سرویس سیاست مشرق- در 25 تیرماه گذشته، هدایت الله خادمی، عضو کمیسیون انرژی مجلس، در گفت و گو با خبرگزاری مهر از همکاری موسس مطالعات بین المللی انرژی با یک موسسه نزدیک به اسرائیل پرده برداشت که لزوم ورود نهادهای امنیتی بر این همکاری را بیش از پیش ضروری دانست.[1]

خادمی با بیان این که مؤسسه مطالعات بین‌المللی انرژی در حال عرضه اسناد و اطلاعات مهم بخش انرژی به یک شرکت آلمانی است گفت:

" این همکاری در ظاهر مربوط به پروژه بهینه‌سازی مصرف انرژی در کشور است ولی در لوای این همکاری مشاوره‌ای، بخش مهمی از اطلاعات مراکز انرژی کشور در اختیار این شرکت آلمانی قرار گرفته است."

خادمی عنوان کرد:

" اطلاعاتی که در اختیار این شرکت غربی قرار گرفته روی بخش توزیع انرژی شامل برق و سوخت و همچنین حوزه پتروشیمی تاکید بیشتری دارد؛ فرض کنید این شرکت تمامی اطلاعات مراکز انتقال انرژی را دریافت کرده باشد و از همین اطلاعات برای حمله سایبری به تأسیسات انرژی کشور استفاده شود، هزاران میلیارد تومان به کشور آسیب وارد خواهد کرد."

این عضو کمیسیون انرژی خاطرنشان کرد:

"آن‌طور که اسناد نشان می‌دهد این شرکت در قالب یک مشاور این اطلاعات را دریافت و بدون هیچ چالشی، این اطلاعات را از ایران خارج کرده است. شبیه کاری که شرکت توتال با پارس جنوبی کرد و دو سال پیش همه اطلاعات مخزنی بزرگترین مخزن گازی جهان را از ایران خارج کرد."

خادمی در نهایت این مطلب را افزود:

" بر اساس مستندات موجود، مدیر این شرکت «آندرس کولمن» نام دارد که سابقه همکاری با اسرائیل داشته است. سال‌ها پیش برنامه تبادل راهبران جوان اسرائیلی – آلمانی اجرایی شد که کولمن نیز در این برنامه نقش مهمی داشته است."

*واکنش وزارت نفت

چند ساعت پس از انتشار این خبر، حامد حوری‌جعفری، رئیس پژوهشکده مطالعات راهبردی فناوری مؤسسه مطالعات بین‌المللی انرژی، گفت:

"آقای خادمی به همکاری مؤسسه مطالعات بین‌المللی انرژی با یک شرکت آلمانی اشاره کردند، در حالی که این مؤسسه هیچ‌گونه همکاری‌ با هیچ یک از شرکت‌های آلمانی ندارد."

وی اصافه کرد:

" این مؤسسه آلمانی نهادی علمی-تخصصی-دولتی-پژوهشی به نام دنا و یک نوع همکاری مشترک در حوزه کارایی انرژی است."[2]

بر اساس این خبر، مسئول همکاری با این موسسه آلمانی با تایید این همکاری، تنها به این مهم اکتفا کرد که طرف آلمانی یک «شرکت» نیست بلکه یک موسسه است.

در این میان اما، خود وزارت نفت که روابط عمومی بسیار فعالی هم دارد، در این زمینه سکوت کامل پیشه کرد.

مدیر موسسه آلمانی کیست؟

مدیرعامل موسسه آلمانی DENA نه یک استراتژیست انرژی بلکه یک سیاستمدار امنیتی طرفدار امنیت انرژی است که با حمایت تمام قد از برنامه های آمریکا در حوزه انرژی به خط دهی به کشورهای مختلف مشغول است.

