به گزارش مشرق،«مایکل کلارک» استاد مطالعات دفاعی دانشگاه کینگز کالج لندن و عضو اندیشکده خدمات متحد سلطنتی انگلیس با بیان اینکه رژیم صهیونیستی کنترل وضعیت را در جنگ با حماس بعد از گذشت ۵۱ روز از عملیات طوفان الاقصی از دست داده است، نوشت: «بعد از ۵۱ روز شرورانه، آتشبس موقت و آزادی زندانیها، باعث تسکین مردم در هر دو سمت جنگ غزه شد، اما بهرغم این خبر مثبت، نحوه مدیریت بحران گروگانها توسط اسرائیل حاکی از آن است که در خطر شکست خوردن در جنگ است».
اسرائیل در روز دوم جنگ، بند ۴۰ قانون اساسی خود را اجرایی و خود را رسما در جنگ با حماس اعلام کرد. اسرائیل به موجب این تصمیم توانست نیروهای ذخیره خود را فرا بخواند. طبق محاسبات ۵۵۰ هزار نیروی نظامی بسیج شدند که بیش از ۲۰ برابر بیشتر از رقم ۲۵۰۰۰ نفر نیرویی که به عنوان تعداد نیروهای حماس ارزیابی شد، است. چنین آماری حاکی از ورود اسرائیل به جنگ با یک برتری عددی است.
کلارک مینویسد: بهرغم این مسئله اسرائیل کنترل وقایع را از دست داده است. گروگانها به حماس دست برتر را دادهاند و آنها نیز در استفاده از آن ماهر هستند. کابینه جنگی اسرائیل بازپسگیری گروگانها را جلوتر از اهداف نظامی فوری خود قرار داده است. رهبران حماس به همان وضوح میتوانند ببینند که کابینه جنگی اسرائیل در برابر فشار آمریکا سر خم کرده است. زمانی که «جو بایدن» رئیسجمهور آمریکا به دیدار «بنیامین نتانیاهو» نخستوزیر اسرائیل در ۱۸ اکتبر رفت، به وضوح نسبت به این ارزیابی که بهترین راه برای آزاد کردن گروگانها اعمال فشار نظامی حداکثری به حماس است، مردد بود.
با این حال و زمانی که حماس در ۲۰ اکتبر دو شهروند آمریکایی را آزاد کرد، آمریکا پذیرای پیشنهاد قطریها شدند؛ پیشنهادی مبنی بر اینکه میتوانند با حماس بر سر برقراری آتشبس موقت در ازای آزاد کردن تعداد چشمگیری از اسرا و ورود کاروانهای کمکها به غزه مذاکره کنند.
«برت مک گورک» فرستاده آمریکا به منطقه غرب آسیا یک گروه ویژه را در واشنگتن برای تعاملات فشردهای با دفتر نخستوزیر قطر در دوحه برای ایجاد و انعقاد بسته توافقی پیچیده که از صبح روز جمعه آغاز شد، اداره کرد، با این حال تلآویو مهمترین بازیگری که این توافق را منعقد کرد نبود.
به نوشته تحلیلگر تایمز، نتانیاهو تحت فشار فزاینده خانوادههای اسرای اسرائیلی سعی کرد با پیشنهاد تمدید آتشبس برای پنج روز دیگر به شرط آزادی ۵۰ اسیر دیگر در این مدت، اهرمهای فشاری را به دست آورد و از طرف دیگر اسرائیل اسامی بسیاری از زندانیان فلسطینی دیگر را که در صورت تمدید توافق میتوانند آزاد شوند منتشر کرد به این امید که اندک فشاری از سمت خانوادههای اسرای فلسطینی بر رهبران حماس وارد شود.
چنانچه ۱۰۰ نفر از حدود ۲۳۰ اسیر تحت اختیار حماس پس از یک آتشبس ۹ روزه آزاد شوند، حداقل باعث کاهش خشم آشکار بسیاری از اسرائیلیها نسبت به نتانیاهو که سیاست امنیتیاش در ۱۴ سال گذشته اکنون ویران شده، خواهد شد.
کلارک معتقد است هر تعداد روزی که آتشبس طول بکشد، ارتش رژیم صهیونیستی از این وقفه برای تغییر وضعیت نیروهای خود برای مرحله بعدی درگیری استفاده و سعی خواهد کرد تصویر اطلاعاتی خود را بهبود بخشیده و سلاحهای خود را برای حملهای دیگر مجددا ذخیره کند. حماس هم دست به اقدام بسیار مشابهی خواهد زد. هر چه آتشبس طولانیتر شود، فشار بر کابینه جنگی در تلآویو برای تمدید آن و ادامه مبادله اسرا بیشتر خواهد شد. اسرائیل بدون شک «زندانیان خطرناک حماس» را حفظ خواهد کرد تا آنها را با نظامیان اسرائیلی تبادل کند و احتمالا آنها آخرین نفراتی خواهند بود که مبادله میشوند.
از سوی دیگر گمان این وجود دارد که حماس حداکثر ۲۰ اسیری که تابعیت آمریکا را دارند همچنان در اسارت نگه خواهد داشت تا همان فشار را بر بایدن هم حفظ کرده و به جلوگیری از مرحله دوم حمله ارتش رژیم صهیونیستی کمک کند.
کلارک مینویسد: «پاسخهای سرهم بندی شده ارتش اسرائیل هنگام رسیدن به بیمارستان «الشفا» غزه، نشاندهنده برنامهریزی ضعیف آن برای هرگونه عملیات با محوریت غیرنظامیان بود. ارتش اسرائیل در غیاب یک برنامه سیاسی مشخص تلآویو، هنوز پس از ۳۰ روز عملیات زمینی همچنان کور عمل میکند».
به اعتقاد این تحلیلگر انگلیسی، مشکلات ارتش رژیم صهیونیستی در جنوب غزه بسیار بیشتر خواهد بود. هفته گذشته، ارتش اسرائیل به فلسطینیان آنجا توصیه کرد که به منطقه «ماواسی» یک شهر کوچک سابقا متعلق به بادیهنشینان به وسعت ۱۴ کیلومتر مربع در منتهیالیه غزه جابجا شوند تا بتواند به سمت شهرهای خان یونس و رفح پیشروی کند.
روسای آژانسهای سازمان ملل خاطرنشان کردند که این هدف عمیقاً نامطلوب بلکه از نظر فیزیکی غیرممکن است. با توجه به تراکم جمعیت جدید در جنوب وادی غزه به میزان حدودا ۹۰۰۰ نفر در هر کیلومتر مربع، به سختی میتوان تصور کرد که اسرائیل بتواند عملیاتش را که با نیروهای پیاده نظام و مکانیزهای که در شمال اجرا کرد را در جنوب هم تکرار کند.
از طرفی هم هرگونه از سرگیری عملیات بمباران احتمالاً خشم بینالمللی بیشتری را علیه اسرائیل بهویژه پس از آنکه آتشبس کوتاه اخیر کمی از رنج غیرنظامیان غزه و خانوادههای اسرای اسرائیلی را کاهش داده به همراه خواهد داشت.
کلارک در پایان نوشت: حقیقت تلخ برای تلآویو این است که جنگ رسمی اعلام شده آن از چند جهت دارد اشتباه به پیش میرود و اگر کابینه جنگی اسرائیل قبل از اعلام این جنگ بیشتر تفکر میکرد، ممکن بود در همان ابتدا نگران این موضوع شود. ارتش اسرائیل توانایی عملیاتی حماس را تضعیف کرده، اما تا نابودی آن فاصله زیادی دارد.