سرویس جهان مشرق - ساعت  ۱۸:۳۰ دقیقه روز سه شنبه منابع خبری از وقوع یک انفجار مهیب در بیروت خبر دادند؛ هنوز خبر تکمیل نشده بود که اعلام شد، انفجار در نزدیکی خانه «سعد الحریری»، نخست وزیر پیشین لبنان روی داده است ... هنوز پرده دوم پایان نیافته بود و همه در انتظار انتشار خبری از وضعیت سعد الحریری بودند که تصاویر و اخباری از انفجار دوم در بندر بیروت منتشر شد که جهان را در بهت و حیرت فرو برد.

شدت انفجار دوم به حدی بود که تصاویر و فیلم هایی که از انفجار، امواج انفجار و خرابی ها و ویرانه های برجا مانده از آن، نه تنها قابل باور نبود، بلکه آدمی را به یاد صحنه هایی از فیلم های آخر الزمانی می انداخت ... در اینجا هم هنوز پرده سوم پایان نیافته بود و مردم دنیا از بهت خارج نشده بودند که پرده بعدی اجرا و اعلام شد، عامل انفجار ماده بسیار سریع الاحتراق «نیترات آمونیاک» بوده که در انبار شماره ۱۲ بندر بیروت نگهداری می‌شده است.

«حسن دیاب»، نخست وزیر لبنان در سخنانی کوتاه ضمن تایید انفجار به دلیل ماده نیترات آمونیاک، گفت که این ماده چند سال قبل از یک کشتی توقیف شده و از آنجا که حمل نیترات آمونیاک بسیار خطرناک و غیر قانونی، این محموله ضبط و به بندر بیروت منتقل شده و در طول این سال ها در مخازن گمرک بندر نگهداری می شده است.

واژه های توقیف کشتی، محموله خطرناک و غیر قانونی، ماده قابل انفجار و نیترات آمونیاک کافی بودند تا رسانه های مغرض و دشمنان مقاومت اولین زمزمه ها را مبنی بر مرتبط بودن این انفجار با حزب الله شروع کنند، در حالی که اطلاعات رسمی و موثق موجود درباره قضیه محموله آمونیاک ضبط شده وجود هرگونه ارتباط بین این محموله با حزب الله را رد می کند.

در این ارتباط روزنامه لبنانی الاخبار نوشته است: «عامل انفجار بندر بیروت را کشتی "روسوس" رقم زد ... همان کشتی که اکتبر سال ۲۰۱۳ به دلیل نقص فنی در بندر بیروت لنگر می اندازد تا حین تعمیر آشکار شود، این کشتی با تابعیت «مولداوی» حامل ۲۷۵۰ تن نیترات آمونیاک از کشور گرجستان به مقصد کشور موزامبیک در آفریقاست ... پس از شناسایی محموله و به دلیل عدم رعایت پروتکل های ایمنی و امنیتی؛ کشتی روسوس توقیف و محموله نیترات آمونیاک آن از بیم انفجار و سریع الاحتراق بودن این ماده به سرعت به یکی از مخازن بندر بیروت منتقل می شود ... بدون اینکه در تحقیقات بعدی مشخص شود، این محموله با چه هدفی از گرجستان به موزامبیک برده می شد».

بنابر آنچه الاخبار و دیگر رسانه ها نقل کرده اند، آشکار می شود، نه این کشتی و نه محموله آن و نه ذخیره سازی آن ارتباطی با مقاومت حزب الله ارتباطی پیدا نمی کند.

اگر اظهار نظرهای غیر رسمی که درباره توقیف کشتی ها و ضبط محموله های آنها به طور خاص در فضای مجازی مطرح شده اند، را بررسی کنیم، باز هیچ ارتباط منطقی نمی توان بین آنها با حزب الله لبنان پیدا کرد، از جمله اظهارات فردی به نام «یوسف شحاده» یا «یوسف سعاده» است که خود را کارمند گمرک بندر بیروت معرفی می کند و می گوید که «انفجار بندر بیروت به دلیل ذخیره و نگهداری محموله نیترات آمونیاک کشتی "فتح الله ۲" در مخزن شماره ۱۲ بندر بیروت بوده است».

