سرویس فرهنگ و هنر مشرق - در روزهای پانزدهم و شانزدهم اسفندماه گروهی از خوانندگان لس آنجلسی برای نخستین بار در عربستان سعودی، در جریان فستیوال طنطوره دو کنسرت با عنوان «موسیقی بدون مرز» برگزار کردند. لیلا فروهر، شادمهر عقیلی، اندی و شهرام شبپره در شب نخست این برنامه (پانزدهم اسفند) و آرش، ابی و ساسی مانکن نیز دیگر خوانندگانی بودند که در شب دوم این برنامه در ۱۶ اسفند برنامه اجرا کردند. این دوبرنامه از شبکه MBC Persia پخش شد. جشنواره زمستانی طنطوره که در شهر العلا در نزدیک مدینه برگزار میشود برای نخستینبار دوشب آخر برنامههایش را به اجرای خوانندگان فارسی زبان اختصاص داد.
پویا پور جلیل خواننده لس آنجلسی: اینکه فرهنگ خیلی از مردم ما مخصوصا در زمینه موسیقی از دست رفته شکی نیست ولی وقتی میای برای معروفیت دست به هر کاری میزنی (حتی) نابود کردن ذهن و افکار سالم یک بچه ک در این دنیای اسفناک پدر و مادرس دارن با بدبختی و زحمت بزرگش میکنن و تو ... حمال میای و بهشون میگی که (همیشه قبل خواب اول دو تا شات بزن بعد بخواب یا همیش اول اینستا بعد کتاب) باید بگم که حرامزادهایی بیش نیستی و حرامزاده تر از تو همه اونایی هستن که واسن کار میکنن یا باهات برنامه اجرا میکنن.
بن سلمان شش میلیون دلار برای دو شب اجرا هزینه کرد/پول و بردار و فرار کن!
با این رویداد پرسشی در فضای مجازی از سوی مخاطبان ایرانی با گرایشات مختلف مطرح است که چرا این طیف از خوانندگان در کشور عربستان برنامه اجرا کردند؟
قبل از بررسی این مسئله باید این نکته را درنظر داشت که که موسیقی لسآنجلسی چندین سالی است که در داخل و خارج از کشور با استقبال مخاطبان ایرانی مواجه نمیشود و در خارج از کشور آورده مالی برای این خوانندگان لس آنجلسی ندارد و در داخل کشور صرفا یک نوستالوژی است.
در میان این جمع ابراهیم حامدی ملقب به «ابی» طی پنج سال اخیر با عنوان آخرین تور کنسرت، توانسته با فریب دادن ایرانیان در سراسر شهرهای اروپا با تبلیغاتی با مضمون ذکر شده کنسرتهایش را برگزار میکند و به مدت پنج سال مخاطبانش را فریب دهد.
اما این فستیوال عربی بدون مخاطب، اگر در آب و هوای خشک عربستان برای این جمع از خوانندگان لسآنجلسی آب نداشت، نان عربی خوبی در طنطوره برایشان به ارمغان آورد. در میان جمع دعوت شدگان تنها یک خواننده در داخل کشور مورد توجه است و دلیل آن هنجارشکنی در محتوای آثار این خواننده است که در ادامه این گزارش بدان خواهیم پرداخت.
همه حرفات واسه پوله، دورنگیت واسه پوله!
هرکدام از این خوانندگان برای حضور در این برنامه ۶۰۰ هزار دلار دریافت کردهاند و ابراهیم حامدی (ابی) و «ساسان حیدری یافته» (ساسی) با ۱۰۰ هزار دلار بیشتر، نسبت به سایرین برای اجرای 7 قطعه موسیقی هفتصد هزار دلار قرار بستند. اهدای این مبالغ هیچ ارتباطی به دستمزد نوازنده و همنوایان ندارد. ابی به دلیل نخواندن آهنگ معروف خلیج فارس این مبلغ اضافه را دریافت کرد و ساسی مانکن به دلیل ادامه حیات ساختارشکنانهاش.
درآمد «ابی» در شهرهای بزرگ و کنسرتهای بزرگ در بهترین حالت هفتاد هزار و در کمترین حالت آوردهاش از هر کنسرت ۵۰ هزار دلار است. درآمد سایر خوانندگان دعوت شده، از سی هزار دلار تجاوز نمیکند. در قراردادهای منعقد شده خوانندگان به عنوان مثال شهرام شپپره ۲۵ برابر دستمزدش را در فستیوال طنطوره دریافت کرده است. در میانه کنسرت نیز شهرام شپپره گفت:من اسپانیایی میخوانم اما کسی در ایران اسپانیایی متوجه نمیشود، من به این زبان میخوانم که پول دربیاورم.
