آلزایمر یا فراموشی نوعی زوال عقل است که بر حافظه، تفکر و رفتار فرد تأثیر میگذارد. علائم آن در نهایت به قدری شدید میشوند که در کارهای روزانه اختلال ایجاد میکنند. این بیماری شایعترین علت زوال عقل محسوب میشود و یک اصطلاح کلی برای از دست دادن حافظه و سایر تواناییهای شناختی است، به حدی که زندگی روزمره را مختل کند. بیماری مزبور 60 تا 80 درصد موارد زوال عقل را تشکیل میدهد.
مهمترین علت بروز آلزایمر
فراموشی جزء طبیعی پیری نیست. بزرگترین عامل خطر شناخته شدهی آن افزایش سن است، بهطوریکه اکثر افراد مبتلا به این عارضه 65 سال به بالا هستند.
این بیماری در صورتی بهعنوان یک عارضه برای جوانان در نظر گرفته میشود که افراد زیر 65 سال را مبتلا کند. شروع بیماری در سنین پایین میتواند به عنوان فراموشی زودرس شناخته شود. افراد مبتلا به این عارضه در سنین پایین احتمالا در مراحل اولیه، میانی یا اواخر بیماری هستند.
فراموشی با گذشت زمان بدتر میشود. این عارضه یک بیماری پیشرونده است که در آن علائم زوال عقل به تدریج طی چند سال بدتر میشود. در مراحل اولیه، از دست دادن حافظه خفیف خواهد بود، اما در مرحله آخر افراد توانایی ادامه مکالمه و واکنش به محیط خود را از دست میدهند. به طور متوسط، فرد مبتلا به این بیماری 4 تا 8 سال پس از تشخیص عمر میکند، اما بسته به عوامل دیگر میتواند تا 20 سال نیز عمر کند.
* برای دریافت نوبت از متخصص مغز و اعصاب اصفهان روی لینک (دکتر نورولوژی اصفهان) کلیک کنید.
پیشرفت آلزایمر در مغز انسان
بیماری فراموشی در مراحلی پیشرفت میکند و شدت علائم در طول زمان افزایش مییابد. این عارضه هیچ درمانی ندارد. اما اخیرا داروی آدوکانوماب برای از بین بردن آمیلوئید که یکی از عوامل ایجاد بیماری است، مورد استفاده قرار میگیرد.
درمانهای دیگر میتوانند به طور موقت بدتر شدن علائم زوال عقل را کاهش دهند و کیفیت زندگی افراد مبتلا به بیماری و مراقبان آنها را بهبود بخشند. امروزه تلاشهای جهانی برای یافتن راههای بهتر به منظور درمان این بیماری، به تاخیر انداختن شروع آن و جلوگیری از پیشرفت آن در حال انجام است.
علائم فراموشی
شایعترین علامت اولیه این عارضه مشکل در به خاطر سپردن اطلاعات تازه آموخته شدهاست. درست مانند بقیه بدن، مغز نیز با افزایش سن تغییر میکند.
افراد بسیاری امکان دارد دچار کندی در تفکر و برخی مشکلات در زمینه به خاطر سپردن موارد خاص شوند. با این حال، از دست دادن جدی حافظه، سردرگمی و سایر تغییرات عمده در نحوه عملکرد ذهن ما احتمالا نشانهای از شکست سلولهای مغز باشد.
تغییرات فراموشی معمولا در بخشی از مغز که بر یادگیری تأثیر میگذارد، آغاز میشود. این بیماری از طریق مغز پیشرفت میکند و در ادامه منجر به علائم شدید فزایندهای از جمله بینظمی، تغییرات خلق و خو و رفتار میشود.
سردرگمی در مورد رویدادها، زمان و مکان، سوءظنهای بیاساس در مورد خانواده، دوستان و مراقبان حرفهای، از دست دادن حافظه به صورت جدیتر و تغییرات رفتاری و مشکل در صحبت کردن، بلع و راه رفتن از مهمترین این علائم است.
چه زمانی باید برای درمان فراموشی به متخصص مغز و اعصاب مراجعه کرد؟
افرادی که دچار از دست دادن حافظه یا سایر علائم احتمالی هستند، ممکن است تشخیص مشکل برایشان سخت باشد.
علائم زوال عقل احتمالا برای اعضای خانواده یا دوستان آشکارتر باشد. هر کسی که علائم شبه زوال عقل را تجربه میکند، باید در اسرع وقت به متخصص مغز و اعصاب مراجعه کند.
