به گزارش مشرق، برنامه امواج شبهه در گفت و گو با دکتر علیرضا داودی (کارشناس ارشد رسانه)، جلال خالقی (کارشناس و فعال حوزه رسانه) و در ارتباط تلفنی با مسعود ذبیحی (کارشناس رسانه و فضای مجازی) به بررسی مدل مهندسی تقاطع گیری رسانههای بیگانه بین اربعین و سایر رویدادها پرداخت.
نقطه شروع رسانههای بیگانه در ابتدا اربعین نیست
دکتر علیرضا داودی، کارشناس ارشد رسانه در پاسخ به این سؤال که چرا رسانههای بیگانه به یک خبر مهم از زاویه «سیاه» نگاه میکنند و چرا اصولا اصل خبر را پوشش نمیدهند بلکه به خبرهای سیاهی که در حاشیه خبر اصلی اتفاق افتاده و بعضا امری طبیعی و اجتنابناپذیر است واکنش نشان میدهند، گفت: اساسا سبک و سیاق مجموعه رسانههای بیگانه پرداختن به این موضوعات است و نگاه رسانههای بیگانه به موضوعات فرآیندی است.
وی ادامه داد: بنابراین؛ از نقطهای شروع میکنند تا به نقطه دیگری برسند. نقطه شروع رسانههای بیگانه در ابتدا اربعین نیست بلکه مسئله آنها موضوعی تحت عنوان رسیدن به حدود و عبور از ثغور مسئلهای تحت عنوان سالگردهاست. واقعهای مانند اربعین، سبب ایجاد سکتهای در فرآیند آنها میشود، به همین دلیل رسانههای بیگانه به اربعین به بدترین شکل ممکن میپردازند و علت آن صرفا خصومت با کربلا، عاشورا، عراق، امام حسین(ع) و اربعین نیست، بخشی از آن به این دلیل است که به واسطه اربعین نمیتوانند فرآیند مدنظر خود را با همان شدت ادامه دهند.
وی افزود: اساسا رسانههای بیگانه زمانی میتوانند مسائل حاشیهای را در متن قرار دهند که آن را تبدیل به یک اپیدمی کرده باشند تا از آن پل بزنند. مسئلهای تحت عنوان "نارضایتی" مفهومی است که رسانههای بیگانه به دنبال آن هستند. این نارضایتی میتواند از آسفالت کنده شده یک کوچه تا خبری تحت عنوان مثلا تصادف یک ون در یک بخشی از مسیر اربعین باشد. بنابراین؛ رسیدن به مسئله نارضایتی با هر بهانهای و با هر رویداد روزانهای که اتفاق میافتد، اصل دومی است که رسانههای بیگانه به آن میپردازند که آن را دال مرکزی میدانند و همه مسائل را حول و حوش آن قرار میدهند.
داودی همچنین گفت: بهرهوری و ارزش افزوده اصل دیگری است که باید به آن پرداخت و پیوند دادن برخی از موضوعات اربعین با برخی از گزارههای مرتبط با موضوع اغتشاشات و سالگردها در ایران تلقی میشود. رسانههای بیگانه بخشی از اربعین را برجسته میکنند که گزارههایی را که مربوط به برنامههای قبلی آنان بوده، مانند درگیری بین نظام و دانشگاه به واسطهی مسئلهای تحت عنوان اساتید اخراجی و اساتید مدعو، دوگانه دستگیری هنرمندان مردمی و به کارگیری هنرمندان حکومتی تقویت کنند تا بعد از آن به واسطه اربعین به علاوه این وقایع برخی رویدادها را مجددا بازنمایی کنند.
وی اضافه کرد: رسانههای بیگانه به ایجاد دوگانگی ها مانند دوگانه هزینه کردن برای اربعین و فقر در ایران میپردازند و با این دوگانگیها خط موازی ایجاد میکنند که اربعین را مصادره کند برای اینکه بتواند پروسهای را که اربعین به او ضربه زده بازسازی کند و در اربعین هر مسئلهای که تحت عنوان طبیعیات حوزه سفر پیادهروی اربعین تلقی میشود، بزرگنمایی میکند. این یک فرآیند است که حاصل آن دو نتیجه است. یک؛ رادیکال شدن رسانههای بیگانه در حوزه کلان و دو؛ اضافه کردن موضوعات برای رقیق کردن حس و انعطاف عاطفی ایدئولوژیک مخاطب که میتواند به واسطه شعور دریافتی از اربعین کسب کند.
