سرویس جنگ نرم مشرق - نشنال اینترست در یادداشتی به قلم کریستوفر مات عضو مؤسسه آمریکایی دیفنس پرایوریتیز و پژوهشگر پیشین وزارت امور خارجه آمریکا نوشت: با توجه به قصد دولت بایدن برای احیای توافق هسته‌ای سال ۲۰۱۵ ایران، فرصت مناسبی برای برقراری روابط دیپلماتیک در بخشی از جهان به وجود آمده که همیشه در آن شاهد اختلافات زیادی بوده‌ایم. حتی اگر این تصمیم آمریکا با اقدامات اخیر در سوریه به خطر افتاده باشد، برای مصلحت بلندمدت روابط آمریکا و ایران ضروری است که دیگر چنین تحریکاتی رخ ندهد. از ایجاد امکان خروج از جنگ‌های نیابتی مختلف تا عادی‌سازی تجارت در خلیج فارس، ضرورت استفاده از روابط دیپلماتیک با ایران برای بسیاری از مقامات در واشنگتن. آشکارتر شده است. نکته دیگری که علاوه بر مزایای فوری احیای توافق هسته‌ای باید در نظر گرفته شود، فرصت‌های ژئوپلیتیکی درازمدتی است که در سراسر اوراسیا به وجود می‌آید، البته اگر رابطه آمریکا و ایران به درستی عادی‌سازی شود.
مخاطبان گرامی، محتوا و ادعاهای مطرح‌شده در این گزارش، صرفاً جهت تحلیل و بررسی رویکردها و دیدگاه‌های اندیشکده‌های غربی منتشر شده است و ادعاها و القائات احتمالی این مطالب هرگز مورد تأیید مشرق نیست.
جایگاه قدرتمند ایران در اوراسیا
ای نشریه آمریکایی می‌نویسد: ایران جایگاه قدرتمندی در اوراسیا دارد. بیش از ۸۰ میلیون نفر در فلات قابل دفاعی زندگی می‌کنند که به طور مستقیم قطب انرژی خزر را به خلیج فارس متصل به اقیانوس وصل می‌کند. این کشور به طور برجسته نسبت به حملات خارجی قابل دفاع است. ایران همچنین دستخوش رونق جمعیتی کارگران تأثیرگذار از نظر اقتصادی قرار گرفته است. شهرنشینی در این کشور رواج پیدا کرده و نرخ سواد بالا و رو به رشدی دارد. تولید ناخالص داخلی این کشور با وجود انزوای دیپلماتیک و اقتصادی بین‌المللی اعمال‌شده توسط تحریم‌های خارجی، در بین ۳۰ کشور برتر جهان قرار دارد. حال این سؤال پیش می‌آید که اگر اجازه دسترسی کامل و بی‌قیدوشرط به بازار بین‌المللی به ایران داده شود، اقتصاد این کشور چه تغییراتی خواهد کرد.
باید از وابسته شدن ایران به دیگر قدرت‌ها جلوگیری کرد
نویسنده معتقد است: ممکن است این موضوع برای سیاست‌گذاران ایالات متحده یک نگرانی به نظر برسد، اما فرصت مناسبی برای کسانی است که تمایلی به روند کنونی سیاست خارجی آمریکا ندارند. حتی در بهترین حالت، ایران در آینده به یک قدرت جهانی در مقیاس چین، روسیه یا هند تبدیل نخواهد شد. اما یک فضای بالقوه مهم بین این کشورها و گرایش‌های مستقلی از تمام آن‌ها را در اختیار دارد. با توجه به اینکه اظهارات سیاست‌گذاران آمریکا به سمت رقابت قدرت‌های بزرگ در جریان است، شایان ذکر است که یک ایران عادی‌تر و موفق‌تر می‌تواند در آینده نقش مهمی در جلوگیری از تسلط یک اتحاد بر سرزمین‌های اوراسیا داشته باشد. این شرایط تنها زمانی حاصل خواهد شد که موقعیت ایران به اندازه کافی امن باشد که مجبور نشود برای محافظت در برابر حملات خارجی یا محاصره اقتصادی به کشورهای قدرتمندتر تکیه کند.
