به گزارش مشرق، «غسان الزامل» گفت: یک جنگ ۱۰ ساله در کشور ما سپری شده است که از نظر من این جنگ با همه جنگ‌هایی که کشورهای مختلف تجربه کرده‌اند متفاوت است. این جنگ ابتدا زیرساخت‌های سوریه را با تمام اجزای آن از جمله بخش برق هدف قرار داد و تاثیر زیادی بر بخش برق کشور داشت. البته در ابتدای این بحران و بعد از گذشت یک یا دو و سه سال بخشهای تولید برق همچنان در سطح آمادگی قابل قبولی بودند و برخی از چاه‌های نفت و گاز همچنان در دسترس بود(به اشغال گروه‌های تروریستی درنیامده بود). در آن زمان محاصره کمتر بود و برخی از تجهیزات اساسی که ما برای نگهداری و بازسازی نیروگاه‌های تولید برق به آن نیاز داشتیم وارد کشور می‌شد.
وی خاطر نشان کرد که تحریم و محاصره تحمیل شده علیه سوریه همچنین به شکل قابل توجهی بر عملکرد وزارت نفت و بازسازی و حفر برخی از چاه‌های جدید در مناطقی که منابع طبیعی در آن قرار دارند، تاثیر می‌گذارد و همه این دلایل سبب افزایش ساعات سهمیه بندی برق در مناطق مختلف سوریه در دوره کنونی شده است.
به گفته وی، بیش از ۵۰ درصد از شبکه برق رسانی سوریه طی سال‌های جنگ تروریستی علیه این کشور تخریب شده است.
الزامل از نقش و حمایت‌های جمهوری اسلامی ایران هم تمجید کرد و گفت ما به طور کامل با شرکتهای ایرانی همکاری داریم و قراردادهای زیادی با شرکتهای ایرانی برای بازسازی سیستم برق سوریه منعقد کرده‌ایم.
مشروح این مصاحبه با «غسان الزامل» وزیر برق سوریه به این شرح است:
در نتیجه بیش از یک دهه جنگ در سوریه که تقریباً یک جنگ جهانی بود اکثر بخشهای حیاتی این کشور دچار آسیب شده‌اند که بخش برق نیز مستثنی از این مسئله نیست؛ اما در ابتدای بحران سوریه نیز بخش برق این کشور مانند امروز بد نبود. بنابراین آقای وزیر از نظر شما دلایل واقعی مشکلی که بخش برق سوریه از آن رنج می‌برد چیست؟
غسان الزاملوزیر برق سوریه : یک جنگ ۱۰ ساله در کشور ما سپری شده است که از نظر من این جنگ با همه جنگ‌هایی که کشورهای مختلف تجربه کرده‌اند متفاوت است. این جنگ ابتدا زیرساخت‌های سوریه را با تمام اجزای آن از جمله بخش برق هدف قرار داد و تاثیر زیادی بر بخش برق کشور داشت. البته در ابتدای این بحران و بعد از گذشت یک یا دو و سه سال بخشهای تولید برق همچنان در سطح آمادگی قابل قبولی بودند و برخی از چاه‌های نفت و گاز همچنان در دسترس بود(به اشغال گروه‌های تروریستی درنیامده بود). در آن زمان محاصره کمتر بود و برخی از تجهیزات اساسی که ما برای نگهداری و بازسازی نیروگاه‌های تولید برق به آن نیاز داشتیم وارد کشور می‌شد.
هدف قرار دادن نیروگاه‌های برق از ابتدای جنگ اتفاق نیفتاد و بعد از گذشت دو یا چهار سال از جنگ آغاز شد. همچنین ما شاهد تجاوزات ترکیه بودیم که نیروگاه «زیزون» را که یکی از آخرین نیروگاه‌های سوریه بود هدف قرار داد. البته در این مدت کمیت تولید برق افزایش یافت و در مناطقی که توسط ارتش عربی سوریه و نیروهای دلاور ما آزاد شده بود سیستم برق بازسازی شد.
