کد خبر 1432829
تاریخ انتشار: ۱۴ آبان ۱۴۰۱ - ۰۹:۰۵

به گزارش مشرق، سید یاسر جبرائیلی کارشناس مسائل سیاسی طی یادداشتی در کانال تلگرامی خود نوشت:

شهرت نیچه در ایران بیشتر به خاطر این جمله معروفش بوده که «خدا مرده است»‌؛ بسیاری نیز او را فردی ضد خدا می‌دانند که اعتقادی به وجود خدا نداشته و این مسئله، روح حاکم بر نوشته‌ها و جهان‌بینی وی را تشکیل می‌دهد. اهل نظر اما آگاهند که مراد نیچه از مرگ خدا، حذف اعتقاد به خدا از جامعه غربی و مسیحی است. در این میان، آنچه مهم است و نیچه نیز در کتاب «اراده قدرت» بدان می‌پردازد، احوال جامعه غربی «پس از مرگ خدا»‌ست.

نیچه علت مرگ خدا در جامعه مسیحی را در واقع فروپاشی مسیحیت و «اخلاق مسیحی» در مواجهه با «واقعیات جهان»‌ می‌داند. مسیحیت کلیسایی در نظر او نه توانسته این جهان را به انسان غربی بشناساند و نه آن جهان را. این است که او می‌گوید، پس از هزاران سال تازه فهمیده‌ایم آنچه کلیسا به ما گفته دروغ بوده و همین، به ناباوری به خدا منجر شده است: «آن زمان که ما باید تقاص دو هزار سال مسیحی ماندن را پس بدهیم، فرا رسیده است؛ داریم گرانیگاهی را که به ما امکان زیستن می‌داد، از دست می‌دهیم؛ برای مدتی گمگشته می‌شویم. به ناگاه در ارزشگذاری‌های متضاد فرو می‌رویم... اکنون همه چیز سراسر دروغ است».

اما فیلسوف نیهیلیست در عین حال معتقد است انسان، نمی‌تواند از یک مرجع فوق انسانی که اهداف و وظایف و مقصد و مقصود او را تعیین می کند، بی نیاز باشد. او می‌نویسد:‌ «چون آدمی ایمان به این امر [خدا] را از یاد برد، همچنان این عادت کهن را دنبال می کند و مرجعی دیگر می‌جوید که بتواند بی‌قید و شرط سخن گوید و هدف‌ها و وظایف را فرمان دهد. اقتدار «وجدان» اینک به ردیف نخست گام می‌نهد تا کمبود یک اقتدار شخصی را جبران نماید».

نیچه معتقد است «اخلاق» و «وجدان»‌ در جامعه مسیحی و اروپایی جای خدا را گرفته است، اما «هر نظام ارزشی صرفا اخلاقی به هیچ انگاری منجر می‌شود: در اروپا چنین انتظار می‌رود. آدمی هنوز به امید آن است که بدون زمینه مذهبی با اخلاق گرایی کنار بیاید؛ اما این ضرورتا به هیچ انگاری می‌انجامد».

در چنین شرایطی است که هیچ انگاری و نیهیلیسم حادث می شود و بشر غربی، پس از انکار خدا، برای فرار از این پوچی و بی‌هدفی و بی سر و ته بودن «جهان بی خدا»یی که ناچار است در آن زندگی کند، دنبال راهی برای توجیه زیست خود می‌گردد، راه‌حل‌هایی «این جهانی» می‌یابد تا بلکه فقدان یک نظام فکری منسجم را که هستی او را معنی بخشد، جبران شود. در نگاه نیچه، «تخدیر»، این راه حل است: «در واقع و در نهایت نمی‌دانیم به کجا می‌رویم: خلاء. تلاش می‌کنیم با بی‌خودی و سرمستی از این خلاء بیرون آئیم. سرمستی به صورت موسیقی؛ سرمستی به صورت بی‌رحمی در لذت فاجعه آمیز از نابودی شریف‌ترین موجودات؛ ‌سرمستی به صورت اشتیاق کور (یا کینه) نسبت به برخی موجودات انسانی یا نسبت به دورانی معین؛ هنر برای هنر و «دانش محض» به عنوان حالات تخدیر آلود».