اگر برای یافتن یک دکتر مغز و اعصاب پزشک با تجربه در ارزیابی مشکلات حافظه به کمک نیاز دارید، انجمن آلزایمر در این خصوص به شما کمک کند. روشهای تشخیص و مداخله اولیه به طور چشمگیری در حال پیشرفت هستند و گزینههای درمانی و منابع حمایتی میتوانند کیفیت زندگی را بهبود بخشند.
* برای دریافت نوبت از متخصص مغز و اعصاب مشهد روی لینک (دکتر نورولوژی مشهد) کلیک کنید.
آیا هر ضعف حافظهای نشانه فراموشی است؟
بسیاری از مردم مشکل حافظه دارند. اما این بدان معنا نیست که آنها دچار فراموشی شدهاند. از دست دادن حافظه علتهای بسیار مختلفی دارد. اگر شما یا یکی از نزدیکان شما علائم زوال عقل را تجربه میکنید، بهتر است به دکتر مغز و اعصاب مراجعه کنید تا علت آن مشخص شود.
آلزایمر و شرایط مغز
تغییرات میکروسکوپی در مغز خیلی قبلتر از ظهور اولین علائم از دست دادن حافظه شروع میشود. مغز بیش از 100 میلیارد سلول عصبی یا نورون دارد.
هر سلول عصبی با تعداد زیادی از سلولهای دیگر ارتباط برقرار میکند تا شبکههای ارتباطی را تشکیل دهد. گروههایی از سلولهای عصبی وظایف خاصی دارند. برخی درگیر تفکر، یادگیری و به خاطر سپردن هستند. دیگران به ما کمک میکنند که ببینیم، بشنویم و بو کنیم.
سلولهای مغز برای انجام کار خود مانند کارخانههای کوچک عمل میکنند. آنها منابع دریافت میکنند، انرژی تولید میکنند، تجهیزات میسازند و از شر اطلاعات زائد خلاص میشوند.
سلولها همچنین اطلاعات را پردازش و ذخیره و با سلولهای دیگر ارتباط برقرار میکنند. برای فعال نگه داشتن همه این موارد، هماهنگی و همچنین مقادیر زیادی سوخت و اکسیژن ضروری خواهد بود.
دانشمندان بر این باورند که بیماری فراموشی از عملکرد خوب بخشهایی از سلولهای مغز جلوگیری میکند. آنها اطمینان ندارند که آغاز این معضل از کجا است.
اما این را میدانند که درست مانند یک کارخانه واقعی، خرابی در یک سیستم باعث ایجاد مشکلات در مناطق دیگر میشود. با گسترش آسیب، سلولها توانایی خود را برای انجام وظایف خود از دست میدهند و در نهایت میمیرند و باعث ایجاد تغییرات غیرقابل برگشت در مغز میشوند.
* برای دریافت نوبت از متخصص مغز و اعصاب شیراز روی لینک (دکتر مغز و اعصاب شیراز) کلیک کنید.
نقش پلاکها و گرهها در آلزایمر
پلاکها و گرهها به عنوان دو ساختار غیرطبیعی، عامل اصلی ایجاد آسیب در سلولهای عصبی و از بین بردن آنها محسوب میشوند. پلاکها رسوبات یک قطعه پروتئینی به نام بتا آمیلوئید هستند که در فضاهای بین سلولهای عصبی ایجاد میشوند. گرهها نیز الیاف پیچ خورده پروتئین دیگری به نام تاو هستند که در داخل سلولها ساخته میشوند.
اگرچه مطالعات کالبد شکافی نشان میدهد که اکثر افراد با افزایش سن دچار برخی پلاکها و گرهها میشوند، اما این مسئله در افراد مبتلا به فراموشی بیشتر و به شکل قابل پیش بینی رشد میکند. این روند از نواحی مهم مربوط به حافظه شروع میشود و سپس به مناطق دیگر گسترش مییابد.
دانشمندان دقیقا نمی دانند که پلاکها و گرهها چه نقشی در بیماری دارند. اکثر متخصصان معتقدند که نقش آنها در مسدود کردن ارتباط بین سلولهای عصبی و اختلال در فرآیندهای مربوط به زنده ماندن سلولها است.
کلام آخر
امروزه آلزایمر مهمترین مورد در تحقیقات زیست پزشکی محسوب میشود. محققان در تلاش هستند تا حد ممکن جنبههای بیماری و سایر موارد زوال عقل را کشف کنند. برخی از قابل توجه ترین پیشرفتها چگونگی تأثیر بیماری بر مغز را روشن کرده است. این امید وجود دارد که این درک بهتر منجر به درمانهای جدیدی شود تا یک دکتر نورولوژی بتواند این بیماری را به خوبی درمان کند.
** این محتوا صرفا جنبه تبلیغاتی دارد و توسط سفارش دهنده آن تهیه و تنظیم شده است