در برخی دوره‌ها مناطقی مانند استان حلب و دیرالزور و همچنین بخش بزرگی از استان درعا و حومه دمشق که تحت سیطره گروه‌های مسلح تروریستی بودند، این مناطق نیاز بیشتری به برق داشتند. سپس این مناطق توسط نیروهای ارتش قهرمان ما آزاد شد و بخش بزرگی از سیستم برق در این مناطق بازسازی و وارد مدار شد.
در دوره اخیر و بعد از آزادسازی مناطقی مانند حلب و حسیاء و منطقه صنعتی شهر صنعتی عدرا برخی از کارخانه‌ها بازگشایی شدند و قطعاً نیاز به مقادیر زیادی انرژی برق دارند. سپس اقدامات برای به حرکت درآوردن چرخه اقتصاد افزایش یافت که همین امر بر افزایش ساعت‌های سهمیه‌بندی تاثیر داشت. محاصره شدیدی علیه جمهوری عربی سوریه وجود دارد. البته این محاصره در وهله نخست ملت را هدف قرار می دهد و نه دولت. این محاصره بر ادامه کار موسسات ما برای بازسازی نیروگاه‌های برق تاثیر می‌گذارد.
محاصره تحمیل شده علیه سوریه همچنین به شکل قابل توجهی بر عملکرد وزارت نفت و بازسازی و حفر برخی از چاه‌های جدید در مناطقی که منابع طبیعی در آن قرار دارند، تاثیر می‌گذارد و همه این دلایل سبب افزایش ساعات سهمیه بندی برق در مناطق مختلف سوریه در دوره کنونی شده است.
از آنجایی که شما به موضوع محاصره پرداختید اجازه بدهیم در اینجا درباره قانون سزار و این اقدامات ناعادلانه و یکجانبه که آمریکا ضد جمهوری عربی سوریه تحمیل کرده صحبت کنم. پیامدهای این محاصره و این قانون ظالمانه در زمینه تامین برق برای بخش های بشردوستانه که مستقیما زندگی روزمره شهروندان سوری در بخشهای حیاتی مانند بیمارستان‌ها، درمانگاه‌ها و مراکز خدمات عمومی را تحت تاثیر قرار می‌دهد چیست؟
غسان الزامل: قانون سزار و تحریم‌های یکجانبه که در همه سطوح در سازمان ملل مورد بحث قرار می‌گیرد، در وهله نخست ملت‌ها را هدف قرار می‌دهد و نه دولت‌ها را. ما هیچ محاصره‌ای را در طول تاریخ ندیده‌ایم که بتواند یک دولت یا نظام را سرنگون کند. بلکه برعکس این محاصره و تحریم‌ها بر قدرت دولت‌ها افزوده است. محاصره در ابتدا بسیار سخت است و تاثیر زیادی بر زندگی مردم و زیرساخت‌های کشور و خدمات انسانی دارد. ما تا حد امکان تلاش می‌کنیم تا برقِ بخش‌هایی همچون بیمارستان‌ها، مراکز پمپاژ آب آشامیدنی، برخی آسیاب‌ها و نانوایی‌ها که به نیازهای اولیه شهروندان مرتبط است را تامین کنیم.
قطعا محاصره به شکل قابل توجهی ما را تحت تاثیر قرار داده و از مشکلات زیادی در تامین برخی قطعات و مواد لازم برای انجام عملیات تعمیر و نگهداری رنج می‌بریم. همچنین مشکلات زیادی در زمینه نقل و انتقالات مالی برای دسترسی به این مواد وجود دارد. اما تاکید می‌کنیم مانند همه کشورهایی که در معرض محاصره و تحریم قرار گرفته‌اند این محاصره ضد سوریه نیز قدرت آن را افزایش خواهد داد.
