکا رُخ داد. جیمز متیس روز پنجشنبه، یعنی یک روز پس از آنکه دونالد ترامپ با دستور خروج نظامیان آمریکایی از سوریه، تشکیلات سیاسی آمریکا را بهت زده کرد، اعلام کرد که از سمتش کناره‌گیری می‌کند. ترامپ نیز به فاصله اندکی در صفحه‌اش در توئیتر نوشت وزیر دفاع وی، پایان ماه فوریه بازنشسته خواهد شد. وی نوشت: ”ژنرال متیس به من در واداشتن متحدان و کشورهای دیگر به انجام تعهدات نظامی خود کمک زیادی کرد. وزیر دفاع جدید به زودی معرفی خواهد شد. من از او به خاطر خدمتش بسیار تشکر می‌کنم.“ تصمیم ترامپ برای خروج نیروهای نظامی از آمریکا ظاهرا نقش اساسی در کناره گیری متیس داشته است. به گفته برخی منابع خبری، پس از فاش شدن اختلافات ماتیس و ترامپ در خصوص مسائل سیاسی به ویژه پس از تصمیم عجیب رئیس جمهور آمریکا در خارج کردن نظامیان از سوریه، وزیر دفاع ایالات متحده تصمیم به استعفا گرفته است.
تصمیمی ناهمخوان با نظرات مشاوران و دستیاران ارشد
این در حالی است که مرور مواضع پیشین اعضای بلندپایه دولت آمریکا با تصمیم اخیر ترامپ ناهمخوان هستند.
جان بولتون، مشاور امنیت ملی رئیس جمهوری آمریکا پیشتر گفته بود که ایالات متحده تا زمانی که ایران در خاک سوریه فعال است، از این کشور خارج نخواهد شد.
وزیر دفاع آمریکا نیز پیشتر اعلام کرده بود، تا زمانی که اوضاع در سوریه ثبات نیافته باشد، ایالات متحده و هم پیمانانش از این کشور خارج نخواهند شد.
مایک پامپئو، وزیر خارجه کنونی آمریکا نیز در سمت قبلی خود ریاست سازمان سیای آمریکا با چنین اقدامی - خارج کردن نظامیان ایالات متحده از سوریه - مخالف بود.
حتی در یک مورد، لیندسی گراهام، سناتور ارشد آمریکایی در سخنانی گفت: جیمز ماتیس وزیر دفاع آمریکا تصور می‌کند که الان وقت مناسبی برای خارج کردن نظامیان آمریکایی نیست. مایک پامپئو وزیر خارجه نیز معتقد است که شرایط میدانی برای خارج کردن نظامیان آمریکایی از سوریه مناسب نیست. من واقعا نمی دانم ترامپ چگونه این تصمیم را اتخاذ کرده است.
واکنش‌های بین‌الملی به تصمیم ترامپ برای خروج از سوریه
در این ماجرا، طرف‌هایی که بیش از دیگران درگیر بحران چندساله سوریه و تبعات آن هستند، به تصمیم رئیس جمهوری آمریکا واکنش نشان دادند. رژیم صهیونیستی، آلمان، فرانسه و آلمان از کشورهایی هستند که تا حد زیادی از تصمیم ترامپ انتقاد کردند. اما از سوی دیگر کشورهای ترکیه، عراق و روسیه از جمله طرف‌هایی هستند که به‌ظاهر با خرسندی نظاره‌گر اجرایی‌شدن این تصمیم هستند.
رژیم صهیونیستی: به تصمیم ترامپ احترام می‌گذاریم اما نگرانیم
بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر رژیم صهیونیستی در واکنش به تصمیم دونالد ترامپ برای عقب نشینی نیروهای آمریکایی از سوریه اعلام کرد: تصمیم آمریکا برای خروج از سوریه و تاثیر آن بر امنیت اسرائیل را مورد بررسی قرار می‌دهیم. وی افزود: به حفظ امنیت خود در جبهه سوریه ادامه خواهیم داد.
از سوی دیگر نیز دنی دانون، نماینده رژیم صهیونیستی در سازمان ملل در نشست شورای امنیت در واکنش به این تصمیم آمریکا اعلام کرد اسرائیل به تصمیم ایالات متحده برای خروج از سوریه احترام می‌گذارد اما نگرانی‌های خود را دارد. وی با این حال مدعی شد اسرائیل به مبارزه با نیروهای ایرانی در سوریه حتی اگر آمریکا نیروهایش را از این کشور خارج کند ادامه میدهد.
