به گزارش مشرق، در حالی که کشور تحت شدیدترین فشارهای جنگ اقتصادی است، بانک مرکزی به عنوان گلوگاه سیاستگذاری پولی و ارزی کشور با اختیارات خود می‌تواند بسیاری از مشکلات موجود در بازار ارز و معیشت مردم را برطرف کند.  حال آنکه برخی سختگیری‌های نابه‌جا این نهاد و ناهماهنگی با وزارت صنعت، معدن و تجارت موجب التهاب بازار، کمبود کالا، تورم و انباشت کالاهای اساسی شده است. دپوی چند هزار تُن برنج در گمرک در ماه‌های پیش گواهی بر این ادعا است.

انباشت کالاهای اساسی در گمرک و بنادر به «برنج» خلاصه نشده و در شرایطی که مردم و معیشت آنها با گرانی افسارگسیخته دست و پنجه نرم می‌کنند و بسیاری از واردکنندگان و تجار از عدم تخصیص ارز موردنیاز و زیر سوال رفتن اعتبارات بین المللی خود گلایه مند هستند، به سایر کالاها نیز کشیده شده است تا جایی که برخی از تجار از این موضوع  به عنوان قفل شدن واردات یاد می‌کنند.

برهمگان روشن و واضح است که با برهم خوردن تعادل تقاضا و عرضه کالا در بازار، سوداگران میدان را برای فعالیت فراهم دیده و با احتکار کالا زمینه افزایش افسارگسیخته قیمت‌ها را فراهم می‌کنند؛ همانند آنچه در حال حاضر در بازار جریان دارد.

در کنار کم‌توجهی بانک مرکزی نسبت به تخصیص ارز برای ترخیص کالاهای اساسی باید به موضوع ناموفق بودن این نهاد در بازگشت ارز صادراتی نیز اشاره کرد؛ تخلف برخی صادرکنندگان در عدم استرداد ارز حاصل از صادرات موجب التهاب بازار ارز شد و کار به جایی رسید که قوه قضاییه به این موضوع ورود کرد.

به مردم آدرس غلط ندهید؛ مهم‌ترین ریشه‌ی مشکلات کشور سوء مدیریت و ناهماهنگی میان نهادهای سیاستگذار است

گرانی مسکن، افزایش قیمت کالاهای اساسی، رشد نرخ تورم، سقوط شاخص بورس، نوسانات بازار ارز و وجود موانع پیش روی ترخیص کالاهای اساسی موجب شد که محمدباقر قالیباف رئیس مجلس شورای اسلامی در صحن علنی یکشنبه هفته جاری تاکید کند که مدیریت این مسائل ارتباطی به خارج ندارد و با تدابیر داخلی و مدیریت میدانی می توان بخش مهمی ازاین مسائل را حل کرد: «تصمیمات ما در حوزۀ مسکن،  بورس، ترخیص کالاهای اساسی از گمرک،  سیاست‌های پولی و بانکی، نظام بودجه ریزی،  اختصاصِ ارز ترجیحی،  سوداگری‌ها در بازار ارز، طلا و خودرو،  بی تفاوتی نسبت به گرانی  ها و رها کردن بازار و بی توجهی به تولید ملی، به پاستور و بهارستان و باب همایون و میرداماد ارتباط دارد نه به جورجیا و میشیگان و آریزونا.پس به مردم آدرس غلط ندهید.» 

رئیس مجلس در نطق خود تاکید کرد که این تصمیماتِ ماست که مستقل از رفتن‌ها و آمدن‌ها در کاخ سفید، پایه‌های اصلیِ اقتصادِ ما را می‌سازد و قدرتِ ما را در این عرصه مشخص می‌کند.

«از بانک مرکزی انتقاد نکنید!»