در واقع، بشر غربی به سبب تضاد و تباین مسیحیت با عقلانیت، راهی جز توسل به تخدیر برای رهایی از اندیشه درباره هستی نداشته است. تفاوت اساسی اسلام ناب و مسیحیت تحریف شده در همین‌جاست که عقل و ایمان در مسیر تکامل، همواره در تلائم‌اند، نه تباین. این است که جامعه اسلامی، بر خلاف جوامع غربی، هرگز دچار خلاء اقتدار الهی نمی‌شود که گرفتار بحران هیچ‌انگاری شده و نهایتا برای رهایی از آن، به تخدیر متوسل شود. لذا وسایل تخدیر جمعی که امروز تبدیل به یکی از مهم‌ترین ابزارهای مدیریت سیاسی در غرب شده‌اند، در جامعه اسلامی مردود و ناکارآمدند. انسانی را که مسیرش روشن، هدفش معلوم و مرجع بایدها و نبایدهایش مشخص و مقتدر و در تلائم با عقل است، نمی‌توان با اسبابی که یک انسان پوچ‌انگار مدیریت میشود، تحت فرمان درآورد و به مسیر دلخواه کشاند. جان کلام اینکه وسائط "سرمستی" ابزار براندازی مناسبی در یک جامعه مسلمان نیست؛ دنبال راه بهتری باشید!

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha

نظرات

  • انتشار یافته: 10
  • در انتظار بررسی: 1
  • غیر قابل انتشار: 1
  • ناراضی وضع موجود IR ۰۹:۲۳ - ۱۴۰۱/۰۸/۱۴
    0 15
    واقعه تاریخی آندلس خلاف حرف شما رقم خورده است.
    • ح IR ۱۱:۱۳ - ۱۴۰۱/۰۸/۱۴
      6 0
      آیا تو اصلا کتاب تاریخی خوانده‌ای؟ اکثر مورخین معاصر با آن حادثه اینهارا در کتب خود آورده اند بدبخت
    • IR ۱۱:۳۳ - ۱۴۰۱/۰۸/۱۴
      3 1
      آمریکا در ایران سفارتخانه ندارد امــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــا ؛ اســـــــــــــــــــــــــــــــــــــــب تروآ دارد ــ اینترنت اسب تروآ ی آمریکا است . آمریکا ؛ به جز اینترنت ؛ همه چیز را برای ملت ایران تحریم می کند ؛ چــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــرا ؟؟؟؟؟ زیــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــرا : ادوارد اسنودن: آمریکا از اینترنت جهانی برای جاسوسی استفاده می کند. . پس اینترنت آمریکایی را ببندید و اینترنت ملی راه اندازی کنید. و گر نه ؛ از این به بعد ؛ باز هم ؛ آش همین است و کاسه همین .
    • IR ۱۲:۳۰ - ۱۴۰۱/۰۸/۱۴
      8 0
      اندلس نتیجه چیره شدن هوس و انحراف از اصول عملی بود نه نداشتن ایده و مبنای محکم. به همین دلیل مسلمین بعد از اون تونستن با بازگشت به اصول خودشون این بار با تجربه اندلس خودشون رو باز سازی کنن و در دنیا پای خودشون رو محکم کنن.
    • IR ۱۸:۰۰ - ۱۴۰۱/۰۸/۱۷
      0 0
      همین بیسوادی و پررویی امثال شماست که حوادث اخیر را رقم زده
  • IR ۰۹:۲۵ - ۱۴۰۱/۰۸/۱۴
    8 0
    خیلی عالی تحلیل میکنه جبرائیلی. ریشه ای و باسواد. کمتر تحلیل گری رو اینقدر مسلط و عمیق دیدم. عالی بود عالی
  • IR ۰۹:۳۰ - ۱۴۰۱/۰۸/۱۴
    5 0
    آمریکا در ایران سفارتخانه ندارد امــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــا ؛ اســـــــــــــــــــــــــــــــــــــــب تروآ دارد ــ اینترنت اسب تروآ ی آمریکا است . آمریکا ؛ به جز اینترنت ؛ همه چیز را برای ملت ایران تحریم می کند ؛ چــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــرا ؟؟؟؟؟ زیــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــرا : ادوارد اسنودن: آمریکا از اینترنت جهانی برای جاسوسی استفاده می کند. . پس اینترنت آمریکایی را ببندید و اینترنت ملی راه اندازی کنید. و گر نه ؛ از این به بعد ؛ باز هم ؛ آش همین است و کاسه همین .
  • IR ۱۰:۲۲ - ۱۴۰۱/۰۸/۱۴
    6 0
    جالب بود آفرین
  • IR ۱۱:۱۰ - ۱۴۰۱/۰۸/۱۴
    1 1
    درفیلمهای گزارشگرهای مردمی نشون میده
  • FR ۱۳:۵۶ - ۱۴۰۱/۰۸/۱۴
    5 0
    ممنون عالی بود متاسفانه برداشت های غلط برخی از نیچه و امثال آن اثبات میکند که هیچی بد تر از یک سواد نصفه نیمه نیست که افراد بدون تعمق فقط از یک جمله و یا نظر یک عمر برای خودشان و به نفع افکارشان توجیه میتراشند

این مطالب را از دست ندهید....

فیلم برگزیده

برگزیده ورزشی

برگزیده عکس