اما تزیپی لیونی از سران اپوزیسیون رژیم صهیونیستی گفت: خروج نیروهای آمریکایی از سوریه شکست سیاسی و امنیتی نخست‌وزیر -بنیامین نتانیاهو - است. لیونی مدعی شد: اینکه دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا اعلام کرد که گروه داعش تنها هدف واشنگتن در سوریه بود، بیانگر بی‌توجهی خطرناک به حضور رو به رشد ایران در آنجا است.
لیونی گفت: آمریکا نیروهای خود را از سوریه با ادعای اینکه داعش تنها علت حضور آنها در آنجا بوده است، خارج می‌کند و نادیده گرفتن حضور مستحکم ایران در سوریه امری خطرناک برای اسرائیل و یک شکست سیاسی و امنیتی است که به اسم نتانیاهو ثبت شد.
انگلیس: ائتلاف ضد داعش پایان نیافته / داعش در سوریه هنوز شکست نخورده است
وزارت امور خارجه انگلیس در واکنش به تصمیم آمریکا برای خارج کردن نیروهای خود از سوریه اعلام کرد که تحولات در سوریه به معنای پایان ائتلاف بین‌المللی ضد داعش نیست. در این بیانیه ادعا شده است که این ائتلاف توانسته است پیروزی بزرگی به دست آورد اما «هنوز تلاش‌های زیادی برای اقدام علیه داعش وجود دارد چون این گروه همچنان یک تهدید به شمار می‌آید.» بر اساس این بیانیه، آمریکا به طرف انگلیسی توضیح داده است که تحولات در سوریه به معنای پایان ائتلاف بین‌المللی ضد داعش نیست.
اما در یک اظهار نظر صریح‌تر، توبیاس الوود، معاون وزیر دفاع انگلیس در واکنش به توئیت دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا مبنی بر شکست داعش در سوریه - که علت خروج نظامیان آمریکایی از سوریه عنوان شده است - اعلام کرد: من قویا با ترامپ در خصوص شکست داعش در سوریه مخالفم.
آلمان: آمریکا به ما اطلاع نداده بود / ابراز تأسف درباره کناره‌گیری رئیس پنتاگون
دولت فدرال آلمان نیز به نوبه خود با عصبانیت و دستپاچگی به تصمیم آمریکا برای خروج نیروهای خود از سوریه واکنش نشان داده است. دولت آلمان درباره عدم هماهنگی رئیس جمهوری آمریکا با شرکای ائتلافی خود به منظور تصمیم گیری در این باره به شدت ابراز خشم و عصبانیت کرد.
اولریک دمر، معاون سخنگوی دولت آلمان در این‌باره گفت که برلین از این تصمیم واشنگتن که پیش از آن اطلاعی درباره آن نداشت مطلع شده است. ما به عنوان متحد و بخشی از ائتلاف ضد داعش مشاوره‌های قبلی با دولت آمریکا درباره خروج نیروهای آمریکایی از سوریه را مفید ارزیابی کرده‌ایم. به اعتقاد دولت آلمان همچنان از طرف سازمان تروریستی داعش خطر و تهدید وجود دارد.
اورزولا فون در لاین، وزیر دفاع آلمان نیز درباره کناره گیری وزیر دفاع آمریکا ابراز تاسف کرده و خواستار شفاف‌سازی درباره سیاست‌های امنیتی آینده دولت آمریکا در این شرایط شد.
وزیر دفاع آلمان در این باره گفت که جیمز متیس همواره یک لنگر پایداری مطمئن در ناتو و در مناسبات دو سوی آتلانتیک بود. از آنجا که ایالات متحده آمریکا چنین نقش و مسئولیت مهمی برای معماری امنیت جهانی دارد برای همه مهم است که سریعا درباره جانشین و رویکرد آینده واشنگتن شفاف سازی شود.
