به گزارش مشرق، امریکا همزمان با شروع به کار دولت جدید در ایران، در حال تغییر در گارد مذاکرات هستهای با ایران است؛ تحولی که رویکرد اسرائیلی دولت بایدن را بیشتر از قبل خواهد کرد. چیزی که مشخص است اینکه، این تغییر، تا حد زیادی با ملاقات روز جمعه جو بایدن با نفتالی بنت، نخستوزیر رژیم صهیونیستی ارتباط دارد.
تلآویو در برخورد با مسئله هستهای ایران، یک قدم به واشنگتن نزدیک شده و در مقابل، واشنگتن هم در حال بیشتر نزدیک شدن به تلآویو است. این خلاصهترین نتیجه ملاقات روز جمعه جو بایدن با نفتالی بنت، نخستوزیر رژیم صهیونیستی است که با فاصلهای سه، چهار روزه در حال نمایان شدن است.
روایت رسمی که از دیدار جمعه شب بایدن و بنت منتشر شد، اعلام تعهد رئیسجمهور امریکا به جلوگیری از هستهای شدن ایران و خوشحالی بنت از این موضع بود. بایدن در کاخ سفید به بنت گفت امریکا هرگز اجازه نخواهد داد که ایران به سلاح هستهای دست یابد و بنت هم به او گفت: «من وقتی این جمله را که ایران هرگز به سلاح هستهای دست نخواهد یافت از زبان شما شنیدم، بسیار خوشحال شدم.»
روایت غیر رسمی از این ملاقات کمی متفاوت بود. در حالی که نتانیاهو آشکارا با توافق هستهای سال ۲۰۱۵ مخالفت میکرد و تا مرز تنش با دولت اوباما و بایدن پیش رفت، دو منبع آگاه از محتوای ملاقات بنت و بایدن به پایگاه اکسیوس گفتهاند: «بنت به بایدن گفت که اگرچه وی مخالف بازگشت امریکا به توافق هستهای با ایران است، اما نمیخواهد مانند نتانیاهو واضح و آشکارا به مبارزه و مخالفت علیه این توافق بپردازد».
معنای تلویحی این رویکرد رژیم صهیونیستی، در واقع یک گام عقبنشینی مقابل مسیر دو دولت دموکرات امریکا، یعنی دولتهای اوباما و بایدن بعد از ۱۲ سال نخستوزیری بنیامین نتانیاهو است. اما، شواهد و قرائن میگویند نفتالی بنت در مقابل این عقبنشینی، امتیازاتی هم از کاخ سفید دریافت کرده است. اولین امتیاز بنت، در طول ملاقات با بایدن در کاخ سفید زمانی مشخص شد که بایدن گفت اگر تلاشهایش برای احیای توافق هستهای ایران با شکست روبهرو شود، «گزینههای دیگر» را در نظر میگیرد. اینکه «ایران اجازه هستهای شدن نخواهد داشت» رویکرد جدیدی نیست و دولتهای بوش و اوباما بارها بر آن تأکید کردهاند و در مقابل، ایران هم به طور رسمی بارها اعلام کرده که اساساً دنبال دستیابی به سلاح هستهای نیست.
با این حال، دولت بایدن طی هفت ماه بعد از ورود به کاخ سفید، برای امن نگه داشتن مسیر دیپلماسی، کمتر از اتهام تلاش ایران برای هستهای شدن و تهدید ایران به «گزینههای روی میز» استفاده میکرد. نشست جمعه شب بایدن با بنت، یک تغییر رویه بود، به خصوص زمانی که بایدن تهدید کرد: «اگر دیپلماسی شکست بخورد، آماده هستیم که به گزینههای دیگر روی بیاوریم.» جن ساکی، سخنگوی کاخ سفید از گفتن اینکه بایدن در حال بررسی چه «گزینههای دیگری» است از اظهارنظر خودداری کرد، ولی برخی منابع اسرائیلی طی روزهای اخیر از نزدیک شدن تلآویو- واشنگتن به چیزی شبیه به یک «طرح B» صحبت میکنند.
پیش از این رابرت مالی، نماینده امریکا در امور ایران هم هفته قبل گفته بود که واشنگتن به دنبال «گزینههای دیگری» به جز برجام از جمله یک توافق جایگزین و محدودتر یا حتی تشدید تحریمها است، ولی موضعگیری روز جمعه بایدن در ملاقات با بنت، در تهران بیشتر در زمینه تهدیدهای امنیتی، تعبیر و تفسیر شد؛ چیزی که تلآویو به طور دائمی دنبال آن بوده است.
عالی بود!
حالا به فاصله چهار روز از ملاقات دو طرف در کاخ سفید، شواهد بیشتری هم از نزدیک شدن دولت بایدن به جادهای که تلآویو مایل به حرکت در آن است، در حال آشکار شدن است. «بنی گانتس» وزیر جنگ رژیم صهیونیستی روز یک شنبه در سخنانی درباره چشمانداز ادعایی دستیابی ایران به سلاح هستهای هشدار داد و گفت که این موضوع باعث آغاز رقابت تسلیحاتی در خاورمیانه خواهد شد.
«زِوی هاوزِر» رئیس کمیته نظامی و امور خارجی کنست هم شامگاه یک شنبه در مصاحبهای رادیویی گفت: «در کل، دیدار [بنت و بایدن]عالی بود. ۴۸ ساعت گذشته و ما هنوز شاهد موج دوم واکنشها نیستیم، که این خود نشانهای بسیار خوب است. باید توجه داشت چیزهایی که [در جلسه]محرمانه گفته میشود، بسیار مهم هستند.»
به نوشته وبگاه «عاروتص شوع» هاوزر ضمن مهم توصیف کردن بیانیه امریکا درباره ایران و برنامه هستهای آن، اظهار داشت: «اما فقط حرف زدن، کافی نیست بلکه باید تهدید معتبر امریکا در مقابله با ستیزهجویی ایران درمسئله هستهای وجود داشته باشد.»
فراتر از این لفاظیها، دیروز یک مقام امریکایی به پایگاه آکسیوس خبر داده که دَن شاپیرو، سفیر پیشین امریکا در تلآویو، به عنوان یک مشاور ارشد به تیم ایران در وزارت خارجه امریکا پیوسته است.
یک مقام ارشد وزارت خارجه امریکا به اکسیوس گفته است شاپیرو یک روند تعیین صلاحیت امنیتی را طی کرده است و کارش را هفته پیش به عنوان یک «مشاور ارشد پاره وقت» برای رابرت مالی، نماینده ویژه امریکا در امور ایران آغاز کرده است.
چیزی که به پیوستن سفیر سابق امریکا در تلآویو به تیم ایران اهمیت داده، این است که به نوشته آکسیوس، تلآویو به دولت جو بایدن فشار میآورد تا در صورت شکست دیپلماسی واشنگتن با ایران، با آن وارد مذاکراتی درباره یک «برنامه جایگزین» یا همان طرح B شود. یکی از مأموریتهای اصلی او مشارکت در مذاکرات با دفتر نخستوزیری، وزارت خارجه و وزارت جنگ اسرائیل خواهد بود تا هماهنگیها را افزایش دهد و گفتمانی مفصلتر را راجع به ایران امکانپذیر سازد.