سرویس سیاست مشرق- در میان انبوهی از گزارشها و تیترهای خبری، در یک بسته کامل بانام «ویژههای مشرق» شمارا در جریان مسائل مهم و اثرگذار از نگاه روزنامههای کشور قرار میدهیم. در این ویژهنامه، نگاهی به آخرین مواضع جناحهای سیاسی و تحولات مهم داخلی، خارجی، اوضاع اقتصادی و اجتماعی کشور انداخته میشود که مخاطبان بامطالعه آن به رهیافتهای مهم، نکات و تأملات از سیر وقایع اثرگذار دست خواهند یافت، در این بخش با ما همراه باشید.
**********
روزنامههای امروز شنبه ۱۹ شهریورماه در حالی چاپ و منتشر شد که مردن ملکه الیزابت دوم و جانشینی چارلز در انگلیس، آماده شدن مردم جهان برای مراسم اربعین حسینی در صفحات نخست روزنامههای امروز برجسته شده است.
روزنامه سازندگی ارگان حزب کارگزاران در بخشی از صفحه یک امروز به مرگ ملکه انگلستان پرداخته و با تیتر «پایان عصر محافظهکاری» نوشته است:
الیزابت با اکراه ملکه شد اما سرسختانه بر مواضعش ایستاد و با طوفانهایی که حیات سیاسی و شخصیاش را درنوردید، مبارزه کرد. بااینحال عصر الیزابت با پایان رسید؛ چهرهای که میراثدار خاندان سلطنتی کلاسیک اروپا بود؛ اما خلاف اسلافش محتاط بود و محافظهکاری را پیشه کرد و تا جایی که امکان داشت به نقش نمادین خود پایبند ماند. برخی از ناظران میگویند سلطنت ۷۰ ساله الیزابت شاید موجب شد تا بریتانیا از یک قدرت امپراتوری روبهزوال؛ قدرتی خسته از جنگ، به یک دولت مدرن تبدیل شود. هرچند باید اعتراف کرد که همه این تحولات ماحصل اراده ملکه نبود بلکه در فضایی محقق شد که او تعریف کرد.
روزنامه هممیهن که مواضع اصلاحطلبان تندرو را پوشش میدهد در جلد امروز خود را به بریتانیای بعد از ملکه اختصاص داده است.
این روزنامه اصلاحطلبی عکسی از ملکه که پشتش به دوربین است، انتخاب کرده و ضمن مقایسه تجربه او از سلطنت که درست برخلاف محمدرضا پهلوی بود، با تیتر «مشروطه ماندن» نوشته است: پادشاهی مشروطه کاری دشوار است. پادشاهی مطلقه میتواند همه کار کند و مسئولیت هیچ کار را نپذیرد. پادشاه مشروطه اما باید جلوی خود نگه دارد، اسب سرکش قدرت را لگام زند و تقریباً هیچ کار نکند تا مسئولیت خود را ایفا کرده باشد.
این روزنامه اصلاحطلب در سرمقالهاش نیز با عنوان «تغییرات انگلیسی یا فرانسوی؟» به دو الگوی فرانسوی انگلیسی برای گذار از سنتگرایی به نوگرایی اشارهکرده و بدون اشاره به مدل عقبافتاده سلطنت آن را نوعی دموکراسی خوانده نوشته است:
حفظ نهادهای سنتی مفید و کمهزینهتر از تغییر آنهاست. مشروط بر اینکه نهادهای سنتی نیز ظرفیت کافی برای تطبیق و هماهنگی خود با شرایط روز و مطالبات روزافزون را نشان دهند. الگوی انگلیسی تغییرات بر الگوی فرانسوی ترجیح دارد. چه در عرصه سیاست، چه در عرصه فرهنگ و اجتماع. تفاوت این دو الگو سرنوشت لویی شانزدهم و ملکه الیزابت است.
روزنامه ارمان ملی نیز در عکس یک خبر ملکه انگلیس را نمایش داده و در گزارشی با عنوان «آیا شاه پیر؛ جوانبخت میماند؟» نوشته است:
به پادشاهی رسیدن چارلز را شاید با پادشاهی مظفرالدین شاه قاجار در سنین پیری پس از دوران طولانی پادشاهی ناصرالدینشاه مقایسه کرد که از او پادشاهی ضعیف ساخت که آغاز افول سلطنت قاجار در زمان او صورت گرفت؛ اما نباید از تفاوت ایران عصر قاجاری و بریتانیای قرن بیستویک در سطح توسعه سیاسی و جایگاه سلطنت در نظام سیاسی دو کشور بهآسانی گذشت.
آرمان ملی که گویی مدل حکومت سلطنت را مطلوب فرض کرده است در ادامه مینویسد:
پادشاه در ایران قاجار و پسازآن مالک الرقاب و حکمران واقعی ممالک محروسه بود، ولی در انگلیس این نقش گرچه هنوز اهمیت زیادی دارد، ولی نقشی بیشتر تشریفاتی است و قدرت سیاسی کشور در دست پارلمان و دستگاه اجرایی قرار دارد. ازاینجهت سلطنت در عصر چارلز بیشتر شاهد دور شدن از تأثیرگذاری واقعی خواهد بود.
