به گزارش مشرق، «پس از سخنان امروز مقام رهبری درباره برجام، هر گونه توافقی درباره برجام را خلاف منفعت مردم می‌دانم مگر این که رسماً تایید قطعی ایشان را داشته باشد. سال ۹۴ هم با این فرض که برجام تاییدیه کامل دارد از آن دفاع کردم. چون تصمیم در این مورد منحصرا در صلاحیت ایشان بوده و هست.»
این جملات متعلق به عباس عبدی، از فعالان سیاسی اصلاح‌طلب که پیشتر سابقه فعالیت امنیت را هم داشته است. کیس عباس عبدی به تنهایی چندان اهمیتی ندارد. امّا بهانه‌ای شد برای بازخوانی کوتاه یک تحریف بزرگ.
اردوگاه سیاسی «هاشمی/روحانی» و «اصلاح طلبان» بعد از انقلاب به مدت ۳۲ سال بر ایران حاکم بودند. اعضای این اردوگاه قدرتمند سیاسی از سال ۹۷ سعی دارند برجام را به رهبری نسبت بدهند. اظهارات عبدی فقط مشتی از خروار بود.
دلیل این فرار به جلو هم مشخص است: سال ۹۲ دلار سه هزار تومانی را تحویل گرفتند و پس از برجام آن را به ۳۰ هزار تومان رساندند! این شاید کوتاهترین جمله برای توصیف بلایی باشد که بر سر اقتصاد ایران آوردند.
امّا مسئول برجام کیست؟
حسن روحانی روز ۸ شهریور ۹۳ در چهارمین نشست خبری خود حجت را بر همه تمام کرد. وی گفت: «دولت و رییس جمهور مسئول مذاکرات است و امروز هم من گفتم همه مسئولیت مذاکرات را برعهده می‌گیرم؛ چه آنچه که تا امروز انجام شده و چه آنچه بعداً انجام خواهد گرفت.»
پس چرا رهبر انقلاب حاضر به پذیرش مذاکرات شد؟
روحانی پس از تصدی پست ریاست جمهوری در اولین اقدام، شورای عالی امنیت ملی را از پرونده هسته‌ای خلع ید کرد و دولت به تنهایی مسئول پروژه برجام شد.
مشی رهبری نیز اینطور است که به خواست منتخب اکثریت عمل کند. حتی اگر این خواست برخلاف میل باطنی‌اش باشد. در سال ۱۳۹۲ نیز روحانی با ۵۱ درصد آرا پیروز انتخابات شد و چون راهبرد خود را «مذاکره» تعیین کرده بود، مانع کار دولت نشد.
رهبر انقلاب در روز ۲۸ بمهن ۱۳۹۲ بیان کردند:
بیانات رهبری در جمع مردم آذربایجان پیرامون مذاکره با آمریکا | فروردین ۱۳۹۲
جزئیّات مذاکرات تحت نظر رهبری بود؟
رهبر انقلاب فروردین ۱۳۹۴ پیش از توافق برجام علناً اعلام کرد: بنده در جزئیات مذاکره دخالتی نکردم، باز هم نمی‌کنم.
بیانات رهبری در دیدار مداحان پیرامون مذاکره با آمریکا | فروردین ۱۳۹۴
ماجرای ادعای تایید برجام از سوی رهبر انقلاب چیست؟
تصویب برجام نیازمند عبور از مجاری قانونی مجلس، شورای عالی امنیت ملّی و در نهایت تایید رهبر انقلاب بود. در همین راستا، رهبر انقلاب ۲۹ مهر ۱۳۹۴ در نامه‌ای تاریخی به رئیس جمهور وقت روحانی فرمودند:
- "جنابعالی با سابقه‌ی چند دهه حضور در متن مسائل جمهوری اسلامی، طبعاً دانسته‌اید که دولت آمریکا، در قضیّه‌ی هسته‌ای و نه در هیچ مسئله‌ی دیگری، در برابر ایران رویکردی جز خصومت و اخلال در پیش نگرفته و در آینده هم بعید است جز این روش عمل کند ... چگونگی رفتار دولت آمریکا در مسئله‌ی هسته‌ای و مذاکرات طولانی و ملال‌آور آن، نشان داد که این نیز یکی از حلقه‌های زنجیره‌ی دشمنی عنادآمیز آنان با جمهوری اسلامی است."
