سرویس سیاست مشرق- دو هفته پس از خروج ترامپ از برجام حزب اتحاد ملت جلسهای را برای بررسی سیاست خارجی ایران تشکیل میدهد. در آن جلسه مصطفی تاجزاده میگوید: «ایران برای ارتباط با بیرون سه رینگ دارد، حلقه اول به اروپاییها بستگی دارد؛ حلقه دوم ارتباط با آمریکاست و حلقه سوم مربوط به نوع رابطه ایران با محور مقاومت است». عضو سابق سازمان اتوبوسی مجاهدین انقلاب ادامه میدهد که باید حلقه اول و دوم را سفت کرد و سومی ارتباطی به ما ندارد. تاجزاده در ادامه بحث میگوید که اگر با آمریکاییها مذاکره کرده و با اروپا تعامل کنیم مسئله اقتصادی ما حل میشود.
یکی از حاضران در جلسه از نامزد جبهه اصلاحات در انتخابات میپرسد: شب مذاکرات سپاه موشکپرانی کرد. با این وضعیت هیچ گفتگویی به سرانجام خوش نخواهد رسید! تاجزاده با ابراز همدلی با مخاطب خود، پاسخ میدهد: کشور ایران همواره از سوی کشورهای خارجی مورد تهدید قرارگرفته و به همین دلیل ما بهناچار خود را ازنظر نظامی قوی کردهایم که این مسئله نیز تا حدودی در عقیم ماندن اصلاحات سیاسی در ایران تأثیرگذار بوده است. برخی به دنبال متدسازی با موشکپرانی و اقتصاد عقبافتاده هستند؛ برجام با توسعه موشکی تعارض جدی دارد.
در آن روزهای سخت همزمان با بازیگردانی اصلاحطلبان و پیدا کردن متهم داخلی، علی مطهری عضو ارشد لیست امید خاتمی نیز در نطقی عجیب دلیل خروج آمریکا از برجام و شکست توافق را «شهر موشکی» معرفی کرده و پشت تریبون اعلام میکند که اگر موشک نداشتیم ترامپ هم از برجام خارج نمیشد. مطهری در آن نطق عجیب ادعا کرد که مسئول وضعیت جاری کشور آنهایی هستند که با هوا کردن موشک تلاش کردند برجام اجرا نشود که البته به هدفشان رسیدند.
بازی «موشک و برجام» و نیز اعلام شکایت از شهرهای موشکی مدعیان دیگری هم داشت. حسن روحانی دریکی از نطقهای خود با اعلام گلایه از برآورده نشدن انتظارات دولتش از سرمایهگذاری خارجی در کشور گفت: آنجایی از برجام توانستیم استفاده کنیم که متحد بودیم. آنجایی که خواستهایم برجام را به هم بزنیم، دیدیم چکار کردند؛ آمدند چگونه شهرهای زیرزمینی نشان دادند تا برجام را به هم بزنند؛ روی موشک شعار نوشتند تا برجام را به هم بزنند؛ برای اینکه مانتوانیم صد درصد استفاده کنیم.
اما چه کسی به رئیسجمهور وقت القاء کرده بود که میتوان با تسلیم کردن قدرت دفاعی کشور و بستن درب شهرهای موشکی با غرب مصالحه کرد؟ پس از ورود سه فروند هواپیمای ایرباس به ایران عباس آخوندی وزیر وقت راه از رؤیای تبدیل ایران به هاب بزرگ ترانزیتی در منطقه خبر داده و اعلام میکند که اگر دستش باز باشد و ۵۰۰ هزار میلیارد تومان سرمایهگذاری خارجی فراهم گردد بهزودی ایران از قطر و امارات سبقت خواهد گرفت. آخوندی در جلسه با مدیران ارشد وزاتخانهاش اعلام میکند که این سطح از سرمایهگذاری نیازمند آن است که برجام موشکی هم امضا شود. اشاره وزیر وقت دولت از برجام موشکی کاهش توانایی سازمان دفاعی کشور، معدوم کردن موشکهای بالستیک و تحویل دادن یکجای آن به آمریکاییها بود. اتفاقی که رئیسجمهور وقت با کد ویژه برجام ۲ و ۳ از آن رونمایی کرده و مدعی بود اگر شهرهای موشکی نباشد؛ برجام زنده میماند.
