به گزارش مشرق، کرونا تاکنون جهش های بسیاری داشته و یکی از این جهش ها باعث به وجود آمدن سویه ای جدید به نام امیکرون شد. اکنون محققان از انتشار زیرسویه ای جدید از امیکرون خبر دادند که با نام BA.۵ شناخته می شود. این زیرسویه در حال حاضر ۱۰ درصد از عفونت های فعلی را تشکیل می دهد.
زیرسویه BA.۵ برای اولین بار در ۲۵ فوریه ۲۰۲۲ در آفریقای جنوبی شناسایی شد و به سایر مناطق این کشور نیز سرایت کرد. این ویروس خودش را به کشورهای مختلف در قاره سبز و آمریکا هم رسانده و اکنون به سویه غالب در اکثر نقاط دنیا نیز تبدیل شده است. بهرام عین اللهی، وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی کشور ساعاتی قبل درباره این جهش هشدار داد و گفت که لازم است مردم برای ایمنی در برابر این ویروس، دز یادآور واکسن کرونا را تزریق کنند.
زیرسویه BA.۵ چه تفاوت هایی با سویههای قبلی دارد؟
گاردین در خصوص تفاوت سویه BA.۵ با سویههای قبلی با اشاره به اینکه ویژگیهای اینکه این زیرسویه به نسخه اصلی امیکرون شبیه است، اما اشتراکات بیشتری با نوع BA.۲ دارد، نوشت: این زیرسویه دارای تعدادی جهش اضافی است که برخی از آنها می توانند ویژگی های ویروس را تغییر دهند که ممکن است بر انتقال آن نیز تأثیرگذار باشد.
پروتئین اسپایک بخش مهم ویروس است، زیرا همان چیزی است که ویروس برای آلوده کردن سلولهای انسان از آن استفاده کرده و تعیین میکند که میزان انتقال ویروس چقدراست. همچنین بخشی از ویروس است که در اکثر واکسنهای کرونا استفاده میشود.
این زیرسویه دارای جهش L۴۵۲R است که در نوع دلتا نیز شناسایی شده بود و تصور میشود که با افزایش توانایی ویروس برای اتصال به سلولهای انسانی، ویروس را مسریتر میکند. همچنین ممکن است به آن کمک کند تا حدی از تخریب توسط سلول های ایمنی فرار کند.
برخلاف نوع BA.۲، بیشتر توالیهای BA.۵ حاوی یک تغییر ژنتیکی است که بر نتیجه برخی از آزمایشهای معمول PCR تأثیر میگذارد.
این سویه چقدر مسری است؟
گاردین درخصوص واحد اندازه گیری سرایت و میزان واگیرداری این زیرسویه مینویسد: میزان مسری بودن یک بیماری با عدد پایه تولیدمثل (R۰) اندازه گیری می شود. این عدد، میانگین تعداد افرادی است که یک نفر مبتلا به ویروس، میتواند آلوده کند. جهشهای جدید به ویروس مزیتی میدهند که بتوانند قابلیت انتقال را افزایش دهند. طبق بررسیها، BA.۵ دارای سرعت سرایت بیشتری نسبت به BA.۲ است و عدد R۰ آن ۱۸.۶ است؛ یعنی هر فرد مبتلا به این ویروس میتواند ۱۸ نفر را آلوده کند.
این ویروس شبیه سرخک بوده و به نسبت زیرسویه های قبلی عفونیتر است. همچنین بهتر میتواند از مصونیت در برابر واکسنها و عفونتهای قبلی فرار کنند و توانایی دور زدن آنتی بادی را تا حدی زیادی دارد.
در این خصوص نشنال جئوگرافیک به نقل از یونلونگ ریچارد کائو، ایمونولوژیست در مرکز نوآوری پیشگامان زیست پزشکی در دانشگاه پکن نوشت: BA.۵ مطمئنا در مقایسه با انواع قبلی امیکرون مسری تر است. تحقیقات کائو نشان میدهد که یکی از نگرانکنندهترین ویژگیهای این گونهها، توانایی آنها در فرار از سیستم ایمنی است.
این موضوع برای ایالت متحده که تقریباً یک چهارم جمعیت واجد شرایط آن هیچ نوع واکسنی دریافت نکرده اند، مشکل آفرین است.
شان-لو لیو، ویروس شناس در دانشگاه ایالتی اوهایو در کلمبوس می گوید: دو دز واکسن از نظر محافظت در برابر BA.۵ چندان مفید نیست. کمی بیش از نیمی از بزرگسالان آمریکا اولین دز تقویت کننده خود را دریافت کرده اند، اما بیش از ۳۰ درصد از افراد بالای ۶۵ سال این واکسن را دریافت نکردند و در معرض خطر بالای ابتلا اولیه یا مجدد هستند.
آیا فردی که قبلا کرونا گرفته، دوباره به این سویه مبتلا میشود؟
باتوجه به اینکه بارها دیده شده افرادی که به انواع مختلف کرونا دچار شدند، باز هم این بیماری گرفتند، به نظر می رسد BA.۵ در فرار از مصونیت، استاد است. همین موضوع باعث افزایش احتمال ابتلای مجدد می شود. ابتلای مجدد به عنوان یک ابتلای جدید حداقل ۱۲ هفته پس از اولین درگیری تعریف می شود. البته بسیاری از افراد آلوده هنوز چندین هفته پس از بهبودی، ناقل ویروس هستند.
