«عملیات بازار باز»، فعالیتی است که در آن بانک مرکزی با خرید و فروش گروه خاصی از اوراق بهادار موجود، تلاش می‌کند تا اهداف سیاستی خود در کنترل حجم پول موجود در اقتصاد را اجرا کند. در این بازار سه عضو نقش اصلی دارند؛ بانک مرکزی، دولت و بانک‌ها.

عملکرد این بازار به این صورت است که بانک‌ها در پایان هر روز به دنبال کنترل میزان نقدینگی خود هستند که در صورت داشتن کسری باید به دنبال تزریق پول باشند و در صورت داشتن مازاد ذخایر، باید آن را تعدیل کنند.

نقش بانک مرکزی در این بازار این است که به عنوان عضو و مدیر بازار، مسوول اجرای امور بوده و با خرید و فروش اوراق قرضه دولتی در بازار آزاد اقدام به کنترل نقدینگی در سیستم بانکی می‌کند و هم‌زمان با این عمل، رشد اقتصادی و کنترل تورم را نیز پیش می‌برد.

تا پیش از این بانک‌های کشور برای کنترل و تعدیل نقدینگی خود به بازار بین بانکی مراجعه کرده و بر اساس نرخ سود بازار بین بانکی اقدام به تقاضا یا عرضه ذخایر خود می‌کردند. اگر بانکی با کسری ذخایر مواجه بود با مراجعه به بازار بین بانکی با تقاضای افزایش ذخایر، از بانک مرکزی تسهیلات گرفته و به این نهاد بدهکار می‌شد.