آندریاس کولمن متولد 1967 است که در رشته های فیزیک و اقتصاد از دانشگاه­های بن، هایدلبرگ آلمان و کوروالیس آمریکا فارغ التحصیل شده است.. کولمن مشاغل خود را از سال 1995 در موسسه فیزیک محیط­­­زیستی در دانشگاه Ruprecht-Karls در هایدلبرگ با تمرکز بر چرخه کربن آغاز کرد و فعالیت خود را در پستهای مختلف سیاسی از جمله پارلمان اروپایی، در وزارت کار و امور اجتماعی و سفارت آلمان در استکهلم سوئد در دولت حزب سوسیال دموکرات گسترش داد. رئیس مووسه DENA  در سال 2010 به انجمن صنایع آب و انرژی آلمان (BDEW) پیوست که مدیر بخش استراتژی و سیاست دپارتمان اقتصاد و سیاست این انجمن و مسئول توسعه سیاسی و استراتژیک این انجمن در ارتباط با بخشهای سیاسی دولتی، عمومی و بخش تجاری بود. از سال 2015 نیز مدیر اجرای موسسه انرژی آلمان یا دنا شده است که ایده «تحول انرژی» را مطرح کرده است.

علی مبینی دهکردی رئیس موسسه مطالعات بین المللی انرژی سال گذشته(12 آبان 97) در باره همکاری خود با این شرکت مدعی شد که خروجی این همکاری "صرفه جویی 17 میلیارد دلاری برای ایران خواهد بود" که طرح کردن چنین ارقامی تنها برای جذابیت این قرارداد بوده است، زیرا موسسه آلمانی «دنا» رویکرد اقتصادی به مسائل خود ندارد و تنها به موضوعات امنیتی انرژی می پردازد که سوابق آن نیز موجود است.

طرفداری از طرح آمریکا

از زمانی که ترامپ در آمریکا به قدرت رسید، آمریکایی ها برای ورود گاز مایع یا LNG به اروپا تلاش بسیاری کردند و حتی از قطر خواستند صادرات گاز مایع به اروپا را با سرعت بیشتری به پیش ببرند. مهم‌ترین رویکرد آمریکا برای افزایش سهم LNG در سبد مصرفی گاز اروپا، کاهش نفوذ سیاسی – اقتصادی روسیه در این قاره است.

جالب است بدانید کمیته روابط خارجی مجلس اروپا در آوریل سال ۲۰۱۶ میلادی گزارشی را تدوین کرد که در بند ۲۲ این گزارش به‌صراحت تأکید شده است برای روزهای پسابرجام، باید صنعت ال ان جی در ایران را توسعه داد و از آن حمایت کرد.[3]

این ایده که حمایت آمریکایی ها را پشت سر خود دارد یک طرفدار مهم به نام آندرس کولمن یعنی همین مدیرعامل موسسه «دنا» دارد. او معتقد است اروپا برای تضعیف روسیه باید به سمت واردات گاز گام بردارد. این چهره امنیتی آلمان در شرایطی از این ضرورت می گوید که کشورش بزرگترین وارد کننده گاز از روسیه است و آمریکایی ها این کشور را تهدید کردند در صورت عدم بازبینی در واردات گاز از روسیه و عدم الحاق  به طرح واردات گاز مایع، آلمان را با تحریم های سخت مواجه خواهند کرد.

 نشریه LNG Insustry در تاریخ 20 مارس 2018 با آندریاس کولمن مصاحبه کرده است که او با طرفداری از ایده دولت ترامپ در توسعه صادرات LNG آمریکا به اروپا و ضرورت توسعه ترمینال‌های واردات  LNG در آلمان، مخالفت خود با خط لوله روسی گاز جریان شمالی 2 را اعلام و تاکید کرده است که برای  امنیت انرژی اروپا،  کاهش وابستگی به گاز روسیه ضروری است. [4]

او حتی به مناقشه اکراین و روسیه ورود کرده و با حمایت از آمریکایی­ها در تأمین نیاز انرژی اوکراین در ضدیت با روسیه مباحثی را مطرح کرده است. کولمن به عنوان نماینده وزارت انرژی و امور اقتصادی آلمان در دیدار میخایلو ایریان، از مقامات انرژی اوکراین در 12 مارس 2019، توسعه همکاری وزارت انرژی آلمان در توسعه انرژیهای تجدید­پذیر در اوکراین را در راستای امنیت انرژی اروپا می داند که همان امنیت انرژی مد نظر آمریکا در کاهش نقش روسها در اوکراین و اروپاست.