یک ایران عادی‌تر نقش مهمی به عنوان متعادل‌کننده منطقه‌ای خواهد داشت
نشنال اینترست در ادامه عنوان کرد: تبدیل سوریه به کشوری وابسته به مسکو که مدام با شورش‌های مورد حمایت رقبای همسایه روبرو می‌شود، خطرات راندن کشورهای کوچک‌تر از طریق تحریم‌ها و اقدامات تهاجمی به موضع وابستگی به دیگر کشورها را نشان می‌دهد. اگر ایران با اقدام هماهنگ دیگری در زمینه تغییر رژیم یا افزایش محاصره اقتصادی مواجه شود، ممکن است به سرنوشت سوریه دچار شود و از پکن یا مسکو درخواست کمک کند، که استقلال این کشور را کاهش داده و نفوذ قدرت‌های رقیب آمریکا در ایران را افزایش می‌دهد. در واقع روسیه و ایران در حال حاضر شبه‌رقبایی در سوریه هستند که دشمنان مشترکی دارند، اما اهداف کلی آن‌ها در این کشور متفاوت است.
یک ایران عادی‌تر در صحنه جهانی نقش مهمی به عنوان متعادل‌کننده منطقه‌ای خواهد داشت که همیشه قصد دارد استقلال خود در برابر تمام قدرت‌های بزرگ، نه فقط در برابر آمریکا را به حداکثر برساند. با رقابت کشورهای متعدد برای کسب حق سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی در صنعت نفت ایران همراه با توانایی‌های دفاعی منطقه‌ای قدرتمند این کشور، تهران در موقعیتی قرار خواهد گرفت تا جایگزین‌هایی برای گسترش قدرت آسان توسط قدرت‌های بیش از حد جاه‌طلب ارائه دهد، آن هم با توجه به اینکه می‌تواند چنین تلاش‌هایی را برای به حداکثر رساندن استقلال خودش خنثی کند. علاوه بر این، ادامه کاهش روابط آمریکا و ترکیه نشانگر مزیت وجود بیش از یک قدرت متوسط مستقل دارای روابط دیپلماتیک با واشنگتن در منطقه است که به اندازه کافی قدرتمند باشد تا به کشور دیگری وابسته نشود.
ایران و جلوگیری از تسلط یک قدرت بزرگ بر ابرقاره اوراسیا
در پایان این گزارش آمده است: اگر سیاست‌گذاران آمریکایی می‌خواهند گزینه‌های بلندمدت خود برای افزایش قدرت دیپلماتیک بدون نیاز به مداخلات نظامی را به حداکثر برسانند، عاقلانه است که احیای توافق هسته‌ای ایران را آغاز مرحله جدیدی در روابط واشنگتن-تهران در نظر بگیرند. مرحله‌ای که در آن ایران نقش مهمی در دستیابی به هدف ژئواستراتژیک دیرینه آمریکا خواهد داشت: جلوگیری از تسلط یک قدرت بزرگ یا شبکه‌ای از کشورهای متحد بر ابرقاره اوراسیا. شاید راه پیش رو دشوار و پر از چالش‌های مختلف باشد، اما برای کسانی که نسبت به مداخله مداوم برای دستیابی به سلطه‌گری جهانی تردید دارند و به دنبال رویکردهای جدیدی در روابط دیپلماتیک هستند، شاید ارزشش را داشته باشد تا رابطه ایران و آمریکا برای درازمدت عادی‌سازی شود. متوقف کردن اقدامات نظامی فعلی به منظور تعامل دیپلماتیک کامل تنها راه رسیدن به این هدف است.
۱۸:۱۵ - ۱۴۰۰/۰۲/۱۲
۱۹:۳۶ - ۱۴۰۰/۰۲/۱۲