شهرهای موشکی علیه مذاکره یا در جهت تقویت آن؟
از ابتدای مذاکرات هستهای در دولت روحانی بارها این سؤال مطرح شد؛ که آیا میان مذاکرات دیپلماتیک و قدرت دفاعی کشور (موشکی) تناسبی وجود دارد یا خیر! طبیعتاً افزایش کیفیت موشکها و ارتقاء قدرت دفاعی کشور ارتباطی به شکل مذاکرات ندارد. آمریکاییها و برخی کشورهای اروپایی ادعا کردهاند که آزمایش موشکی در داخل ایران انحراف از برجام به سمت مقاصد نظامی است. آنها با همین ادعا پرونده ایران را از شورای حکام آژانس به شورای امنیت برده و تحریم علیه کشور وضع کردند. درحالیکه از اساس میان فعالیتهای موشکی و برنامه پیشرفتهای هستهای هیچ ارتباط مستقیمی وجود نداشت. اما غربیها و نیز حامیان داخلی آن میخواستند با بیان ادعای واهی با یک تیر دو نشان بزنند؛ از یکسو هم برنامه هستهای ایران محدود شود و هم قدرت دفاعی ایران کنترل گردد تا ایران مانند برخی کشورهای منطقه «امنیت» خود را از دولتهای خارجی خریداری کند.
پس از خروج آمریکاییها از برجام دولتیها و حامیان آن برای سرپوش گذاشتن بر نابلدی و اشتباهات بزرگ خود در طول مذاکرات؛ مدام زیر گوش مردم خواندند که نظامیگری مانع از گفتگو است و به صلاح نیست که بروز نظامی چون آزمایش موشکی داشته باشیم و پرتاب هر موشک میخی بر تابوت برجام است! اما همزمان که تیم مذاکرهکننده دولت نسخه بستن شهرهای موشکی و تحویل مقاومت در سینی طلا به آمریکاییها را در داخل میپیچید، ماجراهای دیگری نیز در حال روی دادن بود!
انتقاد عجیب روحانی از یک رزمایش موشکی در مناظره های انتخاباتی!
در جلد دوم کتاب راز سربهمهر دربرگیرنده خاطرات ظریف، عراقچی، تخت روانچی و علیاکبر صالحی در صفحه ۱۵۲ آمده است: «در آن گزارش (یکی از گزارشهای ظریف به مسئولان کشورمان) به برخی از بیصداقتیها از سوی بعضی آگاهان در نظام پرداخته شد، بهعنوان نمونه به سؤال رئیس دانشگاه شریف پیرامون علت مخالفت وزارت امور خارجه با پرتاب ماهواره (در کنار آزمایش موشکی) اشاره شد. رئیس دانشگاه گفته بود آقای حسین شریعتمداری شخصاً به او گفته است که وزیر خارجه از این اقدام ممانعت کرده است، این در حالی است که دکتر ظریف پرتاب ماهواره در زمان مقرر را درخواست کرده بود، ولی وزیر دفاع وقت جمهوری اسلامی ایران به دلیل مشکلات فنی امکان آن را منتفی دانسته و لذا صرفاً به آزمایش موشکی بسنده شده بود.»
کتاب راز سربهمهر ادامه میدهد که «در تاریخ سهشنبه ۱۵ بهمن ۱۳۹۲، خانم شرمن در ایمیلی به آقای عراقچی خبر داده بود که تحریم تعدادی شرکت ایرانی و غیر ایرانی روز پنجشنبه ۱۷ بهمن انجام میشود، لذا دکتر ظریف در تماس تلفنی با وزیر دفاع به ایشان اطلاع میدهد که آمریکاییها تصمیم دارند تعدادی از افراد و شرکتها را در روز یادشده تحریم کنند و به ایشان پیشنهاد میکند که بهعنوان اقدام متقابل ضمن هماهنگی با ریاستجمهوری آمادگی لازم برای انجام آزمایش موشکی و پرتاب ماهواره برای روز پنجشنبه یا جمعه را ایجاد نماید. وزیر دفاع پس از پیگیری با متولیان صنعت هوافضا در پاسخ بیان میدارند که برای پرتاب ماهواره مشکل فنی وجود دارد و آزمایش موشکی نیز نیاز به زمان و انجام مقدماتی دارد که ایشان هر دو مورد را پیگیری خواهد کرد. دکتر ظریف در جلسه روز بعد (چهارشنبه ۱۶ بهمن ۱۳۹۲) دولت و در تماسهای مکرر تلفنی موضوع را با وزیر دفاع پیگیری میکند تا از انجام موضوع مطمئن شود.». ظریف در کتاب «راز سربهمهر» نوشته است که مدافع آزمایش موشکی بوده و حتی پس از توافق ژنو به دولت انتقاد کرده است که مانع از ورود هیئت کره شمالی به داخل کشور شده است.
