به گزارش مشرق، فیبرهای کلاژن به عنوان بخش مهمی از ماتریس بین سلولی، با توجه به جهت گیری فضایی ممکن است مانع تهاجم سلولهای سرطانی شده و یـا آن را تشدید کنند و از سویی دیگر، مدل های فیزیکی مانند ولگشت، توانایی قابل توجهی در بازتولید رفتار حرکتی سلول‌ها دارند.
در پژوهشی که توسط یونس عظیم زاده و عباس علی صابری انجام شد، نقش جهتگیری فیبرهای کلاژن بر تهاجم سلولهای سرطانی بررسی شد. در این مقاله، مدلی مبتنـی بـر ولگشت و حرکت جهت‌دار برای توصیف حرکت سلول‌ها پیشنهاد شد و مقدار انتظاری مربع طول مهاجرت را به عنـوان عامـل تعیـین کننـده خطر متاستاز در نظر گرفته و نقش جهتگیری فیبرها بررسی شد.
بیشتر بخوانید
اختراع شیوه درمانی سرطان با بکارگیری ویروس
یافته‌ها نشان می‌دهد که جهتگیری فیبرها، همبسـتگیهـای فضـایی میان این جهت‌گیری‌ها و نحوه مهاجرت سلول‌ها بر خطر متاستاز موثر هستند. در نهایت ره‌یافتی کمّی برای بهبود یکی از روش‌های شناسایی رفتـار تومور ارائه شد.
عظیم زاده و همکاران در این پژوهش با بیان اینکه رشد تومور با تکثیر خود به خودی و کنترل نشده سلول های پیکری شروع می شود، معتقدند که این سلولهای تکثیر شونده لزوماً قابلیت سرطانی شدن را ندارند و تنها اگر با گذشت زمان مجموعه قابلیت‌هایی را به دست آورند که به آنها امکان فرار از سیستم ایمنی، رگزایی و مهاجرت را بدهد، مجموعه بیماری‌هایی را ایجاد می‌کنند که سرطان نامیده می‌شوند.
در این مقاله بررسی تأثیر جهت گیری فیبرهای کـلاژن بر رفتار مهاجرتی سلول‌ها و در نتیجه خطر متاستاز مورد بررسی قرار گرفت و نتایج نشان داد که مجموعه‌ای از عوامـل محیطـی و ویژگی‌های حرکتی سلول در مهاجرت مؤثر هستند. نکتـۀ مهـم در یافته‌های ما این بود که همبسـتگیهـای بلنـد بـرد خـود بـه تنهایی عاملی مؤثر بر خطر متاستاز هستند.
این نتیجه، مؤلفـه‌ای جدیـد بـه بررسـی‌هـای پیشـین مـی‌افزایـد. بنـابراین، نـه تنهـا جهتگیری فیبرها بلکه همبستگی‌های فضـایی نیـز بایـد مـورد بررسی قرار بگیرند تا بتوان تصویر دقیق‌تـری از خطـر متاسـتاز ارائه داد.
دسته‌بندی فیبرهای کلاژن بر حسب خطر متاستاز نیـز باید با توجه به حضور همبستگی‌های بلند برد انجـام بگیـرد. از سوی دیگر، ره‌یافت ما، امکان دسـته‌بنـدی تـأثیر جهـت‌گیـری فیبرهای کلاژن بر خطر متاستاز را مهیا می‌کند.
نتایج پژوهش «مطالعۀ نقش جهتگیری فیبرهای کلاژن بر تهاجم سلولهای سرطانی» در شماره ۲ مجلۀ پژوهش فیزیک ایران دانشگاه صنعتی اصفهان در زمستان سال ۱۳۹۹ منتشر شد.
