به گزارش مشرق، گوهرهای ناب و جواهرات گرانقیمت و در کل هرآن چیزی که ارزشمند باشد، همواره در معرض بدلسازی است. بدلی که خود را آن گوهر ناب جا میزند و مردم را فریب میدهد. عاشورا، گوهر ناب تشیع است که بقا و دوام دین به آن بستگی دارد. ما به عاشورا زنده و مسلمانیم و این گوهر عاشورایی است که ما را در مسیر هدایت الهی قرار داد، اما گاهی این گوهر توسط برخی دوستان جاهل به قدری تنزل داده میشود که افرادِ علاقهمند به امام حسین، مسیر و راه اصلی درباره عاشورا را گم میکنند. محمد اسفندیاری در کتاب «حقیقت عاشورا» پی آسیبشناسیِ عاشورایی است که در ادامه بخشهایی از این اثر را میخوانیم.
دین عوامانه
از آنجا که مخاطب دین عموم مردم هستند این خطر وجود دارد که دین عامیانه شود. عامیانه شدن دین فرود آوردن آن در سطح عوام است و داخل کردن پسند و ناپسندشان در دین و تنزل دادن دین در حد فرهنگ عامه.
هر اندازه که دین عامیانه شود گروهی آن را بیشتر دین میدانند و لذا چنین میپسندند که نخبگان نیز نخست عوام شوند و آنگاه دیندار! دین از جمله پدیدههایی است که سخت در معرض عوامزدگی است. این تهدید فقط از جانب عوام نیست بلکه عالمانی که هم ذهن عوامانه دارند و نیز عالمانی که خوش آمد عوام را در نظر میگیرند دین را عوامانه میکنند.
عاشورا چگونه عوامزده میشود؟
از میان اجزای دین بخش تاریخ به ویژه عاشورا در میان شیعه بیشتر دستخوش عوامزدگی است. جنگ های متعددی در تاریخ اسلام رخ داده است اما هیچ جنگی به اندازه یا نبرد عاشورا دستمالی عوام و تحریف پذیر نشده است حماسه. عاشورا که برای آسیب زدایی از دین بود، خود آسیب پذیر شد و منشا آسیبهایی چند.
اینکه عاشورا تا بدین حد دچار آسیب شده است از جمله بدین دلیل است که یک سر آن به دست عامه مردم سپرده شده و سر دیگرش به دست روضه خوانان و تا هنگامی که گوهر عاشورا در دست این دو است آن را به خاک تبدیل میکنند و به خاکستر مینشانند.
لزوم عاشوراپیرایی
در ذیل و ظل نام امام حسین دو کار صورت میگیرد: روضهخوانی و عزاداری. سررشته روضهخوانی به دست روضهخوانان است و سررشته عزاداری به دست مردم و این چنین است که تحریفات و خرافات و بدعتهایی به این دو وارد شده است.
آنچه باید در کانون توجه قرار گیرد عاشوراپیرایی است، پاکسازی روضهخوانی و عزاداری از خرافات. این این مهم را دو تن از عالمان شیعه «محدث نوری» و «محسن امین عاملی» در حدود ۱۰۰ سال پیش عهدهدار شدند اما به جز معدودی دیگران اهتمام نکردند و کمابیش مسکوت گذاشتند.