همکاری با اسرائیل

بنا بر آخرین اطلاعات بزرگترین دیتابیس آنلاین مشخصات متخصصان و فعالان تجاری در کشورهای آلمانی­ زبان (Xing) که قبلا OPEN Business Club  نامیده می شد، آندریاس کولمن رئیس اجرایی کنونی آژانس انرژی آلمان یا DENA از سال 2003 همکار و عضو «برنامه تبادل رهبران جوان اسرائیلی-آلمانی» بوده است.  

آن‌طور که در وبسایت برنامه تبادل رهبران جوان اسرائیلی-آلمانی آمده است این نهاد در سال 2000 توسط بنیاد Bertelsmann Stiftung ایجاد شد که یکی از اهداف آن، مقابله با تهدیدات مشترک دو کشور در حوزه های امنیت داخلی و خارجی  از طریق ملاقات با تصمیم گیران سیاسی، اقتصادی، تجاری، رسانه، دانشگاه ها و جامعه مدنی دو کشور است.

 به بیان ساده تر، این برنامه برای لابی­گری با تصمیم گیران آلمانی حتی در حوزه غیر امنیتی نظیر ورزش نیز در چارچوب منافع اسرائیل عمل خواهد کرد چه رسد به آن که کشور آلمان با ایران در شرایط بازگشت تحریمی وارد همکاری شود. در این شرایط، همکاری  وزارت نفت با یک موسسه خاص در پوشش انرژی که رئیس اجرایی آن عضو تشکلی برای تأمین منافع مشترک با اسرائیل می باشد عجیب است.

سفر به تل آویو پیش از سفر به تهران

تیم وی در تاریخ 10 جولای 2019 یا 19 تیر 1398 به تهران سفر کرد تا جلسات خود را با مدیران موسسه مطالعات ادامه دهد ولی باید بدانیم همین تیم پیش از ورود به تهران به تل آویو سفر کرده بود که این سفر حاوی نکات مهمی است.ارتباط تنگاتنگ بین کولمن و اسرائیل با توجه به برنامه تبادل اسرائیلی-آلمانی شاید قابل توجیه باشد اما از نگاه امنیتی حضور وی در تل آویو چند روز قبل از سفر هیات این موسسه به ایران تردید آمیز است. وی در صفحه توییتر خود در 10 جولای در بازنشر مطلبی از اشپیگل در مورد گسترش استفاده از اسکوتر در تل­‌آویو، می‌نویسد: «این همان چیزی است که هفته قبل [یعنی 3 جولای] در شهر شگفت­‌انگیز تل‌­آویو تجربه کردیم»

پیششی گرفتن از مدل زنگنه

همان‌طور که خود موسسه مطالعات بین المللی انرژی با دستپاچگی عجیبی اهدای اطلاعات انرژی کشور به آندرس کولمن را تایید کرده است، باید به این مهم اشاره کرد که مدیر موسسه مطالعات با سبقت از زنگنه، در همکاری‌های دردسرساز با غربی‌ها پیشقدم شده و حتی حاضر شده بدون در نظر گرفتن بحث حفاظت از اطلاعات استراتژیک نفتی در جنگ تحمیلی اقتصادی از سوی نظام سلطه (که باید اروپا و رژیم صهیونیستی را هم با امریکا در یک جبهه دانست) به همکاری با موسسه آلمانی با سوابق مشکوک همکاری در اجرای طرح‌های آمریکایی بپردازد.

 بسیاری از منتقدان زنگنه معتقدند او هیچ اعتقادی به اجرای پروژه های کشور از سوی پیمانکاران و شرکتهای داخلی ندارد و همیشه چشم به همکاری با شرکتهای بزرگ نفتی غرب نظیر توتال در فاز 11 دوخته است، اما مدیر منصوب وی در موسسه مطالعات بین المللی انرژی، در یک اقدام عجیب حتی نوشتن برنامه های اجرایی کشور را به موسسه آلمانی واگذار کرده است. این تصمیم مانند آن است که وزارت دفاع از یک شرکت غربی بخواهد برنامه بهره‌وری صنایع موشکی ایران را بنویسد.