در حال حاضر برخی از تکنسین‌ها مشغول تعمیر و بازسازی بخشهای تولید برق هستند که قبلا این بخش‌ها نیاز به شرکت های خارجی داشتند. همکاران ما در موسسات وابسته به این نیروگاه ها اقداماتی برای انجام عملیات نگهداری و بازسازی تاسیسات تولید برق و سیستم برق و همچنین احداث نیروگاه جدید انجام می‌دهند. در حالی که این بخش‌ها پیش از این وابسته به کارشناسان خارجی بود، اکنون همه این اقدامات در نتیجه محاصره‌ای که علیه سوریه تحمیل شد، توسط کارشناسان داخلی انجام می‌شود. اما واقعیت این است که ما تنها در بخش قطعات یدکی و واردات آن‌ها از کشورهایی که این نیروگاه‌ها تاسیس کرده‌اند، به ویژه کشورهای غربی مشکل داریم.
تخریب بیش از ۵۰ درصدی سیستم برق سوریه
همان طور که در ابتدای گفتگوی خود به آن اشاره کردیم بعد از بیش از ۱۰ سال از جنگ سوریه بخش برق این کشور توسط گروه‌های تروریستی مسلح به صورت هدفمند تخریب شد و برخی از نیروگاه‌های تولید برق از سرویس خارج شدند و برخی دیگر نیز در معرض سرقت و ... قرار گرفت. آقای وزیر از نظر شما حجم خرابی و خسارتی که به بخش برق جمهوری عربی سوریه وارد شده چه مقدار است؟
غسان الزامل: بیش از ۵۰ درصد از شبکه برق رسانی سوریه تخریب شده است. به عنوان مثال ۹ خط از خطوط ۱۳ گانه ۴۰۰ کیلوواتی تخریب شده است. ۵۰ درصد از پست انتقال ۲۳۰ و ۶۰ درصد از پست انتقال شماره ۶۶/۲۰ تخریب شده که این آمار ترسناک است. به شکل تقریبی خسارت‌های وارد شده به وزارت برق سوریه پنج تریلیون لیره ارزیابی می‌شود. اما بخش قابل قبولی از سیستم برق بازسازی شده و نیاز به بازسازی بخشهای باقیمانده از این سیستم که در نتیجه حملات تروریستی تخریب شده بود، داریم.
واقعیت آن است که ما با زمان مسابقه می‌دهیم، اما موانعی وجود دارد و اولین دلیل آن محاصره اقتصادی ظالمانه علیه سوریه است. ما با این وجود راه‌های زیادی برای مقابله با تاثیرات این قانون ناعادلانه پیدا کرده‌ایم؛ البته با کمک برخی از کشورهای دوست و کارشناسان فنی ما که در سوریه حضور دارند. ما در واقع توانستیم از بخش بزرگی از این محاصره عبور کنیم، اما در هر صورت این محاصره تاثیرات خود را دارد.
با این آماری که شما از این حجم از خرابی در بخش برق سوریه اعلام کردید میزان تولید برق سوریه چقدر است و چه احتیاجی به این سهمیه بندی‌های شدیدی که مردم سوریه از آن رنج می‌برند وجود دارد؟ علاوه بر آن درصد مناطقی که امروز از انرژی برق بهره‌مند هستند، چقدر است و آیا مناطقی وجود دارد که تا امروز به دلیل اقدامات تروریستی خدمات برق را دریافت نکنند؟
غسان الزامل: قبل از جنگ ظرفیت تولید برق در سوریه بیش از ۹۰۰۰ مگاوات بود. نیروگاه‌ها به شکل کامل آماده بودند و تعمیرات دوره‌ای و برنامه‌ریزی شده در زمان‌های تعیین شده انجام می‌شد. اما این جنگ و محاصره ناعادلانه سبب شد برخی از نیروگاه‌های برق از سرویس خارج شود. همین امر سبب تاخیر در انجام عملیات تعمیر و نگهداری و همچنین کمبود مشتقات نفتی مورد نیاز نیروگاه‌ها شد.
