سرویس دیدگاه مشرق - موسسه «گلاد» که در ۲۶ سال گذشته از دریچه آماری به مساله دگرباشان پرداخته‌، دریافته‌است که از ۷۷۵ شخصیت‌ در سریال‌ها و برنامه‌های پربیننده شبکه‌های ABC، CBS، The CW، FOX و NBC در سال‌های ۲۰۲۱-۲۰۲۲، حدود ۹۲ نفر (۱۱.۹درصد) کاراکتر دگرباش جنسی‌اند که با افزایش ۲.۸ درصدی نسبت به سال قبل، رکورد زد.

موسسه تحقیقاتی رسانه «گلاد» (GLAAD) که به مدت ۲۶ سال شخصیت‌های لزبین، همجنس‌گرا، دوجنس‌گرا، ترنس‌ها و دگرباشان را بررسی کرده‌است در هفدهمین نسخه مطالعه خود، گزارش «جایی که ما در تلویزیون هستیم» (WWATV) را انتشار داد؛ گزارشی که تعداد شخصیت‌های دگرباشان جنسی را در سریال‌های پربیننده و شبکه‌های پخش تحلیل می‌کند.

گلاد آن طور که در مقدمه گزارش خود آورده‌است، به ارزیابی و تکامل روش‌شناسی تحقیقات پیشرو در صنعت خود ادامه داده تا اطمینان حاصل کند که پا به پای صنعت و تغییرات آن حرکت می‌کند. در همین راستا، خدمات و بررسی‌های خود را گسترش داده‌است.

طبق این گزارش، صنعت تلویزیون چند سالی است که با تغییر عادات مصرف رسانه‌ای مخاطبان، دچار تحول عظیمی شده‌است. چندین شرکت پلتفرم‌های پخش خود را راه‌اندازی و به این ترتیب رقابت و گزینه‌های برنامه‌ها را افزایش داده و متنوع‌تر کرده‌اند. همه‌گیری کووید-۱۹ تکامل این صنعت را تسریع کرد زیرا بینندگان به دنبال سرگرمی بودند و انتخاب‌های بیشتری نسبت به قبل داشتند.

سریال‌های استریم (انتقال مداوم فایل‌های صوتی یا تصویری از سرور به مشتری) اکنون بیش از نیم، یعنی حدود ۵۱.۵ درصد از کل سریال‌های اصلی را در آمریکا تشکیل می‌دهند که نسبت به ۱۲.۹ درصد در سال ۲۰۱۶ (۱۳۹۵) تغییری فاحش دارد.

با در نظر گرفتن این صنعت در حال تغییر، موسسه تحقیقاتی یاد شده بررسی‌های خود را نسبت به گذشته گسترش داده تا شخصیت‌های همجنسگرا را در پنج سرویس پخش جدید اضافه کند. امسال، گلاد شروع به تعیین تعداد شخصیت‌های همجنسگرای جدید و تکراری در «اپل تی‌وی پلاس»، «دیزنی پلاس»، «اچ‌بی‌او مکس»، «پارامونت پلاس» و «پیکاک» کرد.

گزارش سالانه «جایی که در تلویزیون هستیم» حضور شخصیت‌های لزبین، همجنس‌گرا، دوجنس‌گرا، تراجنسیتی و دگرباشان جنسی(LGBTQ) را برای برنامه‌های تلویزیونی ۲۰۲۱-۲۰۲۲ (۱۴۰۰-۱۴۰۱) بررسی می‌کند. این بیست و ششمین سالی است که گلاد حضور شخصیت‌های دگرباش را در تلویزیون با محاسبه تعداد آنها در برنامه‌های اصلی به صورت کمی بررسی می‌کند.

۱۱.۹ درصد در نقش دگرباش جنسی در برنامه‌های پربیننده

از ۷۷۵ شخصیت‌ عادی که در سریال‌ها و برنامه‌های پربیننده شبکه‌های ABC، CBS، The CW، FOX و NBC در سال‌های ۲۰۲۱-۲۰۲۲ (۱۴۰۰-۱۴۰۱)، شرکت داشتند، ۹۲ شخصیت یا ۱۱.۹ درصد دگرباش جنسی بودند. این افزایش ۲.۸ درصدی را نسبت به سال قبل نشان می‌داد که رکورد جدیدی از حضور دگرباشان در سریال‌ها به شمار می‌رفت.

در بین پنج شبکه پخشی که ردیابی شده‌اند، شبکه تلویزیونی «سی‌دابلیو» (CW) دوباره بالاترین درصد سریال‌هایی با کاراکتر دگرباشان جنسی (۱۷.۱ درصد از کل سریال های معمولی در شبکه) را به خود اختصاص داد که این پنجمین دوره متوالی است.

گلاد همچنین ۴۹ شخصیت تکراری دگرباش جدید را در برنامه‌های پربیننده شمارش کرده‌است. این در حالی است که شمار آنها در سال گذشته به ۳۱ نفر می‌رسید. این موسسه دریافته‌است که در مجموع امسال ۱۴۱ شخصیت دگرباش معمولی و تکرارشونده در سریال‌های پربیننده حضور داشته‌ که نسبت به تعداد ۱۰۱ نفر پارسال، افزایش چشمگیری یافته‌ است. این شخصیت‌ها در ۶۱ سریال ایفای نقش می‌کنند.

