به گزارش مشرق، در بخش «میز خبر» با محمد صادق علیزاده تغییرات بودجه کتاب در 7 سال اخیر بررسی شد و عنوان شد عدد پیشنهادی دولت برای این بخش نسبت به سال گذشته کاهش چشمگیری داشته است.
دیانی از نمایندگان مجلس درخواست کرد در تصویب لایحه بودجه، نگاه ویژه تری نسبت به بخش فرهنگ داشته باشند.
در بخش گفتگو، مسعود دیانی و مهدی صالحی میزبان دکتر حسن ذوافقاری، استاد دانشگاه ومؤلف بودند تا «ادبیات عامه » را مورد بررسی قرار دهند.
ادبیات عامه شکل مکتوب و رسمی ادبیات شفاهی
دکتر ذوالفقاری مفهوم ادبیات عامه را اینطور توضیح داد: ادبیات عامه شکل مکتوب و رسمی ادبیات شفاهی است. راویان و شنوندگان آن مردم هستند. ادبیات مردم از زندگی و کار آن ها سرچشمه می گیرد.
ادبیات کلاسیک چقدر از ادبیات عامه بهره برداری کرده است؟
دکتر ذوالفقاری پاسخ داد: آبشخور ادبیات کلاسیک ما فرهنگ عامه ماست. به عنوان مثال بیشتر داستان های مثنوی همین قصه های شفاهی است. پیش از مثنوی نیز شاهنامه را داریم که روایت هایی است که میان مردم رواج داشته است.
هیچ نهادِ مسئولی وظیفه گردآوری ادبیات شفاهی را بر عهده نمی گیرد!
دکتر ذوالفقاری در مورد حفظ ادبیات عامه گفت: فرهنگ و ادبیات پوست می اندازند و به روز می شوند و نابود نمی شوند بنابراین جای نگرانی نیست. رسانه و فضای مجازی که رقیبان فرهنگ به حساب می آیند، امروز می تواند نقش قصه گویان قدیم را بازی کنند. اگر شکل کارمان را امروزی کنیم، همین فرهنگ می تواند در فضاهای امروزی ادامه حیات پیدا کند. البته همین مقدار که مانده را باید تا این افرادی که روایت هایی در سینه دارند نمردند، جمع آوری کنیم. اما متاسفانه هیچ نهاد مسئولی این کار را نمی کند. اتفاقا با استفاده از همین فضای مجازی این کار بسیار ساده است.
در نسل جدید جای عمق فرهنگی را بعضی تکنیک ها گرفته است
مؤلف کتاب «زبان و ادبیات عامه ایران» ادامه داد: از زمینه هایی که داستان را تقویت می کند زبان آن است.یکی از دلایل خوانده شدن آثار نویسنده هایی مثل جمال زاده، قوت و عمق فرهنگ عامه در آثار این عزیزان است. در نسل جدید جای این عمق فرهنگی را بعضی تکنیک ها گرفته است. هر چه جلوتر می رویم قصه ها یک روایت ساده اما تکنیکی می شود. این اتفاق خوبی نیست. تکنیک باید در عناصر اصلی داستان اتفاق بیافتد.
آیا اگر اثری مورد استقبال مردم قرار بگیرد، از شئون ادبی خود ساقط می شود؟
دکتر ذوالفقاری پاسخ داد: ابدا اینطور نیست. خواننده یک پای قضیه است. عامه پسند بودن یک اثر به معنای تعداد زیاد خواننده نیست، بلکه یعنی سطح اثر کمی نازل است. البته در نقد این آثار نمی شود اینها را کنار گذاشت چون به اعتقاد من اینها مرحله ای از خواندن هستند و بعضی ها با همین آثار کتاب خوان شده اند و مرحله ای جلو رفته اند.
دکتر ذوالفقاری در مورد کم رنگ شدن فرهنگ عامه میان مردم گفت: اتفاقا اینجا نقش نویسنده برجسته می شود .در شرایطی که گفتگویی بین مردم صورت نمی گیرد که این فرهنگ انتقال پیدا کند ،این کار نویسنده است که از فرهنگ استفاده کند.
رسانه، ابزار امروز برای انتقال فرهنگ
وی در مورد نقش رسانه ها گفت: رسانه می تواند این فرهنگ را از طریق فیلم و سریال و مجری های خوب انتقال دهد. ابزار ما امروزه رسانه است. باز آفرینی آثار از وظایف جامعه هنری است. ادبیات فاخر ما بسیار ظرفیت معرفی شدن به جهان را دارد.
وی در پایان، بازآفرینی آثار و داشتن نگاه و تحلیل نو را از عوامل تاسیس گرایش ادبیات عامه در کارشناسی ارشد دانست.
«شب روایت» چهارمین شب از « شب های هنر» و با محوریت ادبیات داستانی و روایت، به تهیه کنندگی حسین شاهمرادی، هر سه شنبه شب ساعت 23 به صورت زنده از شبکه چهارم سیما پخش می شود.