به گزارش مشرق، طیبه قاسمی بانوی هنرمند و کارآفرین کشورمان موفق شده در شرایط سخت و دشواریهای اقتصاد فعلی خلاقیت را چاشنی یکی از شاخههای صنایع دستی کند و به قول حضرت «حافظ» گل برافشاند و طرحی نو دراندازند؛ او طرحهایی زیبا و خلاقانه وارد «چاپ قلمکار» کرده و کاربریهای جدیدی را به این هنر و صنعت دستی کشور افزون کرده، معتقد است باید صنایع دستی گاهی در وسائل مورد نیاز مردم از وسایل خُرد و یا پوشاک کاربردی به کارگرفته شود تا جامعه علاوه بر استقبال، قدرت و توان خرید محصولات صنایع دستی را داشته باشند، به این ترتیب میتوان امید داشت که صنایع دستی هم رونق گرفته و در کنار تقویت اقتصادی ماندگاری آنها تضمین شده و مانا بمانند؛ طیبه قاسمی سالهاست روستای «کلاته مُلّا» را برای زندگی انتخاب کرده و از نام روستای محل زندگیاش برای ایجاد بِرَند و کارگاه خود وام گرفته و محصولات خود را به نام «کلاته» تولید و عرضه میکند.
حتما در اولین فرصت به اینجا یعنی روستای «کلاته مُلّا» بیایید تا از نزدیک با این هنرمند و آثارش آشنا شوید اما در ادامه همین مطلب همراه «ایرانباننو» باشید تا در کارگاه «چاپ قلمکار» با این هنر و شیوهی کاری این کارآفرین خلاق و خوش ذوق کشور بیشتر آشنا شویم کارگاهی که در هر گوشه آن طرح و نقشی صدایت میکند و مانند داستانی گویای هنر و هنرمندی آفریننده و خالق آن آثار و محصولات هنری است.
لطفا از «چاپ قلمکار» و روش کاری خودتان بگوئید.
دقیقا روش کار همان کار صنایع دستی «چاپ قلمکار» اصفهان است، کار بر روی پارچه و چاپ طرح بر روی پارچههای صد در صد پنبه به وسیله مهرهای چوبی که به رنگ آغشته شده و به وسیله آنها طرح روی پارچه نقش میبندد. اما نوآوری در طرح داشتم، کار تالیفی است و طرحهای سنتی و جدید را با هم اجرا میکنم.
در این کارگاه تولیدی چه فعالیتهایی انجام میدهید؟ محصولات خود را معرفی کنید؟
اینجا «کلاته» است کارگاه من در روستای «کلاته مُلّا» جایی بین دامغان و شاهرود. در اینجا هست که بر پارچههای ساده نقش میزنم و محصولاتی که میبینید را تولید کردم مانند چاپ بر روی پرده و رومیزی تا البسه و کیف و هر آنچه که نیاز به پارچه با طرح «چاپ قلمکار» داشته باشد را انجام میدهم و این محصولات اغلب متنوع است و نیازهای مختلفی را برای کاربری در مصارف کاربر تامین میکند.
در مورد طرحهایی که کار میکنید هم بفرمایید همین که طرحهای جدید را با «چاپ قلمکار» اجرا میکنید.
تکرار خسته کننده است و فکر کردم در چاپ قلمکار به تغییر و تحول نیاز است و اگر همچنان طرحهای سنتی را اجرا میکردم به نظرم تکراری و خستهکننده بود و تغییراتی میتوانست از این تکراری بودن جلوگیری کند و به ذهنم رسید که طرحهای «بته جِقه» و «پَته» خیلی عالی است اما به دلایل مختلف مناسب است که طرحهای جدید هم در کنار آنها کار شود و طرحهایی از «خورشید»، «پرنده»، «آب»، «درخت» ، «انار» و… را کار کردم و از طرحهای جدید بیشتر استقبال شد.
طراحی طرحها با خودتان بود؟
اغلب خودم و گاهی هم خانواده مشورت میدادند.
مُهرها را برای طرحهای جدید سفارش میدهید؟
دقیقا.
ظاهراً شاگرد دارید و آموزش هم میدهید؟
بله آموزش هم دارم و همینجا با وسایلی که برای آموزش اختصاص دادم هنرجو میپذیرم و ادامه مسیر به فرد بستگی دارد از نظر علاقه و دقت بالایی که در اجرای کار نیاز است ضمن آنکه برای چاپ به قدرت دست نیاز است و این بخش در توان همه بانوان نیست و یا قدرت کافی برای انجام کار مستمر را ندارند و البته بخشهای دیگر کار هم مثل هر کار دیگر شرایط و اقتضائات خودش را دارد در واقع فردی که علاقه به «چاپ قلمکار» داشته باشد قطعاً موفق میشود.
