سرویس جنگ نرم مشرق - اندیشکده استراتفور در گزارشی نوشت: اسرائیل احتمالاً سعی دارد مسیر کمخطرتری را برای رسیدن به این اهداف در پیش بگیرد و استقرارش در کرانه باختری را گسترش داده و در عین حال از نفوذ سیاسی و مخفی خود برای تضعیف مذاکرات آمریکا-ایران استفاده کند. اما تندروهای راستگرا با استفاده از اتحاد متزلزل رژیم اسرائیل سعی میکنند این رژیم را به سمت راهبردهای خشنتری، از جمله اشغال مناطق بیشتری از فلسطین و آماده شدن برای جنگ یکجانبه و اقدامات مخفی علیه برنامه هستهای ایران و عوامل نیابتی منطقهای ایران سوق دهند.
مخاطبان گرامی، محتوا و ادعاهای مطرحشده در این گزارش، صرفاً جهت تحلیل و بررسی رویکردها و دیدگاههای اندیشکدههای غربی منتشر شده است و ادعاها و القائات احتمالی این مطالب هرگز مورد تأیید مشرق نیست.
سیاست بایدن در قبال شهرکسازیهای اسرائیل
این اندیشکده اطلاعاتی مینویسد: اسرائیل به سرعت شهرکهای جدید در بیتالمقدس شرقی را تصویب میکند و ساختارهای غیرقانونی قبلی را در کرانه باختری رسمیت میبخشد تا دستاوردهای راهبردی خود در چهار سال گذشته را مستحکم کند. دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا با طرح توافق صلح اسرائیل-فلسطین که در ماه ژانویه انتشار یافت، اسرائیل را تشویق کرد که دامنه اشغالگریهای خود را گسترش دهد. اگرچه بایدن در کارزار تبلیغاتی خود گفته است که از انضمام مناطق بیشتر به اسرائیل حمایت نمیکند اما نگفته است که دولت آینده او چه سیاستی برای ناامید کردن اسرائیل از شهرکسازیهای بیشتر دارد.
در ادامه این گزارش آمده است: در ۱۵ نوامبر، سازمان اراضی اسرائیل اعلام کرد که طرحی را در نظر دارد که طی آن ۱۲۵۷ خانه در منطقه حساس جفعات همتوس در نزدیکی بیتالمقدس شرقی میسازد. شهرکسازی در کرانه باختری، علاوه بر تضعیف دولت آینده فلسطین باعث حفظ امنیت اسرائیل شده و کنترل دائمی اسرائیل بر بزرگراهها و جادههای اصلی را رقم میزند.
اختلاف شدید سیاسی در رژیم صهیونیستی و احتمال فروپاشی دولت نتانیاهو
استراتفور معتقد است بیثباتی سیاسی در اسرائیل باعث افزایش خطر انضمامهای بیشتر در ماههای آینده میشود زیرا رژیم اسرائیل با افزایش فشارهای تندروهای راستگرا روبرو است که از ناتوانی رژیم در اشغال کرانه باختری در ماه ژوئیه، طبق قولهایش، عصبانی هستند. این خشم به معنی سود سیاسی برای یامینا، حزب ملیگرای طرفدار استقرار است که رهبرش، نفتالی بنت رقیب نخستوزیر بنیامین نتانیاهو است. تضعیف یا حتی فروپاشی دولت متزلزل نتانیاهو باعث تقویت این نیروهای حامی اشغالگری در این رژیم میشود.
دولت اسرائیل با اختلافات سیاسی روبرو است. اگر رهبران اصلی آن، نتانیاهو و بنی گانتز، وزیر دفاع به دشمنی با یکدیگر ادامه دهند اعتماد از بین میرود و بالاخره دولت فرومیپاشد. نظرسنجیهای فعلی نشان میدهند که نتانیاهو در چنین شرایطی با راستگراهای تندروی برجستهای مانند بنت و حزب یامینا روبرو خواهد شد.
