کد خبر 98191
تاریخ انتشار: ۱۶ اسفند ۱۳۹۰ - ۰۰:۱۶

نام CNN را بارها شنیده ایم اما از آن چه می دانیم؟ این شبکه چگونه خودسانسوری را در دستور کار خود قرار داده است؟ اخبار مرتبط با جنگ‌های آمریکا چگونه توسط این شبکه تحریف می‌شوند؟ چرا سی‌ان‌ان از فعالیت در ایران محروم شد؟ برای رازگشایی از این سؤالات با گزارش ویژه مشرق همراه شوید...

مشرق، "شبکه اخبار کابلی" (CNN) یکی از شبکه‌های خبری مطرح آمریکا است که در سال 1980 توسط تد ترنز (Ted Turner) بنیان نهاده شد.

سی‌ان‌ان اولین شبکه خبری بیست و چهار ساعته آمریکا است که تمام برنامه‌های خود را به پخش اخبار اختصاص داده است.[1] این شبکه خبری شعبات زیادی دارد اما بخش اعظمی از برنامه‌های خود را از ساختمان اصلی خود در "مرکز سی‌ان‌ان" در آتلانتا، "مرکز تایم وارنر" در نیویورک‌ و استودیوهای خود در واشنگتن و لوس‌آنجلس پخش می‌کند. شبکه سی‌ان‌ان تحت مالکیت شرکت "تایم‌وارنر"، غول رسانه و سرگرمی آمریکا، است.[2]




لوگوی "شبکه اخبار کابلی" (CNN)


شبکه سی‌ان‌ان گاها با عنوان CNN/U.S. نیز خوانده می‌شود تا بخش اخبار آمریکای این کانال از بخش بین‌المللی آن با عنوان CNN International متمایز شود. تا سال 2010، این شبکه خبری در بیش از 100 میلیون خانه آمریکایی پخش می‌شد. برنامه‌های جهانی سی‌ان‌ان از طریق CNN International پخش شده و بینندگان بیش از 212 کشور و منطقه بدان دسترسی دارند.[3]





ساختمان شرکت تایم وارنر
ساختمان مرکزی شبکه خبری سی‌ان‌ان در آتلانتا


تاریخچه سی‌ان‌ان

اولین برنامه شبکه اخبار کابلی در روز یکشنبه، 1 ژوئن 1980، پس از معرفی تد ترنر توسط دو مجری زن و شوهر به نام‌های دیوید واکر (David Walker) و لوئیز هارت (Lois Heart)، اجرا گردید.[4] بورت راینهارت (Burt Reinhardt)، قائم مقام اجرایی سی‌ان‌ان، بیشتر اولین دویست نفر کارمند سی‌ان‌ان را استخدام نمود.


اولین برنامه سی‌ان‌ان

با اجرای دیوید والکر و لوئیز هارت در 1 ژوئن 1980

سی‌ان‌ان از زمان آغاز به کار تمام تلاش خود را کرده است تا به تعدادی شرکت تلویزیونی ماهواره‌ای و کابلی، چندین وب‌سایت، کانال‌های ویژه مدار بسته ( به مانند شبکه فرودگاه سی‌ان‌ان) و یک شبکه رادیویی دست یابد.

این شرکت دارای 36 اداره (10 اداره داخلی و 26 اداره بین‌المللی)، بیش از 900 ایستگاه محلی وابسته، و چندین شبکه منطقه‌ای به زبان‌های خارجی است. در 1 ژانویه 1982 یک کانال دیگر به نام سی‌ان‌ان2 آغاز به کار نمود که به صورت بیست و چهار ساعته اخبار سی دقیقه‌ای پخش می‌کرد یک سال بعد عنوان این شبکه به "CNN HeadlineNews" تغییر یافته و در نهایت در سال 2008 شبکه نام خود را به HLN تغییر داد.


در 28 ژانویه 1986، سی‌ان‌ان تنها شبکه‌ای بود که پرتاب و انفجار متعاقب شاتل فضای چلنجر آمریکا را گزارش داد

طی جنگ اول خلیج فارس در سال 1991 شبکه سی‌ان‌ان تنها شبکه ای بود که توانست در ساعات اولیه حملات آمریکا، از داخل عراق گزارش به تمام جهان مخابره نماید. در زمان انجام این حملات گزارشگران این شبکه به نام‌های برنارد شاو (Bernard Shaw)، جان هالیمن (John Holliman) و پیتر آرنت (Peter Arnett) از هتل الرشید در عراق گزارش‌های خود را مخابره می‌کردند.


