به گزارش مشرق؛ فقر یکی از مشکلاتی است که همواره در کشورهای جهان سوم و کمتر توسعه یافته چالش برانگیز بوده است. اما کشور ما ایران درچهار دهه اخیر توانسته به خوبی شکاف طبقاتی را کم کند و فقر مطلق را از بین ببرد، اگر چه مردم جامعه این روزها با مشکلات اقتصادی مواجه هستند اما سیاست‌های دولت بر روی کاهش این فشارها تمرکز دارد. اما موضوع فقر و گرسنگی بر خلاف تصور بسیاری از ما در اروپا بسیار ریشه‌دارتر است به‌طوری که روزانه اخباری مبنی بر گسترش فقر مطلق در انگلیس می‌بینیم و حتی در روزهای گذشته خبرهایی درباره تأسیس وزارت گرسنگی در این کشور نیز به گوش رسیده است. به نظر می‌رسد این روزها مشکل گرسنگی به یکی از بزرگ‌ترین چالش‌های دولت ترزا می تبدیل شده است.
احتمالاً تاکنون از اروپا و به طور خاص کشور انگلیس زیاد شنیده‌اید. کشوری که ظاهراً در صلح و صفاست حالا هر روز از گوشه گوشه‌اش خبرهایی به گوش می‌رسد که درکش برای ما کمی دشوار است. همین چند مدت پیش بود که خبری مبنی بر احداث وزارت تنهایی در کشور انگلیس منتشر شد. مسوولین دولت انگلیس در تلاش بودند برای حل و فصل مشکل دست‌کم ۹ میلیون نفری که در این کشور تنها زندگی می‌کنند یک وزیر امور تنهایی در کابینه خود منصوب کنند.
بیشتر بخوانید:
عکس / گرسنگان پاریس
اما شاید این تمام واقعیت بریتانیا، مهد تمدن نباشد. آنچه این روزها در رسانه‌های اروپایی منتشر می‌شود اخباری منبی بر گسترش روز به روز فقر و بیکاری در این کشور است. این موضوع به اندازه‌ای جدی است که قرار است در این کشور وزارتی به نام وزارت گرسنگی ایجاد کنند!
مردم انگلیس سال‌هاست که با مسائل و مشکلات مختلفی دست به گریبان هستند. آنچه در میان این مسائل و مشکلات بیشتر جلب توجه می‌کند، فقر است. فقر در این کشور به حدی است که چند وقت پیش روزنامه ایندپندنت در گزارشی کم‌سابقه نوشت که والدین فقیر در انگلیس بچه‌های خود را رها می‌کنند و این کودکان گاهی هفته‌ها گرسنه می‌مانند!
گزارشی که از مجلس نمایندگان بریتانیا منتشر شد نشان می‌دهد از هر پنج کودک زیر ۱۵ سال در این کشور، یک نفر در خانه‌ای رشد می‌کند که به دلیل کمبود مالی یا دیگر منابع دچار محدودیت در دسترسی به غذاست.
طبق یافته‌های کمیسیون، مشکل تأمین منابع مالی باعث شده تا خانواده‌ها به سوی غذاهای ارزان‌قیمت پرکالری سوق داده شوند که همین مطلب، سوءتغذیه و اضافه‌وزن را به دنبال داشته است.
این گزارش ۵۶ صفحه‌ای توسط کمیسیونی مرکب از نمایندگان حزب محافظه‌کار حاکم و حزب مخالف کارگر تهیه شده است و به دولت پیشنهاد می‌کند برای رفع مشکل، تأسیس وزارتخانه‌ای مجزا برای حل معضل گرسنگی را تدارک ببیند.
بنابر گزارش یورونیوز، خانم مری کرگ، دبیر کمیسیون بازرسی شرایط زیستی مجلس، در این باره گفته است: «دولت به جای جست‌وجوی دلایل فقر در خارج از مرزها، باید در سال جدید بر اقدام فوری در خصوص حل مشکل گرسنگی و سوءتغذیه تمرکز کند.»به گفته وی، هزینه گران زندگی، رکود میزان دستمزدها و نظام جدید خدمات درمانی سبب شده است تا مردم با گرسنگی مواجه شوند. یک تحقیق مشابه صورت گرفته از سوی سازمان ملل در سال گذشته نیز نشان می‌داد از هر سه کودک در بریتانیا یک کودک در شرایط فقر بزرگ می‌شود.
نگرانی‌ها در خصوص وضعیت فقر در بریتانیا در شرایطی ابراز می‌شود که برآوردهای بانک مرکزی این کشور نشان می‌دهد با خروج از اتحادیه اروپا، اقتصاد بریتانیا تا هشت درصد کوچک‌تر شده است. شاید به همین دلیل است که ترزامی در تلاش است با برگزاری رفراندومی مجدد، انگلیس را به اتحادیه اروپا برگرداند، هرچه که تاکنون موفق نبوده است.