روزنامه شرق نیز به استقبال شاه جدید در انگلیس رفته و نوشته است:
عصر ملکه الیزابت دوم عصر پنجشنبه با ثبت طولانیترین دوره سلطنت در بریتانیا به پایان رسید؛ ۷۰ سال و شش ماه و دو روز. حدود دو سال کمتر از لویی چهاردهم پادشاه فرانسه در قرون هفدهم و هجدهم که طولانیترین دوران سلطنت در اروپا را داشت. جالب اینکه در هنگام تولد الیزابت در سال ۱۹۲۶، هیچکس پیشبینی نمیکرد تاجوتخت سلطنت به او برسد.
روزنامه وطن امروز برخلاف روزنامههای اصلاحطلب به استقبال مرگ ملکه رفته و مینویسد:
مرگ آخرین نماد استعمار پیر الیزابت دوم پس از ۷۰ سال سلطنت بر انگلستان سرانجام در ۹۶ سالگی اسیر مرگ شد انگلیس در طول ۷۰ سال سلطنت الیزابت دوم اقدامات جنایتکارانه متعددی، از رقم زدن کودتای ۲۸ مرداد تا حمایت از صدام را علیه مردم ایران مرتکب شد.
وطن امروز در ادامه گزارش خود نوشته است:
اگر در مردادماه ۳۲ رادیو بیبیسی فارسی رمز کودتا علیه انتخاب مردم ایران را اعلام میکرد، امروز رسانه سلطنتی بیبیسی فارسی که مشخصاً وابسته به ملکه و در خدمت سیاستهای انگلیس است، علیه مردم ایران فعالیت میکند. این شبکه فارسیزبان از زمان تأسیس خود تا به امروز در مقاطع مختلف نشان داده است که هدفی جز ایجاد آشوب و حمله به روان مردم ایران ندارد. فعالیت این شبکه در روزهای فتنه ۸۸ و همچنین غرضورزی آن در پوشش اخبار مربوط به ایران بیانگر خباثت بخش فارسی رسانه ملکه تازه از دنیا رفته انگلیس است.
روزنامه جوان نیز به تشریح آینده انگلیس بعد از مرگ ملکه پرداخته و نوشته است:
شاهزاده چارلز که جانشین ملکه میشود، به دلیل فسادهای اخلاقی و اقتصادی با کمترین محبوبیت ممکن در کشورش مواجه است. این در حالی است که ملکه به دلیل مقبولیت میان تمام گروهها و احزاب سیاسی بریتانیا، بهعنوان کنترلکننده روابط جناحهای مختلف به شمار میرفت که اختلافات درزمینهٔ برگزیت یکی از مثالهای برجسته در این زمینه است. با مرگ الیزابت دوم احتمالاً درگیریهای داخلی درونحزبی و بینحزبی در بریتانیا بیشتر خواهد شد. بحرانهای اقتصادی کنونی در بریتانیا میتواند گرایش به سمت نظام سیاسی جمهوری را نظیر آنچه در فرانسه و آلمان هست، افزایش دهد. از طرفی دیگر امکان دارد که حزب حاکم محافظهکار و اعضای تندرو این حزب را به سمت سیاستهای رادیکال و یکجانبهگرایانه در مباحثی نظیر مهاجران و روابط با اتحادیه اروپا هدایت کند.
وحشت از برگزاری مراسم اربعین در روزنامه اصلاحطلب
روزنامه جمهوری اسلامی در مطلبی با عنوان «بگذارید مردم آزاد باشند» نوشت: در ایران، علاوه بر آنچه بهعنوان راهپیمایی اربعین در مرزهای عراق و داخل آن کشور صورت میگیرد، اقدامات دیگری از قبیل راهپیمایی و پیادهروی برای زیارت امام رضا علیهالسلام در ایام آخر صفر نیز باب شد و حتی اقدامی تحت عنوان «جاماندگان اربعین» هم صورت گرفت که از میدان امام حسین تهران تا حرم حضرت عبدالعظیم حسنی و در شهرستانها هم در نقاطی که تعیین میکنند صورت میگیرد.
در ادامه این مطلب آمده است:
اینها هم با برنامههای دولتی و به کمک دستگاههای مختلف رسمی انجام میشوند و بهطور طبیعی عوارضی هم دارند که این روزها مشاهده میشوند. این عوارض را نمیتوان نادیده گرفت و باکرامت انسانی در تضاد ندانست.
در ماههای گذشته برخی رسانههای لیبرال و اصلاحطلب با حمله سنگین رسانهای به مراسم «اجتماع جشن غدیر در تهران» این اجتماع و گردهمایی مذهبی را مورد هجمه قرار داده و آن را تخطئه کردند.