نابسامانی های که در چند ماه اخیر گریبان گیر صنعت هوایی کشور شده است، بنظر می رسد حتی با اعلام 100 درصدی شدن ظرفیت پذیرش مسافر، خیال از بین رفتن ندارد. از یک سو، بعد از تشکیل جلسه مشترک شورای عالی هواپیمایی با وزارت راه و شهرسازی، مقرر شد قیمت بلیط هواپیما از 1 آذر کاهش پیدا کند. از سوی دیگر، کارشناسان صنعت هوایی معتقدند که با توجه به اوضاع ارز در کشور، حتی ارائه ظرفیت کامل هواپیما هم تاثیری بر کنترل قیمت بلیط ها نخواهد داشت.
قیمت بلیط را کاهش می دهیم
با گذشت 5 ماه از افزایش قیمت بلیط هواپیما و جلسات و پیگیری های نمایندگان مجلس و کمسیون عمران، این بار رستم قاسمی، وزیر راه و شهرسازی برای کنترل داستان نابسامان قیمت بلیط ها، با شورای عالی هواپیمایی جلسه برگزار می کند. از یک طرف، قرار بر این شده که ظرفیت 60 درصدی پذیرش مسافر از 1 آذر به 100 درصد افزایش پیدا کند و از طرف دیگر، گزارش طویل ضرر و زیان های ایرلاین ها، اخبار خوبی از صنعت هوایی به گوش نمی رساند. با همه این احوال، مطابق آنچه که شهرام آدم نژاد، معاون حمل و نقل وزارت راه و شهرسازی نقل می کند، وزیر در جلسه از شورا درخواست کرده بود که با صرف نظر از بحث مالی، صرفا بخاطر مردم قیمت بلیط را کاهش دهند. در حال حاضر نیز، مطابق مصوبه همین جلسه، قرار بر این شده است که قیمت بلیط ها تا نرخی که فعلا اعلام نشده است، کاهش یابد.
داستان گره خورده دلار 28 هزار تومانی با قیمت بلیط هواپیما
دردسرهای صنعت هوایی بعد از شیوع کرونا، تنها به مساله کاهش ظرفیت هواپیماها باز نمی گردد. افزایش قیمت دلاری که تا 28 هزار تومان هم پیش رفت، بنظر می رسد روند فلج کننده ای را برای ایرلاین ها بوجود آورده است. تاثیر همین موضوع نیز طی چند وقت اخیر، در برخی از مسیرهای داخلی مثل پرواز تهران به بوشهر، کرمانشاه، شیراز و سایر شهرها قابل توجه بوده است. در این خصوص، آرمان بیات، کارشناس صنعت هوایی در گفت و گویی عنوان می کند: «با توجه به اینکه نرخ ارز در این چند ماهه از ۲۲ هزار تومان به ۲۸ هزار تومان افزایش داشته و رشد نزدیک به ۲۰ درصدی را تجربه کرده است، شرکتهای هوایی با توجه به افزایش هزینهها قادر نخواهند بود که قیمت بلیط خود را کاهش دهند. البته در این رابطه باید سهم افزایش قیمت ارز در قیمت بلیط هواپیما را استخراج کرد که این موضوع برای هر شرکت هوایی و هر نوع هواپیما مختلف است و در این زمینه نمیتوان یک متوسط را در نظر گرفت. بنابراین باید به این نکته توجه کرد که ایرلاینها با توجه به تاثیرگذاری قیمت دلار بر روی فعالیت آنها در حال حاضر امکان کاهش قیمت بلیط را نخواهند داشت.»
تحریم های فلج کننده و شرایط غیرعادی صنعت هوایی
بیات در ادامه صحبت های خود در خصوص قیمت بلیط هواپیما افزود: « نرخ ارز و افزایش سرسام آور قیمت دلار در چندین سال گذشته تبعات بسیار سنگینی برای صنعت هوایی داشته است. همچنین تحریمهایی که آمریکا علیه شرکتهای هواپیمایی ایرانی و همچنین به طور کلی صنعت هوانوردی ایران وضع کرده، هزینههای شرکتها را با رشد بسیار زیادی روبرو کرده است. بنابراین شرایط عادی نیست و این نکته مهمی است که باید آن را در نظرگرفت.»
نقش موثر حمایت دولت در رونق صنعت هوایی
با تمام ضرر و زیان های مالی ایرلاین ها و بار سنگینی که بر دوش مسافران افتاده است، بنظر می رسد که ادامه روند افزایش قیمت، نتیجه ای جز کاهش استقبال مسافران در پی نداشته باشد. وقتی بطور مثال بلیط هواپیما شیراز تهران تا مرز یک میلیون تومان هم بفروش می رسد ولی نرخ بلیط های قطار و اتوبوس این مسیر، بهایی معادل یک سوم این قیمت دارند، بنابراین نمی توان در این شرایط اقتصادی از مردم انتظار داشت با این قیمت های سرسام آور سفر کنند. آرمان بیات نیز، در ادامه گفت و گوی خود عنوان می کند، این وظیفه دولت است که بخشی از بار ضرر و زیان ها را جبران کند: « در شرایطی که تصدیگری دولت در این صنعت وجود دارد، برای اینکه همین وضعیت فعلی حفظ شود، دولت باید هزینه این وضعیت را بپردازد و حمایتهای مستقیمی که از صنعت هوایی به عمل آورد. در این زمینه دولت باید با توجه به شرایط موجود از ایرلاینها حمایت کند، کرونا طی دو سال گذشته باعث صدمات بسیار زیادی به صنعت هوایی شده و موجبات آن را فراهم آورد که در اوج همهگیری کرونا، شاهد ریزش مسافر باشیم. در چنین شرایطی شرکتها برای ادامه با مشکلات بسیار زیادی دست و پنجه نرم میکنند که باید به آنها یاری رسانده شود. »