هرچند نمایندگان تازه نفس خانه ملت از ابتدای آغاز به کار مجلس یازدهم و علیرغم شیوع ویروس کرونا با حضور در جلسات کارشناسی در صدد تدوین طرح‌های اقتصادی برای رفع مشکلات اقتصادی و معیشتی مردم هستند، رئیس مجلس شورای اسلامی در انتقادات خود نسبت به وضعیت اقتصادی کشور در کنار پاستور (نهاد ریاست جمهوری)، باب همایون (وزارت اقتصاد) و میرداماد (بانک مرکزی) از  «بهارستان» یعنی مجلس شورای اسلامی نیز نام برد تا تصریح کند که نقد او به یک نهاد خاص اشاره ندارد، اما رئیس بانک مرکزی حتی این انتقاد منصفانه را برنتابید و درنامه ای به رئیس مجلس تلاش کرد آن را سیاسی جلوه دهد: «من وارد کردن بانک مرکزی را به مباحث سیاسی و حاشیه‌ای توصیه نمی‌کنم و آن را به‌صلاح کشور نمی‌دانم و اعتقاد دارم تمام نیروی این‌جانب و بانک مرکزی باید معطوف به مقابله با تحریم‌ها و کمک به اقتصاد کشور باشد.» او در نامه خود که با ادبیات تندی نوشته است، افزود: «در دو سال و نیم گذشته بانک مرکزی درمقابل فشار حداکثری دولت آمریکا، خط مقدم جنگ اقتصادی علیه کشورمان را مدیریت کرده است».

اختلاف بانک مرکزی و صمت ۸ میلیون تن کالای اساسی را ۸ ماه در گمرکات زمین گیر کرد

براساس این گزارش محسن زنگنه عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس درباره ارسال نامه همتی به رئیس مجلس شورای اسلامی می‌گوید این نامه را از لحاظ ساختار سیاسی مناسب نمی‌دانم و درست این بود که شخص رئیس‌جمهور در اینگونه مواقع به موضوع ورود کند.

وی معتقد است ۸ ماه است که حدود ۸ میلیون تُن کالاهای اساسی مانند خوراک دام، روغن کنجاله، روغن، مواد اولیه کارخانجات، ذرت و ... در گمرکات کشور به جهت دعوای میان وزارت صمت و بانک مرکزی رسوب کرده و این موضوع را مسئولان هم قبول دارند و دلیل ترخیص کالاها در شرایط کنونی، حل شدن مشکل میان وزارت صمت و بانک مرکزی بوده است.

۲۵۰ نفر از بانک مرکزی ارز دولتی دریافت کرده اما کالای اساسی وارد نکرده اند

محمدجواد عسکری  ضمن تاکید بر اینکه بانک مرکزی به عنوان دستگاه اصلی و متولی نتوانسته به ماموریت خود عمل کند، می‌گوید رئیس کل بانک مرکزی باید در مقابل ملت ایران پاسخگو باشد زیرا هر اتفاقی که در حوزه ارزی رخ می‌دهد حاصل عملکرد بانک مرکزی است، سوء مدیریت موجود در این نهاد موجب اخلال در بازار ارز شده است.

به گفته نائب رئیس کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی بانک مرکزی اعتراف می‌کند که ۲۵۰ نفر ارز دولتی دریافت کرده‌اند اما کالای اساسی وارد کشور نشده، این موضوع به معنای رانت و فساد است.

بانک مرکزی چگونه جلوی ترخیص برخی کالاها از گمرک را گرفت؟

سید شمس‌الدین حسینی رئیس کمیسیون ویژه جهش و رونق تولید و نظارت بر اجرای اصل ۴۴ قانون اساسی مجلس نیز درباره دپو کالاهای اساسی در گمرک می‌گوید عدم هماهنگی میان دستگاه‌های اجرایی و رویه‌گذاری‌های ناهماهنگ موجب رسوب کالاها در گمرکات کشور شده است، مشکل قانونی در این میان وجود ندارد و ناهماهنگی میان وزارت صمت و بانک مرکزی خسارت اقتصادی را برای کشور در پی داشت.

رئیس فراکسیون توسعه پایدار و تامین مالی معتقد است عدم هماهنگی میان دستگاه‌ها موجب ضرر و زیان مردم شده بود به این طریق که شخص با مراجعه به وزارت صمت ثبت سفارش خود را انجام می‌داد و این ثبت سفارش هم یعنی آغاز اجرای مراحل قانونی واردات کالا اما بعد از واردات کالا با وجود اعلام بی‌نیازی نسبت به تامین ارز، بانک مرکزی جلوی ترخیص کالا از گمرک را می‌گرفت.