تصویر ارسالی از بغداد در ساعات اولیه حملات هوایی


تصاویر سی‌ان‌ان از اولین ساعات بمباران بغداد توسط شبکه‌ها و کانال‌های تلویزیونی سراسر جهان پخش گردیدند و بدین ترتیب تعداد بینندگان این شبکه به یک میلیارد نفر رسید. پس از این واقعه بود که بخش CNN International شروع به فعالیت نمود.

پوشش خبری ساعات اولیه حمله و دیگر بحران‌های اوایل دهه 1990 (بالاخص نبرد موگاشیدو) باعث شد مقامات پنتاگون از واژه "تأثیر سی‌ان‌ان" برای اشاره به تأثیرگذاری پوشش خبری 24 ساعته بر فرآیند تصمیم‌گیری در دولت آمریکا، استفاده نمایند.

سی‌ان‌ان اولین شبکه تلویزیونی بود که اخبار مرتبط با حملات 11 سپتامبر را منتشر نمود. کارول لین (Carol Lin) گزاشگر این شبکه مسؤول پخش اخبار مرتبط با این حادثه در دقایق اولیه حمله بود.[5]


گزارش سی‌ان‌ان از حملات 11 سپتامبر



نظرات تد ترنر در مورد جنگ‌های آمریکا و ایران

از ابتدای تأسیس سی‌ان‌ان ریاست آن بر عهده تد ترنر بوده است. منابع خبری ثروت وی را بالغ بر 2/1 میلیارد دلار اعلام نموده‌اند.[6] وی خود یک چهره خبرساز رسانه‌ای محسوب می‌شود و نظرات وی گهگاه سر و صدای زیادی به پا می‌کنند. برای مثال وی زمانی اعلام کرده بود که مردها در همه جای جهان باید به مدت صدها سال از کارها کناره‌گیری نمایند... مردها میلیون‌ها سال است که مسائل را مدیریت می‌کنند. ما همه چیز را خراب کرده‌ایم. بیایید مسؤولیت را به زنها بدهیم.[7]

وی همچنین در سال 2006 حمله آمریکا به عراق را با رویدادهایی چون حمله ژاپن به پرل هاربر یا حمله آلمان به شوروی مقایسه کرده و آن را جزو "بزرگترین اشتباهات تاریخ" دانست. ترنر در مورد مسأله هسته‌ای ایران اعلام داشت که وقتی اسرائیل بیش از 100 کلاهک هسته‌ای دارد و یا آمریکا 28000 کلاهک دارد، چرا ایران نباید 10 کلاهک هسته‌ای داشته باشد.


تد ترنر، رئیس و بنیانگذار سی‌ان‌ان

ترنر کینه‌ای قدیمی از روپرت مردوخ، غول رسانه‌ای صهیونیست و مالک شبکه فاکس‌نیوز دارد. اختلافات آنها زمانی آغاز شد که در یک مسابقه قایق‌سواری، قایق ترنر با قایق مردوخ برخورد کرده و 10 مایل مانده به خط پایان غرق شد. وی به علت حمایت‌های مردوخ از جرج بوش وی را یک "جنگ‌طلب" نامید. در پی رسوایی استراق سمع نشریه انگلیسی "اخبار جهان" – یکی از نشریات نیوزکورپوریشن، شرکت تحت مالکیت مردوخ – وی اعلام داشت که مردوخ باید دیگر به علت کهولت سن از کار کناره‌گیری نماید.[8]


پوشش اخبار جنگ اول خلیج فارس

در زمان جنگ خلیج فارس، انتقادهایی بر سی‌ان‌ان وارد گشت مبنی بر اینکه سعی دارد تصاویر خوشایندی از جنگ خلیج فارس به نمایش گذارد و از ارائه صحنه‌های خشونت‌آمیز پرهیز می‌کرد، و بدین ترتیب تبدیل مطالب شبکه تبدیل به اخبار "تبلیغاتی" شده‌ بودند.[9] در یکی از صحنه‌ها گزارشگر سی‌ان‌ان صحنه پرواز بمب‌افکن‌های آمریکایی از فرودگاه‌های عربستان را "منظره‌ای زیبا و شیرین" توصیف نمود.[10] برخی از گزارش‌های خبری مستقیم این شبکه البته به شدت مشکوک به نظر می‌رسیدند. یکی از گزارشگران این شبکه همیشه از مکانی گزراش می‌کرد که ادعا می‌شد نزدیک خطوط جنگی در عربستان است اما بیشتر به یک استدیوی خبری ساختگی شبیه بود.

