به گزارش مشرق، مدتهاست که ایران تحت تحریمهای بیسابقه ایالات متحده قرار دارد به ویژه از اردیبهشتماه سال ۹۷ که فشار حداکثری، سیاست دولت ترامپ در قبال ایران نام گرفت.
حالا و با ظهور بیماری کرونا و درگیری کشورها ازجمله ایران با این اپیدمی خطرناک، از دیدگاه دیپلماتها فرصتی فراهم آمده تا اقدامات غیرقانونی و تحریمهای ظالمانه علیه ایران در فضای افکارعمومی بازنمایی شده و بهعنوان یک سند جنایت علیه مردم ایران مطرح شود.
در این مسیر فعالان حوزه سیاست خارجی در ایران مجموعه تلاشهایی را از خود به نمایش گذاشتند. چنانکه از یکسو محمدجواد ظریف در سلسلهپستهایی در فضای مجازی و اظهاراتی در رسانهها نسبت به این تحریمهای ظالمانه اعتراض کرد و محدودیتهای ایران برای مقابله با کرونا در اثر تحریمهای ایالات متحده را به رسانهها کشاند و حتی لیست نیازهای پزشکی ایران برای مقابله با کرونا را منتشر کرد. البته در این مسیر برخی هم بودند که خیلی تند رفتند و به اصطلاح آش را شور کردند.
بیشتر بخوانید:
کرونا جمهوری اسلامی ایران را تضعیف نمیکند
یادداشت پیروز حناچی، شهردار تهران در روزنامه گاردین ازجمله این اقدامات بود که تداعیکننده پیام ضعف ایران توصیف شد و مورد اعتراض جدی افکارعمومی داخلی قرار گرفت. بررسی کنش و واکنشها نسبت به مجموعه اقدامات سیاسی و دیپلماتیک در این حوزه گویای این است که حداقل دو نگاه در قبال این اقدامات وجود دارد.
اول آنهایی که امید دارند تغییراتی هرچند اندک در رفتار آمریکا در بحبوحه بحران کرونا در قبال ایران ایجاد شود و گروه دوم کسانی که معتقدند آمریکاییها بههیچ عنوان در رفتار خود تغییری نخواهند داد و تا زمانی که ایران نتواند جایگاه واقعی خود را در نظام بینالملل در وجوه مختلف سیاسی، اقتصادی، علمی، امنیتی و نظامی به دست بیاورد، هیچ امیدی نسبت به تغییر رفتار آمریکا نمیتوان داشت و مجموعه اقدامات دیپلماتیک از جنس کنشهای رسانهای و سیاسی اخیر نیز تاثیر قابلتوجهی در این مسیر نخواهد داشت.
برای تشخیص اصالت هرکدام از این دو نگاه باید حداقل دو مساله را مورد بررسی قرار داد. اول اینکه جنس تنش میان ایران و آمریکا چگونه است و ثانیا در ماجرای کرونا مسیر اتفاقات به چه شکلی جلو رفته است؟
درمورد اول باید گفت که سطح تنش و درگیری میان دو کشور امروز آنقدر بالاست که بسیار بعید است با اتفاقاتی حتی بزرگتر از اپیدمی جهانی کرونا دستخوش تغییر شود چنانکه در این ماهها دو کشور بارها تا سرحد درگیری مستقیم هم رفتهاند و از سوی دیگر ایالات متحده واجد هیچ گونه ویژگی اخلاقی در رفتار سیاسی خود نیست و نشان داده برای جان مردم هیچ ارزشی قائل نیست ازجمله اینکه مدتهاست ایران برخلاف ادعاهای رسانهای مسئولان کاخ سفید تحت تحریم دارو و مواد غذایی قرار دارد و در جریان کرونا هم آمریکاییها بهجای کاهش و تعدیل فشار خود طی اقدامی عجیب موارد دیگری را بر لیست تحریم خود افزودند و بهاصطلاح حلقه فشار خود را علیه ایران تنگتر کردند. از اینرو بیراه نیست که بگوییم انتظار کاهش فشار در ماجرای کرونا همچون امید داشتن به یک سراب است و نباید امید ویژهای داشت.
بحران کرونا در آمریکا و ماجراجوییهای تمامنشدنی کاخ سفید
با سیاستهای ترامپ تعداد مبتلایان به کرونا در آمریکا رکورد عجیب و غریبی زده و حالا از مرز 320 هزار نفر هم گذشته است، رقمی که بهتنهایی معادل تعداد مبتلایان در چندین کشور درگیر با کرونا ازجمله ایران، چین، فرانسه و آلمان است. تعداد کشتههای ناشی از کرونا در این کشور هم حدود 10 هزار نفر است و این در حالی است که رئیسجمهور این کشور اخیرا گفته است دو هفته بحرانی پیشروی آمریکا قرار خواهد داشت.
در همین حال اما چند روزی است که تحرکات نظامیان این کشور در عراق به بهانههای واهی افزایش یافته و بسیاری احتمال درگرفتن یک جنگ قریبالوقوع میان نیروهای ایالات متحده و نیروهای بسیج مردمی عراق حشدالشعبی را میدهند. البته آنچنان که ترامپ چندیپیش مدعی شد ایران پشت پرده درگیری میان نیروهای عراقی با آمریکاییها قرار دارد و لذا برخی عنوان میکنند که درواقع یک درگیری نیابتی میان ایران و آمریکا در عراق به وقوع خواهد پیوست.
رزمایش نیروهای آمریکایی در عینالاسد، استقرار سامانه ضدموشکی پاتریوت در این منطقه و ورود تعداد زیادی نیرو و ادوات جنگی به پایگاههای آمریکایی در عراق هم افزایشدهنده این دست احتمالات است. در این میان و در شرایطی که رسانهها هر آن از احتمال آغاز درگیری خبر میدهند، یک سوال مهم مطرح میشود، اینکه چرا ایالات متحده باید در چنین شرایطی بخشی از توان خود را بهجای حفظ جان و تامین سلامت مردم این کشور در بحران کرونا معطوف به تحرکات نظامی در عراق کند و آیا اساسا این اقدامات منجر به یک درگیری جدی در عراق خواهد شد یا خیر؟
لازم به ذکر است که گروههای عراقی ازجمله اعضای حشدالشعبی همگی اعلام کردهاند در صورت اقدام آمریکا واکنشهای جدی و سنگینی از خود نشان خواهند داد. «فرهیختگان» در شماره امروز خود در گفتوگو با کارشناسان سیاست خارجی و مسائل آمریکا، این موضوعات را بررسی کرده است.
منبع: وطن امروز