به گزارش مشرق، در تاریخ ۸ مهر سال جاری بود که پس از ۸۶ سال، بازگشت ۱۷۸۳ قطعه از الواح هخامنشی از کشور آمریکا به ایران خبر ساز شد.
در دورههای مختلف تعدادی از الواح هخامنشی به داخل کشور بازگشت ولی همچنان تعداد زیادی از الواح هخامنشی که به ۱۷ هزار لوح می رسد همچنان در کشور آمریکاست.در اسفند سال ۱۳۱۱ در کاوش های صورت گرفته در تخت جمشید حدود ۵۰ هزار قطعه لوح گلنبشته هخامنشی کشف شد و برای تحقیق به دانشگاه شرق شناسی شیکاگو به صورت امانت سپرده شد.
در سال های گذشته ۱۳۲۷ (۱۷۹ قطعه)، ۱۳۲۹ (۳۷هزار قطعه) و ۱۳۸۳ (۳۰۰ قطعه) از این الواح وارد کشور شد و قرار بود مابقی آن نیز وارد شود که به دلیل شکایت گروهی از ایران که قصد داشتند این الواح را به عنوان غرامت بردارند متوقف شد.
ولی در نهایت پس از ۱۴ سال پیگیری حقوقی در دادگاه های آمریکا، دادگاه عالی آمریکا رای به نفع ایران داد و دستور بازگشت این الواح ارزشمند به ایران صادر شد.
قول بازگشت مابقی الواح
کریستوفر وودز رئیس موسسه شرق شناسی دانشگاه شیکاگو که همراه با محموله الواح هخامنشی به ایران آمده بود اعتقاد داشت که ایران در گذشته مهد تمدن بوده است و دارای قوانین خاصی بوده که بر روی این الواح مشخص است.
وودز برای بازگشت مابقی الواح هخامنشی به داخل کشور هم قول داد، که با توجه به اینکه این الواح بسیار مهم هستند بنابراین بسته بندی آن مدت زمانی به طول می کشد و در ۳ مرحله دیگر مایقی الواح هخامنشی به کشور ایران باز می گردد.
همانطور که می دانید ایران در دوره هخامنشی براساس اعلام محققان و قرائن موجود یکی از بزرگترین تمدن های جهان بوده است و نقش فعال و تعیین کنندهای در صحنه تاریخ جهانی ایجاد کرده است.
الواح یا گل نبشته های باروی تخت جمشید مربوط به ۵۰۹ تا ۴۹۴ پیش از میلاد و زمان پادشاهی داریوش بزرگ هستند که به موضوعاتی از جمله نامه ها، اسناد اداری، دست نوشته های یک کاتب، شاه و دربار، شخصیت های تاریخی، مهرهای بایگانی، کارگران، کاتبان، تولی، مسافران و ایزدان پارس پرداخته است.
در این الواح نشان می دهد که ایرانیان در ۲۵۰۰ سال قبل "برده داری" نمی کردند و به کارگران براساس کاری که انجام داده اند مزد پرداخت می شده و یا اینکه به زنان حق زایمان و به ازای هر فرزند مبلغی به سرپرست خانواده پرداخت می کردند.
اطلاعات الواح هخامنشی
مکیو استول برگ (استاد دانشگاه شیکاگو) که سالهاست روی الواح هخامنشی تحقیق میکند، با اشاره به تحقیقات خود گفت: این الواح منابع جدید و تازهای درباره زبان هخامنشیان از ایلامی و آرامی گرفته تا فارسی باستان بودند و اطلاعات جامعی از دوره هخامنشیان از فقرا و کارگران گرفته تا تاجران، زنان و پادشاهان دربار و خدایان ایران را در اختیار ما میگذاشتند. در واقع میتوان گفت این الواح در دورههای از اوج حکومت هخامنشیان هستند و اطلاعاتی از وضعیت نهادها، موسسهها و ادارات دوره هخامنشیان را در اختیار ما میگذارند که از هند گرفته تا مصر را شامل میشود.
در میان این الواح ۶۵۰۰ لوح به زبان ایلامی، ۸۵۰ لوح به زبان آرامی، ۴۰۰۰ اثر مهر روی آنها رمزگشایی شده است و ۲۵۰ نثر درباره لوحهای آرامی خوانده و تولید شده است.
حال حدود ۴ ماه از آخرین بازگشت الواح هخامنشی به داخل کشور می گذرد و خبری از بازگشت مابقی این الواح به داخل کشور نیست در همین خصوص علی اصغر مونسان وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی کشور هم گفت: این الواح تمدن بیش از ۲۵۰۰ ساله ایران را نشان می دهد که در آن زمان ایران برده داری نمی کرده است.
مونسان ادامه داد: ما پیگیر ارسال مابقی الواح هم هستیم که امیدواریم در مرحله های بعد وارد کشور شود و بازگشت آثار تاریخی ما از دیگر کشورها همچنان ادامه دارد.
امید به بازگشت مایقی الواح هخامنشی داریم
محمدحسن طالبیان، معاون میراث فرهنگی وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی کشور گفت: با دانشگاه باستان شناسی شیکاگو امریکا همچنان در حال مذاکره هستیم و امیدواریم مرحله بعدی الواح هخامنشی هم هرچه زودتر به کشور باز گردد.
وی بیان داشت: این الواح مربوط به تاریخ و تمدن ایران است و ما درخواست کرده ایم که مابقی الواح به صورت یکجا وارد کشور شد.
طالبیان بیان داشت: بعضی از این الواح شکسته است و ممکن چند تکه مربوط به یک لوح باشد به هر صورت این الواح توسط کارشناسان و باستان شناسان ایرانی در حال مطالع و بررسی است.
کلام آخر
براساس قوانین بین المللی میراث فرهنگی هر کشور باید در همان کشور نگهداری شود و در حال حاضر بخشی از الواح هخامنشی مربوط به تمدن ایران بعد از ۸۶ سال هنوز به صورت قسطی وارد کشور می شود و حالا باید منظر ماند و دید با توجه به تحریم ها و کارشکنی های آمریکا میتوان نسبت به بازگشت این الواح به داخل کشور امیدوار بود.