آیا بر اساس تصاویر حضور این گزارشگر در نزدیکی میدان عملیات قابل اثبات است؟


عملیات تایلویند

در سال 1998، دو تن از گزارشگران سی‌ان‌ان با مشارکت نشریه تایم (یکی دیگر از زیرشاخه‌های رسانه‌ای شرکت تایم‌وارنر) گزارشی با عنوان "عملیات تایلویند" (Operation Tailwind) را منتشر نمودند. بر اساس این گارش، در عملیات فوق در سال 1970، از گاز سارین برای کشتن تعدادی از فراریان از ارتش آمریکا استفاده شد. پنتاگون وجود چنین عملیاتی را انکار نمود. سی‌ان‌ان دو هفته پس از انتشار این مطالب با انتشار بیانیه‌ای از موضع خود عقب‌نشینی نمود.[11] تهیه‌کنندگان این گزارش فورا اخراج گردیدند. یکی از این گارشگران با انتقاد شدید از عملکرد سی‌ان‌ان اعلام داشت که این شبکه تسلیم فشارهای وارده از جانب مقامات رسمی آمریکا شده است.


تصویری تهیه شده در لائوس طی عملیات تایلویند


سانسور سخنان ضدجنگ سرباز آمریکایی توسط سی‌ان‌ان

ران پل (Ron Paul) نماینده جهوریخواه ایالت تگزاس و یکی از نامزدهای رقابت درون‌حزبی جمهوریخواهان برای انتخابات آتی ریاست جمهوری آمریکا، در سخنرانی‌های تبلیغاتی خود اعلام کرده که قصد دارد سربازان آمریکایی را از خاورمیانه خارج و به خانه بازگرداند. اخیرا شبکه سی‌ان‌ان مصاحبه‌ای را با یکی از سربازان آمریکایی به صورت زنده پخش نمود. درست زمانی که این سرباز قصد داشت از ایده‌های ضدمداخله طلبانه پل حمایت کند، مصاحبه وی قطع شد. مجری شبکه این امر را اشکال فنی بیان داشته و بلافاصله مصاحبه بعدی پخش شد. نکته جالب اینجاست که سخنان این سرباز دقیقا زمانی قطع گردید که وی در مورد لزوم اجتناب از هر گونه درگیری با ایران سخن می‌گفت.[12]

تصاویر مرتبط با سانسور اظهارات ضد جنگ سرباز آمریکایی


انتقاد از شبکه سی‌ان‌ان به علت حمایت از سیاست‌های جنگ‌طلبانه دولت بوش

پس از یازده سپتامبر

یکی از انتقادهای که به سی‌ان‌ان و همچنین دیگ کانال‌های خبری بزرگ آمریکا وارد می‌شود این است که این شبکه‌ها موضعی نرم‌خویانه در مقابل اقدامات دولت بوش، بالاخص پس از حملات 11 سپتامبر، اتخاذ نمودند. در کنفرانس "اخبار جهان آسیا" (Newsworld Asia) که در سال 2002 در سنگاپور برگزار گردید، قائم مقام اجرایی و مدیر کل شبکه CNN International چنین گفت: "هر کسی که می‌گوید رسانه‌های آمریکایی خود را سانسور نمی‌کنند شوخی می‌کند. دلیل این امر فشارهای دولت نیست. بلکه ما نمی‌خواهیم در جنگی که مورد حمایت بخش اعظمی از مردم است از هر چیزی انتقاد کنیم. و این مسأله تنها مربوط به سی‌ان‌ان نمی‌شود – هر ژورنالیستی که در رویداد 11 سپتامبر دخیل است، مسؤول می‌باشد."[13]


حمایت سی‌ان‌ان از حمله به عراق

منتقدین بالاخص از برنامه‌های این شبکه در حمایت از حمله نظامی دولت بوش به عراق در سال 2003 انتقاد نمودند. این امر تا بدانجا پیش رفت که حتی صدای اعتراض کارمندان خود سی‌ان‌ان هم بلند شد. یکی از این افراد کریستین امانپور، گزارشگر معروف این شبکه، بود. وی در آن زمان رفتار رسانه‌های خبری، که خود نیز جزوی از آنها بود، را به شدت مورد انتقاد قرار داد و اعلام داشت که این شبکه‌ها به خود پوزه‌بند زده‌اند. وی اذعان نمود که سی‌ان‌ان توسط دولت بوش و همچنین شبکه خبری فاکس‌نیوز که "جوی از رعب و خودسانسوری" بوجود آورده‌اند، مرعوب گشته است. وی شبکه فاکس‌نیوز را با عنوان پیاده‌ نظام دولت بوش نامیده بود.