سیاستگذاری‌های غلط بانک مرکزی باعث کمبود کالاهای اساسی و مشکلات معیشتی مردم شد

براساس این گزارش سیدمحمد مولوی معتقد است اگر بانک مرکزی رویکردی منطبق بر فرضیات ضد تورمی و با نگاه حمایت از تولید داخلی داشت، شاهد درگیری خانواده ها با موضوع معیشت نبودیم.

وی می‌گوید ممکن است فشار خارجی هم بر افزایش مشکلات اقتصادی تأثیرگذار باشد اما تزلزل اقتصاد کنونی به دلیل سیاست گذاری‌های غلط دولت و بانک مرکزی است و وظیفه قانونی مجلس ایجاب می‌کند به همه مسائل کلیدی که اقتصاد نیز یکی از آنها است، ورود پیدا کند.

نوسانات بازار ارز در دوران همتی بی‌سابقه بوده است/نقش بانک مرکزی در عدم ترخیص به موقع کالا از گمرک ها

همچنین سیدناصر موسوی لارگانی عضو هیات رئیسه مجلس انتقاد و اشاره دکتر قالیباف به بانک مرکزی را کاملا به حق ارزیابی کرده و معتقد است بسیاری از مشکلات در تامین ارزاق مورد نیاز مردم به‌دلیل عدم ترخیص به موقع کالاها و نهادهای دامی از گمرک است.

به گفته وی عدم ترخیص کالا و اختصاص ارز برای این مهم، قیمت کالاها را بالا برده و نبود تناسب میان این دو موجب چالش‌های کنونی شده است.

این نماینده مجلس با بیان اینکه نوسانات بازار ارز در دوران همتی بی‌سابقه بوده است، گفت: درصد ناچیزی از دلایل این مشکلات به خارج از کشور و تحریم‌ها باز می‌گردد لذا باید دلیل اصلی آن را در سیاست‌های بانک مرکزی و دولت جستجو کرد.

واکنش نمایندگان به نامه همتی به رئیس مجلس؛ آقای همتی! به جای طلبکار بودن، پاسخگو باشید

در حساب‌های خاص ارزی دولت چه خبر است؟

همچنین مالک شریعتی نیاسر در صفحه شخصی خودر در توئیتر نوشت:

«قالیباف کنار پاستور و میرداماد، منصفانه از بهارستان هم نام برد اما جناب همتی! شما نه تنها در سیاست ورود ندارید که در اقتصاد هم! اگر در خط مقدم جنگ اقتصادی هستید، در حساب های خاص ارزی دولتی چه خبر است؟ کالاهای اساسی رسوبی ۶ ماهه، چگونه ۶ روزه (همزمان با بایدن) آزاد شد؟»

مجتبی توانگر هم در صفحه شخصی خودر در توئیتر نوشت:

«رئیس بانک مرکزی باید در مجلس پاسخگوی سوالات نمایندگان مردم باشد تا روشن شود منظور رئیس مجلس از آدرس غلط تیم اقتصادی دولت چیست. آقای همتی! به جای طلبکار بودن، پاسخگو باشید.»

براساس این گزارش فاطمه قاسم پور نیز در توتیتر پیامی به شرح ذیل منتشر کرد:

«به زودی آقای همتی باید به ابهامات مهمی درخصوص سیاست‌های بانک مرکزی پاسخ دهد؛ نمایندگان به ایشان متذکر خواهند شد که کدام سیاست‌هایشان، آدرس غلط و گره زدن معیشت مردم به جورجیا و واشنگتن است.

نمی گذاریم جای متهم و شاکی عوض شود.»

براساس این گزارش محمد رشیدی نیز در توئیتر نوشت:

«رییس بانک مرکزی فرموده‌اند؛ بانک مرکزی را سیاسی نکنید. شما بخوانید «از بانک مرکزی انتقاد نکنید». آقای بدون خطا پس لطف بفرمایید آدرس مسئول نازنینِ ارز نهاده های دامی، نوسان دقیقه ای نرخ ارز، کاهش ارزش پول ملی را پیامک کنید.»