سرویس سیاست مشرق- رئیس مجلس شورای اسلامی اعلام کرد مهلت سه ماه آژانس انرژی اتمی تمدید نخواهد شد. محمدباقر قالیباف رئیس مجلس در پاسخ به تذکر یکی از نمایندگان، پایان تمدید مهلت و خرید زمان از سوی غربی‌ها را اعلام کرد و گفت: درباره آژانس قبلاً نیز تذکر دادم، الآن هم می‌گویم پس از زمان سه‌ماهه‌ای که گذشت، هیچ‌چیزی تمدید نشده و پس‌ازآن هیچ‌کدام از موضوعاتی که در داخل ضبط‌شده، هیچ‌وقت به آژانس داده نمی‌شود و در اختیار جمهوری اسلامی ایران است، قانون دقیقاً در حال اجرا است.

گروسی مدیرکل آژانس انرژی اتمی مدتی قبل گفته بود که اگر با ایران تفاهمی ایجاد نشود، آژانس چون نابینایی بدون عصا خواهد بود. اشاره گروسی به کور شدن آژانس همان  از دست رفتن فرصت دسترسی به عملیات ضبط‌شده در داخل تاسیسات اتمی کشورمان بود.

روزنامه گاردین در گزارشی می نویسد:بر اساس پروتکل الحاقی آژانس توانایی دسترسی به صدها هزار تصویر ضبط‌شده روزانه توسط دوربین‌ها را داشته و می‌توانست آن‌ها را تجزیه‌وتحلیل کند؛ غربی‌ها این فرصت را با بدعهدی در لغو سریع تحریم‌ها و دادن تضمین آن حالا ازدست‌رفته می‌بینند.

البته از ابتدا هم مشخص بود که تمدید دسترسی آژانس به فیلم‌ها ضبط‌شده اقدامی غیرضروری بوده و تنها کارکرد آن حصول اطمینان مذاکره‌کنندگان دولت از بدعهدی و زیاده‌خواهی دشمن است. تمامی شواهد؛ دلایل و نیز اخبار به‌دست‌آمده از مذاکرات در گرند هتل وین نشان می‌داد که آمریکایی‌ها نه‌تنها انگیزه رفع تحریم‌ها را ندارند؛ بلکه برای تداوم آن نیز اصرار می‌کنند.

دیپلمات‌های غربی در حالی با مذاکره‌کنندگان کشورمان دست داده و عکس یادگاری می‌گرفتند که  سازمان های امنیتی این دولت ها حدود ۲۰۰ متر پایین‌تر در هتلی با شنود و مهندسی معکوس دیپلماتیک تلاش خود را برای کارشکنی در مذاکرات و ضربه به منافع ملی و تأسیسات اتمی کشورمان انجام می‌داد.

قاعدتاً اقدام قابل‌توجه و شجاعانه مجلس شورای اسلامی در عدم تمدید مهلت نشانه‌هایی دارد که لازم است آن‌ها را با دقت بررسی کرد.

۱ – آژانس انرژی اتمی چیزی نیست جز ابزار برتری‌جویی کشورهای دارنده سلاح اتمی که حتی خصوصیات تکنیکال خود را به وسیله‌ای برای «سازمان فشار» به دیگران تبدیل کرده‌اند.

۲- درخواست دسترسی آژانس به بازرسی‌های بیشتر هیچ‌گاه انتهایی ندارد، تنها کارکرد تمدید دسترسی آژانس از بین بردن هم‌صدایی بین مسئولان در برخورد با دشمن بود؛ بنا بر حکم کلی نظام تحریم‌ها باید سریعاً برداشته‌شده و قابل تضمین و راست آزمایی باشد؛ پیشنهاد همکاری خارج از این حکم کلی در آن زمان؛ صف متحد برخورد با خط زورگویی بین‌المللی را تحت تأثیر قرارداد.

۳-در تمام مدتی که ایران با حسن نیت و تمدید مهلت درها را برای رفع تحریم‌ها گشوده بود؛ تروئیکای اروپایی بابی شرمی هرچه‌تمام‌تر تهران را تهدید به اعمال قطعنامه جدید می‌کرد؛ اگر تیم مذاکره‌کننده دولت بی جهت، امتیاز تمدید مهلت را به اروپایی‌ها تقدیم نمی‌کرد؛ آژانس هیچ‌گاه آن‌قدر جسور نمی‌شد که موضع تعاملی ایران را به نقطه‌ضعف ما تعبیر کرده و چماق را بالای سر نگه دارد. این جماعت بدعهد تمایل داشت آنچه در اوایل سال ۸۰ بر سر دولت لیبرال حاکم بر ایران آورد دوباره تکرار کند.

۴-آژانس انرژی اتمی پس از عدم تمدید مهلت سه‌ماهه به‌خوبی می‌داند که پروتکل و قطعنامه‌ها خط قرمز ایران محسوب نشده و از حالا به بعد تنها زبان میان ایران و غرب «لغو تحریم» است.

۵- تروئیکای اروپایی تعامل ایران در تمدید مهلت سه‌ماهه را تبدیل به یک حق قانونی برای خودکرده بود، لغو این تمدید نشان داد چه کسی در موضع تصمیم‌ساز قرار داشته و تفاهم به معنای توافق نیست.

درحالی‌که تکلیف انتخابات ریاست جمهوری مشخص‌شده و به‌زودی دولت منتخب و تیم دیپلماسی آن سکان‌دار وزارت خارجه خواهد بود؛ دولت آمریکا در تقلا است تا تاکتیک ابهام‌زایی حقوقی را کنار گذاشته و به یک توافق جامع؛ مکتوب والزام‌آور با دولت فعلی برسد.

 تا پیش‌ازاین شش دور مذاکرات وین، طرف آمریکایی حاضر به ارائه تضمین به ایران نبوده و پایبندی به برجام را به میزان تعهدپذیری ایران مرتبط دانسته است. این نگاه از بالا به معنای آن است که برای طرف غربی برجام از ابتدای امر نیز توافق جامع مستقل نبوده، بلکه پی‌ریزی اولیه برای رسیدن به تعهدات فرابر جامی تفسیر شده است.

قیچی کردن موقعیت برزخی با آژانس توسط مجلس از حالا به بعد تنها یک پیام مشخص برای آمریکایی‌ها دارد: نظارت آژانس باهدف ایجاد تناسب میان تعهدات عملیاتی طرفین تنها با سنجش مکانیسم راستی آزمایی در بازگشت آمریکا به برجام و ارائه تضمین امکان‌پذیر است، دوران توهم برای لغو تحریم‌ها دیگر به پایان رسیده است.