ایرنا بریگانتی (Irena Briganti)، سخنگوی شبکه فاکس‌نیوز در واکنش به اظهارات امانپور چنین گفته بود: "با توجه به انتخابی که داریم، بهتر است به عنوان پیاده نظام بوش قلمداد گردیم تا سخنگوی القاعده." شبکه بی‌بی‌سی در مورد این مجادلات هیچ اظهار نظری نکرد.[14] امانپور در سال 2010 از شبکه بی‌بیسی کناره‌گیری کرده و هم‌اکنون مجری یکی از برنامه‌های شبکه "ای‌بی‌سی" (ABC) است.


کریستین امانپور که از خودسانسوری سی‌ان‌ان در جریان جنگ عراق به شدت انتقاد نمود

روزنامه زوددویچه تسایتونگ (Süddeutsche Zeitung)، پرتیراژترین روزنامه آلمانی که در مونیخ منتشر می‌شود، پوشش اخبار توسط سی‌ان‌ان را به مانند "گزارش زنده مسابقه فوتبال امریکایی" توصیف نمود. شبکه الجزیره قطر نیز شبکه سی‌ان‌ان را به علت ارائه چهره‌ای قهرمانانه از سربازان آمریکایی مورد انتقاد قرار داد.[15]


پوشش خبری جانبدارانه حوادث تایلند در سال 2010

در اعتراضات سیاسی سال 2010 تایلند که با اشغال منطقه تجاری راچاپراسونگ (Ratchaprasong) توسط حامیان "قرمز پوش" "جبهه متحد ملی دموکراسی علیه دیکتاتوری" (UDD) آغاز شد، گزارشگرانی به مانند دن ریورز (Dan Rivers) به طور مداوم به علت پوشش خبری جانبدارانه اخبار مورد انتقاد قرار گرفت. سی‌ان‌ان گزارش‌ای خود را به نفع تاکسین شیناواترا (Thaksin Shinawatra)، رهبر معترضین، تنظیم می‌نمود این در حالی بود که شبکه‌های دیگر خبری به مانند الجزیره و حتی بی‌بی‌سی پوشش خبری متوازن‌تری داشتند.[16]


دن ریورز، گزارشگر سی‌ان‌ان در جریان ناآرامی‌های تایلند


سی‌ان‌ان و رسوایی جنسی رئیس‌جمهور آمریکا

ریک کاپلان (Rick Kaplan) از سال 1997 تا سال 2000 به عنوان رئیس سی‌ان‌ان فعالیت نمود. .وی از سال 1977 رابطه دوستی صمیمانه‌ای با بیل کلینتون داشت که در آن زمان عهده‌دار ریاست جمهوری آمریکا بود. بر اساس تحقیقات "مرکز تحقیقات رسانه" (Media Research Center)، دوستی و نزدیکی سیاسی کاپلان با کلینتون بر چگونگی پوشش خبری رسوایی مونیکا لوینسکی تأثیر گذارد: "پس از افشای رسوایی لوینسکی، کاپلان وارد عمل شده و طی برنامه‌های ویژه دو ساعته به تمام منتقدین کلینتون تاخت. این برنامه شامل برنامه‌ای با عنوان "جنون رسانه‌ای" بود که سؤالی بدین مضمون طرح می‌کرد: "شما مردم با سیخونک در زندگی جنسی بیل کلینتون می‌خواهید چه غلطی بکنید؟"


ریک کاپلان، مدیر وقت سی‌ان‌ان که سعی در تبری کلینتون در جریان لوینسکی داشت


سی‌ان‌ان:

احمدی‌نژاد: همه کشورهای دنیا باید سلاح هسته‌ای داشته باشند!

در روز 14 ژانویه 2006 شبکه خبری سی‌ان‌ان طی یک حرکت کاملا غیرژورنالیستی دست به تحریف سخنان رئیس‌جمهور کشورمان زد. به گزارش سی‌ان‌ان، احمدی‌نژاد که در یک کنفرانس خبری زنده سخن می‌گفت طی اظهاراتی اعلام داشت: "ما معتقديم همه کشورها اجازه دارند تسليحات اتمی داشته باشند" و "غرب نبايد ما را از دستيابی به سلاح اتمی منع کند." این در حالی است که منظور رئیس‌جمهور نه تسلیحات اتمی بلکه فناوری هسته‌ای بود و وی همچنین تصریح کرده بود که کشورش بخاطر "فرهنگ، تمدن و تاريخ غنی خود" به سلاح هسته‌ای نياز ندارد.