در اینجا هم اطلاعات موثق تاکید می کند که «محموله کشتی فتح الله ۲  ماه آوریل سال ۲۰۱۲  در بندر بیروت توقیف می شود ... این کشتی از مبدأ لیبی به مقصد سوریه در حرکت بوده و قرار بود، محموله خود را که شامل سلاح و مواد بسیار خطرناک منفجره بوده، از طریق طرابلس لبنان به دست معارضین سوری برساند، اما در بندر بیروت محموله شناسایی و ضبط می شود».

بر اساس این توضیحات رسمی و مستند در اینجا نیز مسئله ارتباط داشتن حزب الله به قضیه محموله کشتی فتح الله ۲ نیز منتفی می شود.

دلایل دیگری نیز وجود دارد که پیش فرض ارتباط حزب الله با انفجار بندر بیروت رد می کند، از جمله :

* اظهارات رئیس دستگاه امنیت ملی لبنان

 اولین اظهار نظر درباره انفجار از سوی سرلشکر «عباس ابراهیم»، رئیس دستگاه امنیت ملی لبنان صورت گرفت. اهمیت این اظهار نظر تنها به این دلیل نیست که عباس ابراهیم رئیس دستگاه امنیت ملی لبنان است، بلکه در این است که وی یکی از مقامات ارشد نزدیک به حزب الله لبنان است. همچنین وی مهمترین شخصیت شیعی در لبنان است که دارای منصب ارشد امنیتی است. لذا وقتی اعلام می کند که انفجار ناشی از مواد منفجره ذخیره شده در بندر است، راه را بر پیش فرض‌های دیگر می بندد و اجازه نمی‌دهد، بوق های مزدور و وابسته علیه جریان و جناحی جو سازی کنند.

* اشاره به مدت زمان نگهداری ماده منفجره

سرلشکر عباس ابراهیم که سومین شخصیت شیعی لبنان پس از «سید حسن نصرالله»، دبیرکل حزب الله و «نبیه بری»، رئیس پارلمان لبنان محسوب می شود، در ادامه اظهاراتش درباره فاجعه بندر بیروت توضیح می دهد که «انفجار در اثر مواد منفجره ای رخ داده که سال ها قبل مصادره و در بندر بیروت نگهداری می شده است».

همین شفاف سازی کوتاه و مختصر به سرعت باب اتهام زنی و سوء ظن را بسته، آن را به سمت دلیل واقعی حادثه سوق می دهد، یعنی «نحوه نادرست ذخیره و نگهداری این ماده، آن هم در منطقه ای مسکونی و برای مدت چند ساله ... در این شرایط روی سخن و طرف پاسخگو دولت لبنان خواهد بود، نه حزب الله است».

* اظهارات سرلشکر ابراهیم و سناریوها

اگرچه کارشناسان تاکید دارند که سرلشکر عباس ابراهیم عجولانه و شتاب زده وارد موضوع شده و به آن پرداخته که می تواند، ناشی از بیم باز شدن باب های اتهام زنی به مقاومت لبنان باشد، اما خاطر نشان می کنند، این سخنان ناشی از عدم اشراف به قضیه نیست، بلکه او از معدود مسئولین لبنانی است که اطلاعات موثق و لازم از قضیه را در اختیار دارد.

همان طور که اشاره شد، برداشت می شود، سرلشکر ابراهیم در این سخنان تلاش دارد، پوششی دفاعی برای جنبش امل و بیشتر جنبش حزب الله ایجاد کند.

* تایید اظهارات سرلشکر ابراهیم

همان طور که گفته تا قبل از اظهار نظر سرلشکر عباس ابراهیم، هیچ مسئول لبنانی دیگری درباره این حادثه سخن نگفته بود و به نوعی اینکه وی پیش قدم شده تا اولین نفری باشد که درباره این فاجعه صحبت کند، نشان از جرأت و اطمینان خاطر از درستی و صحت گفته هایش دارد، موضوعی که در اظهارات دیگر مسئولین لبنانی دیده شد.