چه اطلاعاتی هدیه شده است؟

بیانیه موسسه آلمانی، در باره پروژه مشاوره برای تهیه «برنامه اقدام بهره‌وری انرژی جمهوری اسلامی ایران» با موسسه مطالعات بین‌­المللی وزارت نفت، نشان می‌دهد این موسسه آلمانی به طور منظم و سیستماتیک به مستندسازی ابتکارات بهره وری انرژی ایران، ارزیابی کمی و آماری پتانسیل­‌های بهره‌وری انرژی ایران، فرآیندهای کنترلی آن و ارزیابی و بروز­رسانی منظم برنامه­‌های اقدام بهره‌­وری انرژی ایران اقدام خواهد کرد. آیا انجام این اقدامات به معنی دستیابی به کل اطلاعات انرژی ایران علاوه بر وزارت نفت در بخش صنعت و ساختمان ایران نخواهد بود؟ بنا بر گزارش‌های موجود، جدیدترین و به‌روزترین اطلاعات مختلف بخش‌های پالایشگاهی، تولید برق و انتقال آن، واحدهای پتروشیمی، بخش حمل و نقل و صنعت ایران در اختیار این شرکت آلمانی همکار صهیونیست‌ها قرار گرفته و در آینده نیز خواهد گرفت.

آرایش جنگی به سبک وزارت نفت

سوال مهم این‌جاست که اگر وزارت نفت خط مقدم جنگ اقتصادی آمریکا علیه ایران است، واگذاری تدوین برنامه اجرایی حوزه  های انرژی کشور نظیر بهره‌وری انرژی چه توجیهی دارد در حالی که می‌توان روی توانمندی شرکت‌های ایرانی حساب باز کرد؟

گویا موسسه مطالعات بین­‌المللی انرژی فراموش کرده است که همین موسسه ایرانی با افتخار طرح جامع انرژی کشور را در سالهای گذشته با همت پژوهشگران داخلی تدوین کرده است. حال چگونه است که برای برنامه بهره وری انرژی کشور نیازمند غربی هاست؟ موسسه مطالعات حتی اعتبار سازمان بهینه­‌سازی مصرف سوخت را  به عنوان متولی بهینه­‌سازی انرژی کشور را نیز با این قرارداد  به باد داده است. بی‌­اعتنایی به توان پژوهشی موسسات و دانشگاه­‌های داخلی و اعتماد به آنها خلاف رهنمودهای مقام معظم رهبری بوده، هرچند به نظر می­رسد که کل وزارت نفت به داخلی‌­ها در هیچ زمینه‌­ای اعتقاد نداشته و کعبه آمال آنها غربی‌­ها هستند.

کم‌تر از ترکیه!

چنین وضعیتی در حالی بوجود آمده است که کشور ترکیه در سال 2016 «برنامه اقدام بهره‌­وری انرژی ملی» خود را منتشر کرد اما در فرایند تهیه پیش‌نویس آن با مشارکت فعال نهادهای و سازمانهای دولتی، سازمانهای مردم­‌نهاد حوزه انرژی، شرکت‌های خصوصی انرژی، موسسات و مراکز پژوهشی و دانشگاهی ؛ 268 متخصص از 160 مرکز، موسسه و نهاد داخلی در سال 2016 تهیه و در نهایت در نهادهای دولتی مسئول مورد تصویب نهایی قرار گرفت.

القای بیهوده بودن انرژی هسته ای

آندریاس کولمن یکی از افرادی است که خواستار کمرنگ شدن انرژی هسته ای بوده است و همان خطی را پی می گیرد که غربی ها برای ایران ترسیم و روی استفاده از انرژی های تجدیدپذیر تاکید کرده بودند.

