به گزارش مشرق، پس از پیروزی شکوهمند انقلاب اسلامی در ۲۲ بهمن سال ۱۳۵۷، به دعوت امام خمینی همه‌پرسی حکومت جمهوری اسلامی ایران در روزهای ۱۰ و ۱۱ فروردین ۱۳۵۸ در سراسر ایران برگزار شد و ۹۸٫۲ درصد واجدین شرکت در همه‌پرسی با دادن رای «آری»، با برقراری حکومت جمهوری اسلامی موافقت کردند.

بیشتر بخوانید:

جمهوری اسلامی و نسبت دوگانه «جمهوریت» و «اسلامیت»

در واقع یکی از ویژگی های برجسته انقلاب اسلامی ایران که آن را از سایر انقلاب های دنیا متمایز کرد برگزاری همه پرسی برای تعیین ماهیت حکومت کمتر از دو ماه پس از پیروزی انقلاب و پاسخ قاطع ملت به تغییر حکومت بود.

* تعیین مسیر همه پرسی از آغاز پیروزی انقلاب

مقدمات برگزاری این همه پرسی به روزهای آغازین انقلاب باز میگردد. امام خمینی(ره) پس از ورود به کشور در پیامی مهدی بازرگان را به سمت نخست وزیری انتخاب و وی را مأمور تشکیل دولت موقت کردند. ایشان در پیام خود یکی از وظایف دولت موقت را انجام همه پرسی برای مراجعه به آرای عمومی ملت به منظور تغییر نظام سیاسی کشور ذکر کرده بودند.

 همچنین پس از پیروزی انقلاب، امام خمینی(ره) در آستانه بازگشت به قم اعلامیه ای در چند بند صادر کردند. در بند یازدهم اعلامیه ایشان بار دیگر اشاره ای به برگزاری همه پرسی و تعیین نوع حکومت کشور شده بود. 

 دولت موقت نیز به تبعیت از پیام ایشان دستورالعمل برگزاری همه پرسی را تهیه کرد. بر طبق دستورالعمل، همه پرسی در ۱۶۵ شهرستان و ۴۷۵ بخش برگزار و تعداد اعضای انجمن نظارت متشکل از پنج نفر برای هر حوزه انتخابیه بود.

* مردم به چه چیزهایی آری گفتند؟

تعرفه های انتخابات نیز از دو نیمه «آری» به رنگ سبز و نیمه «نه» به رنگ قرمز تهیه و روی هر قسمت آن مطلب زیر درج شده بود:

«بسمه تعالی

دولت موقت انقلاب اسلامی

وزارت کشور

تعرفه انتخابات رفراندوم

تغییر رژیم سابق به جمهوری اسلامی

که قانون اساسی آن از تصویب ملت خواهد گذشت.»

  شرکت کنندگان برای اعلام نظر خود برای تعیین نوع حکومت کشور باید قسمت مورد نظر خود را از برگه جدا و در صندوق رأی می انداختند.

 * نمود عینی پایه های مردم سالاری دینی در رفراندم

همچنین برای نظارت بر همه پرسی، دولت موقت، هیأتی از انجمن بین المللی حقوقدانان دموکرات مرکب از یک زن و سه مرد را به ایران دعوت کرد تا ضمن مشاهدات خود جریانات این واقعه تاریخ را ثبت کنند. براساس اظهار نظر رئیس این هیئت، همه پرسی منطبق با شرایط ایران برگزار شده بود.

رفراندوم دهم و یازدهم فروردین ۱۳۵۸ در ایران، سمبل و نماد یک همه پرسی حقیقی است که پایه های مردم سالاری دینی؛ یعنی عدالت، صداقت، امانت، امنیت، آزادی، مشارکت و....در آن نمود عینی یافت.

شاخصه اصلی رفراندوم جمهوری اسلامی ایران، آزادی مردم در انتخابات بود و هیچ گونه تحمیل و جبری بر مردم وارد نمی شد بلکه مردم به خواست و میل خویش در همه پرسی شرکت داشتند و نظر خویش را اعمال کردند. حتی حضرت امام هم بارها تاکید کردند که رای دادن در رفراندوم به صورت آزادنه است و هر کسی می تواند رای خود را بدون هراس به صندوق های رای بیندازد.

* آغاز همه پرسی از ۱۰ فروردین

  همه پرسی در روز ۱۰فروردین ۱۳۵۸ آغاز شد. امام خمینی(ره) در محل اخذ رأی در مسجد چهار مردان قم حضور یافتند و به جمهوری اسلامی رأی دادند. در تهران نیز نخست وزیر و بسیاری از اعضای برجسته انقلاب آراء خود را در صندوق انداختند.

انتخابات در ساعت ۱۰ شب ۱۱فروردین به پایان رسید و ۹۸.۲ درصد رأی دهندگان، به حذف نظام سلطنت و انتخاب جمهوری اسلامی رأی آری دادند.

*  کنگره‌های قصر ۲۵۰۰ سال حکومت طاغوتی فرو ریخت 

پس از اعلام نتیجه رسمی همه پرسی در دوازدهم فروردین، امام خمینی(ره) در پیامی با تبریک جمهوری اسلامی به مردم اعلام کردند: «...صبحگاه ۱۲ فروردین که روز نخست حکومت الله است از بزرگترین اعیاد مذهبی و ملی ماست. ملت ما باید این روز را عید بگیرند و زنده نگهدارند. روزی که کنگره های قصر ۲۵۰۰ سال حکومت طاغوتی فرو ریخت و سلطه شیطانی برای همیشه رخت بربست و حکومت مستضعفین که حکومت خداست بجای آن نشست.»

از آن پس، روز ۱۲فروردین در تقویم به نام «روز جمهوری اسلامی» نامگذاری شد؛ در این روز با رای اکثریت قاطع مردم، نظام سیاسی کشور پس از ۲۵۰۰ سال از نظام سلطنتی به نظام جمهوری اسلامی وحکومت مردمی تغییر یافت و در واقع ضد سلطنتی و طاغوتی و شعار استقلال، آزادی و جمهوری اسلامی ملت ایران به بار نشست و نظام جمهوری اسلامی ایران استقرار یافت.