وی ادامه داد: با این رویکرد ما با دو مقوله مواجه شده‌ایم. یکی اینکه در همان زمان بازی چه باید می‌کردیم؟ نکته دیگر اینکه چطور مدیریت بحران می‌کردیم و موضوع را به داور بازی ارجاع می‌دادیم تا همان زمان اتفاق مناسب رخ می‌داد. براساس کدهای اخلاقی مقررات فیفا، داور این اختیار را دارد که اگر با وضعیتی مواجه شود که نشانه‌ای از نژادپرستی و برخورد تبعیض‌آمیز تماشاچیان برخلاف آبرو و اعتبار فوتبال برای فیفا وجود داشت؛ برخورد نماید.

ساعد وکیل گفت: داور می‌توانست براساس مقررات سه مرحله را انجام بدهد. داور می‌توانست فضای مسابقه را کنترل کند؛ در غیر این‌صورت مسابقه را خاتمه دهد و نتیجه قطعی باخت تیم متخلف بود. نکته حقوقی این است که اگر داور چنین تصمیمی می‌گرفت هیچ یک از نهادهای قضایی فیفا این صلاحیت را نداشتند که این تصمیم داور را برگردانند. به این ترتیب هوشیاری مسئولین ورزشی ما در آن مقطع زمانی می‌توانست فضایی را ایجاد کند که از آن اتفاق جلوگیری کند و حداقل داور را متوجه این موضوع کند که وظیفه خود را به نحو احسن انجام دهد.

عضو هیئت علمی دانشگاه تهران گفت: علاوه براین، وظیفه مدیر تیم بود که با مقام رسمی فیفا که به عنوان ناظر در بازی حضور داشت؛ دیدار کند و مسائل را به طور کامل توضیح دهد تا او هم در گزارشات خود همه چیز را مستندسازی کند تا بتوان در چارچوب اقدامات حقوقی و اداری بعدی از این گزارش استفاده کرد. مقوله بعدی فرض بر این است که در حین مسابقه به هر دلیل تصمیم مناسبی از سوی مقامات ناظر و داور اتخاذ نشده است. در اینجا وارد بحث تحلیلی حقوقی می‌شویم. به عبارت روشن، اساسنامه فیفا تاکید می‌کند که نباید تبعیضی را نسبت به یک کشور قائل شد. پس در این مقطع اگر بتوانیم با توجه به شواهد، قصوری از فیفا گزارش کنیم که نسبت به بازیکنان ایران آنگونه که باید به وظایفش عمل نکرده؛ می‌توان وارد یک دعوای حقوقی شد که از سوی دادگاه حکمیت ورزش CAS مورد تعقیب قرار می‌گیرد. این عالی‌ترین سطح دعوای حقوقی است که می‌توان مطرح کرد.

وی افزود: توصیه می‌کنم از این سطح طرح دعوا استفاده نشود زیرا هنوز از دو حوزه موضوع را می‌توانیم بررسی کنیم. حوزه اول؛ کمیته اخلاق فیفا است که هم برای بازیکنان و هم برای مقامات ورزش هر یک از کشورهای عضو تعهداتی در چارچوب دو اصل عدم تبعیض و استقلال و عدم دخالت دولت‌ها در ورزش را در دل خود جا داده است. کمیته اخلاق فیفا این صلاحیت را دارد که افرادی را که خودشان را قربانی رفتار نادرست می‌دانند طی نامه‌ای به کمیته اخلاق، اعتراض خود را ارائه دهند تا براین اساس هر مجازاتی که متناسب با این عمل تشخیص داده می‌شود از اخطار تا جریمه مالی و حتی تعلیق و محرومیت اجرا شود.

وی عنوان کرد: حوزه دوم؛ استفاده از کد انضباطی فیفا است. بر این اساس ماده 17 این کد انضباطی تصریح شده که هر عضو می‌باید امور و فعالیت‌های خودش را طوری مدیریت کند که مستقل باشد و ثالث هیچ تاثیری بر عملکرد اعضا (مشخصا فدراسیون‌های ملی) نداشته باشد. ما وقتی شاهد رفتار توهین‌آمیز تماشاگران هستیم؛ بازیکنانی را می‌بینیم که هم‌راستا با آنها به نشانه تائید و همراهی واکنش نشان می‌دهند و متعاقبا شاهد رفتار مقامات رسمی ورزش بحرین هستیم که به تمجید این کار می‌پردازد؛ بدون تردید با تخلفی مواجه می‌شویم که بحرین نتوانسته به عنوان یک عضو در ساختار فیفا به تعهد خود در این رابطه عمل کند.