سطل آشغال منبع دانش‌آموزان گرسنه می‌شود
اما ماجرای گرسنگی به همین جا ختم نمی‌شود. روز گذشته بی بی سی در گزارشی میدانی از برخی شهرهای انگلیسی با یک مدیر مدرسه گفت‌وگو کرد. مدیر یک مدرسه در مورکم در لانکاشر واقع در شمال غربی انگلیس می‌گوید: دانش‌آموزان مدرسه او به حدی گرسنه هستند که پس از ورود به مدرسه در سطل آشغال‌ها دنبال غذا می‌گردند.
شیوون کالینگوود، مدیر این مدرسه در گفت‌وگو با شبکه خبری بی بی سی می‌گوید: از هر ۱۰ دانش‌آموز این مدرسه، یکی از آنها از خانواده‌ای است که نیازهای غذایی خود را از بانک غذایی (جایی که به نیازمندان کمک می‌کند) تأمین می‌کند.
سازمان یونیسف (صندوق کودکان ملل متحد) در سال ۲۰۱۷ میلادی در گزارشی گفته بود که ۱۹ درصد کودکان زیر ۱۵ سال بریتانیا در خانواده‌هایی زندگی می‌کنند که با مشکل تأمین غذا مواجه هستند.
در همین زمینه بخوانید:
شیوون کالینگوود گفته است: در حال حاضر در مدرسه او ۳۵ دانش‌آموز وجود دارند که خانواده‌هایشان از بانک غذایی استفاده می‌کنند. او می‌گوید احتمالاً تعداد چنین خانواده‌هایی بیشتر است و آمار موجود تنها در باره خانواده‌هایی است که مدرسه از آن با خبر است.
کالینگوود می‌گوید: وقتی کودکان از غذا محروم می‌شوند، روی رفتار آنها اثر می‌گذارد و فقط درباره غذا فکر می‌کنند و ما کودکانی داریم که هسته‌های میوه‌ها را از سطل آشغال‌ها بر می‌دارند. وی ادامه می‌دهد: ما بچه‌هایی داریم که چیزی برای خوردن ندارند و بچه‌هایی هستند که تنها فکر و ذکرشان غذاست.
مدیر این مدرسه گفته است از اینکه پدر و مادر این بچه‌ها وقتی به مدرسه می‌روند و با گفتن اینکه چیزی برای تأمین غذای بچه‌هایشان ندارند به گریه می‌افتند، دچار اندوه می‌شود.
این مدیر مدرسه می‌گوید خانواده‌هایی هستند که مرتب به همدیگر مواد غذایی قرض می‌دهند و این مشکلی است که رو به افزایش است.
این در حالی است که یک سخنگوی وزارت کار و تأمین اجتماعی این کشور می‌گوید از سال ۲۰۱۰ به این سو یک میلیون نفر از جمله ۳۰۰ هزار کودک از فقر مطلق خارج شده‌اند.
دانش‌آموزان تنها بخشی از گرسنگان‌اند!
گزارش‌ها از فقر مطلق در گوشه و کنار بریتانیا به همین چند خبر در رسانه‌ها ختم نمی‌شود. چندی پیش روزنامه گاردین در گزارشی آورده بود؛ آخرین آمارهای مؤسسه خیریه «تراست فور لندن» و مرکز تحقیقات سیاست‌های اجتماعی دانشگاه «لوف برو» نشان می‌دهد که چگونه بیش از یک چهارم ساکنان لندن، به دلیل درآمد پایین خود نه تنها از تأمین نیازهای ضروری نظیر خانه گرم ناتوان هستند، بلکه حتی از تفریحات ساده‌ای در جامعه نظیر بیرون غذا خوردن نیز محروم هستند. حتی کسانی که دستمزدی در سطح استاندارد ملی دریافت می‌کنند نیز سطح معیشتی دشواری دارند. نرخ‌های اجباری سطح دستمزد در انگلیس، سال گذشته توسط جورج آزبورن- وزیر وقت خزانه‌داری این کشور وضع شد. تعداد بسیار کمی از خانوارهای لندنی که یکی از اعضای آنها با دستمزدهای تعیین شده و به صورت تمام وقت به کار مشغول بود، توانستند به سطح درآمد لازم برای حداقل استانداردهای زندگی برسند و این روند حتی پس از آنکه دستمزدها در ماه آوریل سال جاری میلادی، چهار درصد افزایش یافت نیز ادامه یافته است.
نفوذ فقر مطلق در قلب انگلیس
این تحقیقات که نتایج آن بر اساس مصاحبه با مردم در خصوص کالاها و خدمات مورد نیاز برای دستیابی به استانداردهای قابل قبول زندگی به دست آمده است، حداقل سطح درآمد استاندارد را برای چهار طبقه مختلف از خانوارهای لندنی استفاده کرده و آن را با سایر نقاط انگلیس مقایسه کرده است.
حدود ۳۹ درصد مردم لندن درآمدی پایین‌تر از سطح استاندارد داشته‌اند که این رقم برای کل کشور ۳۰ درصد است. اگرچه تعداد لندنی‌هایی که کمتر از سطح استاندارد درآمد دارند طی دو سال اخیر کاهش یافته اما هنوز ۳/۳ میلیون نفر از مردم لندن درآمدی پایین‌تر از میزانی دارند که بتوانند حداقل استانداردهای زندگی را تأمین کنند.