وزیر کشور لبنان اگرچه با تاخیری قابل توجه، اما دومین مقام رسمی بود که بعد از اظهارات سرلشکر عباس ابراهیم، درباره این فاجعه صحبت کرد و گفته هایش هیچ تعارض و مغایرتی با اظهارات ابراهیم نداشت و به نوعی تایید آن بود.

* سناریو تهدید سعد الحریری و المستقبل

درحالی که برخی منابع سناریو دست داشتن حزب الله در این انفجار را مطرح  و ادعا می کنند، انفجار اقدامی از سوی حزب الله بوده تا به جریان «المستقبل» و رهبر آن «سعد الحریری» پیشاپیش درباره حکم دادگاه بین المللی لاهه در قضیه ترور «رفیق الحریری»، نخست وزیر پیشین لبنان که قرار است جمعه پیش‌رو صادر شود و چند تن از اعضای حزب الله متهم به دست داشتن در آن هستند، هشدار دهد.

آنها در گفته خود به وقوع انفجار در نزدیکی خانه «سعد الحریری» استناد کرده و مدعی هستند، این انفجار به نوعی حادثه ترور «رفیق الحریری» در ۷ مه ۲۰۰۸ را در اذهان زنده می کرد.

درحالی که صاحبنظران مسائل لبنان بر این باورند که حزب الله برای رساندن پیام خود آن هم در داخل لبنان آن اندازه احمق نیست که دست به انفجاری شبه اتمی بزند و یک بندر را که وارد کننده ۷۰ درصد مایحتاج مردم لبنان است، نابود کند.

این درحالی است که سعد الحریری اوایل هفته در گفتگو با خبرگزاری فرانسه تاکید کرده بود که هیچ گونه اتهامی در حادثه ترور رفیق الحریری متوجه حزب الله نیست و حتی پا را از این هم فراتر گذاشته و گفته بود که ما در قبال سوریه مرتکب خطا شدیم.

* وجود مخازنی از آن حزب الله در بندر

در این میان بودند افرادی که سناریو انفجار غیر عمد به دلیل وجود مخازن حزب الله در بندر بیروت را مطرح کردند، اما کارشناسان منطقه این سوال را مطرح می کنند، در جایی که حزب الله خود در جنوب لبنان دارای چند بندر است و تاکنون همواره نیازهای خود حتی نیازهای تسلیحاتی و نظامی را از این بنادر با خیالی آسوده و بی‌خطرتر از مسیرهای دیگر تامین کرده، چرا باید چنین موادی را در بندر بیروت ذخیره و نگهداری کند.

** آیا رژیم صهیونیستی و آمریکا پشت این انفجار هستند؟

مروری کوتاه بر اتفاقات یک ماه اخیر و تعرض ها و تجاوزاتی که رژیم صهیونیستی از یک سو و آمریکا از سوی دیگر، نه تنها علیه مقاومت حزب الله که علیه محور مقاومت از ایران گرفته تا غزه مرتکب آن شده، می تواند، گویای همه چیز باشد؛ از سقوط هواپیمای جاسوسی صهیونیستی در خاک لبنان و تعرض به مرزهای جنوبی لبنان که در این اواخر مکررا صورت می گرفت، تا هدف‌گیری رزمندگان مقاومت در سوریه که طی یک ماه اخیر شهادت دو نفر از فرماندهان مقاومت حزب الله را در پی داشت.  

از آن سو، آمریکا و تحریم های اقتصادی و اجرای قانون قیصر و هدف گیری اقتصاد و ارزش واحد پول لبنان و درج مقامات و شخصیت های لبنانی و مقاومت و جنبش حزب الله به فهرست تروریسم و هدف گیری ... واقعا منطق و عقل سلیم کدامیک را عامل این فاجعه می داند.