فرانسه: تصمیم ترامپ فوق‌العاده خطرناک است/ وزیر دفاع آمریکا یک سرباز بزرگ بود
وزیر دفاع فرانسه بر این باور است که تصمیم رئیس جمهور آمریکا برای خارج کردن نظامیان این کشور از سوریه یک تصمیم فوق العاده خطرناک است.
فلورنس پارلی وزیر دفاع فرانسه گفت: دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا یک تصمیم فوق العاده خطرناک برای خارج کردن نظامیان از خاک سوریه اتخاذ کرده است.
وزیر دفاع فرانسه می‌گوید: ما تجزیه و تحلیل‌هایی را که نشان میدهد خلافت ارضی داعش نابود شده است، به اشتراک نمی‌گذاریم. این یک تصمیم بسیار خطرناک است و ما تصور می کنیم که کار باید تمام شود.
وی در واکنش به استعفای جیمز ماتیس وزیر دفاع آمریکا نیز گفت: ماتیس یک سرباز بزرگ و یک شریک برای همه شرایط است.
روسیه: حضور آمریکا در سوریه از اول غیرقانونی بود / خروج آمریکا، فرصتی برای راه‌حل‌های سیاسی است
ولادیمیر پوتین رئیس جمهوری روسیه درباره تصمیم آمریکا برای خروج نظامیانش از سوریه نیز با اشاره به اینکه حضور نظامی آمریکا در سوریه غیرقانونی است، گفت: «نمی‌دانم این مسئله تا چه اندازه واقعیت داشته باشد. آنها (آمریکایی‌ها) اکنون 17 سال است که در افغانستان حضور دارند و هر روز هم اعلام می شود که از این کشور خارج می‌شوند. البته چنین مسئله‌ای ممکن است.»
پوتین با این دیدگاه دونالد ترامپ، همتای آمریکایی خود موافقت کرد که داعش دیگر در سوریه از بین رفته است، ولی این خطر وجود دارد که تروریست‌ها به کشورهای همسایه در منطقه نفوذ کنند.
از سوی دیگر وزارت امور خارجه روسیه نیز تصمیم خروج نیروهای آمریکا از سوریه را فراهم‌کننده فرصت‌هایی را برای راه حل سیاسی در سوریه توصیف کرد. اما ماریا زاخارووا، سخنگوی وزارت امور خارجه روسیه نسبت به ادامه عملیات نظامی آمریکا به شکل جدیدی در سوریه، طبق سناریویی که در افغانستان پیاده شده، ابراز نگرانی کرده است.
دمیتری پسکوف، سخنگوی دفتر ریاست جمهوری روسیه هم در تفسیر اعلام آمریکا درباره خروج نظامیانش از سوریه اعلام کرد که حضور نیروهای نظامی آمریکایی در خاک سوریه هیچ کمکی به حل و فصل سیاسی-دیپلماتیک بحران در این کشور نکرده است. وی تأکید کرد که ساکنین محلی در مناطق تحت کنترل آمریکا هیچ امکانی برای دسترسی به کمک‌های پزشکی نداشته و حتی اجازه ندارند منطقه را ترک کنند.
ولادیمیر شامانوف، رئیس کمیته امور دفاعی دومای نیز گفت، ادعای دونالد ترامپ درباره خروج نظامیان آمریکایی از سوریه به خاطر پیروزی بر گروه تروریستی داعش، دروغی دیگر از سوی واشنگتن است. این تصمیم تلاش برای حفظ وجهه در شرایطی است که بخش اعظم تروریست‌های داعشی توسط روسیه و نیروهای دولتی سوریه نابود شده‌اند.
از سوی دیگر، کنستانتین کاساچف، رئیس کمیته امور بین الملل شورای فدراسیون (سنای) روسیه برکناری "جیمز ماتیس" از سمت ریاست پنتاگون را علامت مثبتی ارزیابی کرد. این سناتور بلندپایه گفت: «اعلام برکناری وزیر دفاع آمریکا، خبر غیرمنتظره‌ای نبود. دلایل اختلافات ماتیس با ترامپ هم در همان نگاه اول مشخص است. همین حقیقت که ماتیس دقیقا یک روز بعد از آنکه رئیس جمهوری آمریکا از خروج نظامیان این کشور از سوریه خبر داد، گویای بسیاری از مسائل است.»
