به گزارش مشرق،رژیم کتوژنیک یکی از رژیمهایی است که میتواند مقدار زیادی وزن را کاهش دهد، بدون اینکه آسیب جبرانناپذیری به بدن برساند.
یکی از رژیمهایی که اخیرا افراد برای کاهش وزن استفاده میکنند، رژیم کتوژنیک است. رژیمی که طرفداران و مخالفانی دارد. رژیم کتوژنیک یک رژیم غذایی بسیار کم کربوهیدرات و پرچرب است که شباهت زیادی به رژیم اتکینز یا رژیم کم کربوهیدرات دارد. در این رژیم مصرف کربوهیدرات به شدت کاهش پیدا میکند و منبع اصلی تأمین انرژی با چربی جایگزین میشود.
رژیم کتوژنیک متابولیسم بدن را از کربوهیدرات ها دور میکند و به سمت چربی و کتون میبرد که علاوه بر کاهش وزن تأثیرات خوبی بر سلامتی دارد، مثلا سطح قند خون و انسولین را کاهش میدهد. رژیمهای کتو حتی ممکن است فوایدی برای بیماران مبتلا به دیابت، سرطان، صرع و آلزایمر داشته باشند.
رژیمهای کاهش وزن زیادی وجود که یکی از معروف ترین رژیم های غذایی هم رژیم کتوژنیک است. اما همانطور که میدانید بهترین رژیمهای دنیا هم برای تعدادی افراد مناسب نیستند. برای اینکه بدانید آیا این رژیم برای شما مناسب است یا نه، باید نظر متخصص تغذیه را جویا شوید.
گلبن سهراب، متخصص تغذیه و عضو هیأت علمی دانشکده علوم تغذیه دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با بیان اینکه رژیم کتوژنیک (Ketogenic Diet) یا کتون زا نوعی رژیم غذایی خاص با چربی زیاد است، گفت: رژیم کتوژنیک برای فردی تجویز میشود که قبلا با رژیم مقداری کاهش وزن را تجربه کرده اما در حال حاضر با رژیمهای معمولی نمیتواند وزن خود را کاهش دهد.
به گفته این متخصص تغذیه در موارد پیش دیابتی، مقاومت به انسولین و تخمدان پلی کیستیک تجویز رژیم کتوژنیک برای یک دوره کوتاه مدت می تواند مفید باشد.
وی افزود: رژیم کتوژنیک یک برنامه غذایی شامل ۷۰ درصد چربی ، ۲۰ درصد پروتئین و ۱۰ درصد کربوهیدرات است. به عبارت دیگر در این رژیم مصرف کربوهیدرات بسیار محدود شده و چربی افزایش می یابد تا بدن به جای قند از چربی برای تامین انرژی استفاده کند.
به گفته این عضو هیأت علمی دانشگاه در این رژیم به دلیل اینکه بدن وارد فاز کتوزیس میشود، روزهای اول فرد یک کاهش وزن زیادی را تجربه میکند که دلیل آن از دست دادن مقدار زیادی از آب بدن است.
سهراب با اشاره به اینکه میزان کاهش وزن اولیه در این رژیم در افراد مختلف فرق دارد گفت: در بلند مدت از نظر کاهش وزن این رژیم نیز تفاوت چندانی با سایر رژیمهای لاغری ندارد.
وی کتوزیس را یک فرآیند طبیعی متابولیک در بدن عنوان کرد که در این فرایند به جای کربوهیدارت و گلوکز برای تامین انرژی چربی های اشباع شده و ذخیره شده در اجزای بدن سوزانده می شود.
این متخصص تغذیه با بیان اینکه در رژیم کتوژنیک بسیاری از انواع مواد غذایی از برنامه غذایی حذف میشوند گفت: در این رژیم مصرف انواع قندهای ساده، شکر، گروه نان و غلات، لبنیات به جز پنیر، انواع میوه ها، سبزیهای نشاسته ای مثل سیب زمینی و هویج و سسهای قرمز مجاز نیست.
به گفته وی فرد در این رژیم مجاز است از انواع روغنها ترجیحا روغنهای سالم تر، گوشتها و تخم مرغ، انواع مغزبه میزان محدود و سبزیهای برگ سبز به مقدار محدود استفاده کند. همچنین میتواند خامه، کره و مقداری پنیر نیز در برنامه غذایی خود داشته باشد.
سهراب عدم تامین مواد مغذی مورد نیاز بدن و افزایش خطر بروز کمبود آنها را مهمترین عارضه رژیمهای کتوژنیک عنوان کرد.
این متخصص تغذیه از دیگر عوارض این رژیم به سرگیجه و احساس خستگی اشاره کرد که باعث می شود فرد نتواند فعالیت بدنی مناسبی داشته باشد و از سبک زندگی سالم فاصله میگیرد.
وی یبوست شدید را از دیگر عوارض این نوع رژیم برشمرد که به دلیل حذف یکسری مواد مغذی ایجاد میشود.
این متخصص ادامه داد: این مواد باعث رشد باکتریهای مفید دستگاه گوارش می شوند و عدم رشد باکتریهای مذکور باعث تغییر فلور طبیعی روده و در درازمدت یبوستهای شدید میشود.
به گفته این متخصص تغذیه افرادی که چند ماه از رژیم کتوژنیک پیروی میکنند دچار یبوست شدید میشوند که نیاز به اقدامات درمانی برای بازگشت فلور طبیعی روده دارند.
وی آنفلوانزا و راشهای پوستی خیلی شدید را از دیگر عوارض رژیم های کتوژنیک عنوان کرد.
سهراب در ادامه گفت: رژیم کتوژنیک برای افرادی که می توانند با سایر رژیمهای معمولی لاغر شوند توصیه نمیشود. زیرا این رژیم عوارض زیادی در بردارد و در واقع سبک یا روش صحیح تغذیه ای را رعایت نمی کند.
سهراب یکی از عللی که باعث اقبال عمومی بالا نسبت به این نوع رژیم شده است را عدم وجود کالری شماری برشمرد که در آن اجباری نیست کالری مورد مصرف فرد دایما شمارش شود.
وی با اشاره به اینکه در این رژیم تولید کتون بادیها در بدن باعث سرکوب کردن و کنترل اشتها میشود، گفت: این موضوع باعث می شود فرد کمتر احساس گرسنگی کند که یکی از دلایل مهم علاقه افراد به این رژیم است . همچنین در هفته های اول کاهش وزن بیشتری نسبت به رژیم های معمولی تجربه می کنند که این موضوع نیز برایشان خوشایند است.
این عضو هیأت علمی دانشگاه به افرادی که تمایل به استفاده از رژیم کتوژنیک دارند تاکید کرد: حتما با مشورت یک متخصص تغذیه اقدام کنند تا رژیم علمی و صحیح برای آنها طراحی شود و با تجویز مکملهای مناسب از بروز عوارض کمبود مواد مغذی پیشگیری شود.