روزنامه هافینگتون پست[5]، دراین باره نوشته است:

"غربی‌­ها از سال 2008 در پاسخ به ادعای ایران در مورد نیاز به غنی­‌سازی هسته‌­ای برای تولید داخلی سوخت نیروگاه­‌های هسته­‌ای خود ، به این کشور پیشنهاد می کرده که به ازای دست کشیدن از غنی­‌سازی و برق هسته‌­ای، حاضرند معادل آن در تولید انرژی‌های تجدید­پذیر ایران کمک کنند. هرچند بعد از برجام برخی از شرکت‌های غربی در بخش تولید انرژی‌های تجدید­پذیر ایران همکاری اولیه ای را شروع کردند اما بعد از خروج آمریکا از برجام، همگی از ایران رفتند."

به همین دلیل است که مطابق بیانیه موسسه آلمانی، این موسسه قرار نیست سرمایه‌­گذاری در ایران یا انتقال فناوری انجام دهد و صرفاً در ازای گرفتن اطلاعات و مبالغی ارزی، در بخش تهیه برنامه اجرایی بهره­‌وری انرژی با وزارت نفت همکاری کرده تا به اطلاعات انرژی کشور ایران دسترسی داشته باشد. در این شاهکار وزارت نفت، به بیان ساده‌تر، وزارت نفت در یک اقدام عجیب به موسسه آلمانی همکار صهیونیست‌ها هم پول داده است و هم اطلاعات مهم و استراتژیک انرژی کشور در همه بخش ها.

آیا مسئولان وزارت نفت از خود نپرسیدند که هیأت کارشناسی این شرکت معتبر آلمانی به چه دلیل حاضر است تحریم­های آمریکا در منع سفر به ایران را نادیده بگیرد؟ در این باره باید گفت در قانون کنگره آمریکا مصوب سال 2015 که موسوم به قانون بازنگری لغو متقابل روادید با 38 کشور از جمله آلمان است[6]، به شهروندان این کشورها که به هر دلیلی به ایران و چند کشور دیگر سفر کنند، شامل لغو متقابل ویزا نبوده و باید برای ورود به آمریکا ویزا بگیرند. از خود نپرسیدید که این هیات آلمانی اگر به دنبال اطلاعات انرژی ایران با توافق قبلی با صهیونیست­‌ها نیست، چرا باید چنین هزینه‌­ای را به کارشناسان خود در سفر به ایران تحمیل کند؟

در پشت پرده چه خبر است؟

اگر بخواهیم خوش بینانه نگاه کنیم، مدیران موسسه مطالعات بین‌المللی انرژی وزارت نفت در کمال بی صلاحیتی و ناآگاهی هنوز از شرایط جنگ تمام عیار سیاسی و اقتصادی آمریکا علیه ایران آگاهی نداشته و در این توهم به سر می برند که می‌توانند با امید به همکاری با غربی ها برای بخش انرژی ایران نسخه نجات بنویسند. توهمی که دولت روحانی در نجات برجام از طریق اروپایی ها همچنان دارد.

بهینه سازی و بهره وری انرژی برای ایران به ویژه در شرایط تحریم های امریکایی، دارای اهمیت استراتژیک است اما برنامه‌­ریزی و اجرای آن الزاماً باید توسط متخصصان ایرانی تهیه شود. انتقاد به عدم دادن اطلاعات به شرکتهای مشکوک و مرتبط با صهیونیست‌ها  به معنی عدم توجه به موضوع بهره­‌وری انرژی در کشور نیست. لزوم انتقال فناوری‌های پیشرفته به کشور جای خودرا به همکاری های داده است که طرف غربی تماما در ازای دریافت مبالغی، اطلاعات محرمانه و غیرمحرمانه کشور را دریافت می کند.

باید تاکید کرد هیچ یک از اطلاعات ارائه شده در همکاری با شرکت دنای آلمان، اطلاعات سوخته نبوده بلکه به‌روزترین آمارها و اطلاعات بخش های مختلف انرژی کشور و حتی برنامه ­های توسعه ای آن ها بوده است.

البته پس از افشاگری خادمی درباره این موسسه، برخی منابع آگاه از توقف همکاری چند شرکت در ارائه اطلاعات خبر داده‌اند اما بازهم باید بررسی دقیقی صورت پذیرد که تا امروز چه اطلاعاتی میان طرفین رد و بدل شده بویژه اطلاعاتی که خارج از سیستم بوده است.