سند درجشده در کتاب منتشرشده توسط دیپلماتهای سابق وزارت خارجه قابلتوجه است. آزمایش موشکی و پرتاب ماهواره بهعنوان واکنشی به اقدامات مدنظر آمریکا و از سوی شخص ظریف طراحی و پیشنهادشده و برخی دیگر از آزمایشهای موشکی و رزمایشهای نظامی نیز با همین منطق در پاسخ به اقدامات طرفهای غربی و متحدان منطقهای آنان طراحی و اجرا شد.
همزمان با آغاز دور هفتم مذاکرات وین برای لغو تحریمها علی مطهری بار دیگر در جهت بر هم زدن تعادل روانی جامعه به صحنه آمده و مینویسد: اگر توافقی صورت گیرد؛ دیگر موشکی هوا نمیشود؛ توافق دیگر خسارت محض نیست! در بیصداقتی اصلاحطلبان همین بس که پس از انجام رزمایش موشکی سپاه پاسداران در سمنان؛ این بار نگران مذاکرات پیش رو در وین نشدند. همین گزاره نشان میدهد که انتقاد جناح غربگرا؛ از به رخ کشیدن قدرت دفاعی در برابر دشمن؛ تنها ابزاری با مصرف داخلی برای فشار به رقیب است.
افزایش قدرت دفاعی ایران دست دیپلماتها را برای مذاکره با دشمن پر و پشت آنها را گرم میکند. حتی افرادی چون هاشمی که در سالهای آخر عمرش ادعا میکرد که دوران موشکها پایانیافته و عصر گفتگو فرارسیده نیز در روزهای بر عهده داشتن مسئولیت به دنبال آن بود که با پیروزی در یک یا دو عملیات جنگ را خاتمه دهد!
جان ساورز (عضو سابق تیم مذاکرات هستهای انگلیس) مهر ۹۴ در توصیف برجام نوشت: برجام، ظرف ۱۵ سال آینده، ایران را به کشوری میانهرو تبدیل خواهد کرد. ما شاهد کشوری هستیم که در مرحله انتقال از پایههای انقلابی به کشوری نرمالتر قرار دارد اما در داخل ایران در این مسیر، چالش وجود دارد. ما نیاز داریم صبر استراتژیک داشته باشیم تا به آن فرصت دهیم در ۱۰- ۱۵ سال آینده توسعه یابد و ایران را به کشوری نُرمال تبدیل کند. رزمایشهای بهجا و هوشمندانه با طراحی فرماندهان ارشد سپاه پاسداران انقلاب اسلامی برنامه دشمن را بر هم زده و مذاکره برای خلع سلاح را به گفتگو برای انتفاع ایران از برجام تبدیل کرده است.
رزمایشهای موشکی پیش چشم دشمن نقشه صبر راهبردی انگلیسیها، برای خنثیسازی نقش جمهوری اسلامی ایران در منطقه را به نقشه تبدیل بریتانیای «کبیر» به «صغیر» روی عرشه نفتکش استنا ایمپرو تغییر وضعیت داد. طبیعی است که ملکه با از دست دادن حیثیت سیاسی و نظامیاش علیه این شهرهای موشکی بیانیه نویسی کند؛ رزمایش موشکی سپاه پاسداران لندن را بهشدت لرزانده است.
رادیو فرانسه در تیتری بزرگ در تحلیل رزمایش موشکی سپاه پاسداران مینویسد: اگر اسرائیل دست از پا خطا کند؛ دستهایش قطع خواهد شد. در ادامه این گزارش آمده است که ایران در وین مذاکره کرده و در عمق خاک خود برای رقیب خطونشان میکشد؛ این دست اقدامات با برنامهریزی از پیش تعیینشده انجام میشود.
نمایش اقتدار موشکی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در روز پایانی رزمایش پیامبر اعظم (ص) دو پیام مستقل را به دشمن ارسال کرد. پیام دیپلماتیک آن برای حزب دموکرات آمریکا و پیام نظامی آن به سران رژیم صهیونیستی بود. در آخرین دور از جنگ راهبردها با دشمن، بازی را از حالت پیچیده و متنوع خارج و آن را به وضعیت ساده با گزینههای محدود بدل کردهایم. از امروز آمریکاییها آن مجبور هستند رو بازی کنند. وقتی دشمن قدرت نرم و استراتژیهای خود را از دست بدهد؛ خلع سلاح میشود. با این امتیاز مهم و هوشمندانه میتوان در مذاکرات دیماه از غرب غرامت بدعهدیهای گذشته را گرفت.