به گزارش مشرق، همه افراد برای زندگی بهتر و سازگاری و تطابق با محیط و جامعه نیاز به داشتن سلامت روان دارند و اصول بهداشت روانی، به فرد و جامعه کمک می‌کند تا در راستای سلامت روان قدم برداشته و احساس آرامش و امنیت درونی را به خود و دیگران هدیه دهند.
در دوران پاندمی کرونا، به دلایل مختلف از جمله ایجاد محدودیت‌ها، قرنطینه، تحریم‌ها، ابهامات، انتظار آسیب ویروس، شایعات گسترده فضاهای مجازی، کاهش روابط فردی و اجتماعی، بروز مشکلات شغلی و مالی، تعطیلی کسب و کارها، تعطیلی دانشگاه‌ها و مدارس، فشار روانی زیادی بر جامعه تحمیل شده است.
این وضعیت بر تمامی ابعاد زندگی از جمله سبک زندگی، فرهنگ، سنت‌ها، روابط اجتماعی، خانوادگی و فردی، خواسته‌ها، نیازها و خلقیات اثرات انکارناپذیری گذاشته است. آسیب‌دیدگان، داغدیدگان سوگ کرونا، کادر درمان، بهبود یافتگان و…، به عنوان گروه‌های در معرض خطر، درصد قابل توجهی از افراد جامعه را تشکیل می‌دهند.
لیلا رازقیان جهرمی عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی شیراز، در واکنش به افزایش اختلالات روانی در دوران کرونا، گفت: با توجه به شیوع اختلالات روانپزشکی در دوران کرونا نیاز به برنامه ریزی و قانون گذاری توسط دولت با همکاری متخصصین این حوزه بیش از پیش احساس می‌شود.
وی با بیان اینکه در ایران مانند همه نقاط جهان در چند سال گذشته و با شیوع کرونا اختلالات اضطرابی و افسردگی در صدر شیوع بیماری‌های روانپزشکی قرار گرفته است، افزود: برای کمک به افراد جامعه و در جهت کاهش مشکلاتِ روانپزشکی نیاز به حمایت و همکاری نهادهای دولتی داریم و برای ارائه خدمات سلامت روان ابتدا باید در شبکه‌های بهداشتی به آموزش جمعیت عمومی در حوزه سلامت روان پرداخت و سپس افراد را غربالگری کرده و از کسانی که به خدمات درمانی نیاز دارند، حمایت کرد.
مسئول کارگروه سلامت روان و اعتیاد دانشگاه علوم پزشکی شیراز، ضرورت اجرایی شدن قانون سلامت روان را مورد تاکید قرار داد و گفت: حدود ۱۵ سال قبل قانون سلامت روان تدوین شد تا به عنوان لایحه سلامت روان برای تصویب نهایی به مجلس و دولت ارسال شود. پس از تصویب این قانون لازم است نهادهای مختلف از جمله دانشگاه‌های علوم پزشکی، آموزش و پرورش، سازمان برنامه و بودجه، صدا و سیما، نظام پزشکی، سازمان ورزش و جوانان، سازمان‌های بیمه گر و سایر نهادها با یکدیگر در تعامل باشند تا این قانون اجرایی شود.
به گفته رازقیان جهرمی، ضروری است سازمان صدا و سیما به تولید برنامه‌های سلامت محور در حوزه روانپزشکی بپردازد و از این ظرفیت در جهت تشریح موضوع سلامت روان استفاده کند. همچنین آموزش و پرورش در تدوین دستورالعمل استاندارد برای پیشگیری از مشکلات سلامت روان باید با متخصصین این حوزه همکاری نموده و عوامل خطر مرتبط با بروز اختلالات روانپزشکی و اعتیاد را در بین دانش آموزان شناسایی کند و از طریق برگزاری کمپین‌های آموزشی با موضوع سلامت روان، بیش از قبل فعال باشد و معلمان را با موضوع ارتقا شیوه‌های زندگی سالم آشنا کند و به طور زنجیره‌ای از آنها بخواهد آموزش‌های فراگیری شده را با دانش آموزان و خانواده‌های آنها انتقال دهند.