یکی از گروه‌های مربوطه که به طور فزاینده‌ای، شرایط‌شان نامطلوب‌تر می‌شود، زوج‌های بازنشسته ساکن شهر لندن هستند. طی هفت سال اخیر، تعداد بازنشستگان لندنی که قادر نبوده‌اند تا به حداقل استانداردهای لازم زندگی دست یابند، از ۲۳ درصد به ۳۲ درصد افزایش یافته است که نشان دهنده معکوس شدن روند درازمدت بهبود اوضاع معیشتی این گروه سنی است.
طبق یافته‌های این گزارش، در بین هر چهار گروه مورد بررسی شامل افراد مجرد در سن کار، زوج‌های بازنشسته، والدین تنهای دارای یک فرزند و زوج‌های دارای دو فرزند، حداقل هزینه‌های مورد نیاز به دنبال رشد تورم پس از یک دوره طولانی ثبات قیمت، افزایش یافته است.اخیراً نیز روزنامه انگلیسی گاردین با انتشار تصاویری تکان دهنده از فقر در جامعه انگلیس، گفته است صف نیازمندان به کمک‌های غذایی در لندن روز به روز طولانی‌تر می‌شود. این روزنامه انگلیسی آورده است: در میان کسانی که در این صف‌ها ایستاده‌اند، می‌توان از همه سنین و همه نژادها کسانی را دید که در انتظار دریافت غذا هستند. با این حال چیزی که شاید برای لندن‌نشین‌ها عجیب و بهت‌آور باشد این است که بخشی از این افراد را کسانی تشکیل می‌دهند که با وجود داشتن کار، نمی‌توانند حتی از پس تأمین هزینه‌های غذای خود برآیند.
به هرحال نتیجه این دست گزارش‌ها از بیداد فقر در انگلیس حکایت دارد. بنابر گزارش‌ها و نظرسنجی‌های صورت گرفته، حداقل یک پنجم مردم انگلیس یعنی حدود ۱۴ میلیون نفر در این کشور در فقر مطلق به سر می‌برند. بررسی درآمد افراد فقیر که به افراد دارای درآمد کمتر از ۶۰ درصد متوسط درآمد در انگلیس گفته می‌شود، نشان می‌دهد فقر در انگلیس به وضعیتی رسیده که از سال ۱۹۸۸ یعنی از بیش از سی سال پیش تاکنون بی‌سابقه بوده است.
آنچه مسلم است این است که فقر، اساس و پایه مشکلات عدیده دیگری است که در جامعه انگلیس به وفور می‌توان آنها را دید. به همین دلیل میان فقر با گرسنگی و بیکاری رابطه‌ای معنادار وجود دارد. یعنی اینکه گرسنگی و بیکاری از تبعات فقر به حساب می‌آیند که جامعه انگلیس بدان مبتلا شده است.
دولت انگلیس چه می‌کند؟
اما نکته قابل تأمل این است که در انگلیس دولت به مردم فقیر توجهی ندارد. به طوری که در چند سال اخیر حمایت دولت از شهروندان فقیر روند نزولی داشته است. بر این اساس، افزایش اختلاف طبقاتی ناشی از اقدامات و عملکرد دولت در زمینه تعدیل بودجه تأمین اجتماعی و بخشودگی مالیاتی است. به همین دلیل اقشاری که در زیرخط فقر زندگی می‌کنند اقدامات خاصی از جانب دولت برای مقابله با فقر یا همان فقرزدایی نمی‌بینند. همین امر موجب کاهش مدام و بی‌سابقه سطح زندگی و درآمد اقشار پایین در انگلیس که در زیر خط فقر زندگی می‌کنند، شده است.
آقای ندیم احمد، فعال سیاسی ساکن در انگلیس در این خصوص گفته است: «ترزا می، نخست وزیر انگلیس مردم را به ورطه فقر و نداری کشانده است، وی آمار فقر در این کشور را به منزله زنگ خطری برای این دولت توصیف کرد. احمد می‌گوید: فکر نمی‌کنم دولت به آمار توجهی کند و حتی این آمار برایش اهمیتی داشته باشد. همان‌طور که می‌دانید در طول سال‌ها بسیاری از مردم براثر اقدامات ریاضتی جان خود را از دست داده‌اند. دولت فرصت داشت به این روند خاتمه دهد اما آنها تصمیم گرفتند آن را نادیده بگیرند.» این فعال سیاسی درباره این موضوع که سال‌هاست دولت سیاست‌هایی پیش گرفته که به طور مستقیم فقرا، اقشار آسیب‌پذیر و معلولان را در جامعه هدف گرفته است، گفت:
آنچه اکنون انگلیس به آن نیاز دارد فردی مانند جرمی کوربین به عنوان رییس دولت شود. برنامه اعطای اعتبار عمومی در سامانه رفاه اجتماعی باید لغو شود زیرا کارآیی لازم را ندارد. به اعتقاد من جرمی کوربین آن را لغو خواهد کرد و سامانه‌ای عادلانه‌تر ایجاد خواهد کرد و مردم را از فقر بیرون خواهد کشید.»
منبع: صبح نو