این مسئله منجر به کاهش تولید برق به ۲ هزار و ۲۰۰ مگاوات در زمان کنونی شده است. طبیعتا این مقدار تولید برق در بخشهای حیاتی مانند بیمارستان‌ها و برخی مواضع نظامی، آسیاب‌ها و نانوایی‌ها و پمپ‌های آب برنامه طراحی صنعتی در این شرایط سخت به آن‌ها نیاز داریم وجود دارد. ما باید چرخه اقتصاد کشور را بازسازی کنیم. این سهمیه‌بندی، کمبود مشتقات نفتی را در بین شهروندان تشدید کرده است، در حال حاضر گازوئیل برای خدمات گرمایشی کامل شهروندان وجود ندارد. همچنین گاز لازم برای پخت و پز در دسترس نیست.
این مسئله منجر به سرقت در شبکه برق شده و به ویژه در فصل زمستان باعث شده است که سرقت برق در دمشق زیاد شود. به عنوان مثال، در فصل پایین ۳۰۰ مگاوات بوده و میزان سهمیه بندی در این شهر کم بوده است. در فصل پاییز برق برخی مناطق به مدت سه ساعت قطع می‌شد و برخی مناطق از سهمیه بندی معاف بودند. همچنین در برخی استان‌ها وضعیت تا حدودی قابل قبول بود، اما صراحتاً اعلام کردم که زمستان سختی در پیش خواهیم داشت و ساعت سهمیه بندی برق چشمگیر خواهد شد. ما تلاش زیادی می‌کنیم تا برخی از نیروگاه‌های تولید برق را جهت افزایش ساعات تامین برق مناطق کشور آماده کنیم. نیروگاه‌های تولید برق نیاز به زمان زیادی دارند و با مشکلات زیادی در قطعات یدکی و تهیه آن در نتیجه محاصره ناعادلانه روبرو هستیم.
اما تلاش زیادی از جانب موسسه تولید برق، وزارت برق و موسسه حمل و نقل برای بازگرداندن سیستم برق به حالت قبل وجود دارد. اما همانطور که اشاره کردم بازسازی نیروگاه‌های تولید برق به حداقل دو سال زمان نیاز دارد. ما برخی از نیروگاه‌های برق را آماده کردیم و نیروگاه‌هایی وجود دارد که با همکاری کشورهای دوست در حال بازسازی است. اقدامات بزرگی نیز از جانب وزارت برق انجام شده؛ از جمله بازسازی نیروگاه‌های برق که در نتیجه حملات تروریستی تخریب شده بودند.
آقای وزیر، سوریه در تمام این سال‌ها از جنگ ناعادلانه و محاصره بسیار شدید رنج برده است، اما کشورهایی هستند که توانستند مشکلات و چالش‌ها را به فرصت‌های مهم تبدیل کنند. اینجا بیایید از جمهوری اسلامی ایران الگو بگیریم. از سال ۱۹۷۹ یعنی ۴۲ سال پیش تا کنون ایالات متحده، جمهوری اسلامی ایران را در تنگنا قرار داده است. اما با این وجود ایران با تلاش‌های خود توانسته بیشتر بخشهای حیاتی این کشور را راه‌اندازی کند. شما تجربه ایران را چگونه ارزیابی می‌کنید و سوریه چگونه می تواند از این تجربه بهره‌مند شود؟
غسان الزامل: ایران کشور دوست و برادر ماست که در نتیجه جنگ سوریه با مشکلاتی روبرو شد. ما همچنان در تلاش هستیم تا سایر مناطق سوریه را آزاد کنیم. ایران کشوری غنی از انرژی و منابع طبیعی مانند نفت و گاز است اما مناطق مهم سوریه در این زمینه همچنان تحت سیطره باندهای تروریستی و نیروهای جدایی طلب «قسد» تحت حمایت نیروهای آمریکایی قرار دارد.
