به گزارش مشرق، «اگر شیوع کرونا کنترل شود موج دوم نمی‌آید یا خیلی خفیف خواهد بود» این نظر بسیاری از محققان بیماری‌ها واگیر است. حالا این «کنترل» بیماری خودش به عوامل زیادی بستگی دارد؛ از رعایت فاصله‌گذاری اجتماعی و اصول بهداشتی گرفته تا انجام تست کرونا برای گروه‌های جمعیتی و بلکه برای تمام جمعیت، رعایت قرنطینه توسط افراد مبتلا و افزایش دسترسی بیماران به امکانات درمانی و مشاوره پزشکی مرتبط با کرونا. در آینده کشف واکسن و دارو و دسترسی همگانی به آنها نیز می‌تواند به این فهرست اضافه شود. این روزها که به نظر می‌رسد موج اول کرونا را از سر گذرانده‌ایم بیشتر نگرانی‌ها درباره کرونا به احتمال شیوع موج دوم بازمی‌گردد. اما باید دید موج دوم کرونا چگونه اتفاق می‌افتد.

یکی از روش‌های پیشنهادی برای جلوگیری از شیوع موج دوم کرونا، غربالگری همه افراد جامعه است؛ کاری دشوار، زمان‌بر و پرهزینه

از کجا می‌آید؟

یک موضوع مهم درباره شیوع کرونا، میزان انتقال آن است. نتیجه تحقیقات نشان می‌دهد کرونا نه‌فقط پس از بیماری بلکه پیش از شروع بیماری نیز انتقال می‌یابد. درواقع افراد حدود ۲۴ تا ۴۸ ساعت پیش از شروع علائم کرونا، ناقل این ویروس هستند. پس به‌محض شروع علائم لازم است به کسانی که با آنها ارتباط داشته‌اند درباره ابتلایشان خبر بدهند تا آنها نیز خود را قرنطینه کنند. ولی همه مشکل این نیست؛ «ناقلان خاموش» هم هستند که می‌توانند موج دوم کرونا را شدیدتر کنند. ناقلان خاموش افراد بدون علائم کرونا هستند که خودشان بیمار نمی‌شوند ولی ویروس را منتقل می‌کنند. به همین دلیل محققان احتمال می‌دهند این ناقلان خاموش آتش زیر خاکستری باشند برای شیوع موج دوم کرونا. پروفسور «نیل هال» مدیر موسسه «ارلهام» که یک مرکز تحقیقات علوم زندگی است دراین‌باره می‌گوید: «ناقلان خاموش احتمالاً موتور محرک این همه‌گیری جهانی هستند» مشکل اینجاست که برای شناسایی ناقلان خاموش لازم است از همه افراد جامعه تست کرونا گرفته شود که در شرایط فعلی و در کوتاه‌مدت امکان‌پذیر نیست.

بازگشایی کسب‌وکارها و افزایش تردد شهری نزد افکار عمومی متهم ردیف اول بروز احتمالی موج دوم کرونا تلقی می‌شود

مشکل دیگر اینکه معلوم نیست چند درصد جامعه ناقل خاموش کرونا هستند. درصد افراد بی علامت یا همان ناقلان خاموش در یک جامعه برای بسیاری از بیماری‌های واگیر شناسایی شده است ولی درباره کرونا عدد دقیقی در کار نیست. پروفسور «کارل هنگن» محقق دانشگاه آکسفورد به همراه همکارانش به‌تازگی ۲۱ تحقیق درباره میزان افراد بی علامت را بررسی کرده و چنین نتیجه گرفته است: «هیچ تحقیق معتبری وجود ندارد که تعداد آلودگی‌های بی علامت را مشخص کند» درواقع این تحقیقات که در سراسر دنیا انجام شده درصد بی علامت‌ها را ۵ تا ۸۰ درصد جمعیت تخمین زده‌اند؛ این یعنی عدد دقیق و حتی تخمینی هم وجود ندارد.

