به گزارش مشرق، بخش انرژی در حال حاضر از اساسیترین حوزههای اقتصادی کشورها به شمار میرود. البته این بخش منبع اصلی انتشار گازهای گلخانهای نیز هست. نقش حوزه انرژی در تولید گازهای گلخانه ای بعد از انقلاب صنعتی بیشتر هم شد. بررسیها نشان میدهد که بیش از ۵۲ درصد اثر گلخانهای موجود در جو زمین متعلق به دوران بعد از انقلاب صنعتی یعنی ۱۵۰ سال اخیر است.
بیشتر بخوانید:
چرا همه تعهدات ایران در توافق پاریس، مشروط نیست؟
بخش برق در این میان به دلیل مصرف بیشتر سوخت های فسیلی، سهم بیشتری در تولید گازهای گلخانه ای دارد. در حال حاضر بیش از ۲۰ درصد گازهای گلخانه آلمان توسط زغالسنگ که برای تأمین برق استخراج میشود، انتشار مییابد. همچنین چین و آمریکا نیز بهعنوان کشورهای اصلی مصرفکننده زغالسنگ، عمده مصرف زغال سنگ شان برای تولید برق است.
آسیبپذیری جدی بخش نیروگاهی از کاهش انتشار گازهای گلخانهای
ساعد سرمدی، کارشناس انرژی با اشاره به گزارش سوم تغییر اقلیم سازمان محیطزیست، گفت: با اجرای تعهدات پیش بینی شده برای کشور در موافقتنامه پاریس، تولید گازهای گلخانه ای در بخشهای نفت و گاز ۱۵ درصد و بخش تولید و انتقال برق ۵.۸۴ درصد باید کاهش یابد.
وی ادامه داد: بررسیها نشان میدهد در صورت کاهش تولید گازهای گلخانه ای به میزان ۵.۸۴ درصد در صنعت برق، تولید برق در کشور آسیب بسیار جدی خواهد دید، چرا که بیش از ۳۰ درصد دیاکسید کربن که مطابق مبانی علمی توافق پاریس از اصلیترین گازهای گلخانهای به شمار میرود در بخش نیروگاهی تولید میشود.
نمودار (۱) میزان انتشار دیاکسید کربن را در بخشهای مختلف مصرفکننده انرژی را نشان میدهد.
نمودار (۱): سهم تولید دیاکسید کربن در بخشهای مختلف انرژی
منبع: وزارت نیرو، دفتر امور برق و انرژی
همانطور که نمودار بالا نشان میدهد، بخش نیروگاهی ازآنجاکه بیشترین سهم در انتشار دیاکسید کربن را به خود اختصاص داده است، طبعاً باید در برنامه کاهش انتشار نیز بیشترین کاهش تولید را شاهد باشد.
۹۴ درصد برق کشور از منابع ملی و ارزان انرژی مانند نفت و گاز تولید می شود و اگر قرار باشد برای کاهش انتشار گازهای گلخانه ای، تولید برق کاهش یابد، تبعات آن در همه صنایع مصرف کننده برق و همچنین در مصارف خانگی مشهود خواهد بود و این مساله می تواند اقتصاد کشور را با چالشهای جدی روبرو سازد.
افزایش تولید و مصرف برق در دهههای آینده در جهان
سرمدی با بیان اینکه اهتمام به کاهش تولید در حوزه انرژی به دلیل انتشار گازهای گلخانهای در حالی است که کشورهای توسعهیافته و برخوردار از فنّاوری تولید انرژی از منابع تجدید پذیر نیز رغبت چندانی به کنار گذاشتن منابع ارزان تولید برق ندارند، اظهار داشت: مطابق پیشبینی اداره اطلاعات انرژی آمریکا (EIA)، مصرف انرژی ازجمله برق در جهان در دهههای آینده افزایش یافته و سوختهای فسیلی مانند نفت و گاز و زغالسنگ همچنان جزء منابع اصلی تأمینکننده برق خواهند ماند.
نمودار (۲) این موضوع را بهخوبی نشان میدهد.
نمودار (۲): سهم منابع مختلف انرژی در تولید برق تا سال ۲۰۴۰ میلادی
همانطور که نمودار (۲) نشان میدهد، با وجود افزایش نیروگاههای تجدیدپذیر، نفت (petroleum) و زغالسنگ (coal) در دهههای آینده همچنان در زمره منابع اصلی تأمین برق درجهان خواهند بود. این افزایش به معنای افزایش انتشار گازهای گلخانهای در بخش نیروگاهی جهان است.
صنعت برق ایران علاوه بر تأمین انرژی موردنیاز بخش خانگی، تجاری و صنایع داخلی، جزء صنایع صادرات محور ایران است.
بنابراین اگر قرار باشد در راستای اجرای تعهدات کشور در توافقنامه پاریس برای کاهش انتشار گازهای گلخانه ای، تولید برق کشور با منشا سوخت های فسیلی محدود شود. در این صورت با کاهش تولید در این حوزه، ایران از صادرکننده برق به واردکننده برق تبدیل خواهد شد. به این ترتیب ضروری است تا مراجع تخصصی حوزه انرژی مانند کمیسیون انرژی مجلس، وزارت نیرو و کارشناسان انرژی وارد بررسی نقاط ضعف و قوت تعهدات کشور در توافق پاریس شوند. این ورود میتواند با اولویت نهادن به سیاستهای بالادستی انرژی و اقتصادی مانع آسیب دیدن صنعت مهم و استراتژیک برق شود.