از سال ۱۹۷۸ تقریبا جنگ در ایران به پایان رسید، ولی ما در سوریه هنوز جنگ را تمام نکرده‌ایم، اما این جنگ قدرت ما را افزایش خواهد داد و به امید خدا دستاوردهای زیادی در همه سطوح در جمهوری عربی سوریه خواهیم دید. کشورهایی که پیش از این در معرض جنگ بودند، برخاستند و به سمت جلو حرکت کردند. مطمئنا ما در سوریه نیز جزء اولین کشورهای خواهیم بود که از این جنگ ظالمانه (برای پیشرفت خود) استفاده می‌کنیم.
همانطور که گفته می‌شود سوریه امروز در حال زدودن غبار جنگ و خستگی است و مرحله بعدی برای این کشور مرحله جذب سرمایه گذاری برای ساختن یک سوریه جدیداست. با توجه به سوابق درخشان و ممتاز مهندسان ایرانی و شرکتهای ایرانی در این زمینه آیا شما به واگذاری پروژه‌های برق خود به شرکتهای ایرانی فکر می‌کنید تا از تخصص و تجربه آن‌ها در این زمینه بهره مند شوید؟
غسان الزامل: ما به طور کامل با شرکتهای ایرانی همکاری داریم و قراردادهای زیادی با شرکتهای ایرانی برای بازسازی سیستم برق سوریه منعقد کرده‌ایم. همچنین هماهنگی کامل با کشورهای دوست در جریان است تا از تجربه و تخصص آن‌ها بهره‌مند شویم. پروژه‌های زیادی وجود دارد که با همکاری کشورهای دوست شروع شده و قطعاً اولین کشور دوست، ایران است. چندین قرارداد در زمینه‌های مذکور منعقد کرده‌ایم که آخرین آن‌ها مربوط به نیروگاه حرارتی در حلب است و قراردادهایی درباره نیروگاه «محرده» منعقد شده و قطعاً این همکاری نزدیک سوریه و کشورهای دوست بازتاب و تاثیرات زیادی خواهد داشت. همکاری قابل توجهی در زمینه انرژی برق میان سوریه و شرکتهای ایرانی و همچنین وزارت برق سوریه با این شرکت‌ها وجود دارد.
ارتباط با شرکتهای ایرانی درباره کارهایی که به این شرکت‌ها واگذار شده به شکل روزانه برقرار می‌شود. به موازات آن همکاری‌های نیز با برخی کشورهای دوست دیگر مانند روسیه داریم. سیستم برق سوریه در وهله نخست با تلاش کارگران و تکنسین‌های برجسته ما و با حمایت کشورهای دوست به وضعیت سابق بازخواهد گشت.
برخی از خطوط حمل و نقل بین المللی که سوریه را به اردن و لبنان و ترکیه و عراق وصل می‌کرد تخریب شده است. در حال حاضر این شبکه‌های برق در حال بازسازی هستند و قطعاً ارتباط بین المللی یکی از اولویت‌های ماست. بخش بزرگی از شبکه ارتباطی سوریه به سمت عراق تکمیل شده است.
تهدید شبکه برق عراق و سوریه از سوی تروریست‌ها
از نظر مسافتی فاصله زیادی میان سوریه و ایران وجود دارد و هنوز گروه‌هایی هستند که در عراق و منطقه شرقی سوریه مستقر شده‌اند و همچنان به خرابکاری‌های خود ادامه می‌دهند که آخرین مورد آن مربوط به چند روز گذشته بود؛ جایی که ۱۱ کارگر وزارت برق به شهادت رسیدند. باندهای جنایتکار گروه تروریستی داعش به سمت آن‌ها تیراندازی کرده و سپس آن‌ها را سوزاندند. ما به زمان داریم تا از شر این تروریست‌ها خلاص شویم.
روند سیاسی و بازسازی زیرساخت‌ها آغاز شده است. در عراق هر روز شاهد تخریب دکل‌های برق در مناطق مختلف در نتیجه حضور باندهای تروریستی داعش در منطقه شرقی سوریه و منطقه غربی عراق هستیم. در واقع این باندهای تروریستی مانع اجرای همه برنامه هایی که شما ذکر کردید می شوند.