سازمان بهداشت جهانی اعلام کرده است، در سال نخست بحران کرونا، افسردگی و اضطراب در جوامع با افزایش ۲۵ درصدی همراه بوده است. پیش بینی می‌شود بار کلی اختلالات روانی در سال ۲۰۲۳ به ۱۵ درصد افزایش یابد.
بر اساس پیمایش ملی سلامت روان ایران در سال‌های قبل از کرونا ۲۳.۶ درصد افراد ۱۵ تا ۶۴ ساله دچار یک یا چند اختلال روانشناختی بوده‌اند. بر اساس نظر رسمی سازمان بهداشت جهانی در سال جاری، کرونا ۱۰.۷ درصد اختلالات روانی را در بین کل مردم دنیا افزایش داده است و نتیجه‌گیری می‌شود ۳۴.۳ درصد مردم یعنی از هر ۴ نفر، یک نفر نیاز به خدمات فردی، روانشناختی و روانپزشکی دارند.
پس از همه گیری کرونا در سال ۲۰۱۹ تخمین زده می‌شود که از هر ۸ نفر، یک نفر در سراسر جهان با یک اختلال روانی زندگی می‌کند.
همه گیری کووید ۱۹ به عنوان یک بحران جهانی برای سلامت روان تلقی می‌شود که استرس‌های کوتاه مدت و بلند مدت را دامن می‌زند و سلامت روان میلیون‌ها نفر را تضعیف می‌کند.
برآوردها نشان دهنده افزایش ۲۵ درصدی اختلالات اضطرابی و افسردگی در سال اول همه‌گیری کرونا در جهان است؛ در حالی که خدمات بهداشت روان به شدت مختل شده و شکاف درمانی برای شرایط سلامت روان افزایش یافته بود.
این در حالی است که بررسی‌ها و مطالعات نشان می‌دهد که بعد از فروکش کردن پاندمی کووید ۱۹، آسیب‌های اجتماعی و اختلالات روانپزشکی این دوران، شدت بیشتری خواهد گرفت. بنابراین، لازم است در جهت ارتقا سطح سلامت روان جامعه، اقدامات لازم صورت بگیرد.
انجام پژوهش‌های کاربردی، بنیادی و کیفی به عنوان یک ضرورت ملی در دستور کار دانشگاه‌ها و ستاد ملی کرونا قرار گیرد.
غربالگری سلامت روان و پرونده سلامت روان در سطح گروه‌ها، کارکنان دولت، نیروهای نظامی و انتظامی، دانش‌آموزان، اولیا و مربیان و شهروندان برنامه ریزی و اجرا گردد.
آموزش سلامت روان مردم از طریق آشنا کردن آحاد مردم با نشانه‌ها، اختلالات روانی و آسیب‌های روانی-اجتماعی کرونا
آموزش کارکنان، معلمان، دانشجویان، دانش‌آموزان، شهروندان بر اساس بسته‌های آموزشی مورد نیاز جهت ارتقا سلامت روان.
آموزش مهارت‌های زندگی همچون سبک زندگی سالم، کنترل استرس، کنترل خشم، حل مسئله، مهارت‌های ارتباطی و اجتماعی، فرزند پروری، فرهنگ‌سازی و عملیاتی شود.
توانمند سازی زوجین و خانواده‌ها به منظور تاب آوری در برابر فشار روانی ناشی از کرونا بر اساس آموزه‌های دینی و اسلامی در دستور کار قرار گیرد.
پیوست‌های سلامت روان همراه با پروتکل‌های بهداشتی تدوین و در اختیار همگان قرار گیرد.
ارائه خدمات روانشناسی و مشاوره به خانواده‌ها، مدارس، کارکنان و آحاد مردم، لازم و ضروری است.
حمایت و برنامه‌ریزی از طرح‌های روانشناسی مدرسه، روان‌شناس خانواده و روان‌شناس دادگاه‌ها صورت بگیرد.
خطوط کمک فوری، مداخله در بحران از طریق مشاوره و راهنمایی تلفنی، اینترنتی توسعه یابد و مشکلات موجود برطرف شود.