نگرانی اسرائیل از بازگشت بایدن به برجام
در بخش دیگری از این گزارش آمده است: وقتی پای ایران در میان باشد، اسرائیل سعی میکند بر تمام بحثهای سیاسی آمریکا، شامل سرعت، حوزه و روند بازگشت احتمالی به مذاکرات با تهران تأثیر بگذارد. اسرائیل به شدت نگران آن است که دولت بایدن بخواهد تاریخ را تکرار کند و توافق جدیدی با ایران بر سر برنامه هستهای امضا کند که به عوامل نیابتی منطقهای ایران در لبنان، سوریه و عراق، دشمنی ایران با اسرائیل یا توانایی تهران در توسعه فناوریهایی که راه رسیدن به سلاح هستهای را هموار میکنند، توجهی نکند.
در گزارشی که در ۱۳ سپتامبر منتشر شد، بایدن از سیاست سختگیرانه فشار حداکثری ترامپ علیه ایران و خروج کاخ سفید از توافق هستهای با ایران یا همان برجام در سال ۲۰۱۸ انتقاد کرده بود. همچنین بایدن اعلام کرده بود که اگر ایران پایبندی به برجام را بپذیرد به سرعت به برجام برخواهد گشت.
این اندیشکده آمریکایی نوشت: در چنین روندی، اسرائیل از ضعفهای اطلاعاتی، اقدامات مخفی و لابی کردن در واشنگتن بهره میگیرد تا ایران را غیرقابل اعتماد جلوه دهد. اسرائیل اخیراً اطلاعاتی درباره ترور محمد المصری، نفر دوم گروه القاعده در عملیات مشترک آمریکا-اسرائیل در ماه آگوست را منتشر کرد تا ایران را به القاعده مرتبط کند. ممکن است سازمانهای اطلاعاتی اسرائیل اطلاعات مخفی بیشتری در دست داشته باشند که برای تضعیف جایگاه بینالمللی ایران و تأثیرگذاری بر روند مذاکرات افشا کنند.
برخی از قانونگذاران آمریکائی حامی اسرائیل، از جمله الیوت انگِل، نماینده کنگره و سناتور مارتا مکسالی، در انتخابات ۲۰۲۰ کرسی خود را از دست دادند. اما کنگره، و به ویژه سنا که مسئول تصویب معاهدهها است، همچنان به شدت حامی اسرائیل هستند. این روند به ایران این پیام را میدهد که توافق با بایدن هم ممکن است به سرنوشت توافق قبلی دچار شود و اعتمادش به مذاکرات را کاهش دهد. در آوریل ۲۰۱۸، درست قبل از خروج آمریکا از برجام، اسرائیل علناً اطلاعاتی درباره بهاصطلاح «آرشیو اتمی» مخفی ایران فاش کرد که به تسریع خروج آمریکا از برجام کمک کرد.
اسرائیل به دنبال خشمگین کردن ایران
استراتفور در پایان عنوان کرد: اسرائیل با اقدامات مخفی یا حتی اقدام نظامی سعی میکند ایران را عصبانی و وادار به تلافی کند تا اعتبار دیپلماتیک تهران را به خطر بیندازد. اما بعید است که بدون شواهد واضح درباره گریز هستهای ایران، مستقیماً به تأسیسات هستهای ایران حمله کند. در سال ۲۰۱۲، اسرائیل آشکارا «خط قرمزهایش» برای فشار بر ایران جهت مذاکره و رها کردن برنامه هستهایاش را اعلام کرد که یکی از آنها غنیسازی اورانیوم بیست درصد بود. اسرائیل امسال هم علناً همین راهبرد را دنبال کرده است و اعلام کرده است که اسرائیل حداقل فعلاً نگران پیشرفتهای هستهای ایران نیست. به هر حال، برنامه هسته ایران مطلوب تندروهای راستگرای اسرائیلی نیست و میتواند به عنوان مشکلی سیاسی مطرح شده و وحدت رژیم را متزلزل کند.