در ایران احتمال بروز موج دوم کرونا به افزایش مسافرت در فصل گرما نسبت داده می‌شود

سایر متهمان!

نزد افکار عمومی مهم‌ترین متهم در بروز موج دوم کرونا، بازگشایی‌هاست که البته یک اتفاق جهانی محسوب می‌شود و از سر ناچاری و برای نجات اقتصاد و معیشت است. در ایران نیز معمولاً احتمال بروز موج دوم کرونا بلافاصله به بازگشایی‌ها نسبت داده می‌شود. اما متهم‌های دیگری هم پشت سر هم ردیف می‌شوند. بازهم در ایران متهم بعدی سفرهای غیرضروری است؛ همان سفرها که موقع تعطیلات چندروزه، جاده‌های شمالی ایران را یک‌طرفه می‌کند! و نتیجه این سفرها هم اینکه «علیرضا زالی» فرمانده ستاد مدیریت مقابله با کرونا می‌گوید: «۶۰ درصد افراد مبتلا به کرونا سابقه مسافرت دارند. بررسی‌ها نشان می‌دهد که افراد بستری‌شده در ۱۰ روز گذشته در تماس با افراد آلوده بودند و مسافرت علت اصلی ابتلای آنها محسوب می‌شود».

چشم‌انداز زمانی مشخصی برای پایان کرونا وجود ندارد ولی کشف واکسن می‌تواند کنترل این بیماری در بلندمدت را وارد فاز جدیدی کند

چگونه خواهد بود؟

درباره چگونگی موج دوم کرونا میان محققان نظریه‌های متفاوتی وجود دارد. آمریکایی‌ها می‌گویند احتمالاً در پاییز و زمستان پیش رو موج دوم از راه می‌رسد که شدیدتر از موج اول است. فرانسوی‌ها می‌گویند موج دومی در کار نیست چراکه به روش‌های مختلف در برابر کرونا مصونیت جمعی ایجاد شده است. سنگاپوری‌ها بر اساس مدل‌سازی آماری به این نتیجه رسیده‌اند که کرونا تا اواخر سال ۹۹ در تمامی کشورها به پایان می‌رسد؛ در ایران تا اوایل آبان ۹۹. پیش‌بینی‌ها برای تولید واکسن نیز این روزها با خبرهای بهتری همراه شده است؛ روس‌ها و چینی‌ها می‌گویند طی حدود ۳ ماه آینده به تولید انبوه واکسن‌های مؤثر کرونا می‌پردازند.

رعایت اصول بهداشتی و ارائه آموزش‌های اجتماعی کافی مهم‌ترین کاری است که برای جلوگیری از شیوع موج دوم کرونا می‌توان انجام داد

وابستگی موج دوم به رفتار ما

در میان همه نظریه‌هایی که برای موج دوم کرونا وجود دارد یکی از همه محتمل‌تر است. اینکه موج دوم کرونا ضعیف‌تر از موج اول خواهد بود. دلایل مختلفی وجود دارد. «حسین قناعتی» رئیس اتاق فکر ستاد مقابله با کرونا استان تهران با پیش‌بینی ضعیف بودن موج دوم کرونا در ایران چنین می‌گوید: «حالا تجهیزات بیشتر و بهتری داریم. آموزش رفتارهای بهداشت فردی ارائه شده و مردم بیشتر رعایت می‌کنند. بنابراین انتظار داریم موج بعدی شیوع ویروس کرونا کم‌خطرتر باشد و آرام‌تر طی شود» به گفته وی قرنطینه در کنترل بیماری مؤثر بوده و استفاده از تجهیزاتی نظیر ماسک و دستکش حدود ۶۰ تا ۷۰ درصد از انتقال بیماری جلوگیری کرده است.

نتیجه آنکه موج دوم کرونا تا اندازه زیادی وابسته به رفتار ماست؛ اینکه بیاید یا نه و اگر آمد چگونه باشد به رفتارهای ما و میزان آموزش و آمادگی ما بستگی دارد.