به گزارش مشرق، مرکز بررسیهای استراتژیک ریاستجمهوری به عنوان بالاترین کانون تحلیل و مطالعه و اتاق فکر دولتی که خود متولی برگزاری جشنواره فیلم فجر است، طی گزارشی به ارزیابی مضامین آثار سی و هشتمین دوره این جشنواره پرداخته است.
در بخشی از این گزارش آمده است: «انعکاس سینما از ایران جامعهای آغشته به «آسیبهای اجتماعی» مختلف است، جایگاه «مذهب»، «اعتماد» و «سرمایه اجتماعی» در آن رو به افول است، «اقشار در حاشیه» تحت فشار هستند و هم جامعه و هم سیاستمداران، «قمارهای سیاسی و اجتماعی» را به «تولید اقتصادی باثبات» ترجیح میدهد. شکاف عمیقی بین «الگوهای فرهنگی مورد حمایت عموم جامعه» و «الگوهای فرهنگی مورد حمایت نظام سیاسی» وجود دارد. «امید» برای بهبود وضعیت در آینده اندک است و به دلیل ضعف و ناکارآمدی نهادهای حقوقی و قانونی، اشخاص خود را نسبت به تعیین سرنوشت مسئول میدانند و در صورت لزوم ترجیح میدهند خود نسبت به اصلاح شرایط اقدام کنند.»
بیشتر بخوانید:
کرونایِ سینمایی در حلقه وصل ۷۹
جای خالی سینمای انقلاب و دفاع مقدس در اکران نوروزی
دوستی خاله خرسه خرس برلین با سینمای ایران
در بخش دیگری از گزارش مرکز بررسیهای استراتژیک ریاستجمهوری درباره راهحل ارائه شده در اغلب فیلمهای سی و هشتمین جشنواره فجر این گونه آمده است: «اعتراض و انتقام از شرایط بدون هیچ پشتوانه معرفتی مشخص» درعینحال «توجه نظام سیاسی به آخرین تلاشهای معترضین جامعه ایرانی برای بیان اعتراضهای خود در چارچوب ساختارهای موجود و خطر خارج شدن این اعتراضها از ساختار کنونی»، «بازنگری درباره جایگاه دین در سیاست رسمی»، «هشدار نسبت به نفوذ نیروهای بیگانه در عالیترین سطوح نظام سیاسی»، «مبارزه با جزمگرایی اعتقادی و اعتنا به تکثر فرهنگی»، «رجوع به نوعی عرفان عرفی در غیبت مذهب رهاییبخش»، «شکستن هنجارهای اجتماعی» و «ترجیح هویتهای خُرد و یا جهانی بر فرهنگ ملی» از پیشنهادهایی است که فیلمها در لابهلای متون فرهنگی خود برای «اصلاح» شرایط تجویز کردهاند.
این گزارش همچنین با تأکید بر اینکه در فیلمهای جشنواره فجر سی و هشتم، مذهب عامل عقبماندگی و نشانه فقر بود، نوشت: «آنچه بیش از پیش در فیلمهای جشنواره ۳۸ام بهعنوان محورهای اساسی خودنمایی میکند کاهش اثربخشی حاکمیت مرکزی، افزایش آسیبهای اجتماعی و گرایش جامعه به مداخله در تعیین سرنوشت خود از مسیر اعتراض و یا عبور از نهادهای قانونی، هرچند بدون جهان معرفتی مشخص و در نتیجه نوعی «آنارشیسم» است. اینکه روند و شخصیت قصهها، نهادهای قانونی را درگیر نکنند و خود دستبهکار شوند، در سینمای ایران بیسابقه نبوده، اما با استناد به فیلمهای جشنواره ۳۸ام، میتوان گفت این محور پررنگتر دیده شده و این میتواند برای سیاستگذاران خرد و کلان حائز نکاتی در خور توجه باشد.»