سرویس جهان مشرق- بامداد امروز شنبه رسانههای آمریکایی بعد از شنیده شدن زمزمههایی از دور جدیدی از بازداشتها به دستور «محمد بن سلمان» ولیعهد سعودی گزارشهایی منتشر و شایعات درباره این بازداشتها را تأیید کردند.
بر اساس گزارش روزنامه والاستریت ژورنال و پایگاه خبری «بلومبرگ»، شاهزاده «احمد بن عبدالعزیز» برادر شاه سعودی و «محمد بن نایف» ولیعهد سابق به اتهام خیانت بازداشت شدند.
از طرف دیگر امروز برخی رسانهها و شخصیتها همچون مجتهد (اکانت افشاگر خاندان سعودی) خبر از مرگ ملک سلمان دادند. در همین رابطه «حمد المزروعی» شخصیت برجسته اماراتی که یکی از مهمترین افراد نزدیک به «محمد بن زائد» ولیعهد ابوظبی است پس از افزایش گمانهزنیها در خصوص مرگ «سلمان بن عبدالعزیز» پادشاه سعودی یک توئیت معنادار و جنجالی منتشر کرد؛ وی نوشت: «شاه کیش شد». با انتشار این توئیت خبر مرگ ملک سلمان قوت گرفت.
با توجه به اتفاقات امروز عربستان با محمد صادق کوشکی عضو هیئت علمی دانشگاه تهران و کارشناس ارشد مسائل منطقه به گفتگو پرداختیم.
**با توجه به موج دستگیری شاهزادگان سعودی و به ویژه دستگیری احمد بن عبدالعزیز نظر شما در رابطه با پشت پرده این تحرکات چیست؟
اتفاقاتی که امروز در عربستان شاهد آن بودیم، یعنی بازداشت شاهزادگانی همچون احمد بن عبدالعزیز به عنوان شاخص ترین فرد بازداشت شده، از این جهت حائز اهمیت است که این فرد آخرین فرزند ملک عبدالعزیز است، و کوچکترین برادر ملک سلمان است. او از ناراضیان حکومت سعودی بود که مدت ها در لندن در حال تبعید زندگی می کرد. او حتی در تظاهراتی که بر علیه آل سعود در مقابل سفارت این کشور در لندن برگزار میشد، شرکت می کرد.
سال گذشته بعد از ماجرای قتل خاشقچی، انگلیسیها تصمیم گرفتند، «احمد بن عبدالعزیز» را که مورد حمایت کامل دولت بریتانیا بود به ریاض بازگردانند. انگلیس برای تحت فشار قرار دادن بن سلمان و همچنین افزایش نفوذ خود در عربستان دولت سعودی را مجبور کردند که به بازگشت احمد بن عبدالعزیز رضایت دهد.
احمد بن عبدالعزیز با ضمانت انگلیسیها به ریاض بازگشت و بن سلمان شخصا به استقبال او رفت و دستش را بوسید و به او احترام کرد.
انگلیسی ها برای آنکه برای بن سلمان خط و نشان بکشند و به او بگویند اگر منافع آنان تامین نشود احمد بن عبدالعزیز را جایگزین او می کنیم، این تصمیم را گرفتند. آن هم درست در زمانی که با قتل خاشقچی، بن سلمان تحت فشار بین المللی بود.
از سال گذشته تا امروز احمد بن عبدالعزیز در عربستان بود و زندگی میکرد، اما دستگیری این شاهزاده یک پیام دارد و آن این است که انگلیسی ها دیگر از این فرد حمایت نمی کنند، و دست حمایت خود را از پشت این فرد برداشته اند. و الا به نظر نمی رسد، بن سلمان جرات کرده و ضمانت انگلیسی ها را نادیده گرفته باشد و او را دستگیر کند.
در اینجا سه فرضیه مطرح میشود، فرضیه اول این است که انگلیسیها در شرایط فعلی رضایت کامل از بن سلمان دارند تا حدی که حاضرند مهره خود را کنار بگذارند.
فرضیه دوم این است که بن سلمان، به قدری اعتماد آمریکایی ها را به خود جلب کرده است، که آمریکایی ها به او اجازه دستگیری مهره انگلیسیها را داده باشند، یعنی با پشتیبانی آمریکا عموی خود را حذف کند.
فرضیه سوم هم این است که فرضیه اول و دوم با هم اتفاق افتاده باشد یعنی هم اعتماد آمریکایی ها و هم اعتماد انگلیسی ها به بن سلمان، موجب دستگیری احمد بن عبدالعزیز و دیگر شاهزاده ها شده است.
حالا اگر اخبار مرگ ملک سلمان هم تایید شود عملا بن سلمان راه خود را برای رسیدن به پادشاهی هموارتر کرده است و یک رقیب جدی که سالها برای انگلیس به عنوان گزینه مطلوب قلمداد می شد را حذف کرده است.