به گزارش مشرق، چهرهی سه مرد مصری که در حدود بیش از ۲۰۰۰ سال پیش در مصر باستان زندگی میکردند بازسازی شد. بازسازیهای دیجیتال، مردانی با سن تقریبی ۲۵ سال را نشان میدهند. این بازسازیها بر اساس دادههای DNA استخراجشده از بقایای مومیایی این مردان ساخته شدند.
مومیاییها متعلق به ابوصیر الملق، شهری باستانی در دشت سیلابی جنوب قاهره هستند و بین سالهای ۱۳۸۰ پیش از میلاد و ۴۲۵ میلادی دفن شدند. دانشمندان مؤسسهی تاریخ انسان ماکس پلانک در توبینگن آلمان، در سال ۲۰۱۷ به توالیسازی DNA مومیاییها پرداخته بودند و برای اولین بار توانستند ژنوم مومیایی مصری را با موفقیت بازسازی کنند.
پژوهشگران Parabon NanoLabs، شرکت فناوری DNA در رستون ویرجینیا، در فرآیندی به نام فنوتایپ DNA، از دادههای ژنتیکی برای ساخت مدلهای سهبعدی چهرهی مومیاییها استفاده کردند. آنها از تحلیل ژنتیکی برای پیشبینی شکل مشخصات چهره و دیگر ابعاد ظاهر فیزیکی افراد استفاده کردند. به گفتهی نمایندگان پارابون:
برای اولین بار فنوتایپینگ جامع DNA روی DNA انسانی به این سن انجام شد.
پارابون در تاریخ ۱۵ سپتامبر در سمپوزیوم بینالمللی تشخیص هویت انسان در اورلاندوی فلوریدا از چهرهی مومیاییها رونمایی کرد. دانشمندان از روش فنوتایپی به نام SnapShot برای پیشبینی تبار، رنگ پوست و مشخصات چهرهی مردها استفاده کردند. نمونهها دارای پوستی به رنگ قهوهای روشن با چشمها و موهایی تیره بودند؛ بهطور کلی ترکیب ژنتیکی آنها به انسانهای مدرن مدیترانه یا خاورمیانه نزدیکتر است تا انسانهای مدرن مصری.
در مرحلهی بعدی پژوهشگرها شبکهی توری سهبعدی را برای نمایش ترکیب چهرهی مومیاییها ایجاد کردند. سپس برای تأکید بر تفاوت بین این سه نفر و دستیابی به جزئیات هر چهره، به محاسبهی نقشههای گرمایی پرداختند. این نتایج با پیشبینیهای Snapshot دربارهی پوست، چشم و رنگ مو ترکیب شدند.
کار با DNA انسان باستانی به دو دلیل چالشی و دشوار است: در درجهی اول DNA اغلب اوقات بهشدت دچار خرابی و در درجهی دوم اغلب با DNA باکتریایی ترکیب میشود. به گفتهی الن گریوتاک، مدیر بیوانفورماتیک پارابون:
مقدار DNA انسانی موجود ممکن است بسیار اندک باشد؛ اما از آنجا بخش زیادی از DNA بین تمام انسانها مشترک است، دانشمندان برای رسیدن به تصویری فیزیکی از یک فرد نیازی به کل ژنوم ندارند؛ بلکه تنها لازم است نقاط مشخصی از ژنوم را تحلیل کنند که بین افراد متفاوت است. به این نقاط پلیمورفیسمهای تک نوکلئوتیدی (SNP) گفته میشود. بسیاری از این SNP-ها رمز تفاوتهای فیزیکی بین افراد هستند.
اما گاهی DNA کهن، SNP کافی برای شناسایی یک خصلت مشخص ندارد. به گفتهی ژانت کاردی، دانشمند بیوانفورماتیک پارابن، در این شرایط دانشمندان میتوانند دادههای ژنتیکی غایب را با مقادیر جایگزینشده از SNP-های نزدیک جایگزین کنند. آمار محاسبهشده از هزاران ژنوم نشان میدهد که هر SNP چه رابطهی نزدیکی با همسایهی غایب خود دارد. از این طریق پژوهشگرها میتوانند به پیشبینی آماری SNP مفقود بپردازند.
فرایند بهکاررفته روی مومیاییها میتواند به دانشمندان در جهت بازسازی چهره و شناسایی انسانهای امروزی هم کمک کنند. پژوهشگران پارابون با استفاده از شجرهنامهی ژنتیکی به حل ۱۷۵ نمونه کمک کردند. ۹ عدد از نمونهها با استفاده از تکنیکهای این پژوهش تحلیل شدند.
منبع: زومیت