اما این جمع هشت نفره صرفا برای اجرا در حضور بن سلمان در این سالن حاضر شدند، تا امتیازات دیگری از او دریافت کنند. این خوانندگان با جت شخصی آنان را به عربستان برد و «ساسان یافته» از داخل این جت شخصی فیلمی را منتشر کرد.
سعودیها نزدیک شش میلیون دلار برای حضور خوانندگان ایرانی با ۱۰۰ تماشاگر طراحی و اقدام به پخش تلویزیونی برنامه آنان کردند. حمایت از مجموعه خوانندگانی است که در کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس فعالیتشان متوقف شد، کارت دیگری است که به این مجموعه از خوانندگان اهدا شد. از ابتدای دهه نود شمسی، برنامههای مکرر خوانندگان لسآنجلسی در شهر دوبی به پایان رسید و بن راشد حاکم دوبی، دستور داد که تمامی فعالیتهای اقتصادی ایرانیان ساکن این شهر محدود شود و به این ترتیب صحنه اجرا در دوبی از لسآنجلسیها گرفته شد.
حضور در فستیوال طنطوره و خواندن در حضور بن سلمان، مقدمه چینی خوبی خواهد بود که در آینده فعالیتهای این هشت نفر در دوبی از سر گرفته شود. نکته جالب اینجاست که «آرش» خواننده از سوئد به دوبی کوچ کرده و با کمپانیهای تهیه موسیقی عربی همکاری میکند و امکانات خوبی به او داده شده است، اما در این شهر نمیتواند کنسرت اجرا کند.
سعودیها نزدیک شش میلیون دلار برای حضور خوانندگان ایرانی با ۱۰۰ تماشاگر طراحی و اقدام به پخش تلویزیونی برنامه آنان کردند. مهمترین سئوال این است که چرا چنین هزینههایی را صرف این برنامه و راهاندازی برنامه پرشین گات تلنت کردهاند؟
به روشنی مشخص است که سعودیها در دو حوزه سیاسی – خبری و فرهنگی – سرگرمی مسیر خود را پیش میبرند. راهاندازی سایت ایندیپندنت فارسی، شبکه خبری ایران اینترنشنال، شبکه ایران فردا و راه اندازی مجدد شبکه MBC Persia نشان میدهد که در حوزه مدیا و سرگرمی بشدت فعال شدهاند.
اما این هشت نفر تصور میکردند حضور در فستیوال طنطوره صرفا عواید مالی خواهد داشت، اما واکنشها در فضای مجازی نشان میدهد، «نان عربی» آل سعود جز بدنامی در میان هواداران خارجنشین این طیف خوانندگان آورده دیگری برایشان نداشت و یک در سیکل طبیعی مشتریان اروپایی و آمریکایی خود را از دست خواهند داد. اغلب کاربرانی که در فضای مجازی الفاظ رکیکی را به این هشت نفر نسبت میدهند، مقیم خارج از کشور هستند.
افراد فراوانی در اعتراض به این سفر، پس از برگزاری این برنامه مخاطبان خارج از کشور این خوانندگان که اغلب با شوء پرچم شیر خورشید و آزادی ایران برگزار میشد، در صفحات مجازی خوانندگان اغلب این جمله را مینویسند که آنان برای پول، به دستبوس و مهمانی منفورترین شخصیت در نزد مردم ایران و حتی جهان رفتهاند.
کاملیا انتخابیفر مدیر سایت ایندیپنت فارسی مدیر تبلیغاتی این برنامه است. او از مدافعان بن سلمان در موضوع قتل وحشتناک جمال قاشقچی است. آرش عزیزی فرزند مصطفی عزیزی روابط عمومی انتخابیفر را در اداره این برنامه بر عهده دارد و تمامی فعالیتهای اجرایی این برنامه هم به فرزان اطهری سپرده شد. انتخابی فر واسطه رساندن کمکهای مالی آل سعود از طریق بن سلمان به رضا پهلوی نیز هست.
نکته جالب در مورد فرزان اطهری، بازیگر فیلمهای چهل سالگی و شبانه روز این است که او تا زمانی که در ایران فعالیت میکرد، میان هنرمندان و سلبریتیها مسئول توزیع کوکائین و مواد مخدر بود. وی پس از مدتی فعالیت در سینما اوایل دهه نود ایران را به مقصد امارات برای کار و فعالیت ترک کرد.
