به گزارش مشرق، با شیوع بیماری کرونا، اجرای قرنطینههای عمومی و تعطیلی مراکز فرهنگی، سینماهای کشور نیز از رونق افتادند و تماشاگران کمتر به سراغ سالنهای سینما رفتند. این مسئله آسیبهای جدی و اجتناب ناپذیری را به سینمای ایران وارد کرده است. به گفته دبیر و سخنگوی شورای صنفی نمایش، سینماداران مبلغی بالغ بر ۱۶۰ تا ۲۰۰ میلیارد تومان بدهی دارند و از طرفی سینماهای بدهکار اجازه اکران فیلمهای جدید را نخواهند داشت.
با این شرایط سینماها در معرض ورشکستگی قرار گرفته و برخی هم تمایل به تغییر کاربری پیدا کرده اند.
حال اگر سینمای ایران بعد از سالها تلاش اهالی سینما و رسیدن به این جایگاه تعطیل شود، پس از بازگشت به شرایط عادی زندگی و پایان بیماری کرونا باید از نقطه صفر مسیر خود را آغاز کند.
امیر قادری، کارشناس و منتقد سینما راه برون رفت از این مشکل را تغییر ساختار سینمای ایران بیان کرد. او گفت: این مدل سینمای ایران به پایان دوران خود رسیده است. ارتباط سینمای ایران با حاکمیت و قشرهای مختلف مردم براساس یکسری الگوهایی است که در سی، چهل سال گذشته پایه گذاری شده و این الگوها به سرانجام خود رسیده اند. برای حل این مسئله راه حلهای کوتاه مدت هم وجود دارد، اما مشکل سینمای ایران با روشهای کوتاه مدت مانند کمک مالی مستقیم دولت که تاثیر کوتاه مدت هم دارد، حل نمیشود. هر چیزی عمری دارد و تا تغییر اساسی و ساختاری رخ ندهد، سینما رونق نخواهد گرفت.
قادری چند راهکار برای حل این مسئله برشمرد و گفت: اولین راه اکران فیلمهای خارجی در سینماهای کشور است که سبب میشود شرایط رقابت برای سینمای داخلی فراهم شود.
قادری خاطرنشان کرد: راه این است که سود در تولید برداشته شود. قدرت اقتصادی به انتخاب مردم و گیشه برگردد و مردم خودشان انتخاب کنند که چه فیلمی با چه شرایطی اکران شود. راه دیگر این است که سینمای ما شفافیت مالی پیدا کند و هزینه و فایده فیلمها مشخص شود.وی با تاکید بر اهمیت این تغییرات گفت: نقطه پایان این مدل سینما گذاشته شده است. این تغییرات ساختاری باید رخ دهد، مگر اینکه بخواهیم سینما نداشته باشیم. آنگاه حق مردم برای داشتن سینما چه میشود؟در این میان برخی از صاحب نظران و کارشناسان سینما بر این باور هستند که دوران تماشای فیلم در سینما و به صورت دسته جمعی به پایان آمده است و اهالی سینما باید از طریق فضای مجازی و پلتفرمهای جدید فیلمهای خود را به مخاطبان عرضه کنند.
احمد طالبی نژاد، کارگردان و منتقد سینما در گفت و گو ، در خصوص شرایطی که کرونا برای سینما ایجاد کرده است، گفت: این یک مشکل جهانی است و محدود به سینمای ایران هم نمیشود. جهان امروز به دو دوره قبل و بعد از کرونا تقسیم میشود؛ بعد از کرونا چیزهای زیادی تغییر خواهد کرد و سینما هم از این قاعده مستثنی نیست.
او همچنین با توجه به اهمیت فضای مجازی در زندگی مردم ادامه داد: مردم امروز در فضای مجازی مجله و روزنامهها را بررسی میکنند. فیلم را هم ترجیح میدهند در فضای مجازی ببینند. باید با این مسئله کنار آمد. هیچ پولی هم نمیتواند این خسارت وارد شده به سینما را جبران کند. سینماها به دوران قبل خود باز نخواهند گشت. بعد از اینکه بدهکاریها هم داده شد، مردم دیگر به سراغ سالنهای سینما نخواهند رفت. روزگار و شرایط اجتماعی در جهان تغییر کرده است و الان تلفن همراه در دست هر کسی است. یک روز مردم به سینما میرفتند حال تلفن همراه به دست دارند. سینما دارد تغییر ماهیت میدهد.
این منتقد درباره بازگشت مردم به سالن سینما گفت: از نظر من سالنهای سینما کم کم متروکه خواهند شد. میتوان پردیسهای کوچک ساخت، اما نه فیلمهای ما مردم را به سمت سالنهای سینما خواهد کشاند و نه جیب و روحیه مردم توان این کار را دارد با شرایطی که بیماری کرونا ایجاد کرده است، مردم ترجیح میدهند صبر کنند و فیلمها را با سی دی در منزل و با امنیت و سلامت بیشتر ببینند.
تجربه تمدن بشری نشان داده همواره صنایع و تکنولوزیهای که توسط بشر شکل میگیرند دارای یک دوره اوج و یک دوره پایان هستند. همواره بسیاری از مشاغل با آمدن برخی صنایع از زندگی بشر خداحافظی کردند و به موزهها رفتند اگر چه در این مسیر مقاومتهای زیادی صورت گرفت، اما به ناچار تسلیم شرایط شدند. برای مثال آمدن خودرو به زندگی بشر و استفاده از آن برای جا به جایی آژانسهای مسافربری را شکل داد، اما با رشد تکنولوزی و آمدن تاکسیهای اینترنتی علی رغم همه مقاومتی که داشتند ناچار به واگذاری میدان به رقیب قویتر شدند.
درمورد سینما هم پیش از آمدن کرونا نمایشهای اینترنتی آنها را در سراشیبی پایان قرار داده بود که با آمدن کرونا حرکت آنها در این سراشیبی سرعت گرفته است. با توجه به اینکه تماشای فیلم در سالنهای سینما ویژگیهایی دارد که هرگز نمایش اینترنتی نمیتواند جای آن را بگیرد، ضروری است که اهالی سینما از مقایسه آن با برخی تکنولوزیها که سبب حذف برخی مشاغل شدند بپرهیزند و با دقت نظر به اینکه تماشای فیلم از طریق موبایل نمیتواند همان حسی را به مخاطب القا کند که در سالن سینما به تماشای فیلم مینشیند به دنبال چاره اندیشی برای زنده کردن این پیکره نیمه جان سینما باشند.