داودی خاطرنشان کرد: فرصتطلبی، مهندسی، ریلگذاری و کنار هم چیدن گزارهها برای رساندن مخاطب به نقطه مدنظر یک اقدام حرفهای است که از سوی رسانههای بیگانه صورت میگیرد.
قاعده قوس و حرکت به جای سکوت و عبور
وی در پاسخ به این سؤال که سازمانهای اطلاعاتی دشمن با استفاده از سرویسهای رسانهای دشمن چگونه اقدام به فعالیت میکنند، گفت: رسانههای بیگانه سعی میکنند کلاژی از اربعین بسازند که خالق این کلاژ را هم نقطه خارج از ایران و عراق قرار دهند و سه مسئله را به صورت جدی تمرکز میکند، نکته اول؛ به جای سکوت و عبور از قاعده قوس و حرکت استفاده میکند و چون نمیتواند تصویر را مخفی کند و به قدری حجم و ارسال محتوا توسط زائرین زیاد است، نیازی هم به رسانه دیگری وجود ندارد و مابقی رسانهها جیره خوار سفرهی زوار در این حوزه هستند و مردم خود تولیدکننده محتوای تصویری، صوتی و کلامی این مسیر به کفایت هستند. بنابراین؛ رسانههای بیگانه وقتی چیزی را نمیتوانند مخفی کنند به آن جهت میدهند، در اینجا بحث خارج کردن گرانیگاه جهت و ثقل در ذهن مخاطب به معنی ایجاد یک قوس کاملا غیرمرتبط و غیر هم معنا با مسئلهای به نام اربعین است. اساس اربعین رابطه میان ایران و عراق، میان امام حسین(ع) و همه مسلمانان و حتی رابطهی میان امام حسین(ع) و همه ادیان است. بنابراین؛ رسانههای بیگانه برای جلوگیری از آن از قوس و حرکت استفاده میکنند.
اربعین یک اعتبار بینالمللی و ایدئولوژیکی است
داودی اضافه کرد: رسانههای بیگانه سعی میکنند که از قصه انبار انبوه استفاده کنند. به این معنا که راجع به مفهومی تحت عنوان اعتبار اربعین صحبت میکنند. اعتبار اربعین سیاسی نیست، اربعین یک اعتبار بینالمللی و ایدئولوژیکی است و رسانههای بیگانه نمیتوانند آن را درک کنند. بنابراین؛ از توهمات ذهنی خود و فکتهای جزئی آن یک قانون میسازند. به همین دلیل رسانههای بیگانه لااقل در مقابل اربعین کاملا فلج هستند و اساسا قادر به درک ذات مسئله اربعین نیستند.
خط سبز و سرخ بین سه کشور ایران، عراق و سوریه
وی با بیان اینکه اتصال مشهد، کربلا و دمشق به دشمنان فشار وارد کرده است، گفت: قبل از اینکه وارد اربعین شویم، بسیاری از مردم عراق به زیارت حرم امام رضا(ع) میروند و پس از آن به عراق برای برپا کردن موکب های خود برای زوار اربعین برمیگردند و بعد از آن راهی زیارت حضرت زینب(س) میشوند این یک حرکت مردمی است که از سوی حکومت نیز قابل برنامه ریزی نیست. ایجاد خط سبز و سرخ بین سه کشور ایران، عراق و سوریه که به کفایت قابلیت حجم برنامه ریزی را دارند، فشاری است که به دشمنان وارد کرده است. رسانههای بیگانه وقتی وارد فضای اربعین میشوند یک مسئله بسیار مهم را فراموش میکنند، منهای عدم درک آنها از مسئله اربعین، سعی میکنند مخاطب را در قواره عدم درک خود از مسئله اربعین مهندسی کنند.
داودی افزود: رسانههای بیگانه در پارادوکسی گرفتار شدهاند که برای آنها لاینحل است. پارادوکس پذیریش مفهومی تحت عنوان ایدئولوژی ساختارمند شده یا ساختارگرا شده این مسئله مفهومی نیست که آنها از پس آن برآیند. رسانههای بیگاه به رغم تمامی مهندسی و تلاشی که دارند، نتوانستند شبهه جدیدی ایجاد کنند و سعی میکنند تا شبهات قبلی را با کمی تغییر وارد عرصه پذیریش ذهن مخاطب کنند و علت آن است که اساسا مفهومی تحت عنوان ورودی یونیک نسبت به ایدئولوژی ساختارگرا و ساختارمندشده را از دست داده اند.