اطهری در ماه مه سال ۲۰۱۳، به دنبال تماس فردی با پلیس دوبی توسط مأموران پلیس بازداشت شد. وی سپس در تاریخ ۲۵ دی ۱۳۹۲ با رای دادگاه بدوی به اتهام دارا بودن ۱۱ کیسه کوچک نایلونی، حاوی جمعاً ۲۱ گرم کوکائین به حبس ابد و پرداخت ۵۰ هزار درهم امارات جریمه محکوم شد.
فرزان اطهری پس از گذشت ۹ ماه حبس در زندان مرکزی دبی توانست نامهای از زندان منتشر کند و از این طریق یک کمپین اینترنتی ایجاد کند. وی در این نامه بیشتر مطالب رسانهها در خصوص خود را کذب خواند. سیروان خسروی با انتشار متنی در صفحه فیسبوک خودش، ضمن حمایت خود از فرزان اطهری از طرفدارانش برای پیوستن به این کمپین دعوت کرد.
بهرام رادان نیز در صفحه شخصی خود در فیس بوک ضمن انتشار نامه فرزان از طرفدارانش خواست در صورت علاقه به این کمپین پیوسته و از فرزان حمایت کنند. گلشیفته فراهانی و شهرام شبپره از دیگری افرادی بود که از وی حمایت کردند. در این مورد وزارت امور خارجه سوئد اقدام به استخدام وکیل برای اطهری کرد و پس آن «که حکم در دیوان عالی کشور امارات تایید شد وزارت امور خارجه از طریق مکاتبه با شیخ محمد حاکم دبی توانست وی را از زندان آزاد کند.
اطهری در همکاری با سعودی از عوامل اصلی پرشین گات تلنت است و مهناز افشار به دعوت او در این برنامه داوری در این برنامه را پذیرفته است. نکته قابل تامل در اطهری این است که بر خلاف اعلان رسانهها او یکی از عوامل اصلی فستیوال طنطوره است و خوانندگان لسآنجلسی را وی برای حضور در این برنامه دعوت کرده است.
آوازهایی برای بن سلمان!
اما اجرای این خوانندگان در این فستیوال فاقد کیفیت بود و خوانندههای لسآنجلسی اجرای بسیار ضعیفی را از خود به نمایش گذاشتند. ساسی و اندی در اجراهایشان صدایشان به زحمت شنیده میشد و آرش لباف آهنگ هایش را به صورت پلی بک اجرا میکرد. نکته جالب در مورد ابی این است که به خاطر ترانه خلیج فارس بشدت مورد انتقاد قرار گرفته است. بیژن فرهودی سالها قبل در مصاحبهای با ابراهیم حامدی(ابی) از او پرسیده بود چرا آهنگ وطنی (خلیج فارس) در امارات (دوبی) نخواندید و او در پاسخ به این سئوال گفت: من ترانه وطنی خواندم به من پولی ندادند، من خلیج فارس را خواندم که قاتق نانمان شوداما قاتل نانمان شد.
آرش لباف نیز پیش از این ادعا کرده بود که اجازه برگزاری کنسرت به او در دوبی (شهری که در آن زندگی میکند) به این علت داده نمیشود، چون ترانه ایران ایران را در یکی از برنامههایش اجرا کرده است. مورد شادمهر عقیلی در این کنسرت از سایر اجرا کنندگان جالبتر است. عقیلی ترانه «رویای ما» را در این فستیوال اجرا میکند. متن ترانه «یغماگلرویی» از چنین مضمونی برخودار است:
من رویایی دارم رویای رنگارنگ
رویای دنیایی سبز و بدون جنگ
من رویایی دارم که غیر ممکن نیست
دنیایی که پاکه از تابلوهای ایست
دنیایی که بمب و موشک نمیسازه
موشک روی خواب کودک نمیندازه
دنیایی که تو اون زندونا تعطیلن
آدم ها به جرم پرسش نمی میرن
در فضای مجازی عمدتا یک نکته درباره این ترانه عمدتا مطرح میشود و آن بخش موشک انداختن بر سر کودکان است که مخاطبان بسیاری در فضای مجازی با انتشار عکس کودکان یمنی به تناقض متن این ترانه و فاجعه کشتار بیرحمانه در یمن اشاره کردهاند.
اما دو نکته دیگر در مورد اجرای این ترانه باید اشاره کرد. نکته مهم ان است که خواننده عبارت به دنیای بدون جنگ اشاره میکند، آنهم در کشوری که آغازگر جنگ با کشور یمن و کشتار بیرحمانه مردمان این کشور توسط قاتلین اجارهای است. این ترانه در حضور بن سلمان اجرا شد و البته عکسی از او در این مراسم منتشر نشد، قاتلی که دستانش آغشته به خون جمال قاشقچی است مردی به جرم پرسش از آل سعود قطعه قطعه شد و تناقض اجرای این ترانه پررنگتر شد.
