به گزارش مشرق، سرتاسر تاریخ کشور عزیزمان ایران لبریز از وقایع و حوادثی است که تا قبل از انقلاب شکوهمند اسلامی اغلب آنها موجب سرافکندگی مردم و خشمگین شدن بزرگان و علمای آن برهه زمانی شدهاند. با این وجود افرادی در بطن سیاست بودهاند که میتوان گفت نقطه عطف دوره مسئولیت خود هستند.
یکی از بزرگانی که بدون اغراق میتوان گفت بزرگترین خدمات را در تاریخ حکومت قاجار برای میهن عزیزمان داشته، میرزا محمدتقیخان فراهانی ملقب به امیرکبیر است. داشتن روح آزادگی و اقتدار و حفظ عزت ملی او باعث محبوبیتش شده است.
در دوران صدارت او که همزمان با خلق ناقص روشنفکری از سوی غربگراها بود، برای مقابله با آن و همچنین حفظ اقتدار و عزت ملی درصدد قطع دست غربیها برآمد؛ که این خود ناخوشایند بسیاری از خائنان و غربگراها بود.
تاریخ شاهد خدمات بسیار دیگری از این بزرگمرد بود. حذف القاب و عناوین فرمایشی، اصلاحات مذهبی، اقتصادی و اجتماعی، اصلاح وضع چاپارخانه دولتی، توجه به تولید و آبادی اراضی، سر و سامان دادن به ارتش، توسعه دستگاه وزارت امور خارجه از جمله رسیدگیهای این سیاست مدار محبوب بود.
نکته مهمی که در تاریخ زندگی شخصی و سیاسی این سیاست مدار محبوب، بیش از همه به چشم میآید، اقتدار و اصرار بر حفظ عزت ملی در مقابل سایر کشورها بخصوص غربیهای استعمارگر است؛ که تا انقلاب شکوهمند اسلامی تاریخ نمونه کمی را به خود دیده است.
کما اینکه متاسفانه در سالهای اخیر نیز سیاست مدارانی نیز بودند که گمان میکردند با گردن کجی در مقابل غربیها بتوانند روابط خوب و مطلوبی را بوجود بیاورد. خیالی که خام و غلط بودن آن هربار بیش از پیش بر همگان ثابت میشود.
با این که وجود افرادی مثل امیر کبیر در تاریخ کم نظیر بوده اند در سالهای اخیر شاهد دادن لقب امیر کبیر زمان توسط برخی از رسانهها و افراد به برخی سیاست مداران بوده ایم که این درصورتی ست که این القاب درست بعد از خدشه دار شدن و یا زیر سوال رفتن عزت ملی توسط همان سیاست مداران به آنها داده شده است؛ گویی این وارونه سازی ها، غلو و بزرگنماییها تمامی ندارد.
یادمان نمیرود که همین چند وقت پیش وقتی جمهوری اسلامی ایران مورد شدیدترین هجمههای غربیها قرار گرفته و حامی تروریست از طریق پولشویی خطالب گرفت، سیاست مدارانی این در صحبتهای خود در تریبونهای علنی حرف از پول شوییهای آشکار و فرارگیر زده و مهر تاییدی بر اینگونه برچسب زنیهای ناروای غربی زدند. با این حال رسانههای حامی این افراد همواره آنها را قهرمانی بی بدیل و امیر کبیر زمان میدانستند. این در صورتی است که بارها با گردن کجی و سیاست مماشتی آنها عزت و اقتدار ملی ما خدشه دار شده است.
قطع به یقین نیاز است که بار دیگر خدمات امیر کبیر این وزیر مقتدر به اطلاع ملت و سیاست مداران برسد تا اینگونه شبیه سازیهای ناروا یا چهره این وزیر محبوب را مخدوش نکرده و یا به ناروا و نا به جا پوششی بر خیانتهای اینگونه سیاستمداران نگذارد.
در همین زمینه عباس سلیمی نمین مدیر دفتر مطالعات و تدوین تاریخ ایران در گفتوگو با میزان گفت: امیرکبیر از جمله شخصیتهای نادر در تاریخ ایران است که به خاطر خود ساختگی و شناخت دقیق و جدی دشمن مورد غضب قرار گرفته، از صحنه سیاسی حذف شد و بعد هم به شهادت رسید.
سلیمی نمین به شناخت خوب و دقیق این شخصیت از جامعه اشاره کرد و افزود: او بر کاستیهای موجود در آن زمان نیز اشراف زیادی داشت. اقدامات همه جانبهای هم برای برطرف کردن این کاستیها انجام داد. او به عنوان مصلحی با شناختی خوب از جامعه، در سعی و تلاش برای کوتاه کردن دست بیگانگانی که قصد نفوذ گسترده بر دربار داشتند موفقیت چشمگیری داشت.
