به گزارش مشرق، شهروندان آمریکایی که معتقد بودند پیروزی «جو بایدن» رئیس جمهور آمریکا در انتخابات به معنای آن است که بزرگان دوباره مسئولیت را در زمینه سیاست خارجی آمریکا بر عهده گرفتند هم اکنون دلایل متعددی برای زیر سوال بردن این نتیجه گیری دارند.
نشریه نشنال اینترست در گزارشی در این زمینه نوشت که دولت آمریکا گامهای اشتباه چشمگیر متعدد را در زمینه سیاست خارجی داشته است. خروج آشفته نیروهای آمریکایی از افغانستان که باعث کاهش شدید اعتماد در میان متحدان ناتو به ادامه نقش رهبری آمریکا شده، تنها یکی از موارد برجسته در این زمینه است.
از سوی دیگر عدم مدیریت صحیح فروش زیردریاییهای هستهای به استرالیا به اندازهای بد بود که فرانسه که متحد دیرینه واشنگتن به شمار میآمد خشمگین شده و مقامهای آمریکایی را متهم به دروغگویی کرد و به طور موقت سفیر خود را از واشنگتن فراخواند.
لیست اشتباهات دولت باید شامل مورد دیگری بوده است. شناسایی اشتباه یک نیروی امدادی افغانستانی به عنوان یک تروریست و انجام حمله پهپادی مرگبار، باعث کشته شدن این نیروی امدادی و خانوادهاش در واپسین روزهای حضور آمریکا در افغانستان شد.
نشنال اینترست در ادامه گزارش خود نوشت: چنین اشتباهات اساسی، آغاز سخت دولت آمریکا در عرصه سیاست خارجی را نشان میدهد. علاوه بر آن، به نظر میرسد، رئیس جمهور و مشاورانش حتی نمیتوانند بیانیههای عمومی خود را در مورد جنبههای مهم سیاسی مستقیم بیان کنند و چنین شکستی حاکی از بی کفایتی فراگیرتر میباشد.
در یکی از رویدادهایی که در ماه فوریه روی داد، «جان کربی» سخنگوی پنتاگون تاکید کرد که واشنگتن از حق حاکمیت ژاپن بر «جزایر سنکاکو» حمایت میکند. جزایر سنکاکو، مجموعه جزایری بدون سکنه میباشد که به یکی از موضوعات تنش زا میان ژاپن و چین تبدیل شده است.
جان کربی، سخنگوی وزارت دفاع آمریکا
موضع رسمی آمریکا از سال ۲۰۱۴ این بوده که هرگونه استفاده از زور توسط چین برای پایان دادن به حاکمیت توکیو بر این جزایر را رد میکند و واشنگتن موضعی درباره منازعه قانونی درباره این اختلافات ارضی اتخاذ نمیکرده است. اما موضع گیری کربی سبب شد تا آمریکا به عنوان تایید کننده ادعاهای توکیو شناخته شود. کاملا مشخص بود که وی گاف داده است چون وی، که سخنگوی پنتاگون است، مجبور شد روز بعد، با ارائه یک توضیح عقب نشینی کرده و سیاست ثابت و مبهمتر را تایید کند.
«آنتونی بلینکن» وزیر خارجه آمریکا نیز گام اشتباه مشابهی را درباره هنگکنگ در اواسط سپتامبر مرتکب شد.
بلینکن نخست در پیامی در توییتر تاکید کرد که آمریکا در کنار مردم هنگکنگ در برابر سرکوبگری فزاینده پکن خواهد ایستاد. اما زمانی که وزارت خارجه چین با عصبانیت به این توئیت بلینکن پاسخ داد و پس از «تهمتهای غیرمسئولانه» توصیف کردن این اظهارات، بلینکن بلافاصله مجبور شد این توئیت را پاک کرده و آن را با جملات نرمتری جایگزین کرد. یک بار دیگر، یک مقام دولت بایدن نیز سیگنال اتخاذ سیاست سختگیرانه درباره یک موضوع در قبال پکن را داد و زمانی که با واکنش کاملا قابل پیشبینی پکن مواجه شد مجبور به تعدیل مواضع خود شد.
آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا
علاوه بر آن، دیگر مقامهای دولت باید نیز اظهاراتی را داشتند که اگر آن را بتوان شرم آور توصیف نکرد، میتوان آنها را خجالت آور دانست.
