به گزارش مشرق، هوش مصنوعی مفهوم جدیدی نیست، اما پیشرفت های اخیر در یادگیری ماشینی پیشرفت آن را تسریع کرده است. در واقع میتوان گفت که هوش مصنوعی اصطلاحی است که در سالهای اخیر بیش از هر زمان دیگری مورد توجه قرار گرفته و وظایفی که قبلتر توسط انسانها انجام میشدند، با کمک هوش مصنوعی بهراحتی و به صورت هوشمند انجام میشوند.
به دلیل اهمیت بالای هوش مصنوعی و نقش تاثیرگذاری که در رشد جامعه دارد، تصمیم داریم در این مقاله بررسی تعریف هوش مصنوعی پرداخته و سپس انواع مختلف آن را معرفی کنیم. پس تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید.
تعریف هوش مصنوعی
هوش مصنوعی که معال فارسی عبارت Artificial Intelligence میباشد، شاخهای از علوم کامپیوتر است که به تهیه و توسعه برنامههای کامپیوتری اشاره دارد که میتوانند کارهایی را انجام دهند که معمولاً برای انجامشان به دخالت انسانها و هوش انسانی نیاز است.
در واقع هوش مصنوعی مبتنی بر ایده شبیهسازی هوش انسانی در ماشینها عمل میکند و با استفاده از تکنولوژی هوش مصنوعی، ماشینها به شکلی برنامهریزی میشوند که رفتاری کاملاً هوشمندانه داشته باشند.
ویژگی قابل توجه هوش مصنوعی این است که میتواند با دریافت اطلاعات مختلف، الگوهای موجود در دادهها را تشخیص داده و از آنها برای داشتن عملکرد بهتر استفاده کند.
به همین دلیل است که هیچوقت در یک نقطه مشخص متوقف نمیشود و همیشه در حال توسعه و بهتر شدن است.
هوش مصنوعی این پتانسیل را دارد که بسیاری از صنایع و کسبوکارها را متحول کند و سطح زندگی انسانها را ارتقا بدهد.
انواع مختلف هوش مصنوعی
به طور کلی هوش مصنوعی بر اساس نوع عملکردی که دارد، میتواند در دستعهبندیهای مختلفی قرار بگیرد. در ادامه به برخی از رایجترین این دستهبندیها اشاره خواهیم کرد:
۱. ماشینهای واکنشگرا (Reactive Machines)
سادهترین نوع هوش مصنوعی را میتوان ماشینهای واکنشگرا دانست. این سیستمها فقط میتوانند بر اساس قوانین و الگوریتمهای از پیش تعیین شده به ورودیهای دریافتی واکنشی ثابت و از پیش تعیین شده را نشان دهند. ماشینهای واکنشگرا توانایی یادگیری ندارند و فقط برنامهریزی صورت گرفته را اجرا میکنند. رباتهای سادهای که در برخی از خطوط تولید و مونتاژ مورد استفاده قرار میگیرند را میتوان به عنوان یک نمونه از ماشینهای وانگشگرا دانست.
۲. نظریه محدود شده (Limited Memory)
این نوع از هوش مصنوعی، توانایی یادگیری از تجربیات گذشته خود را دارند و با استفاده از تجربیاتی که کسب میکنند، عملکرد خود را بهبود میبخشند. با این حال، حافظه آنها محدود است و فقط میتوانند از آخرین دادههای موجود برای تصمیمگیری استفاده کنند. خودروهای خودران یک نمونه شناخته شده از سیستمهای هوش مصنوعی با حافظه محدود هستند.
۳. نظریه ذهن (Theory of Mind)
این نوع هوش مصنوعی برای درک حالات ذهنی موجودات دیگر و پیش بینی رفتار آنها بر اساس آن درک طراحی شده است. البته تئوری ذهن هوش مصنوعی تا حد زیادی در حد یک مفهوم نظری باقی مانده است و باید مسیر زیادی را برای رسیدن به نقطه ایدهآل دنبال کند اما با این وجود در حال حاضر نیز در زمینه روانشناسی تاثیرگذار بوده است.
۴. هوش مصنوعی خودآگاه (Self-aware AI)
هوش مصنوعی خودآگاه یکی از پیشرفتهترین انواع هوش مصنوعی است که دارای حس هوشیاری است و میتواند وجود خود را درک کند. در حال حاضر از این نوع از AI استفاده نمیشود و هنوز در مراحل اولیه توسعه است اما تحقیقات در این زمینه به شکل هدفمندی در حال پیگیری است و دانشمندان در تلاشند تا ماشینهای هوشمندی را تولید کنند که بتوانند مثل انسانها فکر کرده و استدلال کنند و حتی بتوانند خودآگاهی شان را افزایش دهند.
۵. یادگیری ماشینی (Machine Learning)
در سیستمهای یادگیری ماشینی الگوریتمهایی تعریف شده است که ماشینها با استفاده از آنها از دادههای موجود یاد گرفته و سپس براساس این دادهها پیشبینی کرده یا تصمیمگیری میکنند.
در حال حاضر از یادگیری ماشینی برای پردازش زبان طبیعی، تشخیص تصویر، تشخیص تقلب و… استفاده میشود.
۶. پردازش زبان طبیعی (Natural Language Processing)
پردازش زبان طبیعی یا همان NLP یک فناوری دیگر از هوش مصنوعی است که به وسیله آن ماشینها برای درک و تفسیر زبان انسانها آموزش داده میشوند.
از این فناوری در توسعه چت باتها، دستیارهای صوتی و نرمافزارهای ترجمه زبان استفاده میشود.
هوش مصنوعی در ایران
ایران یکی از کشورهایی است که بهخوبی متوجه نقش تاثیرگذار هوش مصنوعی شده و در سالهای اخیر سرمایهگذاریهای مناسبی در زمینه هوش مصنوعی داشته است.
سرمایهگذاریهای ایران روی بحثهای حمایتی از هوش مصنوعی نشانهای از قابلیتهای بالای این کشور در زمینه بهبود فناوری AI و تبدیل شدن به یک کشور پیشرو در زمینه هوش مصنوعی است.
هوش مصنوعی ایران این پتانسیل را دارد که با حمایت مستمر دولت و بخش خصوصی، سهم قابل توجهی در رشد اقتصادی و توسعه اجتماعی کشور داشته باشد و حتی در جهان نیز شناخته شود. اما قبل از هرچیزی باید به بحث بودجه و مدیریت صحیح توانمنادیهای داخلی توجه داشت.
در این مقاله تلاش کردیم شما را با مفهوم هوش مصنوعی آشنا کرده و نقشی که میتوانند در بهبود سطح زندگی عمومی داشته باشند را مورد بررسی قرار دهیم. چراکه در سالهای اخیر شاهد افزایش فزاینده محبوبیت این تکنولوژی بودهایم و با توجه به توانمندیهایی که دارد، بیشک در آینده نزدیک میتواند جنبههای مختلفی از زندگی انسانها را متحول کند.
امیدواریم که این مقاله برای شما مفید بوده باشد و بعد از مطالعه آن به شناخت مناسبی درباره هوش مصنوعی و تاثیرات آن در زندگی انسانها دست پیدا کرده باشیم.