به گزارش مشرق، حقوق بشر به عنوان یک شعاری پوشالی همواره به کمک آمریکا برای توجیه ماجراجویی و اشغالگریهای این کشور در پهنه جهان آمدهاست. آمریکا با اشغال افغانستان و عراق در آغاز هزاره سوم، این دو کشور را در بحرانی عمیق فرو برد. حملات هوایی به یمن نیز طی هفت سال اخیر، کشتار، ناامنی و فقر بر بر مردم بی گناه این کشور تحمیل کردهاست.
هزینه دو دهه اشغالگری آمریکا بر دوش مردم افغانستان
از سال ۲۰۰۱ که آمریکا به بهانه مقابله با تروریسم، افغانستان را به اشغال خود درآورد، مردم این کشور تا کنون همواره در فقر و ناامنی روزگار گذرانده و روی خوش به خود ندیدهاند.
اشغال ۲۰ ساله افغانستان به دست ناتو و آمریکا برخلاف شعارهای تبلیغاتی غربیها، هزینههای جبرانناپذیری را بر مردم این مرز و بوم تحمیل کردهاست. حضور نظامی و مداخله جویی غربیها در افغانستان همواره به افزایش چشمگیر فقر، نا امنی، فساد مالی، بیکاری، آوارگی، تخریب زیرساخت ها و غیره دامن زدهاست.
همچنین بسیاری از مردم بیگناه این کشور طعمه زیاده خواهی و ماجراجوییهای غربی شدهاند. در جریان اشغالگری نظامی آمریکا ۱۱۴ هزار سرباز و افراد غیرنظامی افغان کشته شدهاند. «اداره بازرس ویژه آمریکا در امور افغانستان» یا «سیگار» چندی پیش در گزارشی اعلام کرد که در جنگ ۲۰ ساله ایالات متحده در افغانستان ۶۶ هزار نظامی و ۴۸ هزار غیرنظامی افغانستانی کشته شده و ۷۵ هزار غیرنظامی دیگر این کشور زخمی شدند.
بنابراین افزایش ناامنی و فروپاشی اقتصادی، میراث شوم آمریکا برای مردم افغانستان است که باعث شده سیل مهاجران و پناهجویان روانه کشورهای دیگر شوند. جمهوری اسلامی ایران همواره ضمن محکوم کردن دو دهه اشغالگری، پناهگاهی برای جنگ زدگان این کشور دوست و همسایه بودهاست تا جایی که آمارها از حضور سه میلیون نفر افغانی در کشورمان تا قبل از روی کار آمدن طالبان حکایت میکرد.
آمریکا و ناتو در طی این بازه زمانی طولانی، نتوانستند ارتشی منظم و سیستم امنیتی قوی ایجاد کنند و همچنین هیچ یک از شعارهای عوام پسند آنها همچون ایجاد دموکراسی و اجرای حقوق بشر در این کشور تحقق نیافت بلکه عکس آن اتفاق افتاد. دولت ساخت آمریکا در افغانستان حتی چند روز در مقابل طالبان دوام نیاورد و ریشه کن کردن تروریسم (بهانه آمریکای بوش برای حمله به افغانستان) نه تنها محقق نشد که هر روزه شاهد اقدامات تروریستی در گوشه و کنار این کشور از سوی گروهکهای مختلف از قبیل «داعش خراسان» هستیم.
پنج میلیون یتیم، شاهکار حقوق بشر آمریکایی در عراق
بعد از نمایش ریشه کردن کردن تروریسم و اجرای حقوق بشر پوشالی آمریکایی در افغانستان، نوبت به عراق رسید. از سال ۲۰۰۳ که عراق به اشغال نیروهای آمریکایی در دوره ریاست جمهوری جرج بوش درآمد، این کشور روی امنیت و آرامش را به خود ندیدهاست.
آمریکا در دولت «باراک اوباما» رئیس جمهوری دموکرات این کشور تنها راه برونرفت از بحران و باتلاق خودساخته را خروج از عراق دانست. بنابراین در سال ۲۰۱۱ نیروهای خود را به طور کامل خارج ساخت، اما سه سال بعد یعنی در سال ۲۰۱۴ به بهانه مقابله با گروه تروریستی داعش در صدر یک ائتلاف به اصطلاح بینالمللی بار دیگر وارد این کشور بحرانزده شد.
تبعات اقتصادی و اجتماعی اشغالگری، گریبان شهروندان عراقی را تا به امروز گرفته و معضلاتی را ایجاد کرده که حل و فصل آنها به میلیاردها دلار منابع مالی و سالها تلاش نیاز دارد.
کمیساریای حقوق بشر وابسته به سازمان ملل اواخر سال گذشته در گزارش خود از عراق که به بهانه سالگرد استقلال این کشور تهیه کردهبود، اعلام کرد که بیش از پنج میلیون کودک یتیم در عراق وجود دارد که پنج درصد کل یتیمان جهان است.
روزنامه «الشرق الاوسط» چاپ لندن در این ارتباط نوشت شاخصهایی که توسط کمیساریای مستقل حقوق بشر منتشر شد، ارقام و آمارهای تکان دهنده را در مورد وضعیت نفوس در این کشور، به ویژه موارد مربوط به زندگی، امنیت و آزادیها، همچنین مسائل آموزشی، بهداشت، بیکاری و از دست دادن پدر و مادر کودکان نشان دادهاست.
همچنین شاخص کمیساریای حقوق بشر بر اساس ارقام «یونیسف» نشان می داد که در عراق پنج میلیون یتیم وجود دارد که حدود پنج درصد از کل یتیمان جهان را شامل میشود. این امر، نشان دهنده میزان تلفات و فجایع انسانی ناشی از خشونت بر جمعیت این کشور به ویژه کودکان است.
