به گزارش مشرق، هم اکنون با پرهیز از وقت‌کشی، در راستای کاهش تعهدات، گام‌های بعدی را قاطعانه اجرا کند.
روز ۱۸ اردیبهشت و در سالگرد خروج آمریکا از برجام، شورای عالی امنیت ملی در بیانیه‌ای اعلام کرد که ایران برخی اقدامات خود در برجام را متوقف می‌کند و به کشورهای باقیمانده در توافق ۶۰ روز برای اجرای تعهدات خود به ویژه در حوزه‌های بانکی و نفتی فرصت می‌دهد.
بیشتر بخوانید:
دو ماه دیگر قرار است چه اتفاقی بیفتد؟!
بیانیه شورای عالی امنیت ملی اقدامی مهم و مصداقی بر «خروج از انفعال در سیاست خارجی» توسط دولت بود؛ اما این بیانیه دیرهنگام و حداقلی بود.
نکته قابل توجه اینجاست که یکروز پس از انتشار این بیانیه، اتحادیه اروپا با صدور بیانیه‌ای گستاخانه هرگونه ضرب‌الاجل از سوی جمهوری اسلامی ایران درباره برجام را رد کرد.
در بیانیه مشترک «فدریکا موگرینی» مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و وزرای خارجه سه کشور فرانسه، آلمان و انگلیس با لحنی طلبکارانه خطاب به دولت ایران آمده است: «ایران باید از برداشتن گام‌های تنش زا پرهیز کرده و به اجرای کامل تعهداتش ذیل برجام ادامه دهد»!
«امانوئل ماکرون» رئیس‌جمهور فرانسه نیز در اظهارنظری گستاخانه با اعلام اینکه مسئله موشکی ایران باید حل شود، برجام را ناقص خواند و گفت این توافق باید تکمیل شود!
با توجه به واکنش گستاخانه اروپا، بدیهی است که ضرب‌الاجل ۲ ماهه ایران به طرف اروپایی دیگر بی‌معنی است. اروپای بدهکار، با گستاخی در جایگاه طلبکار نشسته و این بدان معنی است که هیچ تمایلی برای جبران بی‌عملی و اجرای تعهدات برجامی خود ندارد.
بنابراین دولت باید از هم اکنون با پرهیز از وقت‌کشی، در راستای کاهش تعهدات، گام‌های بعدی را قاطعانه و سریع اجرا کند.
آقای روحانی -۱۸ اردیبهشت ۹۸- گفته بود: «مشکل اروپا این است که آمریکا را کدخدا می‌داند. در مقام عمل متاسفانه ناتوان بودند. سال ۸۳ وقتی مذاکره می‌کردیم، مشکلی بود و آن اینکه اروپایی‌ها آمریکا را کدخدای خود می‌دانستند؛ الان اوضاع کمی بهتر شده ولی همچنان این تفکر وجود دارد». روحانی در سال ۹۲ نیز اروپایی‌ها را در مقابل آمریکا «آقااجازه» نامیده بود.
مقامات ارشد دولت اذعان دارند که اروپا با آمریکا همصداست. اروپایی‌ها نیز خود گستاخانه اعلام کرده‌اند که به هیچ عنوان تعهدات برجامی خود را اجرا نخواهند کرد. بنابراین هیچ دلیلی مبنی بر معطل ماندن تا ۲ ماه آینده وجود ندارد.
حداقل یک‌سال تاخیر!
سال گذشته و پس از خروج آمریکا از برجام، مقامات ارشد دولت اعلام کردند که اروپا تنها چند هفته فرصت دارد تا درخصوص اجرای تعهدات برجامی خود تضمین بدهد. اما به فاصله بسیار کوتاهی پس از این اظهارنظر، موگرینی- مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا- با لحنی طلبکارانه گفت: «تضمین نمی‌دهیم»!
پس از آن مقامات دولت و به خصوص مقامات ارشد وزارت خارجه در اقدامی تأمل‌برانگیز وقت‌کشی اروپا را توجیه کرده و با رویکردی منفعلانه تاریخ‌های گوناگونی را به عنوان ضرب‌الاجل اعلام کردند.