مدیر دفتر مطالعات و تدوین تاریخ ایران تصریح کرد: تلاش او برای قانونمند کردن دربار از جمله اقدامات شایسته اش بود که هزینههای سنگینی هم برای او در بر داشت؛ تلاش برای افزایش سطح علمی کشور و ارتقاء سطح نخبگان جامعه، اعزام افرادی به خارج از کشور برای علم آموزی و برطرف کردن کم و کاستیهای علمی و فنی کشور، تاسیس دارالفنون برای اولین بار نیز از دیگر کارهای عملی و سازنده او بود و، چون در این راستا از اساتیدی بهره گرفت که کشورهای آنها مدعی سلطه بر ایران نبودند، با مخالفتها و سنگ اندازیهای شدید و جدی انگلیسیها مواجه شد؛ و این مخالفتها بیانگر این است که انگلیسیها تلاش داشتند روحیه استقلال طلبانه را در ایران مهار کند و متاسفانه هم توانستند تا حد زیادی موفق شوند.
وی ادامه داد: کار دیگری که امیرکبیر در راستای خدمت به کشور انجام داد تقویت ساختار سیاسی بود؛ این مسئله از جمله زمینههایی بود که ضعف در آن ایران را آسیب پذیر میکرد. در همین راستا نیز برخورد قاطعش با شبکه بابیت به عنوان جریان مورد حمایت بیگانه و اعدام ایادی بیگانهگان که سعی در نفوذ بر مقامات بالا داشتند باعث تثبیت سیاسی نسبی ایران در آن زمان شد. هر چند سالها بعد این اقدامات عواقبی داشتند و انگلیسیها با تحریک افراد او را حذف کردند و این حذف لطمه بزرگی در بسیاری از زمینهها به کشور ایران وارد کرد.
سلیمی نمین درباره رویکرد شبیه سازی سالهای اخیر برخی افراد و رسانهها با چند تن از سیاستمداران روز گفت: این شبیه سازی کار درستی نیست، چون مقطع و شرایط زمان حیات امیرکبیر کاملاً متفاوت با مقطع و شرایط زمان جامعه کنونی ماست. حتی این مقایسه با شرایط قبل از انقلاب که دربار خود عامل و دست نشانده بیگانه بود درست نیست. امیرکبیر با دربار پیوند خورده بود و بسیاری از خدمات را از طریق دربار انجام میداد و اصلاحات را در دربار پیگیری میکرد؛ هرچند که متاسفانه انگلیسیها با توطئه، شاه را فریب داده و امضای قتل وی را گرفتند با این حال شاه عامل بیگانه نبود و فقط فریب خورد.
مدیر دفتر مطالعات و تدوین تاریخ ایران درباره تفاوت اصلاحات در زمان امیر کبیر و زمان کنونی تصریح کرد: اصلاحات امروز یک ساختار سیاسی و انتخاباتی است، اما در زمان امیرکبیر اصلاحات بسیار متفاوت و در قالب اقدامات عملی واصلاحی بود نه یک تفکر سیاسی.
سلیمی نمین در پایان گفت: ما باید فرزند زمان خود باشیم امیرکبیر هم فرزند شایسته زمان خود بود. او همواره تلاش داشت فرهنگ و داشتههای ملی را تقویت کرده و امکانات داخلی را به خوبی بشناسد و تحریکات بیگانگان را برای خارج کردن ایران از مسیر استقلال مسدود کند. ما اگر میخواهیم یاد او را زنده نگه داریم باید دقت و حساسیت را در دشمنشناسی و همچنین استفاده از فرهنگ ملی تقویت کنیم. لازم است که دانش و فن را در خدمت به جامعه به کار بگیریم و تلاش کنیم که خودمان را به دانش و توانمندیهای روز بدون وابستگی به بیگانگان مجهز کنیم. نام و شخصیت خودمان را با عملکرد خوبمان در تاریخ ثبت کنیم و فردی باشیم با شایستگیهای لازم و بدون عاریت گرفتن از نام شخصیت دیگری خود را بالا ببریم.
به هر روی امیرکبیر در حالی رگ خود را فدای استقلال ایران کرد که این روزها شاهد «امیر کبیر» قلمداد کردن برخی سیاستمداران هستیم ولی آنچه عیان است اینکه هر «سیاستمداری» امیر کبیر نیست.