واسیلی نبنزیا، نماینده دائم روسیه در سازمان ملل نسبت به خروج نظامیان آمریکایی از سوریه ابراز تردید کرد و در پاسخ خبرنگاران در این باره گفت: «ما قبلا نیز چنین وعده‌هایی را شنیده بودیم و می‌دانیم که برغم این اعلام، آنها تنها حضور نظامی خود را تقویت کردند. ولی اگر آمریکا واقعا نظامیانش را از سوریه خارج کند، بدون تردید اقدام درستی انجام داده است.»
ترکیه: استقبال می‌کنیم
مولود چاووش اوغلو وزیر خارجه ترکیه در خصوص اخبار منتشر شده درباره خروج آمریکا از سوریه گفت: از این موضوع استقبال می‌کنیم. بعد از آن لازم است که روی روند سیاسی متمرکز شویم. وی افزود: در خاورمیانه و شمال آفریقا هر اتفاق منفی باعث تاثیرگذاری منفی در کشورمان خواهد شد.
وزیر خارجه ترکیه با بیان اینکه مدت زمانی طولانی است که با داعش در حال مبارزه هستیم، گفت: تصور می‌کنیم داعش دچار شکست شده است. وی ادامه داد: آمریکا برای عقب نشینی باید هماهنگی‌های لازم را انجام دهد و این عقب نشینی با هماهنگی باشد زیرا نباید خلائی بوجود آید.
سوریه: حضور آمریکا اشغالگرانه بود
یک مقام پارلمان سوریه که نامش فاش نشده، به «ایزوستیا» گفت: «آمریکا به طور غیرقانونی در کشور ما حضور داشت و مناطقی از آن را اشغال کرده بود و مسلما خروج آنها به ثبات اوضاع کمک خواهد کرد. چرا که واشنگتن مستقیماً از تروریست‌ها حمایت می‌کرد و اکنون خروج آمریکایی‌ها این اجازه را به مقامات دمشق می دهد تا مناطق شرق رود فرات تا مرزهای عراق را تحت کنترل خود درآورند. مقامات مسکو و دمشق هم پیش از این بارها اعلام کرده بودند که حضور نظامیان آمریکایی مانعی برای حل و فصل اوضاع در سوریه است.»
عراق: خروج آمریکا موجب تقویت هماهنگی بغداد-دمشق می‌شود / آمریکا مانع گسترش عملیات ضد داعش بود
در واکنش به اعلام تصمیم دولت «دونالد ترامپ» مبنی بر خروج نظامیان این کشور از سوریه، یک مقام دولتی در بغداد تأکید کرد: هیچ‌گونه تهدید تروریستی قریب‌الوقوع علیه عراق از طریق خاک سوریه بعد از عقب‌نشینی آمریکا وجود ندارد.
این مقام عراقی تصریح کرد، این گام به تقویت همکاری با نظام بشار اسد در مناطق تحت کنترل ارتش سوریه به‌ویژه در محور البو کمال و دیرالزور، بعد از عقب‌نشینی آمریکا، منجر خواهد شد.
یک منبع در دفتر «عادل عبدالمهدی» نخست‌وزیر نیز تصریح کرد، نیروهای عراقی و الحشد الشعبی (بسیج مردمی) در طول 600 کیلومتری مرزهای مشترک سوریه و عراق مستقر می‌شوند و هیچ ترسی نسبت به وجود تهدید قریب‌الوقوع علیه عراق به دلیل عقب‌نشینی آمریکا از مناطق شرقی و شمال شرقی سوریه وجود ندارد.
این دیپلمات عراقی متذکر شد، طرف عراقی همکاری با نظام اسد و دیگر طرف‌های فعال در مناطق مرزی را تقویت خواهد کرد. وی خاطرنشان کرد، این به معنای جان بخشیدن به مرکز هماهنگی چهارگانه یا ائتلاف چهارگانه روسی، ایرانی، عراقی و سوری در دوره بعدی است؛ چرا که حضور آمریکا در مناطق مرزی سوریه یکی از مهم‌ترین موانع در روند گسترش دادن به ماموریت‌های هوایی، زمینی و اطلاعاتی این ائتلاف بوده است.از سوی دیگر، «حسن شاکر» عضو کمیته امنیت و دفاع در پارلمان عراق گفت: «ما، دولت و نیروهای امنیتی، قادر به مدیریت کردن پرونده امنیتی هستیم و هیچ نگرانی در این خصوص نداریم. ولی در بخش سوری، می‌خواهیم بدانیم که جای آمریکا در سوریه را چه کسی پُر می‌کند، نظام یا کُردها یا داعش؟ اگر این عقب‌نشینی، قابل اعتماد و هماهنگ‌شده باشد پس جای هیچ‌گونه نگرانی درباره سناریویی دیگر نیست. در هر صورت ما نیروهایی در مرزها مستقر کرده‌ایم که قادر به تعامل با هرگونه خطری هستند که خاک عراق را تهدید می‌کنند.»