چگونه است که وقتی هنوز دولت لبنان به طور رسمی موضع خود را در قبال این فاجعه اعلام نکرده، آمریکا و رژیم صهیونیستی در قبال لبنان موضع گیری کرده اند؟

سوال این است که حزب الله چه سودی از نابودی بندر بیروت می برد؟ چه کینه ای و چه انتقامی در دل حزب الله می تواند، باشد که آن را به چنین اقدامی علیه مردم خود که برای حفظ امنیتشان هزاران شهید داده‌است، وادار کند؟

بندر بیروت روزانه با ۳۰۰ بندر دنیا در ارتباط بود و سالیانه پذیرای حدود ۳۱۰۰ کشتی بود. ۷۰ درصد کالاهای مورد نیاز مردم لبنان (که حزب الله و هوادارنش نیز جزو همین مردم هستند) ‌از این بندر تامین می شد. در این بندر سیلوهای گندم و ذرت وجود داشت که غذای مردم لبنان را تامین می کرد. در یک کلام بندر بیروت شاهرگ حیاتی لبنان بود، در این شرایط نابود کردن آن آیا برای حزب الله سودمند است یا آمریکا و رژیم صهیونیستی که ماه هاست، درگیر بحران های داخلی هستند که آنها را تا مرز فروپاشی پیش برده است.

آیا «بنیامین نتانیاهو» که در بحران های نفس گیر داخلی به نفسش به شماره افتاده یا «دونالد ترامپ» که روزی را بدون جنجال آفرینی و تنش زایی نمی تواند، به شب برساند، از نابودی بندر بیروت سود می برند، یا حزب الله که تمام تحریک ها و تنش زایی‌های آنها را با خویشتن داری و هوشمندی دفع کرده است؟

به نظر می رسد، نتانیاهو و ترامپ باید بدانند، برای فرار از بحران کرونا، ورشکستگی اقتصادی، اعتراضات مردمی، سر پوش گذاشتن بر بی کفایتی و بی لیاقتی و بر مفاسد اخلاقی و مالی و حفظ مقام و قدرت، ترفند «فرار به جلو» کارآمدی خود را از دست داده و باید دنبال ترفند دیگری باشند.

اگر غیر از این بود، در همین دوره اعمال فشار حداکثری به لبنان هیچ گاه مسیحیان لبنان به دفاع از سید مقاومت برنمی خواستند و یا وقتی خبرنگار مزدور شبکه وهابی «العربیه» به سراغ یکی از شهروندان لبنانی می رود تا درباره انفجار با او مصاحبه کند، شعار «مرگ بر آل سعود» را سر نمی داد.

نتانیاهو بارها به بندر بیروت اشاره کرده و مدعی شده بود، حزب الله در نقاطی از این بندر دارای انبارهای تسلیحاتی است، این اتهام در حالی وارد می شد که همه می دانند، بندر بیروت یک منطقه غیر نظامی است، همچنین می دانند، بندر بیروت چقدر برای مردم لبنان حائز اهمیت است. ایده حمله به بندر بیروت ایده یک شبه ای نبوده که در ذهن اسرائیل و آمریکا باشد.

اگر سخنرانی سال ۲۰۱۸ نتانیاهو در مجمع عمومی سازمان ملل را به خاطر بیاوریم، می بینیم که وی تصویری از بندر بیروت را به رهبران دنیا نشان می دهد که نقاطی روی آن به ادعای اینکه انبارهای تسلیحاتی حزب الله هستند، مشخص شده است. آیا نباید تصور کرد که نقشه نابودی بندر بیروت از همان سال در حال تهیه و آماده سازی بوده است؟

آنچه در پایان باید گفت، دلایلی از این دست بسیارند که بیان همه آنها از حوصله این گزارش خارج است، اما خویشتنداری حزب الله و محور مقاومت در برابر فتنه‌ها آستانه‌ای دارد و آن زمان که این آستانه لبریز شود و زمانش فرا رسد، روز و روزگار برای فتنه‌گران گونه ای دیگر رقم خواهد خورد.