افزون بر آن، برای نخستین بار در تاریخ گزارش‌نویسی این موسسه است که مردان همجنسگرا نماینده اکثریت شخصیت‌های دگرباش معمولی و تکراری در شبکه‌های مختلف نیستند به طوری که از ۱۴۱ شخصیت دگرباش جنسی شمارش شده در سال جاری، ۳۵ درصد (۴۹ شخصیت) همجنس‌گرا هستند. در مقابل، شخصیت‌های لزبین اکثریت دگرباشان را با ۴۰ درصد (۵۶ کاراکتر) به خود اختصاص داده‌اند.

شمار دگرباش جنسی از دریچه نژاد و قومیت

از ۷۷۵ سریالی که در سریال‌های پربازدید، ۳۹۰ (۵۰ درصد) شخصیت‌های آنها رنگین پوستان هستند؛ موضوعی که از افزایش ۳۴ کاراکتری یعنی افزایش چهار درصدی نسبت به دوره قبل نشان دارد و رکوردی در مشارکت شخصیت‌های رنگین‌پوست در تاریخ این گزارش‌نویسی این موسسه است.

شبکه «ای‌بی‌سی» (ABC) بالاترین درصد سریال‌های با مشارکت رنگین‌پوستان را به خود اختصاص داده‌است که نسبت به سال قبل با رشدی ۱۰ درصدی اینک به ۵۷ درصد رسیده‌ است.

«سی دابلیو» ( CW) با ۵۳ درصد در جایگاه دوم قرار دارد. «ان‌بی‌سی» با کاهش ۲ درصدی، حضور بازیگران رنگین‌پوست در آن ۵۰ درصد است. «سی‌بی‌اس» (CBS) با ۴۷ درصد کاراکترهای رنگین‌پوست در جایگاه چهارم قرار دارد و شبکه فاکس (Fox) با افزایش هفت درصدی شخصیت‌های رنگین‌پوست و رسیدن به مرز ۴۲ درصدی در جایگاه پنجم قرار گرفته‌است.

در مجموع با توجه به داده‌های بالا و نمودار زیر می‌توان به روند رو به رشد و افزایشی سریال‌هایی با شخصیت‌های رنگین‌پوست پی برد.

چند نمودار دایره‌ای زیر نیز مساله دگرباشان جنسی را از دریچه رنگ و نژاد به تصویر می‌کشد. نکته مشترک هر سه شکل (پخش تلویزیونی، شبکه کابلی و اینترنتی و خدمات استریم) این است که بیشترین شخصیت‌های دگرباش به سفیدپوستان ارتباط می‌یابد. سیاه‌پوستان، لاتین‌تبارها، آسیای پاسیفیک، چند نژادی و غیره به ترتیب در جایگاه‌های بعدی قرار دارند.

با توجه به آنچه گفته‌شد، برای چهارمین سال متوالی است که بیش از نصف شخصیت‌های دگرباش را رنگین‌پوستان تشکیل می‌دهند و امسال این رقم ۵۸ درصد بود.

به موازات افزایش نقش‌ها و سریال‌های با مضامین دگرباشان جنسی که از شبکه‌های مطرح جهان که بیشتر آمریکایی‌اند، پخش می‌شوند، این معضل در ایالات متحده رواج گسترده‌ای یافته‌ است که موسسه تحقیقاتی رسانه «گلاد» و افکارسنجی‌های مختلف از آن پرده برمی‌دارد.

یک نظرسنجی گالوپ که در سال ۲۰۲۱ (۱۴۰۰) منتشر شد، نشان می‌دهد که دست‌کم ۱۵.۹ درصد از آمریکایی‌های «نسل زد» به عنوان متولدان سال‌های ۱۹۹۷ تا ۲۰۰۲ (۱۳۷۶-۱۳۸۱) یعنی یک نفر از هر ۶ عضو بزرگسال ۲۰ تا ۲۵ سال، خود را به عنوان بخشی از جامعه دگرباش معرفی می‌کند.

این معضل پیش‌رونده پیامدهای زیانباری با خود به همراه دارد که افزون بر معضلات اجتماعی، ابتلا به ایدز شایع‌ترین آن است. به گزارش موسسه گلاد، با این حال، امسال تلویزیون به داستان‌های افراد مبتلا به اچ‌آیوی اهمیتی نداده‌ است.

پارسال موسسه گلاد سه شخصیت مبتلا به اچ‌آی‌وی را شمارش کرد و امسال نیز به دو مورد دیگر اشاره کرد. حدود ۱ میلیون و ۲۰۰ هزار آمریکایی با بیماری اچ‌آی‌وی دست وپنجه نرم می‌کنند. از هر ۱۰ آمریکایی ۹ نفر معتقدند «هنوز در مورد اچ‌آی‌وی انگ وجود دارد» و ۸۸ درصد از آمریکایی‌ها بر این باورند که «مبتلایان به اچ‌آی‌وی به سرعت مورد قضاوت جامعه قرار می‌گیرند.»