به گزارش مشرق، مدتی است که ماجرای مهاجرت پرستاران مورد توجه رسانهها و هجوم هشدارهای مسؤولان قرار گرفته است. زیرا براساس آمارهای اعلام شده تعداد کادر درمانی فعال در بیمارستانها به ازای جمعیت کشور پایینتر از سطح استاندارد است. مدتی پیش عباس عبادی معاون پرستاری وزارت بهداشت در این زمینه گفته بود: «در تمام بخشهای درمانی، با کمبود ۷۰ هزار نفری نیروی پرستاری مواجه هستیم.» این درحالی است که برخی از پرستاران کشور برای ادامه تحصیل و یا اشتغال به خارج از کشور مهاجرت میکنند.
به گفته محمد شریفی مقدم دبیرکل خانه پرستار، کشورهای مقصد مهاجرت برای این پرستاران آلمان، آمریکا، استرالیا و کانادا بوده و هرساله تعدادی از پرستاران از کشور مهاجرت میکنند. شاید برای برخیها این سؤال ایجاد شود که چرا با وجود نیاز کشور، هر ساله تعدادی از کادر درمانی به خصوص پرستاران به مهاجرت روی میآورند؟ چرا پرستاران در بیمارستانها و مراکز درمانی داخل کشور جذب نمیشوند؟
چرا پرستاران داخل کشور جذب نمیشوند؟
شریفی مقدم در این خصوص میگوید: «ما نیروی پرستار برای جذب داریم، اما با حقوق ۱۲ میلیونی سر کار نمیآیند.» همچنین مجتبی ذالنور نایب رئیس مجلس درخصوص عدم تمایل پرستاران به جذب در مراکز درمانی کشور میگوید: «تعرفه پایین اضافهکاریها، تأخیر در پرداخت کارانهها و اضافهکاریها ارزش آن دریافتی را کم کرده و موجب نارضایتی میشود.»
ویزیت دلاری یا ریالی؛ چرا پرستاران مهاجرت میکنند؟
همچنین سعید کریمی معاون درمان وزارت بهداشت در خصوص چرایی مهاجرت پرستاران و کادر درمان از کشور میگوید: «مباحث معیشتی، امنیت شغلی، امید به آینده، وضعیت خانوادگی، مسائل شخصی و نگرشهای افراد از جمله عوامل مؤثر در مهاجرت کادر درمان است. در حال حاضر تعرفه ویزیت پزشکان متخصص در بخش دولتی ۳۷ هزار تومان اما در کشوری مانند عمان ۳ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان است. چگونه انتظار داریم با چنین اختلاف قیمتی انگیزه برای مهاجرت ایجاد نشود!» اما آیا فقط مشکلات اقتصادی موجب ایجاد انگیزه مهاجرت در پرستاران شده است؟
کشورهای اروپایی؛ آدمربای پرستاران ایرانی
یکی از علتهای مهاجرت پرستاران و کادر درمانی کشور، وسوسههای کشورهای دیگر و سواستفاده از نیاز این افراد است. احمدرضا یزدان نیک معاون فنی، پژوهشی و آموزشی سازمان نظام پرستاری، درخصوص شگردهای کشورهای اروپایی برای جذب نیروهای درمانی ایرانی میگوید: «اروپا شرایط پذیرش پرستار را تسهیل کرده و به دنبال ایجاد فرصت شغلی برای متقاضیان است. یعنی، طوری شده که کشورهای اروپایی در صدد جذب بیشتر نیروی پرستاری هستند. در این بین، پرستاران ایرانی به لحاظ کیفیت آموزشی که دارند، از متقاضیان بیشتری نسبت به سایر کشورها برخوردارند.
همچنین با توجه به تغییر الگوی بیماریها در جهان از واگیر به غیرواگیر، سیاستمداران کشورهای دیگر این موضوع را فهمیدهاند که سلامت یک مقوله امنیتی است و از همین رو، خدمات سطح اول را به پرستاران سپردهاند و همین موضوع باعث شده نیروهای بیشتری را جذب کنند.»
آمار غیرواقعی مهاجرت پرستاران؛ بازی دستهای پشت پرده
همچنین یکی دیگر از اقداماتی که افراد سودجو انجام میدهند اعلام آمارهای غیرواقعی و ایجاد ترس و اضطراب در پرستاران است. آنها با اعلام آمار غیرواقعی پرستاران را وسوسه به مهاجرت میکنند. زیرا پرستاران با شنیدن مداوم این آمارها تصور میکنند که همه رفتند و اگر او در کشور بماند زندگیاش تباه خواهد شد.
معاون درمان وزارت بهداشت در این خصوص میگوید: «آمار مهاجرت کادر درمان در فضای مجازی غیرواقعی است. کادر درمان مانند هر قشر دیگری مهاجرت میکنند؛ اما شاهد بزرگ نماییهایی در فضای مجازی در مورد مهاجرت آنها هستیم و عمده آماری که مطرح میشود بر اساس دریافت گواهی سو سابقه و سو پیشینه توسط کادر درمان است و این موضوع را معادل مهاجرت میگیرند.
وزارت خارجه در جریان آمار کادر درمانی که ویزا گرفتهاند و به کشور بازنگشتهاند قرار دارد در این رابطه ممکن است افرادی به نظام پزشکی مراجعه کرده باشند و سابقه کار خوب و عدم وجود سو پیشینه را دریافت کرده باشند اما این موضوع دال بر مهاجرت آنها نیست و ممکن است پس از مدت زمان کوتاهی هم به کشور بازگردند.»
رئیس کل نظام پرستاری کشور در خصوص آمار مهاجرت پرستاران میگوید: «آمار دقیقی در این زمینه نداریم؛ چون وقتی که مهاجرت میکنند از ما مدرک میگیرند ولی وقتی میآیند مدرکی به ما نمیدهند که بتوانیم آمار بگیریم. به طور کلی میتوان گفت حدود یک چهارم کسانی که مهاجرت میکنند، به کشورباز میگردند.» برای جلوگیری از مهاجرت افراد متخصص و کادر درمانی چه کاری باید انجام داد؟
راهکار فوری وزارت بهداشت برای حفظ کادر درمان
معاون درمان وزارت بهداشت با بیان اینکه پزشکان و پرستاران ایران بسیار حاذق، باتجربه و مجرب هستند، میگوید: «کادر درمان ما بسیار کاربلد هستند و کشورهای دیگر چون در جریان این موضوع هستند برای جذب آنها تلاش میکنند بنابراین نباید خودمان زمینه را برای مهاجرت آنها فراهم کنیم. توجه به معیشت کادر درمان راهکاری فوری و مهم برای جلوگیری از مهاجرت آنهاست.»