کمیساریای حقوق بشر همچنین فاش کرد که با توجه به وضعیت فقری که خانواده های فقیر تجربه میکنند، یک میلیون کودک عراقی وارد بازار کار شدهاند. علاوه بر این، ۴۵ هزار کودک به دلیل عضویت در گروه تروریستی داعش، فاقد مدارک شناسایی رسمی هستند.
درباره آمار کشته شدگان مستقیم و غیرمستقیم ناشی از اشغال عراق توسط آمریکا، ارقام مختلفی مطرح شدهاست. بر اساس آمار انتشاریافته از سوی سازمان انگلیسی «آپنین ریسرچ بیزنس»، تنها تا سال ۲۰۰۷ یعنی چهار سال پس از آغاز جنگ، یک میلیون و دویست هزار عراقی کشته شدند. نکته تاسفبرانگیز آنکه قریب ۴۰ درصد از این کشتهها را زنان و کودکان تشکیل میدادند.
عجیبتر آنکه مقامات ستیزهجوی آمریکایی از کشتار مردم بیگناه عراق به ویژه کودکان این کشور پشیمان نیستند همانند مصاحبهای که «مادلین آلبرایت» در ماه می ۱۹۹۶ و زمانی که عهدهدار نمایندگی آمریکا در سازمان ملل با خبرنگار شبکه «سیبیاس» انجام داد.
خبرنگار برنامه «۶۰ دقیقه» سیبیاس در مصاحبه با آلبرایت گفت: «ما این را شنیدهایم که نیم میلیون کودکان (عراقی) جانشان را از دست دادهاند، این تعداد بیشتر از کودکان کشته شده در (حمله اتمی آمریکا به) هیروشیما است. آیا بهایی که پرداخته شد، ارزشش را داشته است؟»
آلبرایت در پاسخ به این سوال از مرگ ۵۰۰ هزار کودک بیگناه عراقی در نتیجه تحریمهای آمریکا حمایت کرد وگفت: «به نظر من، این یک انتخاب بسیار سخت است اما ما فکر میکنیم که بهایی که پرداخته شد، ارزشش را داشت.»
لازم به یادآوری است، آلبرایت که سوم فرودین ماه امسال در سن ۸۴ سالگی بر اثر ابتلا به سرطان فوت کرد، یکی از چهره های اصلی دولت «بیل کلینتون» رئیس جمهور اسبق آمریکا بود که ابتدا به عنوان سفیر ایالات متحده در سازمان ملل متحد خدمت کرد و سپس در دوره دوم ریاست جمهوری خود به عنوان دیپلمات ارشد این کشور رسید.
هفت سال فاجعه حقوق بشری در یمن
از ششم فروردین سال ۱۳۹۴ (۲۶ مارس ۲۰۱۵) که با تشکیل ائتلاف عربی – آمریکایی و تجاوز به یمن در عملیات «طوفان قاطعیت» کلید خورد، این کشور فقیر منطقه تا به امروز یکی از بدترین بحرانهای حقوق بشری در جهان را تجربه میکند.
با گذشت بیش از هفت سال از آغاز این حملات، اینک یمن با چالشهای اساسی حقوق بشری ازجمله محاصره اقتصادی توسط عربستان و بروز قحطی، تخریب مراکز بهداشتی توسط جنگندههای ائتلاف سعودی و شیوع انواع بیماری های واگیردار، تخریب مدارس و اماکن آموزشی و محرومیت دانش آموزان از تحصیل روبه رو است.
افزون بر آن، بازداشت فعالان رسانهای و شکنجه آنان توسط نیروهای مورد حمایت امارات، بازداشت بیدلیل فعالان سیاسی و حبس آنان در زندان های زیرزمینی توسط نیروهای سعودی و اماراتی، بدرفتاری با زنان و دختران آواره توسط گروه های سلفی، دستگیری مهاجرین آفریقایی و تجاوز به آنان توسط قاچاقچیان انسان و نیروهای مورد حمایت امارات از دیگر موارد نقض آشکار حقوق بشر به شمار میرود.
در ذیل به مهمترین ابعاد و مصادیق نقض حقوق بشر در یمن اشاره میشود:
- بر پایه گزارش دفتر هماهنگکننده حقوق بشر سازمان ملل متحد، بیش از ۳۳۷ هزار نفر تا پایان سال۲۰۲۱ در این کشور کشته شدهاند.
- پیش بینی می شود که در صورت استمرار جنگ تا سال ۲۰۳۰، شمار کشتهشدگان به یک میلیون و ۳۰۰ هزار نفر برسد.
- بیش از ۲۰ میلیون یمنی در مضیقه غذا هستند، ۱۰ میلیون نفر نیز در آستانه قحطی و گرسنگی و ۶۵ هزار نفر درشرایط حاد گرسنگی و کمبود شدید غذا قرار دارند.
- بیش از ۴ میلیون نفر بر اثر جنگ آواره شدهاند که اغلب آنان زنان و کودکان هستند.
- در حملات هوایی سعودی ۵۲۳ مرکز بهداشتی یمن تخریب، ۵۰ مرکز درمان تعطیل شده و ۱۰۰ خودروی اورژانس نابود شدهاست.
با نگاهی به سه پرونده مذکور از پرونده قطور اشغالگریهای آمریکا و متحدان آن، نقاب حقوق بشر غربی برداشته میشود؛ روپوشی که آنها برای توجیه تهاجم، اشغالگری و کشتار خود بکار میبرند در حالیکه نتیجه آن، قربانی شدن میلیونها انسان بیگناه از جمله زن و کودک در دورترین نقاط کره خاکی است.
*حسن شکوهی نسب: تحلیلگر مسائل اروپا و آمریکا