«مارک میلی» رئیس ستاد مشترک ارتش آمریکا در ابتدا، حمله هواپیماهای بدون سرنشین در افغانستان (که به مرگ یک نیروی امدادی و اعضای خانوادهاش منجر شد) را یک موفقیت، اقدام نظامی ضروری و حملهای درست توصیف کرد.
این اظهارات در حالی مطرح میشد که دیگر مقامهای وزارت دفاع آمریکا پیشتر محتاطانه به اظهار نظر پرداخته و تحقیقات در این خصوص که آیا افراد بی گناه در این حمله کشته شدند را آغاز کرده بودند.
زماتی که شواهد به طور پیاپی تایید کردند که این حمله یک اشتباه وحشتناک بوده، اظهارات اولیه میلی، مغرورانه و بدون احساس به نظر آمد.
گامهای شفاهی بایدن در خصوص سیاست خارجی نیز بسیار نگران کنندهتر از گافهای زیردستان وی بوده است.
جو بایدن، رئیس جمهور آمریکا
ابراز اطمینان بایدن در جولای ۲۰۲۱ (مرداد ۱۴۰۰) که دولت «اشرف غنی» رئیس جمهور فراری افغانستان در برابر طالبان دوام خواهد آورد باعث تحقیر گسترده وی شد.
بایدن در این باره گفته بود: «طالبان ارتش ویتنام جنوبی- شمالی نیستند. آنها از لحاظ قابلیتها (با ارتش دولت اشرف غنی) قابل مقایسه نیستند. اصلا این شرایط بوجود نخواهد آمد که افراد از روی پشت بام سفارت آمریکا در افغانستان برداشته شوند. شرایط اصلا قابل مقایسه نیست.
اما پیش بینیهای بایدن کاملا اشتباه از آب در آمد و طالبان به سرعت در افغانستان پیشروی کرد و طی چند روز کابل سقوط و اشرف غنی نیز از این کشور فرار کرد.
سقوط کابل پیش از خروج کامل آمریکا از افغانستان باعث بروز هرج و مرج در فرودگاه کابل شد
از سوی دیگر، اظهارات خام درباره سیاست آمریکا در خصوص تایوان، بسیار چالش برانگیز بود. «جورج استفانوپلوس» مجری شبکه ایبیسی نیوز در مصاحبهای از بایدن پرسید با توجه به عقبنشینی آشفته آمریکا از افغانستان، آیا متحدان واشنگتن هنوز میتوانند به حمایتهای آمریکا تکیه داشته باشند.
بایدن در پاسخ گفت: «ما به بند پنجم متعهد هستیم که طی آن تاکید شده هر کسی اقدام به حمله علیه متحدان ناتوی ما بکند، ما پاسخ خواهیم داد. چنین اتتلافی نیز با ژاپن، کرهجنوبی و تایوان نیز وجود دارد».
این اظهارات اخیر بایدن، تحریف فاحش سیاست آمریکا به شمار میآید. آمریکا تعهدات پیمانی در خصوص دفاع از اعضای ناتو، ژاپن و کرهجنوبی دارد اما هیچگونه تعهدی در قبال تایوان ندارد. آمریکا تنها یک تعهد مبهم تحت «قانون روابط با تایوان»دارد که هرگونه اقدام خصمانه چین علیه تایوان را نقض صلح در شرق آسیا خواهد دانست. آمریکاهیچگونه تعهد قاطعانهای در دفاع از تایوان در برابر حمله نداشته و واشنگتن چند دهه، سیاست «راهبردی مبهمی» را در قبال هرگونه واکنش به اقدام چین علیه تایوان داشته است.
روز بعد از این مصاحبه، مقامهای آمریکایی مجبور شدند به پکن و دیگر کشورها اطمینان دهند که سیاست آمریکا درباره موضوع فوقالعاده حساس تایوان با وجود اظهارات بایدن، تغییری نکرده است.
با این حال، دوباره مشکل مهم عدم ارتباط نگران کننده میان اظهارات دولت و موضع رسمی آمریکا بروز کرد. این الگویی نگران کننده بوده که صلاحیت مقامهای سیاست خارجی آمریکا از رئیس جمهور به پایین را مورد تردید قرار میدهد.
نشنال اینترست در پایان گزارش خود نوشت: به نظر میرسد، به جای آنکه انتخابات ۲۰۲۰ به تیمی متشکل از متخصصان هوشیار و زیرک در آمریکا منجر شده باشد، مجموعهای از آماتورهای خطرناک پر از گاف را گرد هم آورده است. آمریکا شایسه رهبران بهتری است.