به گزارش مشرق، روزنامه «کیهان» در ویژههای خود نوشت:
«فرارو» نوشت: بنبستشکنی در زمینه توافق هستهای سال ۲۰۱۵ و احیای تلاشهای دیپلماتیک ژاپن در این زمینه، از اهداف عمده سفر رئیسجمهور ایران به توکیو بود. اما دولت ژاپن بهرغم تاکید بر ادامه تحرکات دیپلماتیک، ظاهرا امید چندانی به حل و فصل تنشها در کوتاهمدت ندارد.
شینزو آبه، چند روز قبل از سفر روحانی گفته بود کشورش میخواهد نقش بزرگتری در حل و فصل بنبست هستهای تهران و واشنگتن داشته باشد.
بیشتر بخوانید:
بازی موازی اروپا و آبه
آبه بعد از دیدار با روحانی به ترامپ زنگ زد
اما پس از سفر روحانی، هیچ اشارهای به وساطت ژاپن میان ایران و آمریکا در موضوع هستهای نشد. نخستوزیر ژاپن دردیدار با رئیسجمهور ایران، ضمن ابراز «نگرانی جدی» درباره تنشهای خاورمیانه، از ایران خواست که در برقراری ثبات نقش «سازندهای» ایفا و برجام را «بهطور کامل اجرا کند.»
[این خواسته آبه از روحانی در حالی است که او هرگز از آمریکا نخواسته به برجام متعهد بماند و تحریمها را بردارد!]
اظهارات مقامات ایران پیش از سفر روحانی نشان میداد که رئیسجمهور دو مسئله از سرگیری فروش نفت ایران به ژاپن و تلاش دیپلماتیک توکیو برای تنشزدایی در خاورمیانه را با نخستوزیر ژاپن در میان خواهد گذاشت.
اما به گفته منابع ژاپنی موضوع فروش نفت در مباحثات روحانی و آبه مطرح نشد. به گزارش روزنامه ژاپنتایمز، از ماه مه امسال، هیچکدام از خریداران عمده نفت ژاپنی از ایران نفت خام نخریدهاند.
آبه در دیدار با روحانی از قصد ایران برای کاهش بیشتر تعهدات هستهای، عمیقا ابراز نگرانی کرد و از روحانی خواست از انجام هرگونه اقدامی که به تضعیف توافق هستهای منجر شود، خودداری کند. افزون بر این، آبه در گفتوگوهای مفصلی که با هیئت ایرانی انجام داد، موافقت روحانی با اعزام نیروهای نظامی ژاپن به خاورمیانه را جلب کرد. این امر، به طرز آشکاری بیانگر ناامیدی ژاپن از احتمال موفقیت راهکاری دیپلماتیک میان ایران و آمریکاست. اگر آبه در گفتوگوها با روحانی، چشمانداز روشنی برای موفقیت وساطتاش میان تهران و واشنگتن میدید، به احتمال زیاد مسئله اعزام نیروهای نظامی را مطرح نمیکرد یا به کل از این طرح صرفنظر میکرد. خصوصا که این طرح، از روی اجبار و اضطرار تهیه شد و دولت ژاپن تمایلی به ایفای نقش نظامی در خاورمیانه ندارد.
تشدید لفاظیها و تحریمهای آمریکا و تهدیدات اروپا علیه ایران همزمان با سفر روحانی به ژاپن، نشانه دیگری بود که چشمانداز موفقیت وساطت آبه را تیره و تار کرد. ژاپنیها دیدند که وقتی روحانی در ژاپن گفت: «در راستای منافع ملی خود از هیچگونه مذاکره و توافقی رویگردان نیستیم»، آمریکا بهجای استقبال از این سیگنال، بر تحریمها علیه ایران افزود و آن را به نقض فاحش حقوق بشر متهم کرد. اروپا هم ایران را به فعالسازی مکانیسم ماشه تهدید کرده است.