چند عامل در مشکلات مربوط به تامین امنیت حامل‌های انرژی سوخت و گاز سوریه در سال‌های گذشته دخیل هستند. پیشنهادی درباره پروژه انتقال گاز ایران به سوریه وجود داشت. این پروژه به کجا رسید و آیا با طرف ایرانی برای فعال سازی مجدد آن صحبت کرده‌اید؟
غسان الزامل: وارد کردن گاز از ایران یکی از ماموریت‌های اصلی وزارت نفت است. وزارت نفت تلاش می‌کند تا از طریق کشورهای دوست حامل‌های انرژی را تامین کند تا بتواند انرژی مورد نیاز برای راه اندازی دستگاه‌های تولید برق و همچنین انرژی مورد نیاز برای حامل‌های گازوئیل و گاز را برای شهروندان فراهم آورد. هماهنگی کامل میان وزارت نفت سوریه و وزارت برق این کشور وجود دارد و ما تقریبا به شکل روزانه در تماس با یکدیگر هستیم؛ چرا که کار این دو وزارتخانه به هم مرتبط است و ما برای هماهنگی دائمی تلاش می‌کنیم.
آیا شما در سال ۲۰۲۱ به سوریه قول می‌دهید که امسال آخرین سال از سال‌های نابسامان آن‌ها در وضعیت بخش برق باشد و آنچه که برای سال ۲۰۲۲ به ویژه بعد از شبکه سازی میان سوریه و اردن و لبنان رقم خواهد خورد چیست؟
غسان الزامل: مطمئنا مقادیر زیادی برق وجود دارد که در سال ۲۰۲۲ در نتیجه بازسازی نیروگاه‌ها توسط شرکت برق و با تاسیس نیروگاه‌های جدید که با انرژی‌های تجدیدپذیر کار می‌کنند، به شبکه برق کشور پمپاژ خواهد شد. همانطور که اشاره کردم مقادیر اضافی از جریان برق به مناطق مختلف پمپاژ خواهد شد اما به وضعیت سال ۲۰۱۱ بر نمی‌گردیم. ان شاءالله در سال ۲۰۲۲ بازسازی اکثر نیروگاه های برق را به پایان خواهیم رساند و در نتیجه قراردادهایی که منعقد شده و یا خواهد شد به امید خدا وضعیت را به شکل سابق و یا حتی بهتر از آن بر می‌گردانیم.
به زودی روند اجرایی این قراردادها در نیروگاه‌های خورشیدی «انرژی های تجدید پذیر» آغاز می شود. این مسئله پیش از این در سوریه وجود نداشت، اما اکنون چندین قرارداد در این زمینه امضا شده و چندین قرارداد مستقیم در سوریه وجود دارد و چند قرارداد نیز در دست امضا است. همچنین قوانین جدیدی مانند قانون شماره ۲۳ که در راستای حمایت از صندوق انرژی‌های تجدیدپذیر است ارائه شده و اصلاحی در قانون ماده ۲۸ وجود دارد که امکان دریافت برق از انرژی‌های تجدیدپذیر با ظرفیت‌های زیادی را فراهم می‌کند. در سایه این اقدامات و قانون‌ها و تاسیس نیروگاه‌های تولید برق جدید ان شاءالله شهروندان در سال ۲۰۲۱ شاهد بهبود اوضاع خواهند بود. من نمی‌گویم که سهمیه‌بندی به پایان می رسد اما در پایان ۲۰۲۲ وضعیت ما در زمینه انرژی خوب خواهد بود.
جناب وزیر برق دولت سوریه از اینکه وقت خود را در اختیار ما قرار دادید، تشکر می‌کنیم.
غسان الزامل : از شما و کشور دوست، جمهوری اسلامی ایران تشکر می‌کنم.