اردن: آمریکا به همپیمان خود پشت کرد
روزنامه صهیونیستی "اسرائیل الیوم" نزدیک به نخست وزیر رژیم صهیونیستی به نقل از یک منبع دیپلماتیک بلندپایه در اردن که خواست نامش فاش نشود، نوشت: اردن تصمیم دونالد ترامپ رئیس جمهور و دولت او را پشت کردن و رها کردن سرنوشت یک همپیمان می داند.
وی ادعا کرد: برتری نظامی اسرائیل وجود دارد و عاملی بازدارنده برای نیروهای ایرانی است، اما اردن در برابر تهدیدی واقعی به علت خروج نیروهای آمریکایی قرار دارد.
این مسئول اردنی گفت: خروج نیروهای آمریکایی از منطقه ای در جنوب شرق سوریه و استان درعا در مجاورت اردن پیامدهایی به همراه خواهد داشت که می توان ثبات منطقه را برهم بزند.
مصر: بی‌اطلاع بودیم
روزنامه صهیونیستی "اسرائیل الیوم" نوشت: مسئولان بلندپایه در دستگاه اطلاعاتی مصر تاکید دارند که برخلاف اسرائیل، عربستان، اردن و حتی ترکیه، تصمیم آمریکا برای خروج از سوریه به اطلاع مصر نرسیده است.
رسانه‌ها و مراکز مطالعاتی؛ پیروز نهایی عرصه نبرد در سوریه؟
مؤسسه مطالعات راهبردی و بین‌المللی: مقامات آمریکایی از تصمیم ترامپ شوکه شده‌اند
مؤسسه مطالعات راهبردی و بین‌المللی با انتشار گفتگویی با یکی از کارشناسان خود نوشت که خروج نظامیان آمریکایی از سوریه شکست واشنگتن در برابر تهران را اثبات خواهد کرد چرا که برندگان اصلی این رویداد ایران، روسیه و اسد خواهند بود و این امر سبب تقویت جمهوری اسلامی ایران در سوریه و اشراف اطلاعاتی آن در سوریه خواهد شد به گونه‌ای که تبعات جبران ناپذیری را برای متحد استراتژیک آمریکا یعنی رژیم صهیونیستی خواهد داشت. و می‌توان گفت بازنده اصلی این اتفاق رژیم صهیونیستی خواهد بود.
در بخش دیگری از تحلیل این مؤسسه آمده است که دونالد ترامپ در آوریل 2018 میلادی سعی و تلاش خود را برای خارج کردن نظامیان آمریکایی از سوریه آغاز کرد. تیم امنیت ملی ترامپ موفق شده است تا او را متقاعد کرد که خارج کردن عجولانه و بی مهابای نظامیان آمریکایی از سوریه اشتباه خواهد بود ... [اما] گزارش های متعدد نشان میدهد که مقام‌های ارشد و عالی رتبه دولت آمریکا از این اقدام ترامپ متعجب و شوکه شده‌اند و ارتش آمریکا کمتر از 24 ساعت قبل از اجرای این تصمیم، از آن مطلع شده‌اند.
طبق تحلیل این مؤسسه شواهد نشان می‌دهند کهمقام‌های آمریکایی تمام 3 هدف مشخص شده برای حضور آمریکا در سوریه را متوقف کرده‌اند: 1) شکست پایدار و دائمی گروه تروریستی داعش، 2) بیرون راندن نیروهای ایرانی و نیروهای نیابتی‌اش از سوریه، و 3) یک انتقال قدرت سیاسی بازگشت ناپذیر در سوریه.