چند نفر را آموزش دادید؟ چه مدتی در زمینه آموزش فعال بودید؟
حدود هفت سالی است که کارگاه را دایر کردم و از همان ابتدا آموزش هم داشتم و برخی آموزش دیدند و خودشان هم کارگاه تاسیس کردند البته برای خانمها چندان کار سهلی نیست و به مُچ دست آنها آسیب وارد میشود با این وجود علاقه موجب میشود که سختیها را به جان خرید. هنرجو در این کارگاه به طور خصوصی آموزش میبیند و اگر کسی بخواهد که به طور خیلی تخصصی فعالیت کند به نظرم باید در دانشگاه صنایع دستی بخواند.
برای داشتن یک کسب و کار «چاپ قلمکار» به چه میزان سرمایه اولیه نیاز است؟
تقریباً ۲۰ میلیون تومان برای خرید وسایل و پارچه و رنگ و سایر ابزار مورد نیاز و بسته به محصولات تولیدی که ممکن است به طراحی البسه و خیاطی هم نیاز باشد که آنها هم به سرمایه و آموزش و مهارتهای تخصصی خودش را نیاز دارد به طور کلی پارچه و مهرها از اصفهان تهیه میشود و همچنین رنگها که هزینه مُهرهای چوبی کمی بالاست.
شیوههای فروش شما چطور است؟ کمی هم از بازار کار بگوئید.
«چاپ قلمکار» بازار دارد و این به خود تولید کننده هم بستگی دارد در واقع نباید صرفاً بر روی یک محصول متمرکز شد به عنوان مثال اگر من فقط بر روی کیف و تولید آن متمرکز بودم قطعاً بازار چندانی نداشت اما محصولات تولیدی خودم را متنوع کردم و خدا رو شکر بازار خوبی دارم از آنجایی که در اکثر نمایشگاههای بینالمللی شرکت میکنم سالیان سال است که کارهای خود را به مشتریان دائمی عرضه میکنم البته فروش اینترنتی هم دارم و با توجه به مشکلات اقتصادی مردم اقبال از صنایع دستی خیلی بالا نیست به مشتریان خارجی هم کارهایی ارسال میکنم و اغلب مشتریان از ژاپن و آلمان هستند.
از خودتان بگوئید که چطور به «چاپ قلمکار» گرایش پیدا کردید و علاقمند شدید؟
واقعاً کارم را دوست دارم اما نمیدانم که چطور به این هنر و صنایع دستی علاقمند شدم البته به واسطه دوستی به کلاس گلیم بافی رفتم و از آنجا شروع شد در حالیکه پیش از آن کار با دست اصلا برایم جذاب و دوست داشتنی نبود و واقعاً نمیدانم چطور به صنایع دستی علاقمند شدم.
چطور روستا را برای زندگی انتخاب کردید؟ اینکه در روستا آمدید و این تفاوت ایجاد شد چه تغییری در زندگی شما ایجاد شد؟
در تهران زندگی میکردیم از همان کودکی به روستا علاقه شدیدی داشتم و از هشت سال قبل «کلاته مُلّا» آمدم و ساکن شدم اما از ابتدای زندگی در روستا متوجه تفاوتها شدم اینجا مراکز تفریحی و … نبود و حوصله آدم تا حدی سر میرود اینطور شد که به فکر کار و فعالیت افتادم و خیلی زود کارگاه «چاپ قلمکار» اینجا ایجاد کردم و محصولات «کلاته» هم متولد شدند.
زندگی در روستا چه تاثیری بر تولید آثار هنری و صنایع دستی دارد؟
شهر هم به نوعی خسته کننده است و گاهی کلافه کننده و روستا آرامش خاص خودش را دارد، از کودکی از شلوغی شهر فراری بودم، «کلاته مُلّا» یک منطقه کویری است اما برای من آرامش خاصی دارد. بر خلاف برخی که به شهرهای شمالی و روستاهایی در آن اقلیم علاقه دارم من واقعا عاشق اینجا هستم و افتخار میکنم که یک روستایی هستم.
برنامه شما برای ۱۰ سال آینده چیست؟
امیدوارم بتوانم کارم را توسعه دهم و آموزش رایگان برای علاقمندانی که توان شرکت در کلاس و پرداخت هزینه آموزش را ندارند، ایجاد کنم و حتی مواد اولیه را برای کار در اختیار آنها قرار دهم تا امکان فعالیت داشته باشند.
*ایران بان نو: اکرم السادات حسینی