عضو هیئت علمی دانشگاه تهران گفت: در اینجا کمیته انضباطی فیفا وارد عمل می‌شود و براساس موادی از مقررات فیفا این امکان را داریم که به این کمیته شکایت کنیم تا کلیه فیلم‌ها، اطلاعات و شهود را مورد بررسی قرار دهد و تشخیص دهد چه مجازاتی برای خاطی مناسب است. با در نظر گرفتن اینکه یک کمیته حقیقت‌یاب تشکیل خواهد شد و تمامی مشکلات قبل از مسابقه در مطبوعات و موضع‌گیری‌های مقامات را بررسی می‌کند و زمینه‌های قابل انتصاب به مقامات رسمی که باعث شکل‌گیری این رفتار از سوی تماشاچیان شده و همچنین مقامات چه تکلیفی در ورزشگاه داشته‌اند که با این رفتار مقابله و یا حتی از آن جلوگیری کنند اما کوتاهی و سکوت کرده‌اند را واکاوی کند؛ شدت و ضعف تصمیم‌گیری‌ها متفاوت خواهد شد. اما حداقل ورزشکاران ایرانی به دلیل رفتار غیراصولی و همراه تخطی تماشاگران و همینطور برخی از ورزشکاران بحرینی دارای امنیت روانی و جسمانی نیستند. این رفتار زمینه این تفکرات را فراهم می‌کند که چه بسا زمینه برخوردهای فراتر از این هم وجود دارد. مقامات ما می‌توانند اعلام کنند بحرین صلاحیت میزبانی برای بازی‌های ایرانی را ندارد.

وکیل اظهار داشت: در سال 2019 کد انضباطی فیفا اصلاح شد و به عنوان یکی از سه ویژگی اصلی که در تغییر و تحول و اصلاحیه این کد آمده، یکی از محورهای اصلی تحول این کد انضباطی در ارتباط با همین رفتارهای تبعیض گونه علیه ملیت، جنسیت و نژاد ورزشکاران است. بدون تردید دیپلماسی ورزش ما باید نقش پررنگی داشته باشد. در وهله اول مقامات باید از طریق مکاتبات رسمی و مذاکرات پیگیر موضوع باشند و اگر احساس کردند به هر دلیل دست‌هایی در این ماجرا درگیر شده تا این موضوع نادیده گرفته شده و یا کمرنگ دیده شود؛ نسبت به اقدامات حقوقی و رسمی مبادرت ورزند. اگر فیفا هم در این زمینه کوتاهی کرد باید مراتب به دادگاه حکمیت ورزش ارجاع داده شود. هرگز این شکایت بی پاسخ نخواهد ماند و پیام این پیگیری هشدار محکمی برای تمام کشورها است تا میزبانی درستی را مطابق مقررات از ورزشکاران کشورمان داشته باشند.

وی ادامه داد: فضای حقوق ورزشی در سال‌های اخیر به اندازه‌ای متحول شده که رویکردها نسبت به این قبیل مسائل سختگیرانه‌تر شده تا از گسترش اینگونه مسائل جلوگیری شود. پس دلیلی وجود ندارد که این رفتار بحرین نادیده گرفته شود. حداکثر مجازات برای این رفتار تعلیق فدراسیون فوتبال بحرین از چند ماه تا چند سال و وضع جرایم مالی است. اما این انتظار بعید است.

وکیل در رابطه با رفتار مردم ایران در بازی برگشت با بحرین گفت: در قالب کدهای اخلاقی فیفا بدترین تصمیم و اتفاق ممکن رفتار متقابل تماشاگران ما با بحرینی‌ها برای تلافی است. با این کار برگ برنده ما به لحاظ تخلف و قصور طرف بحرینی از دست‌مان خارج می‌شود. بهترین کار این است که با نهایت پایبندی به مسائل متعارف، مسئولین ورزشی و تماشاچیان بدون حاشیه مسابقه را دنبال کنند تا این فرصت بدست بیاید که با توجه به رفتار متین ایرانیان موضع ما در شکایت قوی‌تر است.