قرار بود تنها چند هفته به اروپا مهلت داده شود، اما این مهلت تا یک‌سال به درازا کشید و نتیجه آن شرطی‌سازی مردم در مسئله برجام و تعلیق اقتصاد کشور بود.
واقعیت این است که اگر دولت آقای روحانی از ابتدای اجرای برجام، در واکنش به عهدشکنی دولت اوباما و سپس عهدشکنی دولت ترامپ و همچنین بدعهدی طرف اروپایی به ۲۹ شرط ابلاغی از سوی رهبر معظم انقلاب، شورای عالی امنیت ملی و مجلس شورای اسلامی عمل می‌کرد، هیچگاه کار به اینجا نمی‌رسید.
با توجه به سپری شدن بیش از یک‌سال از خروج آمریکا از برجام، دولت در اقدام متقابل به عهدشکنی‌های طرف مقابل، حداقل یک‌سال تاخیر دارد.
نحوه اقدام متقابل به عهدشکنی طرف مقابل در برجام در ماده ۳ «قانون اقدام متناسب و متقابل دولت جمهوری اسلامی ایران در اجرای برجام» مصوب مهر ماه سال ۱۳۹۴ مجلس شورای اسلامی به روشنی مشخص شده است. در این ماده آمده است: «دولت موظف است هرگونه «عدم‌پایبندی طرف مقابل» در زمینه لغو مؤثر تحریم‌ها یا بازگرداندن تحریم‌های لغو شده و یا «وضع تحریم تحت هر عنوان دیگر» را به‌دقت رصد کند و اقدامات متقابل در جهت احقاق حقوق ملت ایران انجام دهد و همکاری داوطلبانه را متوقف نماید و توسعه سریع برنامه هسته‌ای صلح‌آمیز جمهوری اسلامی ایران را سامان دهد به‌طوری‌که ظرف مدت دو سال ظرفیت غنی‌سازی کشور به یکصد و نود هزار سو افزایش یابد».
متاسفانه روند اقدامات دولت و واکنش طرف اروپایی پس از بیانیه اخیر شورای عالی امنیت ملی، کاملاً شبیه روند اقدامات طرفین در سال گذشته پس از خروج آمریکا از برجام است.
بنابراین لازم و ضروری است که دولت جهت حفظ منافع ملی و احقاق حقوق ملت ایران، مانع از وقت‌کشی طرف اروپایی شود.
تعلیق اقتصاد
مقامات اروپایی صراحتاً اعلام کرده‌اند که هدف اصلی آنها دائمی کردن برجام و تعمیم توافق هسته‌ای به حوزه‌های موشکی و منطقه‌ای است. اروپایی‌ها بارها اعلام کرده‌اند که ایران باید یکطرفه و بدون چشمداشت و تا اطلاع ثانوی تعهدات برجامی خود را ادامه دهد. در این میان اروپا هیچ الزامی برای اجرای تعهدات خود ندارد و در مقابل اقدامات ضدایرانی آمریکا نیز صرفاً به ابراز تأسف بسنده می‌کند!
اروپایی‌ها همچنین در کنار آمریکا یک هدف دیگر را نیز در برجام پیگیری می‌کنند و آن چیزی نیست جز «معلق نگه داشتن اقتصاد ایران». آمریکا و اروپا و دنباله‌های داخلی آنها در پی آن هستند تا با رهاشدن مدیریت اقتصادی کشور و فشار و شرطی‌سازی مردم، اینگونه القاء کنند که تنها راه برون رفت از وضعیت فعلی اقتصادی، کلیدخوردن مذاکره و تعمیم برجام به حوزه‌های موشکی و منطقه‌ای و حقوق بشری و…است.
وظیفه مهم دولت
اکنون دولت باید به صورت همزمان و با دقت، سرعت و قاطعیت در دو حوزه اقدام کند. اولین حوزه، مدیریت امور اقتصادی کشور با بهره‌مندی از توان داخلی و مدیریت صحیح نقدینگی است. نقدینگی در کشور به رقم سرسام آور ۱,۸۰۰ هزار میلیارد تومان رسیده است. دولت باید با مدیریت صحیح نقدینگی، ضمن ایجاد رونق در تولید، وضع موجود اقتصادی را تغییر دهد. دومین حوزه، واکنش سریع، قاطع و بازدارنده در برجام است. دولت باید وقت‌کشی طرف اروپایی در برجام را متوقف کرده و به رویکرد خسارت بار اجرای برجام به هر قیمت پایان دهد.