به گفته گاردین محققان در موسسه تحقیقات سلامت آفریقا در دوربان به رهبری الکس سیگا، برای تحقیق در خصوص اینکه آنتی بادی تا چه حد میتواند از آلوده شدن سلولها به این زیرسویه جلوگیری کند، میزان آنتیبادیهای ۳۹ نفری که از نوع اصلی امیکرون بهبود یافته بودند را بررسی کردند. این تحقیق نشان داد که آنتیبادیها در برابر گونههای فرعی جدید چندین برابر کمتر از آنتیبادیهای اولیه در برابر سایر سویه ها مؤثر بودند. با این حال، آنتیبادیهای تولید شده توسط ۱۵ فردی که علیه کرونا واکسینه شده بودند، مؤثرتر از آنتیبادی افرادی بود که به صورت طبیعی از کرونا بهبود یافتند.
شدت بیماری BA.۵ چقدر است؟
به نوشته اس سی ام پی در آزمایشهای مبتنی بر آزمایشگاه و کشت سلولی، BA.۵ قادر به تکثیر بیشتری نسبت BA.۲ در ریهها است. محققان در آزمایش روی همستر مشاهده کردند این زیرسویه می تواند به بیماری جدی تری تبدیل شد. اما تاکنون هیچ مدرکی مبنی بر این که این موضوع درباره انسان نیز صادق است، وجود ندارد.
وضعیت ابتلا در کشورهای مختلف چگونه است؟
باتوجه به آمار و ارقام منتشر شده درباره این سویه جدید، تعداد مبتلایان روز به روز در حال افزایش است.
بیزینس استاندارد تعداد موارد شناخته شده ویروس کرونا در ایتالیا در روز یکشنبه را بیشتر از یک میلیون نفر اعلام کرد و گفت که این موارد نتیجه افزایش سریع ابتلا در دو هفته گذشته بوده است. همچنین وزارت بهداشت این کشور اعلام کرده که افزایش نرخ ابتلا بیشتر به دلیل زیرسویه جدید امیکرون است.
یکشنبه گاردین اعلام کرد ابتلا به کرونا دوباره در سراسر بریتانیا در حال افزایش است و تخمین زده میشود که ۲.۳ میلیون نفر یا از هر ۳۰ نفر یک نفر به این ویروس مبتلا شده است. همچنین در اسکاتلند، که بالاترین میزان کرونا را در بریتانیا از اواخر ماه می داشته، افزایش عفونت ها ممکن است اندکی کند شود. از هر ۱۸ نفر یک نفر در اسکاتلند، یک نفر از ۳۰ نفر در ولز و یک نفر از هر ۲۵ نفر در ایرلند شمالی در هفته اخیر به این بیماری مبتلا شدند.
رویترز به نقل از ژان فرانسوا دلفرایسی، مشاور ارشد علمی دولت فرانسه نوشته موج جدیدی از ابتلا به کرونا در این کشور ناشی از سویه های جدید تا پایان ژوئیه (ماه جاری میلادی) به اوج خود می رسد. ابتلا هنوز به اوج نرسیده و قله عفونت احتمالا پایان ژوئیه خواهد بود. در این دوره بیشتر ابتلاها به نوع BA.۵ امیکرون است.
در آمریکا نیز این زیرسویه در حال چرخش است و در دو ماه اخیر منجر به افزایش مبتلایان شده است. انگجت در خبری نوشت: سازمان غذا و داروی آمریکا از سازندگان واکسن کرونا خواسته تا برای مقابله با این سویه که در حال افزایش است، واکسن های تقویت کننده را به روز کنند. این سازمان میگوید که سازندگان باید یک جزء پروتئین اسپایک به داروها اضافه کنند تا این نوع را علاوه بر سویه اصلی هدف قرار دهند.
واکسن ها در برابر BA.۵ چقدر ایمنی ایجاد می کنند؟
هر زیرنوع جدید امیکرون بیشتر از نسخه قبلی توانسته از مصونیت در برابر واکسیناسیون فرار کند. اگرچه واکسنهای کنونی مبتنی بر سویه ووهان همچنان از افراد در برابر بیماریهای جدی و مرگ در برابر BA.۵ محافظت میکنند، اما بعید است که محافظت زیادی در برابر عفونت یا بیماری علامتدار ارائه کنند.
گاردین خبر خوبی درباره نسل دوم واکسن ها دارد و گفت که واکسن های نسل دوم در حال آزمایش بالینی هستند. نتایج اولیه بسیار امیدوارکننده است و آنها محافظت بسیار بهتری در برابر BA.۵ می دهند. اما سومین موج امیکرون همراه با آنفولانزای بسیار شدید فصلی است و ممکن است طی چند هفته آینده بیمارستان ها را دوباره شلوغ کند.
مقامات کشورهای مختلف و همچنین مقامات بهداشتی کشور خودمان، به تزریق دز یادآور واکسن، رعایت شیوه نامه های بهداشتی خصوصا زدن ماسک و رعایت فاصله گذاری اجتماعی تاکید دارند. همین کارهای به ظاهر ساده می توانند از بالا رفتن آمار ابتلا و اوج گیری دوباره کرونا جلوگیری می کند.