اربعین، مانور اقتدار شیعه است
خالقی کارشناس و فعال حوزه رسانه در ادامه این گفت وگو عنوان کرد: اگر اقدام ایجابی نداشته باشیم به زودی رسانههای بیگانه این راه را پیدا میکند که چگونه وارد فضای ایجابی کار کردن در حوزه اربعین شود. چنانکه مشاهده میشود که رسانههای بیگانه امسال سعی کرده تا از سوژههایی که میان دو ملت ایران و عراق اختلاف بیندازند، استفاده کنند.
وی افزود: از حوزه فردی که بگذریم، در مسئله اربعین یک اتفاق میلیونی رخ میدهد که به عبارتی مانور اقتدار شیعه است. اگر قرار است که ایران مسیری برای انتقال زوار پاکستانی و کشورهای دیگر باشد، افتخاری است که ایران، بخشی از شاهراه ظهور باشد.
خالقی به کوریدور مشهد، کربلا و دمشق از نگاه امنیت منطقهای نگاه کرد و گفت: ایران، عراق به عنوان یک کشور واسط و سوریه و جاده مستقیمی که از اینجا تا مرز اسرائیل میرود، اتفاق جدید دردناک بسیار خطرناکی است که میتواند تمام برنامه ریزیهای چند دههای کشورهای غربی برای فضای خاورمیانه را تحت تاثیر قرار دهد. نقطهای که میتواند این مسیر را قطع کند، کشور عراق است به همین دلیل تلاش میشود که در عراق دولتی روی کار باشد که با ایران میانه خوبی نداشته باشد، یا تلاش میشود که میان ملت ایران و عراق اختلاف ایجاد کنند و یا اگر موضوعی هست با ابزارهای رسانهای تشدید شود.
پیادهروی اربعین یکی از منابع قدرت نرم جهان اسلام
ذبیحی، کارشناس رسانه و فضای مجازی در ارتباط تلفنی از عراق در برنامه امواج شبهه گفت: راهپیمایی اربعین بهترین فرصت برای ایجاد موج مخالفت جهانی با اسلام هراسی و به خصوص قرآن سوزیهای عامدانه است که با طراحی نظام سلطه به ویژه رژیم خبیث صهیونیستی در حال اجراست. دشمنان ما هنوز تلاش میکنند که صدای امام حسین(ع) و اهل بیت به گوش آزادی خواهان نرسد و قطعا میخواهند که اربعین در بایکت باشد.
ذبیحی معتقد است؛ مقاومت دشمنان و بایکوت رسانهای دوامی نخواهد داشت و قطعا اربعین زمینهساز جهانی ظهور امام زمان(عج) خواهد شد.
وی همچنین گفت: برخی از رسانهها حضور میلیونی اربعین را به حضور هزاران و صدها هزار نفر تعبیر میکنند این در حالی است که طبق گزارش وزارت کشور عراق سال گذشته ۲۶میلیون نفر وارد عراق شدند و نزدیک به ۷۰ کشور در اربعین مشارکت داشتند.
ذبیحی همچنین گفت: دشمنی رسانههای صهیونیستی نسبت به موضوع اربعین یک اقدام تنفرآمیز و قطعا بی نتیجه خواهد بود. پیادهروی اربعین را باید یکی از منابع قدرت نرم جهان اسلام دانست و این مسئله روز به روز نقش مهمی را در جلب توجه مردم جهان خواهد داشت.
اربعین نقطه مقابل رسانههای معاند و ضداسلامی است
وی درباره راه اندازی گروه قرآنی دارالنعیم در اربعین امسال گفت: امسال و با توجه به اهانتهای مکرر به ساحت نورانی قرآن، گروه قرآنی «دارالنعیم» اقدام به اجرای برنامههای متعدد و متنوع قرآنی در مسیر پیادهروی اربعین کرده است که مورد استقبال رسانهها قرار گرفت. این فعالیت در قالب اقدامات هنری و رسانهای در ایران طراحی و در میدان عراق اجرایی شد.
ذبیحی در پایان گفت: اربعین ثارالله یکی از موضوعات مهم زمینه ساز ظهور است و اجتماع قلوب برای یاری امام زمان(عج) است و اربعین نقطه مقابل رسانههای معاند و رسانههای ضداسلامی است که ما میتوانیم از این ظرفیت استفاده کنیم.
گفتنی است؛ برنامه «امواج شبهه» گفتوگویی تخصصی پیرامون ماهیتشناسی و رفتارشناسی رسانههای فارسیزبان بیگانه است که با هدف روشنگری و افشای تکنیکهای رسانهای است، روزهای یکشنبه و سهشنبه ساعت ۱۶ به مدت ۶۰ دقیقه از آنتن این شبکه به نشانی موج افام ردیف ۱۰۳,۵ مگاهرتز پخش میشود.