اندیشکده بروکینگز: ایران پیروز نهایی میدان می‌شود
اعلام تصمیم ترامپ مبنی بر خروج نظامیان ایالات متحده از سوریه در زمان حساسی در منطقه رخ داده است، آن‌هم در دورانی که کنشگران متفاوتی که در جنگ سوریه درگیر بوده‌اند، در حال تدارک نظم سیاسی پساجنگ در سوریه هستند.
در یادداشت تحلیلی این اندیشکده آمده است که خروج آمریکا از سوریه به معنای این است که:
- داعش ممکن است بار دیگر خود را بازیابی کرده و اظهار وجود کند.
- ایران جای پایی محکم‌تر از گذشته در سوریه پیدا می‌کند.
- هم‌پیمانان کرد آمریکا احتمالا مجبور می‌شوند با نظام اسد (دولت مرکزی سوریه) به توافق برسند.
- ایران به عنوان شریک غالب دولت مرکزی سوریه در عرصه نبرد، به صورت یک پیروز از این بحران سر بر می‌آورد.
نشریه روسی «آر.ب.کا» نیز نوشته است، کارشناسان و مخالفان دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا معتقدند که این اقدام کاخ سفید به نفع روسیه تمام خواهد شد. با وجود وعده‌های ترامپ درباره خارج شدن از سوریه اعضای تیم رهبری وی با این اقدام مخالف بودند.
وال استریت ژورنالاین اقدام ترامپ را تغییر ناگهانی در راهبرد نظامی آمریکا در منطقه خاورمیانه ارزیابی کرده است.
نشریه هیل آمریکادر گزارشی نوشت: این بازنگری فوق العاده در سیاست آمریکا، سئوالات و ابهامات جدی را درباره تعهد دولت ترامپ نسبت به متحدانش مطرح کرده است و می تواند منجر به بروز مشکلات جدیدی در سوریه شود، چرا که نیروهای ایران، روسیه و ترکیه برای پر کردن خلأ آمریکا تلاش و مبارزه خواهند کرد.
نشریه صهیونیستی یدیعوت آحارانوت نیز در گزارشی نوشت که در پی تصمیم دولت آمریکا برای خروج نظامیان این کشور از سوریه، سران اسرائیل و جامعه صهیونیست‌ها دچار اضطراب شده‌اند زیرا آمریکا آنها را در برابر سرسخت‌ترین دشمنان یعنی حزب الله و ایران تنها رها کرده است. تصمیم ترامپ نشان از ضعف و بالاتر از آن، به منزله خیانت واشنگتن به هم پیمانانش و در وهله اول کردهای سوری به شمار می‌رود.
نشریه صهیونیستی هاآرتصدر گزارشی به قلم حیمی شالیف نوشت که تصمیم ترامپ تف کردن به صورت اسرائیل است. این روزنامه با اشاره به سیلی آمریکا به صورت هم پیمان خودش یعنی اسرائیل در زمانی بسیار حساس نوشت: بسیاری از دیگر رسانه‌های اسرائیلی نیز تصمیم آمریکا برای آغاز خروج نیروهایش از سوریه را مورد بررسی قرار داده و این تصمیم را پیروزی برای بشار اسد رئیس جمهور سوریه و ایران و روسیه و روی بد و ناگوار برای اسرائیل دانستند که در منطقه تنها باقی خواهد ماند.
آژانس خبری اسرائیل، به استناد به منابع سیاسی و امنیتی بلدپایه در تل آویو نوشت: خروج آمریکا فضای حائلی را که نیروهای آمریکایی در منطقه القائم در مرز عراق بین نیروهای الحشد الشعبی در عراق و حزب الله و نیروهای ایرانی در سوریه ایجاد کرده بودند، از بین می‌برد. دانا وایس تحلیلگر این آژانس خبری اشاره کرد که اسرائیل با خروج آمریکا از سوریه، برگ برنده مهمی علیه ایران در سوریه را از دست داد.
شبکه دهم تلویزیون اسرائیل نیز با ابراز ناامیدی از تصمیم آمریکا تاکید کرد که این خروج به منزله سیلی آمریکا به تل‌آویو و پیروزی ایران و حزب الله و روسیه به شمار می رود. این شبکه افزود: آمریکایی‌ها شکست خورده از سوریه خارج شدند؛ نه پیروز.