سی‌ان‌ان در توضیح این اقدام غیرحرفه‌ای، آن را ناشی از ترجمه نادرست و اشتباه سهوی مترجم اعلام نمود. این در حالی است که در این کنفرانس خبری، کریستین امانپور، گزارشگر ایرانی‌الاصل سی‌ان‌ان نیز حضور داشت و یقینا وی با توجه به آشنایی کامل به زبان فارسی متوجه سخنان رئیس‌جمهوری شده بود. در پی این رویداد، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز به صورت موقت مجوز فعالیت‌ گزارشگران سی‌ان‌ان را در ایران لغو نمود. شبکه سی‌ان‌ان یک روز بعد در وب‌سایت خبری خود سخنان احمدی‌نژاد را تصحیح و به علت این اشتباه به صورت رسمی عذرخواهی نمود.[17]

در جریان اغتشاشات پس از انتخابات ریاست‌جمهوری سال 2009 ایران نیز، این شبکه از چندین پیام که به تیوتر ارسال شده بودند استفاده کرده و آنها را به "منابع" بی‌نام منتسب نمود. یکی از سخنگویان سی‌ان‌ان بعدها اذعان نمود که این حرکت اشتباه بوده است. [18]

در مجموع اهداف استراتژیک رسانه­ های آمریکا علیه ایران را می­توان بدین شرح بیان نمود:

ـ ارائه چهره مخوف از اسلام و جمهوری­ اسلامی در نزد افکار عمومی جهان به خصوص غرب. 

ـ ترسیم ایران به عنوان محور شرارت در منطقه و جهان.

ـ ناکارآمدی دین در اداره جامعه و چالش مشروعیت. 

ـ ارائه تصویر آرمانی از ارزش­های آمریکایی و لیبرال دموکراسی آمریکا.

ـ تلقین به روز اجماع جهانی علیه ایران.



یکی از 5 شبکه مهم

به اعتقاد کارشناسان رسانه، 5 شبکه تلویزیونی اصلی در آمریکا مشغول به فعالیت هستند که تا حد قابل توجهی بر شکل­گیری اذهان عمومی تاثیر می گذارند.

این شبکه­ ها عبارتند از:

1. CNN

2. NBC

3. CBS

4. ABC

5. Fox News

نکته قابل توجه درخصوص عملکرد این شبکه های تلویزیونی این است که با کنکاش در خصوص نظام مدیریت کلانی که بر این شبکه ها حاکم است در می یابیم که تفکر واحدی بر این مجموعه حاکم است.

این تفکر واحد سبب می­شود که با ظرافت و کیفیتی مثال زدنی مفاهیم مورد نظر برای القا به مخاطب به صورت جزء به جزء در آمده و با شکل­های گوناگون توسط این شبکه ها بر ذهن مخاطب بنشیند. به نوعی عملکرد این شبکه ها را در این خصوص می­توان به در کنار هم گذاردن قطعه­های یک پازل تشبیه کرد.[19]


[1] Kiesewetter, John (May 28, 2000). "In 20 years, CNN has changed the way we view the news". Cincinnati Enquirer.

[2] http://www.timewarner.com/our-content/turner-broadcasting-system/

[3] http://www.timewarner.com/newsroom/press-releases/

[4] Barkin, Steve Michael; Sharpe, M.E. (2003). American Television News: The Media Marketplace and the Public Interest.

[5] "No-nonsense news returns to CNN". PressDemocrat.com. www.pressdemocrat.com/article/20080720/ENTERTAINMENT/917997689?Title=No-nonsense-news-returns-to-CNN

[7] today.reuters.com/news/articlenews.aspx?type=peopleNews&storyID=2006-09-19T233412Z_01_N19440176_RTRIDST_0_PEOPLE-TURNER-DC.XML&pageNumber=1&imageid=&cap=&sz=13&WTModLoc=NewsArt-C1-ArticlePage1

[8] http://www.adweek.com/news/television/ted-turner-murdoch-will-have-step-down-134983

[9] http://findarticles.com/p/articles/mi_m4021/is_6_25/ai_105777529/

[10] http://www.fair.org/index.php?page=1518

[11] http://edition.cnn.com/US/9807/02/tailwind.johnson/

[12] http://rt.com/usa/news/cnn-ron-paul-thorsen-207/

[14] http://www.usatoday.com/life/columnist/mediamix/2003-09-14-media-mix_x.htm

[15] http://www.globalissues.org/article/461/media-reporting-journalism-and-propaganda

[16] http://en.wikipedia.org/wiki/CNN_controversies#cite_note-31

[17] http://articles.cnn.com/2006-01-16/world/iran.cnn_1_translation-error-nuclear-weapons-iranian-ambassador?_s=PM:WORLD

[18] "Twitter-Addled CNN Refers to Tweets as a 'Source'"

[19] http://www.idsp.ir/fa/pages/?cid=36