اما دوربین شبکه پخش کننده این مراسم یک تصویر نمای بزرگ از این مراسم نشان نداد. در چند تصویری که به صورت تصادفی از مخاطبان این کنسرت نشان داد، سالن برگزاری بسیار خالی بود و افکت تشویق و سوت گذاشتن نشان داد تنها مخاطبان ایرانی این برنامه دستاندکاران آن بودهاند.
اما نکته جالب به حضور ساسان حیدری یافته معروف به ساسی در این کنسرت است که در پشت صحنه این برنامه با بن سلمان دیدار خصوصی داشته و بواسطه هنجارشکنی در متن ترانههایش در کانون توجهات قرار دارد.
این خواننده این روزها مخاطبانش را به چالش دابسمش با آهنگ دکتر دعوت کرده است و همزمان با اجرای این خواننده، در فستیوال طنطوره پویا پورجلیل که خود نیز یک خواننده مقیم لس آنجلس است در واکنش به این ترانه در صفحه اینستاگرام خود نوشت: اینکه موسیقی یک سلیقه هستش شکی نیست، اینکه در یک جامعه باید همه جور استایل موسیقی باشه شکی نیست. اینکه فرهنگ خیلی از مردم ما مخصوصا در زمینه موسیقی از دست رفته شکی نیست ولی وقتی میای برای معروفیت دست به هر کاری میزنی (حتی) نابود کردن ذهن و افکار سالم یک بچه که در این دنیای اسفناک پدر و مادرش دارن با بدبختی و زحمت بزرگش میکنن و تو ... حمال میای و بهشون میگی که (همیشه قبل خواب اول دو تا شات بزن بعد بخواب یا همیش اول اینستا بعد کتاب) باید بگم که حرامزادهایی بیش نیستی و حرامزاده تر از تو همه اونایی هستن که واست کار میکنن یا باهات برنامه اجرا میکنن. هر چند که وقتی تو مثل یک حیوان به بچه خودت هم رحم نکردی چه انتظاری میره که به بچه های مردم رحم کنی. اون تتلو بیناموس تر از تو که هدفتون به گند کشیدن فرهنگ و جوانهای مردمه. چون اون روز برسه با افتخار حبس جفتتون رو میکشم.
لازم به ذکر است که پست انتقادی پویا جلیلپور پس از مدتی در اینستاگرام پاک شد و این خواننده پست دیگری را در صفحه ی شخصی خود منتشر نمود
پست تند و تیز پویا خطاب به ساسی مانکن و امیر تتلو توسط اینستاگرام پاک شد. پویا در این رابطه پستی منتشر کرد و چنین نوشت:
دوستان پست آخر به وسیله خود اینستاگرام پاک شد که احتمال میدم چون رپورت شده ولی مهم نیست اگر بخوام دوباره و صد بار دیگه میتونم پست بزارم و حرف برای گفتن دارم ولی احتمال میدم که خود اینستاگرام هم از خرابی بشریت لذت میبره چون امروز روز یک دکتر نمیتونه پیجشو به رسمیت برسونه ولی دختری که عکس لخت خودش رو میزاره به مراتب زودتر پیجش رسمی میشه و تیک آبی میگیره. دیگه حرفی برای گفتن ندارم جز اینکه بیدار شین و بیبینین سیستم داره ما ها رو به کجاها میبره. اگر برای خودتون مهم نیست فکر بچه ها و آیندشون باشین.
دیری نپایید که امیر حسین مقصودلو معروف به تتلو خواننده هنجارشکن در صفحه اینستاگرام خود با الفاظ رکیکتری پاسخ داد.
این پست پویا هجمهها را علیه گروه هشت نفره خوانندگان لس آنجلسی را آتش زد و سیل انتقادات نسبت به رویه افزایش یافت. اما نکته قابل تامل این است که سه ضلع موسیقی هنجارشکن زیر زمینی را در اواسط دهه هشتاد امیر تتلو، ساسی مانکن و آرمین ۲AFM تشکیل میدادند. در شرایط رویه هنجارشکنهای کاملا مشخص است و گذشته و فعالیتهای این فرد قابل تفکیک از فعالیتهایش با مجوز نیست اما تطهیر کردن و اعطای مجوز در چنین شرایطی جای ابهام و پرسشی از متولیان دفتر موسیقی است. آیا مسئولان دفتر موسیقی تلاش میکنند از مسیر درگاههای مجاز و اجرای کنسرت مسیر را برای ساختار شکنی دیگری هموار کنند؟