رهبری در ادامه وضعیت امروز برجام را برای دولت روحانی پیش بینی کردند:
- "فریب‌کاری آنان [آمریکا] در دوگانگی میان اظهارات اوّلیّه‌ی آنان ... با نقض عهدهای مکرّر آنان در طول مذاکرات دوساله ... نشان‌دهنده‌ی آن است که ورود فریب‌کارانه‌ی آمریکا در مذاکرات هسته‌ای، نه با نیّت حل‌وفصل عادلانه، که با غرض پیشبرد هدفهای خصمانه‌ی خود درباره‌ی جمهوری اسلامی صورت گرفته"
رهبر انقلاب در ادامه نامه تصریح کردند:
- "محصول مذاکرات که در قالب برجام شکل گرفته است، دچار نقاط ابهام و ضعفهای ساختاری و موارد متعدّدی است که در صورت فقدان مراقبت دقیق، میتواند به خسارتهای بزرگی برای حال و آینده‌ی کشور منتهی شود."
رهبری در پایان ضمن اعلام شروط ۹ گانه فرمودند: «با توجّه به آنچه ذکر شد، مصوبه‌ی جلسه‌ی ۶۳۴ مورخ ۹۴/۵/۱۹ شورای عالی امنیّت ملّی با رعایت موارد یاد شده تأیید می‌شود.»
شروط رهبر انقلاب برای تایید برجام در نامه به رئیس جمهور روحانی
روحانی بلافاصله به نامه رهبری پاسخ داد و مدعی شد که تمام ملاحظات انجام خواهد شد. روحانی روز ۳۰ مهر ۱۳۹۴ طی نامه‌ای به رهبری نوشت: «دولت با رعایت ملاحظات و الزامات حضرت مستطاب عالی و مصوبات شورای عالی امنیت ملی و مجلس شورای اسلامی، نسبت به اجرای کامل و با حسن نیت برجام اقدام خواهد نمود.»
اعلام رعایت شروط ۹ گانه تایید برجام در نامه ۳۰ مهر روحانی به رهبری
شروط امّا رعایت نشد. یک نمونه آن چشم انداز دستیابی به ظرفیت تولید ۱۹۰ هزار سو بود که طبق مفاد برجام این مهم کسب نخواهد شد. دولت نیز تا روز ۲۶ دی ۹۴ (روز اجرای برجام) بزرگترین عملیات تخریب هسته‌ای را اجرایی کرد.
هجمه رسانه‌ای و عملیات روانی دولت روحانی و حامیانش چنان سنگین بود که هرگونه ممانعت از اجرای توافق را نیز به منزله مخالفت با بهبود وضعیت کشور بازنمایی می‌کردند. رهبرانقلاب هم فرمودند خوشبین نیستند و هم مصوبه شورای عالی امنیت را مشروط تایید کردند که طبیعتا مرجع ضمیر این شروط خود دولت بود که مدعی شد این شروط تحقق پیدا کرده است.
چرا دولت رئیسی به دنبال احیاء برجام است؟
دولت روحانی، ایران را زیر بار یک معاهده بین المللی برده است. کشور در برجام متحمل هزینه سنگینی شد. روزی که دولت آمریکا اقدام به خروج از برجام کرد، دولت روحانی تمام اهرم‌های هسته‌ای ایران نظیر آب سنگین اراک را از میان برده بود.
لذا واشنگتن با خیالی آسوده پس از «فتح هسته‌ای» در سال ۱۳۹۷ زیر برجام زد، چرا که می‌دانست دولت وقت ایران نه عزم و نه امکان پاسخ فوری اتمی را دارد.
اکنون راهبرد کلان دولت رئیسی این است که حداقل در ازای عقبگرد هسته‌ای ایران، منافع اقتصادی برجام را نقد کند. اگر مذاکرات به نتیجه مطلوب رسید که چه بهتر؛ در غیر این صورت معیشت مردم همچون ۶ سال اخیر در گروگان این توافق نخواهد بود.
۱۳:۱۴ - ۱۴۰۰/۱۲/۰۱