تحلیل نشریه آلمانی
نشریه آلمانی «اشپیگل» در گزارشی نوشت: با اقدامات «دونالد ترامپ» رئیس‌جمهور آمریکا در منطقه غرب آسیا و تنش‌آفرینی با ایران، آلمان و دیگر کشورهای اروپایی هم در معرض تهدید و خطر قرار می‌گیرند.
«یاسر ابوهلاله» مدیر پیشین شبکه خبری الجزیره قطر و حمد بن جاسم نخست‌وزیر و وزیر خارجه پیشین این کشور، در توییت‌هایی نوشتند که کشورهای عربی دلخوش نباشند که آمریکا با ایران درگیر می‌شود بلکه کل چیزی که آمریکا دنبال است، ضمیمه‌ای برای توافق هسته‌ای است.
ابوهلاله در توییتی نوشت، برخلاف آنچه رسانه‌ها تبلیغ می‌کنند، وزیر خارجه آمریکا برای آرام کردن اوضاع در ارتباط با تنش میان واشنگتن و تهران به عراق سفر کرد.
ترامپ و تنش‌زدایی!
حشمت الله فلاحت‌پیشه رئیس‌کمیسیون امنیت ملی مجلس در اظهارنظری تأمل‌برانگیز، با بیان اینکه ترامپ به دنبال تغییر در برجام است، گفت: رئیس‌جمهور آمریکا تنش‌زدایی را در دستور کار قرار داده و می‌خواهد مانع شکل‌گیری ادبیات نظامی بین ایران و آمریکا شود، چون اساساً راهبرد نظامی برای مقابله با ایران ندارد.
فلاحت‌پیشه افزود: معتقدم ایران می‌تواند برای مذاکره شرط تعیین کند ما کشوری بزرگ هستیم و کشورهای بزرگ هم تصمیمات بزرگ اتخاذ می‌کند. به هیچ وجه اجازه نداریم که کشورمان را وارد بحرانی کنیم که این بحران قابلیت پیشگیری دارد. متاسفانه این نماینده مجلس با بزک ترامپ و ادعای تلاش رئیس‌جمهور آمریکا برای تنش‌زدایی، مدعی شده است که باید برای پیشگیری از بحران با آمریکا مذاکره کنیم!
آقای فلاحت‌پیشه باید به‌جای اینگونه تحلیل‌های سطحی و تأمل‌برانگیز، به این مسئله توجه کند که مقامات آمریکایی بارها اعلام کرده‌اند که هدفشان از تغییر در برجام، اضافه شدن مسئله موشکی و منطقه‌ای و دائمی شدن تعهدات ایران است. حال سؤال این است که آیا معنی این تغییر، تنش‌زدایی است؟!
مگر ما تجربه مذاکره با آمریکا را در توافق عبرت آموز و پرهزینه برجام پشت سر نگذاشته‌ایم؟! آیا باید دوباره با ترفند نخ‌نمای مذاکره، امتیازات نقد داده و وعده نسیه تحویل بگیریم؟!
تعهدات برجامی یا اینستکس؟!
سیدکمال خرازی رئیس‌شورای راهبردی روابط خارجی که برای شرکت در مجمع رهبران برای صلح به پاریس سفر کرده است، با خانم «ماریل دو سارنز» رئیس‌کمیسیون روابط خارجی مجلس ملی فرانسه ملاقات کرد.
خرازی در این دیدار گفته است: اروپا با تسریع در اجرایی کردن اینستکس از مرگ برجام جلوگیری کند.
این اظهارنظر تأمل‌برانگیز در حالی است که وظیفه اروپا، اجرای تعهدات برجامی است، نه اجرای کانال تحقیرآمیز اینستکس؛ کانالی که حتی یک دهم تعهدات برجامی را نیز پوشش نمی‌دهد. این قبیل اظهارنظرهای منفعلانه، اروپا را به گستاخی بیشتر، ترغیب می‌کند.